to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

Απαιτείται πόλεμος στη φτώχεια

Η εξάλειψη της φτώχειας παγκοσμίως αποτελεί πρώτιστο στόχο του ΟΗΕ από την ίδρυσή του. Γι’ αυτό και η 17η Οκτωβρίου έχει οριστεί Ημέρα Δράσης υπέρ του στόχου αυτού.


Τίθεται το ερώτημα αν είναι εφικτός αυτός ο στόχος ή μήπως έχει καταστεί ανέφικτος λόγω της αύξησης του παγκόσμιου πληθυσμού. Πρόσθετο ερώτημα, αν έχει βάση ο  ισχυρισμός ότι «η κοινωνική ισότητα είναι αντίθετη με την ανθρώπινη φύση», όπως είχε δηλώσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη ΔΕΘ το 2017. Τελικά, είναι φυσική νομοτέλεια οι πλούσιοι να γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι;

Απαντώ στην πρώτη ερώτηση καταφατικά, λέγοντας ότι ο παγκόσμιος πλούτος υπερεπταπλασιάστηκε στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, με την διεύρυνση των ορίων της ανάπτυξης λόγω της τεχνολογικής επανάστασης. Την ίδια περίοδο, ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξήθηκε 2,5 φορές, αλλά ο επταπλασιασμός του παγκόσμιου πλούτου επέφερε τον υπερτριπλασιασμό του κατά κεφαλή εισοδήματος. Άρα δεν είναι φτωχός ο σημερινός κόσμος, το πρόβλημα με το οποίο είναι αντιμέτωπος αφορά την δίκαιη ή αν θέλετε την δικαιότερη κατανομή του παραγόμενου πλούτου.

Όσο για τον ισχυρισμό ότι η κοινωνική ισότητα είναι αντίθετη με την ανθρώπινη φύση, παραπέμπει σε μια κοινωνία άκρως ανταγωνιστική, θα έλεγα σε κοινωνική ζούγκλα. Επιπλέον, παραβλέπει τα μεγάλα βήματα προόδου της ανθρωπότητας στην κατεύθυνση της ισότητας. 

Υπενθυμίζω ότι άλλοτε και η δουλεία θεωρούνταν φυσιολογική, που όμως καταργήθηκε νομικά, το 1865. Ενωρίτερα (1215), είχε θεσπιστεί η πρώτη χάρτα δικαιωμάτων, γνωστή ως Magna Charta. Με άλλα λόγια, πέρασαν περίπου  έξι αιώνες μέχρι την Γαλλική Επανάσταση για να διακηρυχθεί  το τρίπτυχο «Ελευθερία – Ισότητα – Αδελφοσύνη».

Θα μου πείτε πολιτική και νομική ισότητα δεν σημαίνει και κοινωνική. Και θα συμφωνήσω. Όμως, μετά τον 19ο αιώνα, ιδιαίτερα στη διάρκεια του εικοστού, συντελέστηκε τεράστια πρόοδος και στα κοινωνικά δικαιώματα, δεδομένου ότι το  1950, καθιερώθηκε η Ευρωπαϊκή Κοινωνική Χάρτα από το Συμβούλιο της Ευρώπης, καθώς και σημαντικές διεθνείς συμβάσεις.

Η είσοδος στον 21ο αιώνα, συνοδεύτηκε με την  Millennium Declaration, διά της οποίας η παγκόσμια κοινότητα υιοθέτησε τους «Οκτώ Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας», θέτοντας ως προτεραιότητα την μείωση της φτώχειας κατά 50% μέχρι το 2015. Με την εξαίρεση της Κίνας, ο στόχος αυτός δεν επιτεύχθηκε,  με συνέπεια νέο σχέδιο με τίτλο «17 Στόχοι για Βιώσιμη Ανάπτυξη (2015-2030)», το οποίο η  κυβέρνηση Τσίπρα  είχε ενσωματώσει στον εθνικό αναπτυξιακό σχεδιασμό, που εκείνη προωθούσε.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη παρέλαβε το 2019 μια ανακάμπτουσα οικονομία, με την Ελλάδα εκτός μνημονίων και την ανεργία μειωμένη στο 17%, ενώ με κυβέρνηση Σαμαρά είχε εκτοξευθεί στο  27,5% . Επιπλέον, οι συλλογικές συμβάσεις είχαν επανέλθει και η ανθρωπιστική κρίση είχε αντιμετωπιστεί με μέτρα κοινωνικής αλληλεγγύης, όπως τα συσσίτια στα σχολεία φτωχών συνοικιών της Αθήνας και του Πειραιά. Σημαντικότερο όλων ότι βρήκε στα κρατικά ταμεία 37 δισεκατομμύρια ευρώ, τα οποία η κυβέρνηση Τσίπρα αρνήθηκε να διασπαθίσει  σε προεκλογικές δαπάνες για να θωρακίσει την χώρα απέναντι στη νέα κρίση που πράγματι ήρθε με την πανδημία.

Παράγοντα φτώχειας σήμερα στην Ελλάδα αποτελούν και οι συνέπειες των πρόσφατων πυρκαγιών που αφάνισαν ολόκληρες περιουσίες, ιδιαίτερα στην Βόρεια Εύβοια, στερώντας εισοδήματα επιβίωσης.

Επειδή η φτώχεια έχει πολλά πρόσωπα, οι επιπτώσεις της είναι πολλές, μεταξύ άλλων και στο προσφυγικό-μεταναστευτικό, καθώς και σε πολεμικές συγκρούσεις, εσωτερικές και διακρατικές. Άρα, δεν μπορεί να υπάρξει σταθερή ειρήνη, χωρίς πόλεμο στη φτώχεια.

Στην παλαιότερη ρήση «φτώχεια θέλει καλοπέραση», αντιπαραθέτω το «η φτώχεια θέλει αγώνες».

* Ο Πάνος Τριγάζης είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία

tags: άρθρα

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)