Ακόμα κι αν έβγαλε ειδήσεις (την αναβάθμιση Βορίδη, τα σενάρια για νέο ανασχηματισμό, την επιστροφή Νικ. Κακλαμάνη και τις προτάσεις Λυκούδη-Ανεξάρτητων για κυβέρνηση «εθνικής συνεννόησης»), η τριήμερη συζήτηση στην «εθνική αντιπροσωπεία» δεν μας έκανε σοφότερους. Περισσότερο επιβεβαίωσε δύο πράγματα: Πρώτον, ότι το πολιτικό κεφάλαιο της συγκυβέρνησης έχει εξανεμιστεί: η ίδια δεν διαθέτει δυναμική για εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, ενώ το πολιτικό της προσωπικό, ακόμα και σε επίπεδο κορυφής πλέον, αποδεικνύεται αναλώσιμο. Δεύτερον, ότι όπως συνέβη ξανά και ξανά τα τελευταία χρόνια, οι αποτυχίες των κυβερνώντων και η ισχυροποίηση των αντιπάλων τους, αντί να σημάνουν αλλαγή πλεύσης, οδηγούν στην αναζήτηση ακόμα πιο αυταρχικών εναλλακτικών για τη συνέχεια στην ίδια ρότα. Αυτό σήμαιναν, το 2011, η αναβάθμιση Βενιζέλου και η τρικομματική Παπαδήμου με τη συμμετοχή του ΛΑΟΣ. Και στην ίδια λογική κινείται η άτυπη πρωθυπουργοποίηση Βορίδη – που όχι, δεν δηλώνει την έμφαση της κυβέρνησης στην υγεία, όπως υποστήριξε η υφυπουργός υγείας Κ. Παπακώστα, αφήνοντας άφωνους και τους πιο επινοητικούς σκιτσογράφους.
Αυτές τις τρεις μέρες, λοιπόν, η κυβέρνηση ζήτησε πολιτική σταθερότητα για να διαπραγματευτεί το χρέος, επιχειρώντας να καθησυχάσει ότι το Μνημόνιο τελειώνει «ενάμιση χρόνο νωρίτερα απ’ ό,τι ήταν να τελειώσει» (Βορίδης). Κι όμως, αντί πανηγυρισμών, ο πρωθυπουργός μοιάζει να περνάει σε δεύτερο ρόλο, στη Ν.Δ. συζητούν για μεταβατικές λύσεις, το ΠΑΣΟΚ διχάζεται όσο δεν πάει και τα σενάρια ανασυγκρότησης της Κεντροαριστεράς καίγονται το ένα μετά το άλλο — ιδίως όσο οι επιτυχίες διαψεύδονται: τόσο στο εσωτερικό (από τα εκλογικά αποτελέσματα του Μαΐου μέχρι τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις) όσο και στο εξωτερικό, και μάλιστα … από τα δύο τρίτα της τρόικας (βλ. δηλώσεις Ντράγκι και Λαγκάρντ).
Καθόλου σοφότερους, λοιπόν, δεν μας έκανε το τριήμερο στη Βουλή. Επιβεβαίωσε, ωστόσο, κάτι που ήδη ξέραμε: την τεράστια απόσταση που χωρίζει την «εθνική αντιπροσωπεία», στη σημερινή της σύνθεση, από την πραγματικότητα. Την απόστασή της, τόσο από τις καθημερινές αγωνίες εκατομμυρίων ανθρώπων, που δεν μπορούν να πανηγυρίσουν την αύξηση των εξαγωγών και το πλεόνασμα, όσο όμως και απ’ όσα σοβαρά συζητιούνται σήμερα στην Ευρώπη: για τον συνδυασμό ύφεσης και χρέους, που παρέχει ένα μέτρο για την αξιολόγηση των μνημονιακών «επιτευγμάτων», για την ανεργία που εξαφανίζει μισθούς και εργασιακά δικαιώματα, για τους εθνικούς εγωισμούς των πλούσιων χωρών που απογειώνονται, για την ανιούσα που παίρνει παντού η Ακροδεξιά. Αυτή ακριβώς η καταθλιπτική απόσταση κάνει επιτακτικές τις πρόωρες εκλογές — και μένω σε δύο μόνο από τα πιο χαρακτηριστικά «τεκμήρια» του τριημέρου: από τη μια ο Μ. Βορίδης να «λυπάται» για όσους «δεν καταλαβαίνουν» τι πέτυχε ως τώρα η κυβέρνηση, από την άλλη το ΠΑΣΟΚ να μέμφεται τη Ν.Δ. για το πόσο καθυστερημένα υποστήριξε εκείνη τα μνημόνια…
Σε αυτά τα δύο επίπεδα πιστεύω ότι ξεχώρισαν οι εισηγητές του ΣΥΡΙΖΑ, αρχής γενομένης από την έξοχη ομιλία του Γιάννη Δραγασάκη. Αποκρούοντας την επαναφορά της «θεωρίας των δύο άκρων» (ίσως αυτό είναι το μόνο έδαφος για την ενοποίηση του αστικού κόσμου απέναντι στην άνοδο της Αριστεράς), ο ΣΥΡΙΖΑ επιβεβαίωσε τις προτεραιότητες μιας αριστερής κυβέρνησης: την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής καταστροφής και τη διαγραφή μεγάλου μέρους του χρέους. Ταυτόχρονα, υπογράμμισε το προφανές: ότι τα πράγματα στην Ευρώπη θα συνεχίσουν να μην πηγαίνουν καλά όσο οι κυβερνήσεις θα θεωρούν τις ανάγκες των πολλών μέρος του προβλήματος, αντί της λύσης. Αυτό είναι το μάθημα της δεκαετίας του 1930, όπως θύμισε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος. Και δυστυχώς, φαίνεται ότι το μάθημα αυτό το έχει πάρει μόνο η Αριστερά.
