13|Τι ήταν και τι ήθελε το ΕΑΜ; Το αντιστασιακό κίνημα στην κατοχική Ελλάδα - Συζητούν: Ιωάννα Παπαθανασίου - Ηλίας Νικολακόπουλος (περιλαμβάνει μαρτυρία του Σπύρου Ι. Ασδραχά), Αθήνα, ΑΣΚΙ, 2021, 32 σ.
Στις 27 Σεπτεμβρίου 1941, στην κατεχόμενη από τις ναζιστικές δυνάμεις Αθήνα, ιδρύθηκε το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο. Η πολύπλευρη και δυναμική δράση του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ και της ΕΠΟΝ στη διάρκεια της Κατοχής, σηματοδότησε τον αγώνα χιλιάδων ανθρώπων για εθνική και κοινωνική απελευθέρωση, διαμόρφωσε τις ισορροπίες εντός του συμμαχικού στρατοπέδου και καθόρισε τις μεταπολεμικές εξελίξεις στην Ελλάδα.
Φέτος, 80 χρόνια μετά, η ψηφιακή εκδοτική σειρά «2 Αιώνες σε 21 Εκπομπές» κυκλοφορεί την 13η έκδοσή της, αφιερωμένη στο ΕΑΜικό κίνημα. Στις σελίδες της, ο πρόεδρος των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας, Ηλίας Νικολακόπουλος και η ιστορικός Ιωάννα Παπαθανασίου, διευθύντρια ερευνών του ΕΚΚΕ -επί σειρά ετών μέλος του ΔΣ των ΑΣΚΙ και υπεύθυνη των αρχειακών συλλογών τους (1998-2015)– συζητούν για το εθνικοπατριωτικό και κοινωνικό κίνημα που εκφράστηκε μέσα από το ΕΑΜ και τις συνιστώσες του, τον αντιφασισμό, την Αντίσταση και τη συνεργασία, τις πολιτικοκοινωνικές διεργασίες και τις τεκτονικές αλλαγές που έλαβαν χώρα στη διάρκεια του πολέμου και της Κατοχής. Η ραδιοφωνική συζήτηση, η πρώτη της εκπομπής «Η Ιστορία στο Κόκκινο» (μεταδόθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2013) περιλαμβάνει, επίσης, μια σύντομη μαρτυρία του Σπύρου Ι. Ασδραχά (1933-2017), όπου ο σπουδαίος ιστορικός διηγείται τις παιδικές του αναμνήσεις από τους αντάρτες του ΕΛΑΣ στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Λευκάδα.
