Η Σεκοσεσόλα (Cecosesola - Central de Cooperativas de Servicios Sociales del Estado Lara), το Κέντρο των Συνεταιρισμών Κοινωνικών Υπηρεσιών του κρατιδίου της Λάρα στην Βενεζουέλα, είναι ένα δίκτυο 52 αυτόνομων και αυτοδιαχειριζόμενων συνεταιρισμών με 1.200 εργαζόμενους/ες. Επικεντρώνεται κυρίως στην παραγωγή τροφίμων, παρέχοντας επίσης ιατρικές και χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες στα πάνω από 20.000 μέλη του και την κοινότητα.
Το δίκτυο περιλαμβάνει αγροτικούς συνεταιρισμούς οικολογικής αλλά και συμβατικής καλλιέργειας και επιχειρήσεις επεξεργασίας τροφίμων.
Άμεση δημοκρατία στη λήψη αποφάσεων, ενεργή συμμετοχή των γυναικών, γενικές συνελεύσεις, εναλλαγή στις θέσεις εργασίας, εξίσωση αμοιβών είναι λίγα από τα χαρακτηριστικά λειττουργίας του συνεταιρισμού.
Διαβάστε επίσης:
Εκδήλωση με το Δίκτυο Αυτοδιαχειριζόμενων Συνεταιρισμών Cecosesola από τη Βενεζουέλα
Θεσσαλονίκη: Eκδήλωση-παρουσίαση ομοσπονδίας συνεταιρισμών Cecosesola, Πέμπτη 9 Μάη 18.30
_________________
Τη συνέντευξη πήρε η “Αλληλεγγύη για όλους”
Μετάφραση: Βαρβάρα Δίελλα, Άλια Ήσυχου
Τα 46 χρόνια συνεχούς παρουσίας του συνεταιρισμού Cecosesola είναι πάρα πολλά για να αποτυπωθούν σε λίγες γραμμές. Μπορείτε να μας δώσετε μια εικόνα της πορείας σας, έστω με τους σημαντικούς σταθμούς της ιστορίας σας;
Σε ένα πρώτο στάδιο το 1967, μια ομάδα 10 συνεταιρισμών των λαϊκών τομέων της πόλης Μπαρκισιμέντο, λόγω των ληστρικών κερδών των ιδιωτικών γραφείων τελετών, αποφάσισαν να οργανωθούν γύρω από την ανάγκη να ενταφιάζονται οι αποβιώσαντες συγγενείς, αξιοπρεπώς και οικονομικά. Οι τιμές καθορίζονταν με κριτήρια δίκαιης τιμής και όχι με κριτήρια αγοράς. Υπολόγιζαν το κόστος και σ’αυτό προσέθεταν κάτι επιπλέον για να συντηρηθεί και να υποστηριχτεί η υπηρεσία. Αυτή η υπηρεσία ξεκίνησε χωρίς ιδιαίτερη γνώση του τομέα και σχεδόν χωρίς οικονομικούς πόρους, με πολύ αφοσίωση και θέληση για να προχωρήσει το εγχείρημα.
Σε ένα δεύτερο στάδιο, μαζί με τις επικήδειες τελετές, η Σεκοσεσόλα συμμετείχε δραστήρια στους λαϊκούς αγώνες για να διατηρήσει τις τιμές των εισιτηρίων των δημοσίων συγκοινωνιών του Μπαρκισιμέτο. Μετά από κάποιο διάστημα, ο Κεντρικός μας Συνεταιρισμός δέχτηκε την πρόκληση να οργανώσει τη Συνεταιριστική Υπηρεσία Μεταφορών. Με δημοτικό δάνειο αγοράσαμε 130 λεωφορεία και με την εμπλοκή της κοινότητας σχεδιάσαμε τις διαδρομές και τη συχνότητα των δρομολογίων. Αυτό όμως δεν άρεσε στους ιδιωτικούς μεταφορείς, που μας κήρυξαν τον πόλεμο. Ταυτόχρονα προέκυψε μια εσωτερική σύγκρουση. Πράγμα που μας έφερε στην οικονομική καταστροφή της Σεκοσεσόλα.
Κατά τη διάρκεια της πρωτοβουλίας των συνεταιριστικών μεταφορών, συσσωρεύτηκε μεγάλο χρέος εξαιτίας της επίθεσης που δεχτήκαμε από τους ιδιωτικούς μεταφορείς αλλά και εσωτερικών συγκρούσεων. Εκείνη την περίοδο αποφασίσαμε να μη βασιζόμαστε πια σε εξωτερική χρηματοδότηση. Επιθυμούσαμε τα διαθέσιμα χρήματα να είναι το αποτέλεσμα της δικής μας προσπάθειας. Έτσι συνεχίσαμε και μετά από συμφωνία (δηλαδή, όπως παίρνονται οι αποφάσεις στη Σεκοσεσόλα) δημιουργήσαμε το Ολοκληρωμένο Συνεταιριστικό Κέντρο Υγείας (CICS).
Μετά από κάποια χρόνια εμπειρίας στον τομέα της υγείας δημιουργήθηκαν 6 μικρά ιατρεία – σε ένα πρώτο στάδιο για τους εργαζόμενους του συνεταιρισμού και στη συνέχεια για όλη την κοινότητα. Η υπηρεσία αναπτυσσόταν όλο και περισσότερο. Και γι’αυτό δημιουργήθηκε το CICS. Στην πορεία αυτής της νέας προσπάθειας μας έλειψαν χρήματα και βρεθήκαμε στα πρόθυρα να πάρουμε τραπεζικό δάνειο. Τότε ανέκυψε μια άλλη ιδέα. Να συνεισφέρουμε όλοι οι συνεταιρισμοί και τα μέλη της Σεκοσεσόλα ένα μέρος των τραπεζικών μας αποταμιεύσεων και να αναπτύξουμε ένα είδος εσωτερικού δανεισμού. Έτσι κι έγινε. Παράλληλα με συμπληρωματικές πρωτοβουλίες (πωλήσεις ρούχων , ποτών από καλαμπόκι, λαχνών και εκδηλώσεων) αυτοχρηματοδοτήσαμε τη δημιουργία του κέντρου και, αργότερα, τον εξοπλισμό του.
Σήμερα λειτουργούν περίπου 30 ειδικότητες, τόσο συμβατικής ιατρικής, όσο και εναλλακτικής θεραπείας. Χειροπρακτική, νοσοκομειακή κάλυψη, εστιατόριο υγιεινής διατροφής και πολλοί χώροι γυμναστικής.
Η οργάνωση του κέντρου είναι αυτοδιαχειριζόμενη από εμάς τους ίδιους και τις ίδιες, μέσω μόνιμης πληροφόρησης, εναλλαγής αρμοδιοτήτων και εβδομαδιαίων συνελεύσεων τόσο ανά περιοχή όσο και γενικών.
Μπορείτε να μας περιγράψετε τη σχέση μεταξύ εργαζομένων και συνεταιριστών όσον αφορά την εμπλοκή τους στη λειτουργία και στη διαδικασία λήψης αποφάσεων των συνεταιρισμών;
Η Cecosesola ξεκίνησε με την υπηρεσία μεταφορών και εκείνη την περίοδο δημιουργούνται εσωτερικά δύο διαφορετικά οράματα όσον αφορά το συνεταιρισμό. Μία ομάδα διατήρησε τη λογική ότι οι συνεταιριστικές υπηρεσίες οφείλουν να στοχεύουν στη βελτίωση της ζωής μόνο των μελών και η άλλη ομάδα υποστήριζε ότι τα οφέλη πρέπει να είναι για όλη την κοινότητα. Η πρώτη ομάδα υποστήριζε ο συνεταιρισμός να επικεντρώνεται στη διοίκηση των συνεργατών, η δεύτερη είχε ως προτεραιότητα τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων εργαζομένων. Στο τέλος ήταν ένας αγώνας εξουσίας, που κατέληξε στην οικονομική κατάρρευση της Cesosesola, αλλά συνέβαλε στην οργανωτική του ενδυνάμωση. Στη συνέχεια, ξεκινήσαμε να μαζευόμαστε σε μόνιμη βάση, για να ανταλλάξουμε απόψεις και να αναλύσουμε τις ευθύνες που είχαμε. Αυτό συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, έχουμε την ευθύνη ότι κάθε ένας από εμάς αναλαμβάνει δύο χρεώσεις με προσωπική ευθύνη και μπορεί να πάρει αποφάσεις με συλλογικά κριτήρια, που απο κοινού θέσαμε.
Ποιοι παράγοντες σας ώθησαν να υιοθετήσετε ένα αντιεραρχικό μοντέλο οργάνωσης;
Κατά τη διάρκεια της πτώχευσης της υπηρεσίας μεταφορών, κι ενώ μέχρι τότε δεν κάναμε συνελεύσεις σε μόνιμη βάση, άρχισε να διαφαίνεται η αναγκαιότητα της αυτοδιαχείρησης, της αυτοχρηματοδότησης, της περιστροφής των καθηκόντων και η κατάρρευση της ιεραρχίας.
Κι έτσι ξεπήδησε η ιδέα των ανοιχτών λαϊκών αγορών στο τέλος της εβδομάδας. Για τα πρώτα παζάρια χρησιμοποιήθηκαν τα λεωφορεία που είχαν μείνει σε αχρηστία από το προηγούμενο εγχείρημα. Η συμμετοχή εκ μέρους της κοινότητας ήταν εντυπωσιακή. Το οργανωτικό μοντέλο της Cecosesola άρχισε σταδιακά να μετατρέπεται σε ένα μοντέλο οριζόντιας ιεραρχίας, με αποτέλεσμα τα συλλογικά κριτήρια να αποτελούν όλο και περισσότερο προϊόν ενός συλλογικού προβληματισμού.
Διαβάζοντας για σας, ανακαλύπτουμε ότι σε πολλές περιπτώσεις ατομικά εργασιακά δικαιώματα όπως ρεπό, αργίες κ.λπ., δεν είναι αντικείμενο διεκδίκησης από τους εργαζόμενους, γεγονός που σε εμάς, στην Ευρώπη, θεωρείται θεμελιώδες . Μπορείτε να μας εξηγήσετε απο πού εκπορεύεται αυτή η πρακτική;
Στα παζάρια αναπτύχθηκε πολύ έντονα το κριτήριο της περιστροφής. Όλες και όλοι κάναμε τα πάντα. Ως συναιτεριστές δε δεχόμασταν ένα μισθό δικό μας, αλλά πέρναμε ένα κομμάτι από τον υπολογισμό του πλεονάσματος για το τέλος του έτους. Η οικονομική επιτυχία είναι κομμάτι του ενθουσιασμού για να πράτεις και να συναιτερίζεσαι, όχι αντίστροφα.
Ανακαλύψαμε ότι πολλές στάσεις και συμπεριφορές στην αγορά έχουν να κάνουν με τα πολιτισμικά πρότυπα που αποτελούν βάση κάθε κοινωνίας. Για παράδειγμα, ως εργαζόμενος θα προσπαθήσω να εργαστώ όσο το λιγότερο δυνατό γίνεται, επειδή ο εργοδότης μου με εκμεταλεύεται. Αλλά αν δεν υπάρχει εργοδότης, αν όλοι και όλες είμαστε συναιτεριστές, ίσοι συνεργάτες, αν είναι μία συλλογική και κοινοτική πρωτοβουλία, τι γίνεται αν διατηρώ την ίδια εργασιακή στάση;
Η συνεργασία στην αγορά μας, μας επέτρεψε να ανακαλύψουμε ξανά τις πολιτισμικές μας συνήθειες. Να αναλογιστούμε και να επανανοηματοδοτήσουμε τα ιδιαίτερα πλεονεκτήματα της κουλτούρας μας που είχαν αλλοιωθεί από τον ανταγωνισμό και το κίνητρο του κέρδους.
Για το δίκτυο Cecosesola, μία κεντρική πτυχή της διαδικασίας είναι η συλλογική και η προσωπική μεταμόρφωση τέτοιων συναισθημάτων, σκέψεων και πράξεων που επαναφέρουν τις πολιτιστικές ρίζες της κοινωνίας μας.
