to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

12:15 | 04.04.2021

Οικονομία

Δ. Παπαδημούλης: Εθνικό σχέδιο ανάκαμψης: Η αδιαφάνεια και τα τετελεσμένα για τα 30 δισ. ευρώ κρύβουν μονομέρειες, σκοπιμότητες και συμφέροντα

«Εδώ και πολλούς μήνες η κυβέρνηση επεξεργάστηκε αδιαφανώς και εν κρυπτώ το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης, καταθέτοντας προσχέδιο 700 σελίδων στην Κομισιόν από τον Νοέμβριο, δίχως την παραμικρή διαβούλευση με τη Βουλή, τα κόμματα της αντιπολίτευσης, την τοπική και περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, τους κοινωνικούς και παραγωγικούς φορείς», επισημαίνει ο Δ. Παπαδημούλης, επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ σε άρθρο του στην Αυγή


*Άρθρο του Αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, Δημήτρη Παπαδημούλη, δημοσιεύει σήμερα η εφημερίδα «ΑΥΓΗ» στο κυριακάτικο φύλλο της (4.4.2021).

Πριν λίγες ημέρες, η κυβέρνηση παρουσίασε την πρότασή της για το σχέδιο αξιοποίησης των 30,5 δισ. ευρώ (17,8 δισ. ευρώ σε επιδοτήσεις και 12,7 δισ. σε δάνεια) που αναλογούν στην Ελλάδα, από το σύνολο των 672,5 δισ. ευρώ του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF).

Ένα σχέδιο που εδώ και πολλούς μήνες η κυβέρνηση επεξεργάστηκε εν κρυπτώ, ενώ το κρατούσε επτασφράγιστο μυστικό στο εσωτερικό της χώρας. Παρότι το προσχέδιο των 700 σελίδων είχε κατατεθεί στην Κομισιόν από τον Νοέμβριο και η κυβέρνηση το «διέρρευσε» προς επιλεγμένους μόνο παραλήπτες στο εξωτερικό, μεταξύ των οποίων και Γερμανός ευρωβουλευτής της Δεξιάς!

Το κυβερνητικό σχέδιο πολλών εκατοντάδων σελίδων, καταρτίστηκε εξ ολοκλήρου πίσω από κλειστές πόρτες, δίχως την παραμικρή διαβούλευση με τη Βουλή, τα κόμματα της αντιπολίτευσης, την τοπική και περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, τους κοινωνικούς και παραγωγικούς φορείς.

Η κυβέρνηση επέλεξε συνειδητά την μετατροπή του εθνικού σχεδίου σε μονοκομματικό σχέδιο.Το φέρνει εσπευσμένα ως τετελεσμένο ενώπιον της Βουλής με μια βεβιασμένη και προσχηματική διαδικασία. Για να το καταθέσει και επίσημα στην Κομισιόν μέσα στον Απρίλιο, με μια επίφαση δημοκρατικής συμμετοχής. Και μόνο μετά την οριστική έγκρισή του από την Κομισιόν, σκοπεύει να το φέρει στη Βουλή ως σχέδιο νόμου.

Η κυβέρνηση της ΝΔ είχε εδώ και αρκετούς μήνες τη δυνατότητα να προχωρήσει σε διευρυμένο και ουσιαστικό διάλογο. Ωστόσο, επέλεξε για ακόμη μία φορά την πλήρη αδιαφάνεια, τα στεγανά και τη μυστικοπάθεια. Αυτή η συνειδητή επιλογή υπηρετεί κομματικές σκοπιμότητες και συγκεκριμένες επιδιώξεις και συμφέροντα.

Ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας των 672,5 δισ. ευρώ και τα 30,5 δισ. ευρώ που μας αναλογούν, αποτελούν μια σημαντική ευκαιρία και μια θετική πρόκληση. Ανήκουν  στην Ελλάδα και όχι σε κάποιο κόμμα. Μια ευκαιρία που δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να πάει χαμένη. Ειδικά για την Ελλάδα, είναι -ή μάλλον, θα μπορούσε να είναι- η ευκαιρία να αντιμετωπίσει συσσωρευμένα προβλήματα, ελλείψεις και παθογένειες με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον.

Τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης, παρότι σημαντικά, αποδεικνύονται ήδη ανεπαρκή, δεδομένης της έκτασης και των συνεπειών της πανδημίας σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αποτελούν, όμως, μια ισχυρή ένεση ρευστότητας με υψηλά κονδύλια που, αν χρησιμοποιηθούν σωστά και κατευθυνθούν με σχέδιο στις πραγματικές ανάγκες και προκλήσεις, μπορούν να θέσουν τις βάσεις για μια δίκαιη και βιώσιμη ανάκαμψη χωρίς αποκλεισμούς.

Το κυβερνητικό σχέδιο είναι εκτεταμένο. Η κυβερνητική σπουδή καταργεί σκόπιμα κάθε δυνατότητα ουσιαστικής και σε βάθος μελέτης και αξιολόγησής του, όσο και την έγκαιρη κατάθεση επεξεργασμένων εναλλακτικών προτάσεων, δεδομένων των πολύ στενών χρονικών περιθωρίων που σκόπιμα έχει αφήσει η κυβέρνηση.

Ακόμη και με μια πρώτη ματιά, όμως, εντύπωση προκαλεί η ανεπαρκής ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Αν κάτι κατέστησε πιο έκδηλο από ποτέ αυτή η πανδημία, είναι η αξία του πανανθρώπινου δημόσιου αγαθού της υγείας και η ανάγκη προστασίας της.

Κεντρικός άξονας του εθνικού σχεδίου Ανάπτυξης πρέπει να είναι η ενίσχυση των υποδομών και των δημόσιων αγαθών. Η εγκατάλειψη των δημοσίων επενδύσεων την τελευταία δεκαετία, ιδιαίτερα στην Υγεία, την δημόσια Εκπαίδευση και τις Μεταφορές, επιβάλλει τον εκσυγχρονισμό και την ανανέωσή τους, ώστε να προσελκύσουν με την σειρά τους περισσότερες ιδιωτικές επενδύσεις, και να αντιμετωπίσουν την μεγάλη αποεπένδυση της τελευταίας δεκαετίας.

Το ζητούμενο για την χώρα είναι να «πιάσουν τόπο» τα κονδύλια με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον, την κοινωνική και οικονομική συνοχή, την κοινωνική δικαιοσύνη, την περιφερειακή σύγκλιση, την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας.

Η αντιμετώπιση της κρίσης της πανδημίας πάει χέρι με χέρι με την αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής κρίσης. Έτσι, οι βάσεις για την ανάκαμψη θα πρέπει αποκτήσουν σαφές περιβαλλοντικό πρόσημο. Για την Ελλάδα, κρίσιμος είναι ιδίως ο τομέας της ενέργειας. Τα σχετικά κονδύλια δεν θα πρέπει να δοθούν αποκλειστικά σε μεγάλες πολυεθνικές για την υλοποίηση συγκεντρωμένων έργων μεγάλης κλίμακας, αλλά ένα σημαντικό τμήμα τους να διοχετευτεί για τον εκδημοκρατισμό της παραγωγής, εξοικονόμησης και κατανάλωσης ενέργειας. Με την αξιοποίηση και εξάπλωση των ενεργειακών κοινοτήτων, την αποκέντρωση της παραγωγής, την τοπικότητα και την ανάπτυξη τοπικών δικτύων. Η πράσινη μετάβαση θα πρέπει να εκτείνεται στο σύνολο της επικράτειας και να είναι πραγματικά πράσινη αλλά και δίκαιη, χωρίς να αφήνει κανέναν πολίτη και καμιά περιοχή πίσω.

Σε σχέση δε με τη ψηφιακή μετάβαση, οι σχετικές δράσεις δεν θα πρέπει να περιορίζονται στην ενίσχυση της προσφοράς των ψηφιακών προϊόντων με κυρίως ωφελούμενες τις πολυεθνικές επιχειρήσεις του κλάδου, αλλά να αντιμετωπίζουν ουσιαστικά το πρόβλημα του ψηφιακού αποκλεισμού, των ψηφιακών ανισοτήτων και των ψηφιακών δικαιωμάτων. Να μεριμνούν με οργανωμένο τρόπο για την ψηφιακή αναβάθμιση των ελληνικών επιχειρήσεων, ιδίως των μικρομεσαίων, τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό της διοίκησης και την ενίσχυση της διοικητικής και οικονομικής αποκέντρωσης.

Μια ιδιαίτερα σημαντική διάσταση του εθνικού σχεδίου είναι επίσης η ανάγκη δημιουργίας εγχώριας προστιθέμενης αξίας από τις επενδύσεις που θα υλοποιηθούν. Ειδικά για την Ελλάδα, η δημιουργία εσωτερικής προστιθέμενης αξίας αποτελεί καθοριστικό κριτήριο για την επιτυχία της ανάκαμψης και τη θέση στέρεων βάσεων για μια δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη.

Να ασχοληθούμε δηλαδή, όχι μόνο με τους στόχους αλλά και με τα μέσα που θα τους πετύχουν. Για παράδειγμα, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η ηλεκτροκίνηση, η κυκλική οικονομία, τα προγράμματα «Εξοικονομώ» και τα εργαλεία της ψηφιοποίησης θα έλθουν αποκλειστικά με εισαγωγές ή μήπως ένα σημαντικό μέρος τους μπορεί να παραχθεί στην Ελλάδα; Εάν  η χώρα στηριχτεί αποκλειστικά σε εισαγωγές, θα υποστούμε διπλή ζημιά, αφενός γιατί θα χάσουμε μια σημαντική ευκαιρία απασχόλησης και αφετέρου θα βρεθούμε με ένα χαώδες εξωτερικό έλλειμμα και ένα διογκούμενο δημόσιο χρέος, που ήδη βρίσκεται στο 208% του ΑΕΠ.

Έχει λοιπόν πρωτεύουσα σημασία η επικέντρωση των επενδύσεων στην παραγωγή. Για να βελτιωθούν οι εξαγωγές, η ανταγωνιστικότητα και τελικά η εθνική  προστιθέμενη αξία. Πράγμα που σημαίνει μαζική απασχόληση, υψηλή κατάρτιση σε σύγχρονους τεχνολογικούς τομείς αλλά επίσης ποιοτικές θέσεις εργασίας και εισόδημα για τους νέους.

Πέρα, λοιπόν, από το ίδιο το περιεχόμενο του σχεδίου, καθοριστικής σημασίας θα είναι και ο τρόπος υλοποίησής του. Οι ελκυστικοί τίτλοι και η ωραιοποιημένη επικοινωνιακή συσκευασία της κυβερνητικής πρότασης, δεν μπορούν να υπερκαλύψουν τα στεγανά και την αδιαφάνεια. Ούτε να κρύψει την ανάγκη αξιοποίησης και διάθεσης των κονδυλίων με χρηστή διαχείριση και γνώμονα το δημόσιο συμφέρον και όχι για την εξόφληση πολιτικών γραμματίων προς όφελος λίγων και ισχυρών «ημετέρων».

* Ο Δημήτρης Παπαδημούλης είναι Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Συντονιστής της Ευρωομάδας της Αριστεράς (Τhe Left) στην Επιτροπή Προϋπολογισμών (BUDG), σκιώδης εισηγητής για το Ταμείο Ανάκαμψης και μέλος της Ομάδας Εργασίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τον έλεγχο εφαρμογής του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)