to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

«Αντι-νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση» αντί «προοδευτικής κυβέρνησης»

Σωστός και εφικτός ο στόχος του ΣΥΡΙΖΑ για συμμαχική κυβέρνηση στα αριστερά της ΝΔ. Ωστόσο, δεν θεωρώ ότι η «προοδευτική κυβέρνηση» περιγράφει με κατάλληλο τρόπο το πολιτικό και προγραμματικό πλαίσιο που μπορεί να δημιουργήσει ένα νικηφόρο μπλοκ πολιτικών δυνάμεων.


Θεωρώ ότι ο στόχος του ΣΥΡΙΖΑ για δημιουργία συμμαχικής κυβέρνησης από τα κόμματα στα αριστερά της ΝΔ είναι και στρατηγικά σωστός και εφικτός. Ωστόσο, δεν θεωρώ ότι η «προοδευτική κυβέρνηση» περιγράφει με κατάλληλο τρόπο το πολιτικό και προγραμματικό πλαίσιο που μπορεί να δημιουργήσει ένα νικηφόρο μπλοκ πολιτικών δυνάμεων. Αντιθέτως, η «αντι-νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση» συνιστά ένα καταλληλότερο πολιτικό και προγραμματικό πλαίσιο για τους παρακάτω λόγους.

1. Προοδευτικός δεν σημαίνει τίποτα σε μια εποχή απροσδιοριστίας και αμφισβήτησης της ιδέας της προόδου. Σίγουρα σημαίνει λιγότερα για τους νέους και τις νέες από ότι για τις γενιές εκείνες που πάλευαν για τον εκδημοκρατισμό και τη διάχυση του πλούτου στους εργαζομένους. Κάποτε ήταν σαφές το τι εννοούσαμε, όταν μιλούσαμε για πρόοδο. Τώρα δεν είναι. Τι σημαίνει άραγε πρόοδος για το επίπεδο ζωής των ανθρώπων; Περισσότερα υλικά αγαθά, ανάπτυξη και καταστροφή του πλανήτη; Μάλλον η μόνη σαφής απάντηση είναι η τεχνολογική πρόοδος. Αλλά πλέον κανείς δεν είναι κατά της τεχνολογικής προόδου.

2. Προοδευτική είναι και η ΝΔ, σύμφωνα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Όπως ο ίδιος ισχυρίζεται, η τεχνολαγνεία του αποδεικνύει του λόγου το αληθές. Ομοίως, η προσκόλληση του ΣΥΡΙΖΑ στα δημόσια αγαθά και στις κατακτήσεις των εργαζομένων αποδεικνύουν, καθώς λέει, το συντηρητισμό του.

3. Δεν πρέπει να παίρνουμε αψήφιστα αυτό που έχει ισχυριστεί ο Σλαβόι Ζίζεκ, ότι δηλαδή οι πραγματικά προοδευτικοί σήμερα είναι οι συντηρητικοί. Αλήθεια, όλοι και όλες εμείς δεν προσπαθούμε να συντηρήσουμε τη φύση, τα δικαιώματα και τις νεωτερικές αξίες ως έχουν; Όλο μιλάμε για «προστασία».

4. Χρειαζόμαστε, λοιπόν, ένα καθαρό προγραμματικό στίγμα και μια καθαρή διαχωριστική γραμμή διεθνούς εφαρμογής. Και το δίπολο «προοδευτισμός – συντηρητισμός» δεν μπορεί πλέον να τα προσφέρει. Ακόμα και αν οι διανοούμενοι προσπαθήσουν να αναστηλώσουν αυτό το μνημείο του παρελθόντος, σίγουρα δεν θα αποκτήσει την καθαρότητα που είχε στο παρελθόν. Θα παραμένει συγκεχυμένο στα μυαλά των πολλών. Τουτέστιν, δεν θα μπορέσει να αποτελέσει το «σάλπισμα πολεμιστήριον» που έχουμε ανάγκη, λόγω έλλειψης κρουστικότητας και προγραμματικής σαφήνειας. Και σίγουρα θα παραλύσει τους πολίτες που είναι ταυτόχρονα οικονομικά «προοδευτικοί» και ταυτοτικά «συντηρητικοί», και τούμπαλιν.

5. Ο «αντι-νεοφιλελευθερισμός», όμως, προσφέρει ένα κρουστικό, εύληπτο και σαφές προγραμματικό στίγμα, ενώ είναι εξίσου ενοποιητικός και συμπεριληπτικός. Δηλαδή, είναι αρκετά ευρύς, ώστε η κοινωνική πλειοψηφία να μπορεί να αναγνωρίσει τα αιτήματά της εντός του αξιακού και προγραμματικού πλαισίου του αντι-νεοφιλελευθερισμού, τη στιγμή που διαχωρίζει τα δύο στρατόπεδα με τη μεγαλύτερη σαφήνεια. Γιατί στο ποιες είναι οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές μέχρι και η ΝΔ δυσκολεύεται να διαφωνήσει, ενώ στο ποιες είναι προοδευτικές μέχρι και η ΝΔ ενδιαφέρεται να πει τη γνώμη της.

6. Εκείνο που ενώνει σήμερα την Αριστερά και την Κεντροαριστερά (αλλά και την Πράσινη Οικολογία) είναι η αντίθεση στο νεοφιλελευθερισμό, όχι κάποια συστράτευση σε μια ακαθόριστη πρόοδο. Η κοκκινο-κόκκινο-πράσινη συμμαχία χτίζεται σε διεθνές επίπεδο στη βάση αυτής της κοινής αντίθεσης, όχι στη βάση κάποιας ομονόησης περί προόδου. Άλλωστε, από τα γεγονότα του Σιάτλ μέχρι σήμερα ζούμε εντός ενός διεθνούς αντι-νεοφιλελεύθερου συγκρουσιακού κύκλου που δεν έχει τελειώσει. Αριστερόστροφα κινήματα, συνδικάτα και κόμματα συμμετέχουν σε κοινές κινηματικές και εκλογικές εκστρατείες για να σταματήσουν τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Και αν το ζήτημα για κάποιους δεν είναι ο προσεταιρισμός των κινημάτων και των συνδικάτων, αλλά ο σύγχρονος κεντροαριστερός πολίτης, τότε από τα παραπάνω νομίζω ότι γίνεται σαφές πως αυτός είναι διαφορετικός από τον αντίστοιχο του 20ού αιώνα.

7. Ο νεοφιλελευθερισμός έχει χάσει πλέον την προωθητική του ισχύ, δεν πείθει, απλώς επιβάλλεται. Γι’ αυτό εύκολα η ρητή και πρακτική αντίθεση στο νεοφιλελευθερισμό μπορεί να συσπειρώσει ένα πλειοψηφικό κοινωνικο-πολιτικό μπλοκ. Η πολιτική που κάνει τους πλούσιους πλουσιότερους και τους φτωχούς φτωχότερους δεν έχει πολλούς οπαδούς.

8. Κατ’ επέκταση, ο νεοφιλελευθερισμός είναι μεγαλύτερο στίγμα για τη ΝΔ από ό,τι είναι ο συντηρητισμός και περιορίζει την εμβέλεια της ΝΔ καθώς την απομονώνει από λαϊκά συντηρητικά ακροατήρια. Ο αντι-νεοφιλελευθερισμός φέρνει τη συζήτηση στην οικονομία, που ευνοεί την καθ’ ημάς Αριστερά, ενώ ο προοδευτισμός φέρνει τη συζήτηση στην ταυτότητα, που ευνοεί τη Δεξιά.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, θα έλεγα πως ο στόχος της «προοδευτικής κυβέρνησης» πρέπει να αντικατασταθεί με αυτόν της «αντι-νεοφιλελεύθερης κυβέρνησης». Έχει μεγαλύτερη διεισδυτικότητα στους νέους και τις νέες και στην πέραν του ΣΥΡΙΖΑ Αριστερά, χωρίς στο παραμικρό να μειώνεται η διεισδυτικότητα στη μεγάλη κεντροαριστερή εκλογική δεξαμενή. Δίνει επίσης ένα επικοινωνιακό πλεονέκτημα σε ένα ναρκοθετημένο επικοινωνιακό πεδίο, καθότι δεν μπορεί να διαστρεβλωθεί ή να αγνοηθεί. Εν προκειμένω, το σύνθημα της «αντι-νεοφιλελεύθερης κυβέρνησης» εμπεριέχει το πρόγραμμα και το πολιτικό πλαίσιο, είτε υπάρχει χρόνος για διευκρινίσεις είτε όχι. Και, τέλος, ας είμαστε ειλικρινείς: τα επικοινωνιακά επιτελεία αποδεικνύουν ότι δεν είναι σε θέση ούτε να υποκαταστήσουν τον «συλλογικό διανοούμενο» ούτε να χαράξουν στρατηγική ιστορικού βάθους και ιστορικού προσανατολισμού που να δημιουργεί και να προσανατολίζει ιστορικά κοινωνικά μπλοκ. Όπως, από την άλλη, ο συλλογικός διανοούμενος δεν μπορεί να στήνει τα απαραίτητα επικοινωνιακά σόου.

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)