Η εγκύκλιος ορίζει ότι για τη χορήγηση απαλλαγής από τα θρησκευτικά δεν είναι απαραίτητη η αναφορά του θρησκεύματος, όπως εξάλλου συστήνουν ο Συνήγορος του Πολίτη και η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων. Ωστόσο, ακόμα και ο ίδιος ο υπουργός Ανδρέας Λοβέρδος φάνηκε να την αγνοεί ή να την προσπερνά.
Σε απάντηση που έδωσε στη Βουλή, μετά από ερώτηση του ανεξάρτητου βουλευτή Ν. Νικολόπουλου, ο υπουργός γυρίζει το ρολόι τουλάχιστον έξι χρόνια πίσω, επικαλούμενος τις εγκυκλίους του 2008, δηλαδή αυτές που το ίδιο το υπουργείο κατάργησε αποδεχόμενο ότι δημιουργούσαν ασάφειες και παρανοήσεις.
Συγκεκριμένα, ο υπουργός απάντησε ότι απαλλαγή από τα θρησκευτικά χορηγείται μόνο σε μη ορθόδοξους μαθητές. Αντίθετα, σύμφωνα με την ισχύουσα εγκύκλιο, απαλλαγή μπορεί να αιτηθούν και όσοι επικαλούνται λόγους «θρησκευτικής συνείδησης», χωρίς να αναφέρουν το θρήσκευμά τους.
Για «εμπόδια στη χορήγηση απαλλαγών» κάνει λόγο η Ενωση Αθεων Ελλάδας, σε πρόσφατη επιστολή στον υπουργό Παιδείας, ζητώντας από το υπουργείο να εκδώσει άμεσα διευκρινίσεις και παράλληλα να δοθεί παράταση στην υποβολή αιτήσεων ώστε να διορθωθούν τυχόν λάθη που προκύπτουν από παρερμηνείες.
Οι ανησυχίες της Ενωσης Αθεων ενισχύονται από τη διευκρίνιση που εξέδωσε ο σχολικός σύμβουλος θεολόγων Πειραιώς, Κυκλάδων και Δ. Αθήνας, Ευάγγελος Πονηρός, στην οποία δηλώνει ότι οι απαλλαγές δεν είναι δυνατόν να δοθούν σε χριστιανούς ορθόδοξους μαθητές, παραπέμποντας σε αντίστοιχες δικαστικές αποφάσεις.
Σκληροπυρηνικές θέσεις
Ο σχολικός σύμβουλος είναι δραστήριο μέλος της Πανελλήνιας Ενωσης Θεολόγων, γνωστής για τις σκληροπυρηνικές θέσεις της υπέρ ενός αμιγώς ομολογιακού μαθήματος χριστιανορθόδοξης κατήχησης. Η ΠΕΘ διαφωνεί ακόμα και με τα πιλοτικά προγράμματα θρησκευτικών σε Γυμνάσιο και Δημοτικό, που εισάγουν στοιχεία γνωριμίας με άλλα χριστιανικά δόγματα και θρησκείες, κατηγορώντας τα ότι «αλλοιώνουν τον ορθόδοξο θεολογικό χαρακτήρα του μαθήματος».
«Αντιφάσκουσα και αυτοαναιρούμενη» χαρακτηρίζει την ερμηνεία του σχολικού συμβούλου θεολόγων Πειραιώς η Ενωση Αθεων, επιμένοντας ότι «δικαίωμα απαλλαγής από το μάθημα των θρησκευτικών έχουν όλοι οι μαθητές, ασχέτως θρησκεύματος, συμπεριλαμβανομένων και των καταγεγραμμένων ως χριστιανών (κατ’ όνομα) ορθοδόξων».
Ενστάσεις σχετικά με τη διαδικασία απαλλαγών έχει και ο Σύνδεσμος Θεολόγων «Ο Καιρός», θεωρώντας μεταξύ άλλων ότι «ενισχύει τη φυγοπονία» και ότι μπορεί να λειτουργήσει διαλυτικά, ειδικά στο φετινό Λύκειο: «Καθώς οι μαθητές προσέρχονται με επιπλέον άγχος εξαιτίας της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας, υπάρχει το ενδεχόμενο πολλοί μαθητές –μαζί και οι γονείς τους– να βρουν στον θεσμό της απαλλαγής μια κακώς νοούμενη ευκαιρία να εξεταστούν σε λιγότερα μαθήματα» επισημαίνουν.
Υιοθετώντας μια πιο διαλλακτική στάση σε σχέση με την ΠΕΘ, «Ο Καιρός» συστήνει οι απαλλαγές να χορηγούνται για «σοβαρούς λόγους», να υπάρχει εναλλακτική απασχόληση και στο Λύκειο να αντικαθίσταται το μάθημα από άλλο μάθημα, που θα εξετάζεται επίσης, αποθαρρύνοντας τους επίδοξους λουφαδόρους.
Μέχρι στιγμής το υπουργείο Παιδείας δεν έχει πάρει θέση στα παραπάνω ζητήματα, αφήνοντας την επίμαχη εγκύκλιο ανοιχτή σε διαφορετικές -αντικρουόμενες μεταξύ τους- ερμηνείες.
