Παρεμβάσεις στο σκέλος της μεσολάβησης, πριν από τη διαιτησία, για την επίλυση συλλογικών εργατικών διαφορών, αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων και των εφάπαξ παροχών των εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης, καθώς και στο πιλοτικό πρόγραμμα για την αναπηρία, περιλαμβάνονται στο πολυνομοσχέδιο με τα προαπαιτούμενα που κατατέθηκε νωρίτερα απόψε στη Βουλή. 

Σε ό,τι αφορά την λειτουργία του Ενιαίου Δημοσιογραφικού Οργανισμού Επικούρησης και Περίθαλψης (ΕΔΟΕΑΠ), παραμένει η εργοδοτική εισφορά 2% επί του τζίρου των επιχειρήσεων, η οποία στο εξής θα κατευθύνεται αποκλειστικά στον κλάδο υγείας του Ταμείου το οποίο παραμένει ασφαλιστικός φορέας ιδιωτικού δικαίου, υποχρεωτικής κοινωνικής ασφάλισης.  

Σε ό,τι αφορά τις επικουρικές συντάξεις για τους ήδη συνταξιούχους, δεν προβλέπονται αλλαγές και δεν θα έχουν καμία μείωση. Κομβικό σημείο είναι όμως η 1η Ιουλίου 2018.  

Για τους ήδη ασφαλισμένους του ΕΔΟΕΑΠ, ο υπολογισμός της επικουρικής σύνταξης και της εφάπαξ παροχής θα γίνεται έως την 1η Ιουλίου 2018 με το καθεστώς που ίσχυε ως σήμερα, και από την 1η Ιουλίου έως την συνταξιοδότηση θα υπολογίζονται με βάση τον μαθηματικό τύπο της νοητής κεφαλαιοποίησης που ισχύει και στο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΠ).  

Για τους ασφαλισμένους που θα υπαχθούν στην ασφάλιση του Οργανισμού μετά την 1η Ιουλίου 2018, η επικουρική σύνταξή τους και το εφάπαξ θα προκύπτουν σύμφωνα με το διανεμητικό σύστημα προκαθορισμένων εισφορών με νοητή κεφαλαιοποίηση. Οι μελλοντικοί συνταξιούχοι του Οργανισμού που θα έχουν διανύσει το μεγαλύτερο μέρος του εργασιακού τους βίου με το παλαιό καθεστώς, θα έχουν αναλογικά μικρότερες απώλειες.

Προβλέπεται ότι το ποσό της καταβαλλόμενης επικουρικής σύνταξης του ΕΔΟΕΑΠ καθορίζεται βάσει δύο παραγόντων. Πρώτον, βάσει των δημογραφικών δεδομένων που προκύπτουν από εγκεκριμένους πίνακες θνησιμότητας, και δεύτερον του πλασματικού ποσοστού επιστροφής που θα εφαρμόζεται στις συνολικά καταβληθείσες εισφορές. Για την αντιμετώπιση ελλειμμάτων εισάγεται αυτόματος μηχανισμός εξισορρόπησης, που αποκλείει κάθε αναπροσαρμογή των εισφορών. Περαιτέρω, προβλέπεται η απαγόρευση μεταφοράς κεφαλαίων από τον κρατικό Προϋπολογισμό προς τον ΕΔΟΕΑΠ.  

Ακόμη, από 1/6/2019 μέχρι και την 31.5.2022 μειώνονται οι εισφορές για επικούρηση από 3,5% που είναι σήμερα για εργαζόμενους και 3,5% που είναι για εργοδότες, σε 3,25% για εργαζόμενους και 3,25% για εργοδότες - και από την 1.6.2022 αναπροσαρμόζεται σε 3% για τον ασφαλισμένο και 3% για τον εργοδότη.

Σε ότι αφορά τις διαδικασίες μεσολάβησης και διαιτησίας, με την νέα νομοθετική ρύθμιση προβλέπεται η επαναφορά του δικαιώματος του μεσολαβητή (αντί της υποχρέωσης που προβλέπεται τώρα) να υποβάλει πρόταση μεσολάβησης.  
 
Ειδικότερα, ο μεσολαβητής, εφόσον διαπιστώνει ότι υφίσταται ακόμη περιθώριο ελεύθερων διαπραγματεύσεων των μερών και συνεπώς περιθώριο συναινετικής επίλυσης της συλλογικής διαφοράς, έχει τη δυνατότητα να απόσχει αιτιολογημένα από την υποβολή πρότασης, οδηγώντας τα μέρη εκ νέου σε διαπραγματεύσεις, ώστε να εξαντληθεί κάθε περιθώριο επίτευξης κοινής συμφωνίας. Εφόσον, όμως, διαπιστωθεί, ότι τα μέρη δεν κατόρθωσαν να οδηγηθούν από κοινού σε επίλυση της διαφοράς, τότε ο μεσολαβητής προχωρά πλέον σε υποβολή της πρότασής του, κοινοποιώντας την στα μέρη.

Επαναφέρεται, εν μέρει, η δυνατότητα μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία και ορίζεται ότι το δικαίωμα μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία παρέχεται στο μέρος που έκανε αποδεκτή την πρόταση του μεσολαβητή, ενώ το άλλο μέρος την απέρριψε. Με την διάταξη αυτή, το δικαίωμα της μονομερούς προσφυγής παρέχεται μόνο στο μέρος το οποίο επέδειξε αποδεδειγμένα καλόπιστη και θέληση συναινετικής επίλυσης της διαφοράς, έκανε αποδεκτή την πρόταση του μεσολαβητή. Αντίθετα, "τιμωρείται" το μέρος που δεν προσήλθε στη διαδικασία της μεσολάβησης.

Νέο στοιχείο είναι ότι στα κριτήρια που λαμβάνονται υπόψη για την υποβολή της πρότασης μεσολάβησης ή την έκδοση διαιτητικής απόφασης, προστίθεται η εξέλιξη της αγοραστικής δύναμης του μισθού. Το νομοθετικό πλαίσιο που ισχύει έως σήμερα, επικεντρώνεται αποκλειστικά στα οικονομικά δεδομένα της εργοδοτικής πλευράς, αντιμετωπίζοντας τον μισθό μονάχα ως λειτουργικό κόστος που επιδρά στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις, ανατρέπεται η μονόπλευρη απαρίθμηση κριτηρίων στο νόμο και αποκαθίσταται η καθοριστική θέση της αγοραστικής δύναμης του μισθού μεταξύ των στοιχείων που πρέπει να συνεκτιμώνται από τον μεσολαβητή και τον διαιτητή.

Με άλλη διάταξη αυξάνεται η διάρκεια της θητείας των μελών του διοικητικού συμβουλίου του ΟΜΕΔ, από τρία σε πέντε έτη. Σε πέντε έτη ορίζεται η θητεία και σε περίπτωση επαναδιορισμού των ίδιων τακτικών μελών.

Προνοιακά επιδόματα

Με άλλη ρύθμιση, επεκτείνεται σταδιακά σε όλη την επικράτεια η διοικητική ηλεκτρονική διαδικασία απονομής προνοιακών παροχών σε χρήμα, σε άτομα με αναπηρία που υποβάλλουν για πρώτη φορά αίτηση για τις παροχές αυτές από τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) με τους όρους και προϋποθέσεις που εφαρμόζονται πιλοτικά στην Περιφέρεια Αττικής. Οι περιοχές στις οποίες θα υλοποιείται κάθε φορά η επέκταση, θα πρέπει να ορίζονται με κοινή απόφαση των συναρμόδιων υπουργών.

Ακόμη, προβλέπεται παράταση έως 31/12/2018, της περιόδου εφαρμογής της πιλοτικής διαδικασίας απονομής προνοιακών παροχών σε χρήμα για τα άτομα με αναπηρία από τον Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων και τα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας, μέσω ηλεκτρονικής διαδικασίας αξιολόγησης της αναπηρίας. Η διαδικασία αυτή εφαρμόζεται σε άτομα με αναπηρία που υποβάλλουν για πρώτη φορά αίτηση για την ένταξή τους και διαμένουν μόνιμα στην Περιφέρεια Αττικής.

Στο νέο πλαίσιο προηγείται η διοικητική διαδικασία και ο αιτών εξετάζεται από τα ΚΕΠΑ, εφόσον πληροί όλες τις λοιπές προϋποθέσεις. Με τον τρόπο αυτό απλοποιείται σημαντικά η όλη διαδικασία, ενώ όσοι εντάσσονται στο πιλοτικό, απαλλάσσονται από το παράβολο των 46 ευρώ για εξέταση από τις Υγειονομικές Επιτροπές ΚΕΠΑ.

Με την προτεινόμενη ρύθμιση δίνεται επιπλέον η δυνατότητα να προστεθούν και άλλες περιοχές, ώστε το δείγμα να εμπλουτισθεί και να δίδεται η δυνατότητα εξαγωγής ασφαλών συμπερασμάτων. Προτείνεται επίσης η εφαρμογή της πιλοτικής διαδικασίας, για τα άτομα με αναπηρία που υποβάλλουν αίτηση πρώτη φορά για προνοιακές παροχές και διαμένουν μόνιμα στην Περιφέρεια Θεσσαλονίκης εντός του Ιουλίου 2018 και για όσους διαμένουν μόνιμα στην περιφερειακή Ενότητα Αχαΐας εντός του Σεπτεμβρίου 2018.

Δίδεται ακόμη η δυνατότητα στον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) να μεταβιβάζει πιστώσεις στον ΕΟΠΠΥ, κατόπιν επιχορήγησής του από το υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, προκειμένου να πληρωθούν δαπάνες που προκύπτουν από την παροχή προνοιακών υπηρεσιών σε όσους περιθάλπονται από φορείς συμβεβλημένους με τον ΕΟΠΠΥ. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η ενοποίηση των διαδικασιών ελέγχου και εκκαθάρισης των δαπανών, η επιτάχυνση της διαδικασίας καταβολής των αποζημιώσεων στους φορείς και συνακόλουθα η εξυπηρέτηση των αναγκών ευάλωτων ομάδων πληθυσμού, στην προστασία των οποίων αποσκοπούν οι δράσεις του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Για το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης

Με την προτεινόμενη ρύθμιση επικαιροποιείται ο ορισμός του αστέγου, ενώ προβλέπεται ότι στο δηλούμενο εισόδημα για τον υπολογισμό του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης, δεν περιλαμβάνεται η οικονομική ενίσχυση που χορηγείται σε όσους περιέρχονται σε κατάσταση ανάγκης συνεπεία θεομηνίας και λοιπών φυσικών καταστροφών, ούτε και το επίδομα που καταβάλλεται σε ανέργους δυνάμει της παρ. 5 του άρθρου 30 του ν. 4144/2013 (Α΄ 88). Επιπλέον, ορίζεται ότι δεν υπολογίζεται το ποσό του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης στον τρόπο υπολογισμού του ποσού για την καταβολή οποιασδήποτε άλλης παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα. Τέλος, επαναπροσδιορίζονται οι αρμόδιες υπηρεσίες για την υλοποίηση του προγράμματος.

ΑΠΕ-ΜΠΕ