Ας θυμηθούμε ότι το 2002 η Τουρκία μπήκε σε περίοδο δημοκρατικής μεταπολίτευσης, με την νίκη στις εκλογές του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), με ηγέτη τον πρώην δήμαρχο Κωνσταντινούπολης Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Λίγοι αντιλήφθηκαν την σημασία εκείνης της αλλαγής στην Ελλάδα και την Ευρώπη, θεωρώντας ότι η επικράτηση ενός ισλαμικού κόμματος θα αποτελούσε βήμα προς τον αναχρονισμό.
Ωστόσο, με τον Ερντογάν στο τιμόνι η Τουρκία έκανε αρχικά σημαντικά βήματα εκδημοκρατισμού, ο στρατός έπαψε να αποτελεί τον κηδεμόνα της πολιτικής της ζωής, διαφοροποιήθηκε και η εξωτερική της πολιτική με την διακήρυξη του δόγματος «μηδενικά προβλήματα με τους γείτονες», που σήμαινε και άρνηση της θέσης Ετσεβίτ ότι «το Κυπριακό λύθηκε το 1974». Γι’ αυτό και η υποστήριξη της Άγκυρας στο σχέδιο Ανάν, το 2004. Σχέδιο που αν είχε ψηφιστεί από τους ελληνοκύπριους, σήμερα στην Κύπρο δεν θα υπήρχε τουρκικός στρατός κατοχής. Δυστυχώς, παρόμοιο σχέδιο με τα όποια προβλήματά του, σήμερα δεν υπάρχει στον ορίζοντα.
Την ίδια περίοδο, η τουρκική οικονομία ξεπέρασε σοβαρότατα οικονομικά προβλήματα με κυριότερα εξ αυτών την μαζική ανεργία και τον ασυγκράτητο πληθωρισμό. Αξιοσημείωτο για την βελτίωση της κατάστασης της χώρας είναι το γεγονός ότι στο πρώτο τετράμηνο του 2010, η οικονομία της Τουρκίας κατέγραφε ποσοστό ανάπτυξης 11,4%, κατατασσόμενη δεύτερη μετά την Κίνα σε δυναμισμό. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την ένταξη της Τουρκία στην ομάδα των G20 και πολλοί τότε μιλούσαν για το «τουρκικό οικονομικό θαύμα».
Ωστόσο, η συνέχεια δεν ήταν το ίδιο ελπιδοφόρα. Οι τυχοδιωκτισμοί Ερντογάν στην εξωτερική πολιτική, ιδιαίτερα σε σχέση με την Συρία, πρόσφατα και την Λιβύη, έχουν πλήξει βαρύτατα και την οικονομία της, η οποία υπέστη πλήγματα και από την αυταρχική κατηφόρα στο εσωτερικό της χώρας, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα των Γκιουλενιστών, το 2016. Τα σκληρά κατασταλτικά μέτρα, εναντίον και εκατοντάδων δημοσιογράφων, επιδείνωσαν τις σχέσεις του καθεστώτος και με την Ευρώπη.
Σήμερα, η οικονομία της Τουρκίας είναι σε βαθειά κρίση, που εκφράζεται και με την κατακόρυφη πτώση της αξίας της λίρας έναντι του δολαρίου, πτώση κατά 18% φέτος, με κίνδυνο η Τουρκία να πτωχεύσει, όπως επισημαίνει ο Αλί Παπατζάν, πρώην υπουργός Οικονομικών του Ερντογάν και ηγέτης νέου κόμματος. Διαγράφεται ο κίνδυνος προσφυγής της κυβέρνησης στο ΔΝΤ, από το οποίο η Τουρκία έχει κακές εμπειρίες, ενώ και η αμερικανική βοήθεια δεν είναι ορατή λόγω σειράς προβλημάτων στις σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ.
Καλύτερος δρόμος για την Τουρκία θα ήταν ο ευρωπαϊκός, υπάρχουν όμως και σε αυτόν πολλά εμπόδια, λόγω της πολιτικής Ερντογάν έναντι της Συρίας και Λιβύης, αλλά και στο προσφυγικό-μεταναστευτικό. Ορισμένοι στην χώρα μας έχουν σπεύσει να μιλήσουν για το τέλος της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας, χωρίς να νοιάζονται αν αυτό θα απέβαινε εις βάρος των εθνικών μας θεμάτων και της ειρήνης στην περιοχή. Προσωπικά, εκτιμώ ότι το κεφάλαιο ευρωπαϊκή ένταξη, δεν έχει κλείσει για την Τουρκία, γιατί η Τουρκία χρειάζεται την ΕΕ και η ΕΕ την Τουρκία για λόγους οικονομικούς και γεωπολιτικούς.
Ο Πάνος Τριγάζης είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ
