*Άρθρο Σ.Φάμελλου σε ειδική έκδοση του «Voria.gr» για την 85η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης
Μετά το καλοκαίρι η πόλη μας μπαίνει στην τροχιά της ΔΕΘ και των πολιτικών και οικονομικών εξαγγελιών. Μετά από δύο χρόνια διακυβέρνησης ΝΔ και έχοντας μπροστά μας την πρόκληση και ευκαιρία του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανασυγκρότησης, οφείλουμε να αξιοποιήσουμε αυτή τη στιγμή για την επόμενη ημέρα της Θεσσαλονίκης, και ευρύτερα της Μακεδονίας και της Βόρειας Ελλάδας.
Η πανδημία έχει αλλάξει τη ΔΕΘ που ξέρουμε και που θα θέλαμε, να είναι δηλαδή ολοένα καλύτερη για την πόλη και για τη χώρα. Σημαντικότερο όμως είναι ότι η πανδημία έχει αλλάξει το πλαίσιο και έχει θέσει σοβαρά ερωτήματα για τη δημόσια υγεία, για την οικονομία και τις θέσεις εργασίας, για το εισόδημα και για το μέλλον της ανάπτυξης.
Αντίστοιχα και συνταρακτικά ερωτήματα θέτει εδώ και χρόνια η κλιματική κρίση. Η φετινή βιβλική καταστροφή των δασικών πυρκαγιών ήταν ακόμα ένα ισχυρό καμπανάκι, όμως αντίστοιχα είχαμε και θα έχουμε.
Δεν αποτελεί δικαιολογία η κλιματική κρίση για την έλλειψη πολιτικών πρόληψης και ανθεκτικότητας της κοινωνίας, των υποδομών και του περιβάλλοντος. Θυμίζω ότι μετά τη συμφωνία των Παρισίων το 2015, ψηφίστηκε Νόμος στην ελληνική Βουλή το 2016 που περιείχε την Εθνική Στρατηγική Προσαρμογής και τα Περιφερειακά Σχέδια, που δεν αμφισβητήθηκαν πολιτικά και θεσμικά, αλλά κανείς δεν τα έχει πάρει σοβαρά υπόψη.
Από την άλλη, τα δύο χρόνια απολογισμού της κυβέρνησης Μητσοτάκη φέρνουν μεγάλη απογοήτευση για τη Θεσσαλονίκη. Η διάψευση προσδοκιών και υποσχέσεων δημιουργεί αρνητικό ντόμινο στην αγορά, το κρισιμότερο όμως είναι ότι το αναπτυξιακό έλλειμμα μειώνει το τοπικό εισόδημα και προκαλεί ασυνέχειες στην κοινωνική λειτουργία.
Η Θεσσαλονίκη βρίσκεται εκτός του Σχεδίου του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Κανένα σημαντικό αναπτυξιακό έργο, κανένα σχέδιο για νέες θέσεις εργασίας, ακύρωση ακόμα και υποδομών εξωστρέφειας, όπως το διαμετακομιστικό κέντρο που θα συνέδεε το λιμάνι με τα Βαλκάνια.
Όμως η Θεσσαλονίκη δεν έχει και σχέδιο ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση. Καμία συζήτηση δεν ανοίγει για αντιπλημμυρική προστασία, περιαστικά δάση, ασφάλεια λιμενικών και συγκοινωνιακών υποδομών, διάβρωση ακτών, καταστροφή οικοτόπων, ξηρασία και αλλαγή γεωργικής παραγωγής, υγεία και πρόνοια στις νέες κλιματικές συνθήκες. Και έχουμε και την πρόσφατη παραπομπή της χώρας μας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για την διαχρονικά κακή ποιότητα της ατμόσφαιρας της πόλης.
Σε αντίθεση με τις μεγάλες ανάγκες και τις προκλήσεις της επόμενης ημέρας, η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα της Θεσσαλονίκης αντιμετωπίζει την κατάρρευση του τζίρου και τη δαμόκλειο σπάθη του νέου πτωχευτικού νόμου, που «βάζει στο μάτι» και την πρώτη κατοικία, ενώ μέσα στο τελευταίο εξάμηνο οι εργαζόμενοι έχασαν κάθε προστασία (συλλογικές συμβάσεις, 8ωρο, υπερωρίες) και πέρα από την εργασιακή ανασφάλεια ζουν πλέον και την ασφαλιστική, με την ιδιωτικοποίηση των επικουρικών συντάξεων.
Η κυβέρνηση έχει την ευθύνη ανατροπής αυτής της κατάστασης, για την οποία εξάλλου είναι υπεύθυνη, εφόσον προκάλεσε στην κοινωνία και στην οικονομία της Θεσσαλονίκης μεγάλο πλήγμα. Είναι ακόμα νωπή η παραδοχή του κ. Μητσοτάκη ότι αγνόησε ο ίδιος τις προειδοποιήσεις των υγειονομικών για την επερχόμενη έξαρση της πανδημίας στη Θεσσαλονίκη, τον Οκτώβριο του 2020.
Δεν χωράει καθυστέρηση. Απαιτείται ανασχεδιασμός του Ταμείου Ανάκαμψης για να στηρίξει μια ανθεκτική κοινωνία αλλά με ξεκάθαρη προτεραιότητα στην Περιφέρεια. Δεν μπορεί να χαθεί μια τέτοια ευκαιρία και να μην υπάρχει ένα σχέδιο, μία πρόνοια της Πολιτείας με προτεραιότητες. Στον οικονομικό και αναπτυξιακό σχεδιασμό η χώρα δίνει την εικόνα ακυβέρνητου πλοίου σε τρικυμισμένη θάλασσα.
Η Θεσσαλονίκη και η Μακεδονία χόρτασαν από υποσχέσεις και μεγάλα λόγια και εκμετάλλευση του πατριωτισμού. Τώρα χρειάζεται αλλαγή πορείας. Το ερώτημα είναι βέβαια αν θέλει και αν μπορεί ο Πρωθυπουργός.
