Τα μεγάλα θύματα της πανδημίας θα είναι τα εκατομμύρια εκείνων που επιβίωσαν από τον κορωνοϊό και θα προσπαθήσουν να επιστρέψουν στην κανονικότητα της οικονομικής ζωής.
Η οποία κανονικότητα στην οικονομία, όπως φαίνεται, δεν θα επανέλθει ποτέ, έστι τουλάχιστον όπως τη συνηθίσαμε…
Η επερχόμενη ύφεση και η ανεργία
Το πεδίο στην οικονομία έχει αλλάξει ριζικά μετά το πρώτο κύμα της πανδημίας, πρώτα από όλα γιατί οι συνέπειες του παρατεταμένου lock down δεν μπορούν εύκολα να αποκατασταθούν.
Το πάγωμα της κατανάλωσης δεν είναι κάτι που ρυθμίζεται με το γύρισμα ενός διακόπτη. Η κατανάλωση θα συνεχίσει για πολύ καιρό να είναι χαμηλή έως μηδενική για δύο λόγους: Και επειδή οι περισσότερες εμπορικές επιχειρήσεις, καταστήματα κλπ αργούν ακόμη να επανέλθουν σε κανονική λειτουργία, αλλά και επειδή όταν με το καλό επανέλθουν, θα έχουν να αντιμετωπίσουν την αρνητική ψυχολογία των καταναλωτών.
Οι οποίοι, με τον κίνδυνο για τις ζωές τους παρόντα και μετά από 2-3 μήνες εγκλεισμού και κάτω από το φάσμα της επιστροφής ενός νέου κύματος πανδημίας το φθινόπωρο, το μόνο που δεν έχουν στο μυαλό τους είναι να επενδύσουν σε αγορές. Η παρατήρηση δεν ισχύει για τα είδη διατροφής και τα είδη πρώτης ανάγκης, όπως τα σούπερ μάρκετ, που θα είναι και οι μεγάλοι κερδισμένοι από την πανδημία.
Η ψυχολογία των καταναλωτών θα παραμείνει όμως αρνητική και για έναν ακόμη σοβαρό λόγο: Γιατί η μεγάλη πλειοψηφία των καταναλωτών, ως επαγγελματίες και αυτοί, έχουν υποστεί και οι ίδιοι τις οικονομικές συνέπειες του lock down και επομένως και να θέλουν, δεν μπορούν να καταναλώσουν.
Τα ίδια και πολύ χειρότερα ισχύουν για τον τουρισμό, την εστίαση και την αναψυχή. Με τον κορωνοϊό παρόντα και το δεύτερο κύμα να επαπειλείται ότι έρχεται το φθινόπωρο, οι κλάδοι αυτοί θα είναι οι μεγάλοι χαμένοι του καλοκαιριού. Και για λόγους ψυχολογικούς, αλλά κυρίως για λόγους αντικειμενικούς, λόγω ανέχειας και επαγγελματικού αδιεξόδου και προσπάθειας ισοφάρισης της ζημιάς, από πλευράς τουλάχιστον του εσωτερικού τουρισμού.
Αν τώρα περιμέναμε από τους ξένους να έρθουν φέτος στην Ελλάδα, επειδή η ελληνική κυβέρνηση αυτοανακηρύχθηκε πρωταγωνιστής στην ασφάλεια απέναντι στον κορωνοϊό και αυτοδιαφημίζεται διεθνώς σαν το μοντέλο καταπολέμησης της πανδημίας, μάλλον άσχημα θα ξυπνήσουμε από το ωραίο όνειρο.
Οι Γερμανοί ήδη άρχισαν να διαμαρτύρονται για την ελληνική προπαγάνδα και κατηγορούν την ελληνική κυβέρνηση ότι προσπαθεί με ανεύθυνο τρόπο να τους εξαπατήσει, παγιδεύοντας τους Ευρωπαίους να έρθουν για διακοπές σε μια χώρα που είναι ουραγός στη διεξαγωγή διαγνωστικών τεστ, προκειμένου να κρύψει επιμελώς τον αληθινό αριθμό των κρουσμάτων της νόσου, για να προσελκύσει τουρισμό.
Αλλάζει εκ βάθρων το μοντέλο της οικονομίας
Όμως η οικονομία δεν πρόκειται ποτέ να επανέλθει στην προηγούμενη… κανονικότητα, όχι μόνο λόγω της αναμενόμενης ύφεσης της οικονομίας, η οποία μπορεί να ξεπεραστεί, με την προϋπόθεση ότι θα γίνουν εγκαίρως οι κατάλληλες διορθωτικές και ενισχυτικές κινήσεις από τα υπεύθυνα κράτη.
Η οικονομία δεν πρόκειται ποτέ να επανέλθει σε αυτό που έχουμε συνηθίσει ως κανονικότητα, γιατί η πανδημία αλλάζει εκ βάθρων το μοντέλο της οικονομίας και της ανάπτυξης το οποίο επιβλήθηκε παντού στον κόσμο στα χρόνια της παγκοσμιοποίησης.
Η αναθεώρηση μιας σειράς βασικών παραδοχών της νεοφιλελεύθερης εκδοχής του καπιταλισμού, όπως των ανοικτών συνόρων, της ελεύθερης και αυτορρυθμιζόμενης αγοράς, του ανεξέλεγκτου ανταγωνισμού και του καταμερισμού της παραγωγής σύμφωνα με το κόστος των προϊόντων, της μονοκαλλιέργειας και του μονοθεματικού παραγωγικού μοντέλου, των ιδιωτικοποιήσεων και της συρρίκνωσης και του περιορισμένου ρόλου του κράτους, των ιδιωτικών επενδύσεων στην υγεία και της καταστροφής και της ιδιωτικοποίησης του περιβάλλοντος υπέρ της κερδοφορίας και του ανταγωνισμού, αναγκάζει την οικονομία σε ριζικές αναπροσαρμογές.
Η επόμενη ημέρα για την οικονομία λοιπόν δεν θα θυμίζει σε τίποτε αυτό που έχουμε συνηθίσει από την δεκαετία του 1990 και μετά ως κανονικότητα.
Η Ευρώπη απαντά στην ύφεση με γενναία οικονομικά μέτρα
Με δεδομένες λοιπόν κοσμογονικές αλλαγές να έρχονται στον τομέα της ανάπτυξης και της οικονομίας και με τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων, των αυτοαπασχολούμενων και των επιχειρηματιών σε οικονομικό και επαγγελματικό αδιέξοδο, αυτό που οι υπεύθυνες κυβερνήσεις έχουν κάνει σαν πρώτη και πυροσβεστική κίνηση, είναι μια γενναία και εμπροσθοβαρής επένδυση στην πραγματική τους οικονομία και στους πληττόμενους εργαζόμενους. Ύψους τουλάχιστον όση και η αναμενόμενη ύφεση της οικονομίας, αν όχι και μεγαλύτερου, προκειμένου να ισοφαριστεί η απώλεια, αλλά και να κερδηθεί και το χαμένο έδαφος.
Έτσι στην Ευρώπη, με αναμενόμενες τιμές για την ύφεση κάτω του 10%, όλες οι κυβερνήσεις έχουν λάβει οικονομικά μέτρα μεγαλύτερα του 12% του ΑΕΠ τους. Με την Γερμανία να εμφανίζεται η πιο γενναία όσον αφορά στην επένδυση στην πραγματική της οικονομία, επενδύοντας το 52% του ΑΕΠ της, προκειμένου να παραμείνει κυρίαρχη οικονομική δύναμη.
Όλοι παίρνουν μέτρα πλην… Λακεδαιμονίων
Ενώ αυτά συμβαίνουν στον πολιτισμένο κόσμο, στη μακρινή Ελλάδα του… Μωυσή και του… Τσώρτσιλ, στη χώρα η οποία είναι ουραγός στην επένδυση στο δημόσιο σύστημα υγείας ακόμη και μετά την πανδημία, οπότε και φάνηκε ο κεντρικός ρόλος του ΕΣΥ στη δημόσια υγεία, στη χώρα που στρουθοκαμηλίζει, κρύβοντας το κεφάλι της στο χώμα για να μην την δούν, αυτοδιαφημιζόμενη σαν μοντέλο ασφαλούς χώρας επειδή δίνει ψευδείς και υποεκτιμημένους, κατά 10 – 50 φορές, αριθμούς κρουσμάτων, στη χώρα που αντί να επενδύσει στο ΕΣΥ, επένδυσε στα ΜΜΕ και στην επικοινωνία περισσότερα από 40 εκ. Ευρώ για να προπαγανδίζει τα κατορθώματα του πρωθυπουργού, στη χώρα που μοίρασε 80 εκ. Ευρώ σε ημέτερους κομματικούς και κυβερνητικούς φίλους για σεμινάρια κατάρτισης τύπου «σκοιλ ελικικου», η κυβέρνηση αυτάρεσκα παρουσιάζει αποτελέσματα δημοσκοπήσεων και προετοιμάζει εκλογές.
Η χώρα που αναμένει τη μεγαλύτερη ύφεση, της τάξης του 10% - 15% του ΑΕΠ της και τη μεγαλύτερη ανεργία στην Ευρώπη, της τάξης του 20 – 25% εργατικού του δυναμικού της, έκανε τη μικρότερη επένδυση στην οικονομία της, με το αναιμικό ποσοστό του μόλις 3,5% του ΑΕΠ της.
Το Colpo Grosso του Μητσοτάκη
Αν εντωμεταξύ δεν ετοίμαζαν εκλογές και αν αμέριμνοι απλώς διασκέδαζαν τις κατασκευασμένες επιτυχίες τους, εκμεταλλευόμενοι την προσωρινή επικοινωνιακή τους υπεροχή, θα έλεγε κανείς ότι πρόκειται περί ηλιθίων.
Όμως έχουν αποδείξει ότι μόνον ηλίθιοι δεν είναι, όταν πρόκειται, τουλάχιστον, για τη διασφάλιση των μικροπολιτικών και των κομματικών τους συμφερόντων.
Το γεγονός ότι δεν επενδύουν γενναία, όπως ο υπόλοιπος πολιτισμένος κόσμος, στην οικονομία και τους εργαζόμενους, δεν σημαίνει μόνον ότι είναι ανάλγητοι και δεν ενδιαφέρονται ούτε για το λαό, ούτε για τις επιχειρήσεις, ούτε και για την πραγματική οικονομία.
Σημαίνει κάτι πολύ περισσότερο και πολύ χειρότερο:
Ενδιαφέρονται μόνο για το μικροπολιτικό τους συμφέρον και υπηρετούν μόνο τα συμφέροντα μιας ολιγαρχίας του πλούτου την οποία και εκπροσωπούν.
Η επένδυση στην επικοινωνία και η προετοιμασία για εκλογές εν μέσω πανδημίας και θανάτων και επερχόμενης οικονομικής καταστροφής, δείχνει ότι το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι η παραμονή τους στην εξουσία και η εξασφάλιση των μικροπολιτικών τους συμφερόντων.
Προσπαθούν λοιπόν να πιάσουν τον κόσμο στον ύπνο, πριν καταλάβουμε τι έρχεται και όσο ακόμη διαρκεί το κατασκευασμένο από τα πληρωμένα ΜΜΕ πολιτικό κεφάλαιο του Μωυσή.
Όσο για τους εργαζόμενους και τους επιχειρηματίες και τη μεσαία τάξη για την οποία υποκριτικά κόπτονταν πριν τις εκλογές, δεν δίνουν δεκάρα τσακιστή.
Το σχέδιο είναι να κερδίσουν άρον άρον τις εκλογές χωρίς να υποσχεθούν τίποτε και χωρίς να δεσμευτούν καθόλου για το τι θα πράξουν στην οικονομία.
Κι ύστερα, όταν θα έρθουν με ανανεωμένη την εντολή και ασφαλείς για το πολιτικό τους μέλλον για άλλη μια τετραετία, θα εφαρμόσουν το σχέδιό τους.
Που είναι η φτωχοποίηση των πολλών και η αναδιανομή της οικονομίας υπέρ των λίγων.
Οι εργαζόμενοι, πολλοί από τους οποίους θα τους έχουν ψηφίσει κιόλας, θα χάσουν τις δουλειές τους και θα μείνουν στον δρόμο άνεργοι και αβοήθητοι, αλλά θα είναι πια αργά να διεκδικήσουν κάτι από την κυβέρνηση Μητσοτάκη, η οποία θα έχει πλέον μια τετραετία μπροστά της και δεν θα υπολογίζει κανέναν.
Οι περισσότερες επιχειρήσεις, χωρίς υποστήριξη από το κράτος, θα κλείσουν ή θα συρρικνωθούν, δημιουργώντας ισχυρό κύμα ύφεσης και ανεργίας.
Και οι μόνοι που θα αντέξουν, δηλαδή οι πολύ ισχυροί οικονομικά, οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι που έχουν και αποθέματα και αντοχές, θα είναι αυτοί που θα υποστηριχθούν τελικά από την κυβέρνηση και αυτοί που θα κληθούν να ανασυνθέσουν το τοπίο στην ελληνική οικονομία.
Πρόκειται για το μεγαλύτερο, ίσως, κόλπο όχι απλώς αναδιανομής, αλλά άλωσης της οικονομίας μιας Ευρωπαϊκής χώρας.
Θα τους βγει; Από τους Έλληνες πολίτες και από την αξιωματική αντιπολίτευση εξαρτάται.
Αν οι πολίτες – τηλεθεατές συνεχίσουν την τακτική: «Σφάξε με Αγά μου να αγιάσω», τότε ναι, θα τους βγει και θα είναι και αυτό που θα μας αξίζει.
Τα μεγάλα κόλπα όμως, όσο και καλοστημένα και αν είναι, έχουν την Αχίλλειο πτέρνα τους. Αρκεί κανείς να τη βρει και να της δώσει το κατάλληλο κτύπημα.
Πεδίον δόξης λαμπρό λοιπόν για τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Αλέξη Τσίπρα, να ανοίξουν τα μάτια του κόσμου και να ενημερώσουν για τους ολέθριους, για τη συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων, σχεδιασμούς Μητσοτάκη, εκτοξεύοντας το Πάρθιο βέλος…
