ΣΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ του Ιουλίου κέρδισε η Ν.Δ. βασικά για τρεις λόγους: πρώτον, γιατί εκμεταλλεύτηκε την όποια πολιτική φθορά του ΣΥΡΙΖΑ από τη μνημονιακή διακυβέρνηση (βλ. φορολογική συμπίεση, διόγκωση μεταναστευτικού, αύξηση εγκληματικότητας). Δεύτερον, γιατί άσκησε εθνικιστική και λαϊκιστική κριτική στη Συμφωνία των Πρεσπών, την οποία σήμερα τηρεί κατά γράμμα. Τρίτον και κυριότερον, γιατί υποσχέθηκε αβίαστα μια σειρά φιλολαϊκά μέτρα υπερακοντίζοντας τις θετικές επιδόσεις του ΣΥΡΙΖΑ και στοχεύοντας την καρδιά της λαϊκής του βάσης, τη μισθωτή εργασία. Αναφέρομαι στη μείωση της φορολογίας για όλους και ιδιαίτερα για τη μεσαία τάξη, στην έκρηξη επενδύσεων με ετήσιο πραγματικό ρυθμό ανάπτυξης 4% και δημιουργία τουλάχιστον 120.000 θέσεων εργασίας ετησίως στον ιδιωτικό τομέα (εξ ων οι 43.000 ή περίπου το 1/3 από δημόσιες επενδύσεις), καθώς και στην ετήσια αύξηση του κατώτατου μισθού (αύξηση που επηρεάζει και τον μέσο μισθό) με ρυθμό διπλάσιο αυτής του ΑΕΠ.
ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ του Προϋπολογισμού 2020 ωστόσο είδαμε πως ακόμα κι αν δεν λάβουμε υπόψη -λόγω ΣΥΡΙΖΑ- το μετριοπαθές σε επιδόσεις 2019, οι στόχοι του 2020 υπολείπονται σημαντικά των προεκλογικών υποσχέσεων της νέας κυβέρνησης. Ετσι, με την εξαίρεση των αυτοαπασχολουμένων, η μεσαία τάξη ελάχιστα ωφελήθηκε από τις φοροελαφρύνσεις. Αντί για 4% αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ, υπολογίζεται μια αύξηση το πολύ 2,8%. Κι αντί για δημιουργία τουλάχιστον 120.000 νέων καλοπληρωμένων θέσεων εργασίας, θα έχουμε μόλις 84.000 (με αυτό ισοδυναμεί η αύξηση της απασχόλησης κατά 2% που προϋπολογίζεται) με πάνω από 55% εξ αυτών να είναι μερικής ή προσωρινής απασχόλησης (βλ. ΕΡΓΑΝΗ).
Το σημαντικότερο ωστόσο νέο στοιχείο είναι ότι δεν προβλέπεται καμία αύξηση του κατώτατου μισθού. Γιατί όπως δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρας, «έχουμε πει πως θα υπάρχει διπλάσια αύξηση του κατώτατου μισθού σε σχέση με τον ρυθμό ανάπτυξης, ξεκινώντας όμως από έναν κατώτατο μισθό ο οποίος δεν έχει αυξηθεί τόσο όσο αυξήθηκε (11% από 586 σε 650 ευρώ) από την προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, που έτσι ουσιαστικά ενσωμάτωσε την αύξηση του κατώτατου μισθού η οποία θα έπρεπε να γίνει σε βάθος τριετίας ή τετραετίας με βάση τους ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας». Συμπλήρωσε δε πως «θα αξιολογηθεί αυτό το θέμα ανάλογα με τα δεδομένα της οικονομίας. Οταν θα έχουμε τα δεδομένα της οικονομίας, ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα και η παραγωγικότητα και πετύχουμε τους ρυθμούς μεγέθυνσης που έχουμε στο μυαλό μας, είναι κάτι που θα το συζητήσουμε».
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ 1η: όταν η Ν.Δ. δημοσίευσε το προεκλογικό της πρόγραμμα τον Ιούνιο του 2019 με την εξαγγελία αύξησης του κατώτατου μισθού από το 2020 μέχρι το 2022 με ρυθμό διπλάσιο από τον ρυθμό ανάπτυξης -ώστε να φτάσει, όπως έλεγαν, σε τρία χρόνια τα 730 ευρώ-, γνώριζε πολύ καλά την αύξηση του 11% που είχε υλοποιήσει τον Φεβρουάριο ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως και την ταχεία επιδείνωση της κατάστασης της διεθνούς οικονομίας. Συνεπώς ο ισχυρισμός του κ. υπουργού, ότι η υπεσχημένη από τη Ν.Δ. αύξηση για τα επόμενα χρόνια ενσωματώθηκε στην αύξηση του περασμένου Φεβρουαρίου, αποτελεί μέγα ατόπημα.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ 2η: ακόμα πιο αποκαλυπτική για τις πραγματικές προβλέψεις της Ν.Δ. είναι η δήλωση του κ. υπουργού ότι η αύξηση 11% ενσωματώνει τις αυξήσεις που θα έπρεπε να γίνουν σε βάθος τριετίας ή τετραετίας με βάση τους ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας. Γιατί αν η Ν.Δ. πίστευε πραγματικά σε ρυθμούς ανάπτυξης 4% που σε ονομαστικούς όρους αναλογούν σε 5% (1% ο αποπληθωριστής του ΑΕΠ), τότε ο διπλάσιος ρυθμός αύξησης του κατώτατου μισθού, σύμφωνα με το πρόγραμμα της Ν.Δ., θα οδηγούσε μέσα στην τριετία 2019-2022 σε συνολική αύξηση 33% κι όχι 11% που εκτιμά ο κ. υπουργός. Ακόμα και με το ηπιότερο σενάριο ανάπτυξης της Τραπέζης της Ελλάδος (2,5% ετησίως) η συνολική αύξηση που οφείλει να δώσει στον κατώτατο μισθό η Ν.Δ. βάσει του προγράμματός της είναι 22% και όχι το 11% που έδωσε ο ΣΥΡΙΖΑ (βλ. πίνακα).
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ 3η: οι προϋποθέσεις που θέτει σήμερα ο υπουργός για ενδεχόμενη αύξηση του κατώτατου μισθού δεν υπήρχαν στο πρόγραμμα της Ν.Δ. και επιπλέον δεν είναι εφικτές. Για τον απλό λόγο ότι «οι ρυθμοί μεγέθυνσης που έχουν στο μυαλό τους», δηλαδή αυξήσεις ΑΕΠ 4% ετησίως, δεν προβλέπονται από κανένα διεθνή οργανισμό ή τράπεζα, της Τραπέζης της Ελλάδος συμπεριλαμβανομένης. Ούτε η Ν.Δ. πίστεψε ποτέ σε αυτούς (βλ. παρατήρηση 2η).
ΤΟ ΤΡΑΓΙΚΟ για την κυβέρνηση είναι ότι αν πραγματικά θεωρεί πως με την αύξηση 11% του ΣΥΡΙΖΑ καλύπτονται όλες οι αυξήσεις που θα έπρεπε να γίνουν στον κατώτατο μισθό σε βάθος τετραετίας με βάση τους ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας, τότε αυτό σημαίνει πως η Ν.Δ. πιστεύει σε μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 1,3% (το μισό του 2,6% που αναλογεί ετησίως στο 11% της τετραετίας) και όχι 4% που δήλωνε προεκλογικά…
Τι τελικά πιστεύει η κυβέρνηση της Ν.Δ.;
* Ο Κώστας Καλλωνιάτης είναι επιστημονικός συνεργάτης του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ
