Ψηφίστηκε «κατά πλειοψηφία» το βράδυ της Τρίτης στην ολομέλεια της Βουλής το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας για τη «μετονομασία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων», με το οποίο η κυβέρνηση της ΝΔ επιχειρεί να ιδιωτικοποιήσει ένα δημόσιο αγαθό όπως το νερό, ενώ περιέχει και άλλες φωτογραφικές και πελατειακού χαρακτήρα ρυθμίσεις.
Κατόπιν αιτημάτων του ΚΚΕ και του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, για ονομαστικές ψηφοφορίες επί της αρχής του νομοσχεδίου και επί σειράς άρθρων που σχετίζονται με τη μεταφορά της εποπτείας και του ελέγχου των φορέων ύδρευσης στη νέα Ρυθμιστική Αρχή, επί 211 ψηφισάντων, 156 βουλευτές( της ΝΔ) ψήφισαν «ναι» και 55 βουλευτές ψήφισαν «όχι». Σημειώνεται ότι οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ απείχαν με βάση σχετική απόφαση του κόμματος από την 31η Ιανουαρίου 2023.
Σφοδρή ήταν χθες η κριτική από την αξιωματική αντιπολίτευση κατά τη συζήτηση στην Ολομέλεια επί του νομοσχεδίου του ΥΠΕΝ για το νερό. Στις παρεμβάσεις της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία, γίνεται λόγος για ένα αντισυνταγματικό και σε αντίθεση με πολλές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας νομοσχέδιο για την ιδιωτικοποίηση νερού και απορριμμάτων.
Αλλά και όλα τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης και οι βουλευτές τους που πήραν τον λόγο σφυροκόπησαν την κυβέρνηση καταγγέλλοντας την επιμονή της να ιδιωτικοποιήσει ένα δημόσιο αγαθό όπως το νερό, αλλά και για άλλες φωτογραφικές και πελατειακού χαρακτήρα ρυθμίσεις που περιέχονται στο εν λόγω νομοσχέδιο.
Πώς προωθείται η ιδιωτικοποίηση
Το πολυνομοσχέδιο αυτό στην ουσία είναι τρία νομοσχέδια: για τα νερά, την ενέργεια, τα απορρίμματα, τα δάση, τη βιοποικιλότητα, τις ΑΠΕ, την ενεργειακή δημοκρατία και εισάγει μια σειρά προβληματικές διατάξεις με πιο εμβηματική την πόρτα που ανοίγει στην διαχείριση των υδάτινων πόρων με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια χωρίς να λαμβάνει υπόψη του καθόλου τα όσα θλιβερά έχουν συμβεί στη χώρα μας με την ακρίβεια ως συνέπεια της ιδιωτικοποίησης ενός άλλου κοινωνικού αγαθού, της ενέργειας. Για το νερό εισάγεται η διεύρυνση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) και η μετονομασία της σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ). Σε αυτήν πλέον θα ενταχθούν η εποπτεία και ο έλεγχος των υπηρεσιών νερού (ύδρευσης και αποχέτευσης) και διαχείρισης αστικών αποβλήτων.
Ωστόσο ανακύπτει ένα σοβαρό ερώτημα: μία ρυθμιστική αρχή συστήνεται εξ ορισμού για να εποπτεύσει και να ρυθμίσει μία ελεύθερη αγορά που λειτουργεί υπό συνθήκες ανταγωνισμού – αυτό δηλαδή που έγινε με το ρεύμα και την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ. Στην περίπτωση του νερού ποιαν ακριβώς αγορά θα ρυθμίσει, όταν όλοι οι διεθνείς οργανισμοί, η Ευρωπαϊκή Ένωση, το Σύνταγμα της χώρας και το ΣτΕ αναγνωρίζουν το νερό ως φυσικό αγαθό που τελεί υπό καθεστώς νόμιμου μονοπωλίου, υπό την εποπτεία των κρατικών φορέων και της τοπικής αυτοδιοίκησης;.
Το νομοσχέδιο έχει στο στόχαστρο την οικονομική διαχείριση του νερού σε σχέση με την τιμολόγησή του, την οργάνωση των σχετικών υπηρεσιών και τις νέες επενδύσεις σε έργα ύδρευσης-αποχέτευσης από το ΕΣΠΑ ή το Ταμείο Ανάκαμψης. Αφαιρούνται επομένως οι, έως σήμερα κρατικές, σχετικές αρμοδιότητες από τα αρμόδια υπουργεία και τις Δημοτικές Επιχειρήσεις (ΔΕΥΑ) και ανατίθενται στη νέα διευρυμένη ανεξάρτητη ρυθμιστική αρχή, γεγονός που από μόνο του καταστρατηγεί τις σχετικές αποφάσεις του ΣτΕ και εγείρει σοβαρές επιφυλάξεις για την αναμενόμενη ποιότητα, καθολικότητα και τιμή των υπηρεσιών του νερού, και κατ’ επέκταση, ενστάσεις για το δημόσιο συμφέρον. Έχοντας δε το εργαλείο της τιμολογιακής πολιτικής σε μία ανταγωνιστική αγορά, για ένα αγαθό που παραμένει, για όλους τους προηγούμενους λόγους, σε χαμηλό κόστος, καταλαβαίνουμε τι πάρτι τιμών θα στηθεί γύρω από το νερό τα επόμενα χρόνια.
Για το νομοσχέδιο και τη συνταγματικότητα του είχε =εκφράσει αντιρρήσεις και η Επιστημονική Επιτροπή της Βουλής με πολυσέλιδη έκθεση της.
ισηγητής από την πλευρά της συμπολίτευσης ήταν ο βουλευτής Πέλλας Διονύσιος Σταμενίτης και το βάρος της αντιπαράθεσης από την πλευρά της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχει αναλάβει ο τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος.
Ένσταση αντισυνταγματικότητας από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
Η ένσταση αντισυνταγματικότητας, που υπέβαλε η κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, επί σειράς άρθρων του νομοσχεδίου, απορρίφθηκε. Όπως επικαλέστηκε ο παριστάμενος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, πουθενά η έκθεση της επιστημονικής επιτροπής της Βουλής, την οποία επικαλέστηκε ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, δεν αναφέρει ότι οι διατάξεις του νομοσχεδίου είναι αντισυνταγματικές, το νομοσχέδιο ρητά αναφέρει ότι το υπουργείο είναι αυτό που σχεδιάζει την υδατική πολιτική, και (3) το νομοσχέδιο δεν υποκρύπτει μελλοντική ιδιωτικοποίηση καθώς ρητά αναφέρει ότι οι πάροχοι ύδατος είναι φορείς όπως ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ, ΑΕ (ΕΥΔΑΠ/ΕΥΑΘ) κά.
• Διαβάστε επίσης: Σ. Φάμελλος: Η κυβέρνηση εξυπηρετεί συμφέροντα με την ιδιωτικοποίηση του νερού όπως και στην ενέργεια. Ομιλία του τομεάρχη Ενέργειας και Περιβάλλοντος της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για το πολυνομοσχέδιο.
Συγκέντρωση έξω από τη Βουλή τη Δευτέρα
«Να αποσυρθεί το πολυνομοσχέδιο του ΥΠΕΝ που ανοίγει το δρόμο στην ιδιωτικοποίηση του νερού» ζήτησε στη συγκέντρωση στη Βουλή τη Δευτέρα 20/3/2023 η Πρωτοβουλία για τη διασφάλιση της δημόσιας διαχείρισης του νερού με τη συμμετοχή δεκάδων φορέων και οργανώσεων.
«Την Δευτέρα 20/3/2023 η κυβέρνηση θα καταθέσει για ψήφιση στη Βουλή το πολυνομοσχέδιο του Υπουργείου Ενέργειας που ανοίγει το δρόμο για την ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών ύδρευσης – αποχέτευσης και της διαχείρισης αστικών αποβλήτων, ενώ παράλληλα περνά μια σειρά αντιπεριβαλλοντικές ρυθμίσεις που διευκολύνουν το χτίσιμο σε αιγιαλούς και υποβαθμίζουν την προστασία περιοχών natura.
Το πολυνομοσχέδιο διευρύνει τις αρμοδιότητες της ΡΑΕ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας) η οποία μετονομαζόμενη σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων αναλαμβάνει επιπλέον τη «ρύθμιση» των υπηρεσιών ύδρευσης, αποχέτευσης και διαχείρισης αστικών αποβλήτων. Αυτό σημαίνει ότι στρώνεται νομικά το έδαφος για την ανάπτυξη αγοράς σε αυτούς τους τομείς κατά τα πρότυπα της αγοράς ενέργειας, τις συνέπειες της οποίας τις βλέπουμε κάθε μήνα στους εξωφρενικούς λογαριασμούς του ρεύματος και του φυσικού αερίου.
Το πολυνομοσχέδιο συνιστά κατάφωρη αντιδημοκρατική εκτροπή επειδή καταπατά τις αποφάσεις 1906/2014, 190 & 191/2022 της Ολομέλειας και 1886/2022 του Δ΄ τμήματος του ΣτΕ, σύμφωνα με τις οποίες το Σύνταγμα δεν επιτρέπει την ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης, το ιδιωτικό Υπερταμείο δεν μπορεί να διαχειρίζεται τέτοιες υπηρεσίες, ο κύκλος των υπηρεσιών ύδρευσης- αποχέτευσης είναι ενιαίος – αδιάσπαστος, υπόκειται σε δημόσιο έλεγχο και το νερό δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται σαν εμπορικό προϊόν.
Η διαφαινόμενη γενίκευση της ιδιωτικοποίησης – εμπορευματοποίησης του τομέα της διαχείρισης των αστικών αποβλήτων (πιθανότατα και της αποκομιδής) θα οδηγήσει σε αύξηση των δημοτικών τελών, απολύσεις εργαζομένων, μεγαλύτερη αδιαφάνεια, ανεξέλεγκτες καταστάσεις όσον αφορά την τήρηση κανόνων προστασίας της υγείας και του περιβάλλοντος. Το τι σημαίνει η παράδοση του τομέα των απορριμμάτων σε ιδιωτικά συμφέροντα το βλέπουμε ήδη στον τομέα της ανακύκλωσης που την διαχειρίζονται ιδιώτες και οι επιδόσεις της χώρας είναι από τις χειρότερες στην Ευρώπη. Το βλέπουμε στη διαιώνιση του μοντέλου των φαραωνικών έργων και λειτουργιών μέσω ΣΔΙΤ που εδώ και μισό αιώνα τρέφουν το τέρας των εγκαταστάσεων διαχείρισης σκουπιδιών στην Φυλή και έχουν μετατρέψει την Δυτική Αττική σε απόπατο του λεκανοπεδίου.
Η γενίκευση της ιδιωτικοποίησης ζωτικών υπηρεσιών κοινής ωφέλειας εκτός από την μείωση του επιπέδου ασφαλείας, την υποβάθμιση της ποιότητας και την αύξηση του κόστους, καθιστά μακροπρόθεσμα το κράτος και την κοινωνία όμηρο ιδιωτικών συμφερόντων. Οι εταιρείες που αναλαμβάνουν τη διαχείριση αυτών αγαθών θα μπορούν ανά πάσα στιγμή να απειλούν και να εκβιάζουν τις κυβερνήσεις για ακόμα πιο συμφέροντες όρους όπως ακριβώς έγινε και με τις αμαρτωλές συμβάσεις του εξοπλισμού τηλεδιοίκησης στα τρένα που είχαν σαν αποτέλεσμα να χαθούν 57 ζωές», τονίζει η σχετική ανακοίνωση.
Πανελλαδική απεργία από τους εργαζόμενους στις ΔΕΥΑ
24ωρη Πανελλαδική απεργία τη Δευτέρα 20 Μαρτίου από τους εργαζόμενους στις δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης της χώρας.
Αναλυτικά, η ανακοίνωση της ΠΟΕ ΔΕΥΑ:
Να αποσυρθεί ΤΩΡΑ το Νομοσχέδιο για την Ρ.Α.Α.Ε.Υ. που ιδιωτικοποιεί τα νερά
Όπως ενημερωθήκατε ήδη η συνάντηση με τον ΥΠΕΝ κ. Σκρέκα απέβη άκαρπη και χωρίς ιδιαίτερα αποτελέσματα.
Στη συνεδρίαση του Δ.Σ της Ομοσπονδίας μας αποφασίσθηκε ομόφωνα να κλιμακώσουμε τον αγώνα μας προκηρύσσοντας 24ωρη Πανελλαδική απεργία για την Δευτέρα 20/03/2023, ημέρα που κατά πάσα πιθανότητα θα ψηφιστεί το νομοσχέδιο στη Βουλή, με μοναδικό πλέον αίτημα την απόσυρση του πολυνομοσχεδίου που ιδιωτικοποιεί τα νερά.
Όλο το προηγούμενο διάστημα σε αυτόν τον αγώνα δεν ήμασταν μόνοι, είχαμε μαζί μας σύσσωμη την κοινωνία, την αντιπολίτευση και τους περισσότερους φορείς της χώρας μας.
Στις 15/03/2023 η ένωση Διοικητικών Δικαστών της χώρας μας με υπόμνημα τους ζητούν την απόσυρση των επίμαχων διατάξεων του νομοσχεδίου για το νερό γιατί όπως αναφέρουν:
«Με το νομοσχέδιο αυτό, η διαχείριση των υδάτων, η διαμόρφωση της υδατικής πολιτικής και οι συναφείς αποφάσεις των παρόχων υπηρεσιών ύδατος απομακρύνονται από το Κράτος και ανατίθενται στην αρμοδιότητα της δημιουργούμενης Ανεξάρτητης Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων.
Με τον τρόπο αυτό χάνεται ο χαρακτήρας του πόσιμου ύδατος ως κοινωνικού αγαθού, απαραιτήτου για την ζωή και την υγεία των πολιτών και αντί αυτού αντιμετωπίζονται οι σχετικές υπηρεσίες ως ρυθμιζόμενες κατ’ αντιστοιχία με αγορές άλλων αγαθών και υπηρεσιών. Όμως, σύμφωνα με όσα έχουν κριθεί από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (βλ. ΣτΕ 1906/2014, 190-191/2022), για την εξασφάλιση της υγείας των πολιτών δεν νοείται παρά μόνο άμεσος κρατικός έλεγχος στους παρόχους υπηρεσιών ύδατος (π.χ. ΕΥΔΑΠ), ο οποίος δεν μπορεί να υποκατασταθεί με την απλή εποπτεία μέσω της ως άνω Ανεξάρτητης Αρχής, ενώ, από τις παραδοχές αυτές της νομολογίας δεν νοείται καν η συζήτηση για ιδιωτικοποίηση των παρόχων αυτών, μέσω της απόκτησης πλειοψηφικού πακέτου μετοχών από ιδιώτες επενδυτές».
Κατόπιν τούτων ζητούμε από τον αρμόδιο Υπουργό να αποσύρει από το ανωτέρω νομοσχέδιο τα άρθρα που αφορούν τους παρόχους και την διαχείριση των υπηρεσιών πόσιμου ύδατος, σύμφωνα με τα όσα έχουν κριθεί με τις ανωτέρω αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, ενώ, για τους λόγους που εκθέσαμε, δεν είναι δυνατόν να βελτιωθούν οι συγκεκριμένες διατάξεις με οποιεσδήποτε φραστικές ή λεπτομερειακές τροποποιήσεις και δεν μπορούμε, επομένως, να σας συνδράμουμε προς την κατεύθυνση αυτή.
Επειδή:
- η Κυβέρνηση επιμένει με κάθε τρόπο στην ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης αδιαφορώντας προκλητικά για τα συμφέροντα των πολιτών. Αρνείται πεισματικά να αντιληφθεί ότι το νερό δεν είναι εμπορικό προϊόν για να τεθεί υπό τον έλεγχο της ρυθμιστικής αρχής, η οποία χρησιμοποιείται καθαρά ως προθάλαμος της ιδιωτικοποίησης των νερών στην χώρα μας και μέσω της οποίας επιχειρείται να ξεπεραστούν οι αποφάσεις του ΣτΕ και του συντάγματος που απαγορεύουν την ιδιωτικοποίηση τους.
Προκηρύσσουμε:
- 24ωρη Πανελλαδική απεργία τη Δευτέρα 20/03/2023 ημέρα ψήφισης του νομοσχεδίου από τη Βουλή.
Συγκεντρώσεις θα γίνουν κατά τόπους όπου αποφασίσουν τα Σωματεία Καλούμε όλους, τα Σωματεία, τους εργαζόμενους των ΔΕΥΑ, της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ να συμμετέχουν ενεργά με την απαίτηση, να αποσυρθεί τώρα το νομοσχέδιο. Όχι στην ιδιωτικοποίηση των νερών μέσω της ΡΑΑΕΥ ή μέσω των ΣΔΙΤ.
