Δύο ειδών κριτικές αντιμετωπίζει το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης: μια αυταρχική και μια φιλελεύθερη / ελευθεριακή. Η πρώτη, η αυταρχική, δεν περίμενε καμιά αφορμή για να εκδηλωθεί. Η λογική της -το δόγμα της περισσότερης φυλακής, για περισσότερους και σε χειρότερες συνθήκες- ήταν μέχρι προ διμήνου η κυβερνητική πολιτική και η πεπατημένη της δικαστικής εξουσίας: η λογική που ευθύνεται για τις εξοντωτικές ποινές και τον υπερπληθυσμό, τη φυλάκιση ανηλίκων και την παράνομη κράτηση μεταναστών μετά την έκτιση της ποινής τους -και βέβαια για τον απάνθρωπο εγκλεισμό ανάπηρων σε νοσοκομεία-κολαστήρια, όπως αυτό του Κορυδαλλού. Πρακτικές εχθρικές για την ελευθερία -κυρίως την ελευθερία του ξένου, του φτωχού και του "στασιαστή". Πρακτικές που φυσικά δεν "σωφρόνισαν", δεν εγγυήθηκαν την ασφάλεια κανενός, ούτε πολύ περισσότερο τη δικαιοσύνη -πρακτικές που δεν συνιστούν παρά εκδίκηση στο όνομα μιας ασφάλειας που καταστρέφει ζωές. Όποιος βρέθηκε έστω μισή ώρα σε οποιοδήποτε κατ' ευφημισμόν σωφρονιστικό κατάστημα, όποιος άκουσε μαρτυρίες κρατουμένων ή διάβασε εκθέσεις διεθνών οργανισμών από επισκέψεις σε φυλακές ξέρει καλά πόσο εχθρική για τη ζωή και την ελευθερία είναι η λογική της κριτικής αυτής.
Υπάρχει όμως και μια άλλη κριτική στο νομοσχέδιο, ακριβώς στον αντίποδα της πρώτης. Η κριτική αυτή διατυπώνεται σε διάφορες εκδοχές: Πρώτον, ως κριτική από τη σκοπιά των συνταγματικών δικαιωμάτων και της ισότητας όλων, ανεξαιρέτως, απέναντι στον νόμο -ως φιλελεύθερη δηλαδή κριτική. Δεύτερον, ως κριτική απ' τη σκοπιά της κοινωνικής δικαιοσύνης, που θεωρεί την "ισότητα απέναντι στον νόμο" ισότητα που αφορά κοινωνικά άνισους. Τρίτον, ως κριτική από τη σκοπιά της ελευθερίας απέναντι στην κρατική εξουσία -ως άρνηση δηλαδή του "δικαιώματος" του κράτους να ορίζει, να επιβάλλεται στη ζωή.
Οι προγραμματικές αρχές αυτής της κυβέρνησης, όσα η ίδια έχει δηλώσει ότι υπερασπίζεται, κυρίως όμως η πραγματικότητα της φυλακής και των ζωών που η τελευταία καταστρέφει τιμωρώντας (καθόλου δηλαδή σωφρονίζοντας), επιβάλλουν στην κυβέρνηση να αφουγκράζεται και να συνδιαλέγεται με τους φορείς αυτής της κριτικής. Πολύ περισσότερο, μάλιστα, όταν ορισμένοι από αυτούς δεν κάνουν πολιτική από την ασφάλεια του πολιτικού ή δημοσιογραφικού τους γραφείου, γράφοντας και δημοσιεύοντας πύρινα κείμενα -αλλά μέσα από φυλακές και νοσοκομεία, διεκδικώντας με μέσο τη ζωή τους και θέτοντάς την σε πραγματικό κίνδυνο.
Αυτή λοιπόν η κριτική, από τη σκοπιά της ισότητας, της ελευθερίας και τελικά της ζωής, θα πρέπει να ακούγεται από μια κυβέρνηση που έχει αποδείξει λόγω και έργω ότι πολιτεύεται από την ίδια σκοπιά. Για να το πω και πιο συγκεκριμένα: Ο 187 ΠΚ είναι ένας νόμος προβληματικός, που το 2001 είχε επικριθεί από την Αριστερά. Ο κουκουλονόμος αποτελεί νομικό τερατούργημα προς "απάντηση" στον νεανικό ριζοσπαστισμό του 2008, το οποίο επέκριναν υπουργοί Δικαιοσύνης και συντηρητικοί νομικοί, χρησιμοποιήθηκε δε κατά "δικαίων και αδίκων", εξαιτίας ενός κακώς εννοούμενου ζήλου ασύδοτων Αρχών. Και η ίδια ασυδοσία έχει καταγγελθεί (και) από τον ΣΥΡΙΖΑ όσον αφορά τη χρήση γενετικού υλικού: μια πλούσια νομολογία θα μπορούσε να στηρίξει μια νομοθετική παρέμβαση, ώστε να σταματήσει η κατάχρηση αυτή.
Αν χρειάστηκε όλα αυτά να καταγγελθούν τώρα, με το ύστατο μέσο αγώνα, μια απεργία πείνας -κυρίως όμως αν, μέρες τώρα, ένα τμήμα του αντιεξουσιαστικού χώρου κλιμακώνει την αντιπαράθεση με το πιο φιλελεύθερο υπουργείο Δικαιοσύνης από την Μεταπολίτευση μέχρι σήμερα, είναι γιατί το συγκεκριμένο τμήμα πολιτεύεται με μια άνευ ορίων απαισιοδοξία: τη βαθιά απαισιοδοξία για τις δυνατότητες της πολιτικής να αλλάζει σε ορατό χρόνο τα πράγματα. Δεν μπορεί να εξηγηθεί αλλιώς, γιατί, είτε με ακροδεξιά κυβέρνηση είτε με αριστερή, είτε με φυλακές τύπου Γ είτε χωρίς, είτε πριν από το νομοσχέδιο Παρασκευόπουλου είτε μετά, το τμήμα αυτό χρησιμοποιεί το ίδιο κινηματικό ρεπερτόριο και την ίδια ρητορική, σαν να μην άλλαξε απολύτως τίποτα. Κυρίως, όμως, σαν να μην ενδιαφέρεται για τις συνέπειες αυτής του της κινηματικής "συνέπειας" -σαν να μην υπήρχαν, δηλαδή, στο παιχνίδι οι εχθροί της ελευθερίας και της ζωής.
