Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία και το έργο που παρουσίασε η διοικήτρια του νοσοκομείου Σπυριδούλα Καλαντζή, το ΨΝΑ λειτουργεί σαν ένα σύγχρονο ψυχιατρείο που έχει απομακρυνθεί από τη λογική του ασύλου της δεκαετίας του 80  και προσπαθεί να πάει μπροστά αλλάζοντας βηματισμό.
 
Βασικός στόχος τονίζει, είναι η δημιουργία κι η ανάπτυξη ως το τέλος του 2017, του Κέντρου Ψυχικής Υγείας (ΚΨΥ) στο Γκάζι , το οποίο μαζί με το ΚΨΥ Αγίων Αναργύρων - Φιλαδέλφειας και το ΚΨΥ Περιστερίου θα καλύψουν τις ανάγκες του μεγάλου τμήματος πληθυσμού της Αθήνας σε επίπεδο κοινοτικής ψυχιατρικής.
 
Επόμενος μεγάλος στόχος αναφέρει η διοικήτρια του νοσοκομείου, είναι η δημιουργία οργανογράμματος για τη μονάδα απεξάρτησης 18 Άνω, όπως και η αναβάθμιση της λειτουργίας του συμβουλευτικού σταθμού της μονάδας στο χώρο «σύμβολο» της οδού Ασκληπιού.
 
 
Ολόκληρη η συνέντευξη που παραχώρησε στο Κόκκινο 105.5 η Διοικήτρια του ΨΝΑ Σπυριδούλα Καλαντζή.
 
Αναλάβατε μια πολύ ευαίσθητη θέση, τη διοίκηση του μεγαλύτερου Ψυχιατρικού Νοσοκομείου της χώρας το οποίο δοκιμάστηκε ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια.
 
Το πρώτο μέλημα που είχα ως διοικήτρια ήταν  να αξιοποιήσω όλο το στελεχιακό δυναμικό. Προσπάθησα ως διοικήτρια να ασκήσω τα καθήκοντα μου με σύνεση και με πολύ προσοχή αναγνωρίζοντας  το έργο που γίνεται. Γνωρίζω πολύ καλά πως ο χώρος της ψυχικής υγείας είναι δύσκολος καθώς απαιτεί ευαισθησίες και σεβασμό στις ιδιαιτερότητες όπως και ότι οι εργαζόμενοι σε αυτόν καταθέτουν την ψυχή τους. 
 
Ποιο είναι το έργο του ΨΝΑ και πως αποτυπώνεται αυτό στα στατιστικά στοιχεία ?
 
Το ΨΝΑ οργανωτικά ανήκει στο ΕΣΥ και δουλεύει πάρα πολλά χρόνια.

Το νοσοκομείο έχει τρία ή τέσσερα πρόσωπα κι αυτά  αντικατοπτρίζονται κι από τα  στατιστικά στοιχεία που βγαίνουν πλέον καθημερινά. Οι περισσότεροι ασθενείς μας έρχονται για μικρό χρονικό διάστημα νοσηλεύονται και φεύγουν γυρνούν  στα σπίτια τους.  Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός ασθενών που είναι χρόνιοι κι αυτή τη στιγμή φτάνουν τους 110 περίπου.

Υπάρχει ένα άλλο κομμάτι με 92 ψυχικά πάσχοντες κρατούμενους που όταν θα αλλάξει ο νόμος ενδεχομένως να αλλάξει και η διαμονή τους στο νοσοκομείο.
Επίσης υπάρχει και άλλο ένα κομμάτι που ασχολείται με την  απεξάρτηση από αλκοόλ και ναρκωτικές ουσίες.

Από τα στοιχεία προκύπτει ότι το μεγαλύτερο μέρος των ασθενών συγκεκριμένα το 67% ασθενών μένουν σε μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης.

Οι λιγότεροι, που αποτελούν το 33% των νοσηλευόμενων, νοσηλεύονται μέσα στο νοσοκομείο, με το 73% εξ αυτών των ασθενών να νοσηλεύεται στο νοσοκομείο λιγότερο από τρείς μήνες.   

Από αυτά τα στοιχεία συνάγεται ότι το ΨΝΑ λειτουργεί σαν ένα σύγχρονο ψυχιατρείο, έχει φύγει από τη λογική του ασύλου και της δεκαετίας του 80 , και προσπαθεί να πάει μπροστά αλλάζοντας βηματισμό κι αυτό είναι κάτι πολύ θετικό.
Στο νοσοκομείο λειτουργεί μια παθολογική κλινική πλήρως στελεχωμένη με αναπτυγμένες 10 κλίνες και έμπειρο προσωπικό που ξέρει πώς να συμπεριφερθεί και να νοσηλεύει ασθενείς που αντιμετωπίζουν προβλήματα παθολογικά.

Στις σκέψεις μας είναι η ενίσχυση της παθολογικής κλινικής με την αγορά ενός αξονικού τομογράφου που θα εξυπηρετήσει πολύ τους ασθενείς. Σύμφωνα με τα στοιχεία περίπου 300 ασθενείς το χρόνο τους παραπέμπονται για να κάνουν αξονικές τομογραφίες . Η υποδομή μπορεί να αναπτυχθεί στο ψυχιατρικό νοσοκομείο και να αξιοποιηθεί και από το Δρομοκαΐτειο. Οι ασθενείς μας ταλαιπωρούνται όταν πάνε στα Γενικά Νοσοκομεία να κάνουν αξονικές, μένουν τελευταίοι , φεύγουν με ασθενοφόρο και συνοδεία γιατρού και αυτό δημιουργεί μια αναστάτωση στο σύστημα . Αν υπάρξει η δυνατότητα να δημιουργηθεί αυτή η υποδομή θα είναι χρήσιμο. 
 
Ποιοι είναι οι στόχοι που έχετε ως διοίκηση για το επόμενο διάστημα?
 
Λειτουργία τομεοποιημένου Κέντρου Ψυχικής Υγείας στο κέντρο της Αθήνας
Αυτό που έχω να διαχειριστώ είναι το άνοιγμα ενός 3ου κέντρου ψυχικής υγείας , στο κέντρο της Αθήνας, όπου με χρήματα ΕΣΠΑ ύψους 7.5 εκ έχει αγοραστεί το κτίριο στην οδό Πειραιώς στο Γκάζι που ελπίζω μέχρι τέλος του ‘17 να λειτουργήσει σαν ΚΨΥ . Αυτό που βρήκαμε είναι να έχουν μεταφέρει εκεί ένα οικοτροφείο που διαμένουν 18 ψυχικά άρρωστοι μεγάλης ηλικίας για τους οποίους θα πρέπει να βρούμε μια λύση για το που θα φιλοξενηθούν αυτοί οι άνθρωποι με αξιοπρεπείς συνθήκες, καθώς δεν υπάρχει οικογένεια να τους αναλάβει. Στη συνέχεια με τις δυνάμεις που έχουμε να δούμε πως θα το λειτουργήσουμε ακολουθώντας τη λογική της γεωγραφικής ένταξης τους με πληθυσμό αναφοράς για να μπορεί να λειτουργήσει σαν ΚΨΥ με τους γιατρούς και το νοσηλευτικό προσωπικό. Σημειώνω υπάρχουν και άλλα δυο ΚΨΥ που λειτουργούν κάτω από την ομπρέλα του ΨΝΑ. Το ΚΨΥ Αγίων Αναργύρων - Φιλαδέλφειας και το ΚΨΥ Περιστερίου τα οποία λειτουργούν ήδη αρκετά χρόνια.

Έτσι με τη λειτουργία ενός τρίτου ΚΨΥ, θα μπορέσει πιθανόν το ΨΝΑ να καλύψει τις ανάγκες ενός μεγάλου κομματιού του πληθυσμού της Αθήνας σε επίπεδο κοινοτικής ψυχιατρικής .  Αυτό είναι το όραμα και ελπίζω μέσα στη χρονιά να καταφέρομε να λειτουργήσει . Ξέρω ότι οι ανάγκες του πληθυσμού του κέντρου της Αθήνας είναι πολύ μεγάλες. Η λειτουργία του, θα σημάνει και τη αποσυμφόρηση άλλων υπηρεσιών ή μεγάλων εφημερευόντων νοσοκομείων στο κέντρο και θα διευκολύνει ανθρώπους στην αναζήτηση υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Το ΚΨΥ θα είναι πλήρως αναπτυγμένο  και εξοπλισμένο με μια μονάδα βραχείας νοσηλείας και θα μπορέσει  να βοηθήσει σε πολλά επίπεδα το κέντρο της πόλης . Το κτίριο αγοράστηκε και παραδόθηκε στα τέλη του 15. Πρόσφατα η Περιφέρεια διενήργησε έλεγχο όπου διαπίστωσε πως δεν χρησιμοποιείται κατά όπως πρέπει. Είχαμε υποσχεθεί πως θα κάνουμε ΚΨΥ και αντί αυτού το χρησιμοποιούμε, ως εξωτερικά ιατρεία. Μεταφέραμε τη στέγαση ενός οικοτροφείου καλύπτοντας  πρόσκαιρα υπηρεσιακές ανάγκες αλλά πρέπει να το αποκαταστήσουμε και να το λειτουργήσουμε ως ένα σύγχρονο κέντρο ψυχικής υγείας. Αυτός είναι ο πρώτος μεγάλος στόχος που έχουμε ως διοίκηση και ελπίζουμε με την ενίσχυση προσωπικού που έχει εγκριθεί από το υπουργείο υγείας, να τον καταφέρουμε.  

Στελέχωση – ενίσχυση σε ανθρώπινο δυναμικό

Στο επόμενο χρονικό διάστημα θα βγάλουμε προκήρυξη για 12 θέσεις θεραπευτών και ειδικών θεραπευτών για το 18 Άνω. Ήδη έχουν ξεκινήσει κι έρχονται νοσηλευτές από το πρόγραμμα ανέργων του ΟΑΕΔ. Είχαμε ζητήσει και μας ενέκριναν 50 από τους οποίους τελικά ενεγράφησαν τριανταένας. Πριν λίγες ημέρες ήρθαν οι πρώτοι δέκα από τους τριανταένα επιτυχόντες που θα τονώσουν σημαντικά τη λειτουργία του νοσοκομείου. Είχαν εγκριθεί 50 όμως όπως φαίνεται τα υψηλά κριτήρια ανεργίας στους κλάδους νοσηλευτικής ΤΕ και ΠΕ δεν είχαν προσφορά.

Ταυτόχρονα ξεκίνησε και η διαδικασία με ΑΣΕΠ για την πρόσληψη μόνιμου προσωπικού νοσηλευτών. Με αυτά τα δεδομένα θα πάμε καλύτερα από την άποψη της στελέχωσης αφού ενισχύεται το σύστημα και μπαίνουν πόροι.
 
Οργανισμός για το 18 Άνω

Επόμενος μεγάλος στόχος είναι  να καταγράψουμε σε οργανισμό και σε επίπεδο οργανωμένου κειμένου τι δουλειά γίνεται στο 18 Άνω.  Το 18 Άνω και η μονάδα  απεξάρτησης αλκοολικών  δεν έχουν οργανόγραμμα, δεν έχει εκδοθεί γι αυτές τις δυο μεγάλες υπηρεσίες του νοσοκομείου κανονιστικό κείμενο σε επίπεδο υπουργικής απόφασης ή προεδρικού διατάγματος, για τη λειτουργία του 18Ανω το οποίο είναι αχαρτογράφητο. Το μόνο που προβλέπεται νομοθετικά στον οργανισμό του νοσοκομείου είναι μια κλινική απεξάρτησης τοξικομανών του 1987 και ότι άλλο έχει κάνει το 18 άνω βασίζεται σε αποφάσεις του ΔΣ του νοσοκομείου. Αυτό θα πρέπει να οργανωθεί σε διαφορετική βάση. Συγκροτήθηκε ομάδα εργασίας από στελέχη του 18 Άνω και βρισκόμαστε στη φάση της διαδικασίας όπου περιμένουμε έγκριση του κειμένου από το επιστημονικό συμβούλιου και το ΔΣ για να το στείλουμε στη πολιτική ηγεσία. Είναι ένα κενό που πρέπει να καλύψουμε. Επίσης στόχος μας είναι να βελτιωθεί η λειτουργία του συμβουλευτικού σταθμού της μονάδας στην Ασκληπιού. Σήμερα λειτουργεί με 2 διαμερίσματα που έχουν παραχωρηθεί από τον ευαγγελισμό, άλλα 4 ή 5 διαμερίσματα ανήκουν στον Ευαγγελισμό όπου έχει συναφθεί συμβόλαιο αλλά δεν έχει ακόμα υλοποιηθεί παρά το γεγονός ότι το ΨΝΑ έχει δώσει αρκετά χρήματα για την ανακαίνιση του κτιρίου που αν  και παλιό είναι σύμβολο για το 18. Θεωρώ ότι θα πρέπει να αναβαθμιστεί η λειτουργία του συμβουλευτικού σταθμού του 18Άνω, είμαστε συνεργασία με ευαγγελισμό έτσι ώστε το κτίριο να ηλεκτροδοτηθεί.
 
ΚΟΙ.Σ.Π.Ε

Επίσης ένα άλλο κομμάτι που αφορά τη λειτουργία του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου και είναι προτεραιότητα μας είναι η στήριξη που παρέχουμε στον ΚοιΣΠΕ Κοινωνικό Συνεταιρισμό Περιορισμένης Ευθύνης Διάπλους. Προσπαθώ να τους ενισχύσω με διάφορα μικρά έργα που βρίσκονται στην αρμοδιότητα μου και με βάση αυτό ξεκίνησε στο νοσοκομείο η τραπεζοκομία να γίνεται από τους πολίτες με ψυχοκοινωνικά προβλήματα που δικαιούνται ισότιμη επαγγελματική δράση.

Έχουμε κάνει μια συμφωνία για όλο το 2017 και έτσι η τραπεζοκομία γίνεται από εργαζόμενους του ΚοιΣΠΕ στους οποίους έχουν παραχωρηθεί εκτάσεις μέσα στο χώρο όπου μαζεύουν τις ελιές και κάνουν λάδι. Επίσης καλλιεργούν λαχανικά εποχής και τα πωλούν ενώ δραστηριοποιούνται και στον τομέα της αποψίλωσης κάτι που είναι πολύ σημαντικό, κυρίως για τους ίδιους.

Πρόσφυγες

Έγινε συμφωνία με τους «Γιατρούς χωρίς Σύνορα» για την ιατρική εξέταση και νοσηλεία ψυχικά αρρώστων που διαβιούν σε «hot spot».

Τηλειατρική

Η 2η ΥΠΕ έχει εγκαταστήσει στο ΨΝΑ υποδομή για τη λειτουργία τηλεψυχιατρικής. Γιατροί και ψυχολόγοι από το ΨΝΑ έχουν ήδη ξεκινήσει να εκπαιδεύονται και να εργάζονται σε αυτόν τον τομέα παρέχοντας υπηρεσίες αρχικά σε κατοίκους των Κυθήρων με σκοπό να επεκταθεί και σε άλλα απομακρυσμένα  νησιά του Αιγαίου στα οποία δεν υπάρχει ψυχίατρος.

Τετράδια Ψυχιατρικής

Εγκρίθηκε από το ΔΣ του ΨΝΑ η συνέχιση της χρηματοδότησης του εντύπου «Τετράδια Ψυχιατρικής».
 
Θα ήθελα την άποψη σας σχετικά με το νομοσχέδιο του υπ. Υγείας με τίτλο «Μεταρρύθμιση της διοικητικής οργάνωσης των υπηρεσιών ψυχικής υγείας, κέντρα εμπειρογνωμοσύνης σπάνιων και πολύπλοκων νοσημάτων και άλλες διατάξεις»που αναμένεται σύντομα να ψηφιστεί. 
 
Ο νόμος δίνει τη λογική της τομεοποιήσης, συγκροτούνται διάφορες επιτροπές που θα παρατηρούν και θα κάνουν προτάσεις για τον τρόπο που λειτουργούν και παρέχονται στη χώρα υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Η άσκηση κριτικής, που όλους μας κάνει επιφυλακτικούς, τελικά βοηθάει τους φορείς παροχής υπηρεσιών  υγείας να γίνονται καλύτεροι και να διορθώνονται. Η ειδική επιτροπή για τα θέματα ψυχικά ασθενών και οι επιτροπές που θα συγκροτηθούν και θα λειτουργούν σε τοπικό επίπεδο θα βοηθήσουν στο να βελτιώσουμε και μείς σαν νοσοκομείο τις υπηρεσίες μας προς τους πολίτες. Η λογοδοσία, ο έλεγχος η διαφάνεια αποτελούν αναγκαία συνθήκη για τη λειτουργία ενός τόσο ευαίσθητου χώρου. Οι ψυχικά πάσχοντες δεν μπορούν να δείξουν πιθανά  ελλείμματα που υπάρχουν στις υπηρεσίες που τους προσφέρονται. Το ότι θα υπάρχουν επιτροπές, ανεξάρτητα θεσμικά όργανα που θα παρατηρούν και θα ελέγχουν το πώς δουλεύουμε όπως επίσης την ποιότητα υπηρεσιών τους προσφέρουμε είναι σημαντικό.  
 
Ποια η άποψή σας σχετικά με το Προεδρικό Διάταγμα του υπουργείου Δικαιοσύνης και την τροποποίηση του Άρθρου 69 του Ποινικού Κώδικα που διέπει τους όρους κατάλληλης και ασφαλούς θεραπείας των μη-υπεύθυνων («ακαταλόγιστων»)  ασθενών?
 
Πρόκειται για μια σημαντική νομοθετική πρωτοβουλία που αναλαμβάνει το υπουργείο Δικαιοσύνης καθώς με την τροποποίηση του άρθρου 69  του Ποινικού κώδικα που προβλέπει την μεταχείριση των ψυχικά πασχόντων που έχουν παραβατικές συμπεριφορές, δίνεται η δυνατότητα στους συγκεκριμένους ανθρώπους ανάλογα και με την κλινική τους εικόνα,  να επανενταχθούν στο κοινωνικό σύνολο.

Όταν κάποιος ψυχικά πάσχων κριθεί ότι εμπίπτει στην κατηγορία κατά το άρθρο 69 δεν φυλακίζεται για το αδίκημα που έχει κάνει αλλά στέλνεται για φύλαξη και θεραπεία σε Ψυχιατρικό Νοσοκομείο. Αυτή τη στιγμή στο ΨΝΑ νοσηλεύονται 92 ψυχικά πάσχοντες κρατούμενοι. Νοσηλεύεται ένας μικρότερος αριθμός στο Δρομοκαΐτειο και ένας ακόμη μικρότερος αριθμός στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης. Πολλοί από αυτούς έχουν έρθει γιατί έκαναν ένα αδίκημα πριν 40 χρόνια και το δικαστήριο δεν αποφάσισε ποτέ να άρει τον περιορισμό και την ένταξη τους στο άρθρο 69 με αποτέλεσμα οι άνθρωποι αυτοί να νοσηλεύονται για πάρα πολλά χρόνια σε αυτό το καθεστώς. Η νομοθετική πρωτοβουλία που παίρνει το υπουργείο δικαιοσύνης είναι στη σύγχρονη κατεύθυνση να αντιμετωπίζονται διαφορετικά οι ψυχικά  πάσχοντες κρατούμενοι ανάλογα με τη σοβαρότητα του αδικήματος που έχουν κάνει και σύμφωνα με την νέα ψυχιατρική αντίληψη , δηλαδή κάποιοι που έχουν κάνει ένα μικρό παράπτωμα θα μπορούν να παρακολουθούνται σε ΚΨΥ να διασφαλίζεται η παρακολούθηση τους και η θεραπεία τους, κάποιοι  άλλοι θα στέλνονται για συγκεκριμένο χρόνο για  φύλαξη σε ψυχιατρικό κατάστημα . Διαφοροποιούνται ουσιαστικά οι κατηγορίες των ψυχικά πασχόντων όπως είναι διαφοροποιημένοι στη ζωή. Είναι μια σημαντική αλλαγή καθώς δεν είχε αλλάξει το άρθρο 69 από περίπου τη δεκαετία του 50 που καθιερώθηκε. Δεν παρακολούθησε δηλαδή τις νέες εξελίξεις που συνέβησαν στο χώρο της ψυχιατρικής. Έτσι λοιπόν οι εισαγγελείς έστελναν κατά το άρθρο 69 τους ασθενείς στο νοσοκομείο για φύλαξη και θεραπεία εφόρου ζωής και ήταν μάλιστα πολύ επιφυλακτικοί στο να άρουν την απόφαση τους για ένταξη σε αυτήν τη κατηγορία. Νομίζω ότι με την νομοθετική αλλαγή αλλάζει η κουλτούρα αντιμετώπισης των ψυχικά πασχόντων.