Αισχροκέρδεια δείχνουν οι υπερτιμολογήσεις στη λιανική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς διαπιστώνεται μεγάλη απόσταση ανάμεσα στη χονδρική και τη λιανική τιμή, οι οποίες κάθε μήνα διαφοροποιούνται ανάλογα με τις διακυμάνσεις των χονδρεμπορικών αγορών, κάτι που στην ουσία ομολόγησε και η κυβέρνηση αναγγέλλοντας νέο μηχανισμό ανάκτησης υπερεσόδων και στη λιανική.
Η δήθεν κατάργηση της ρήτρας, που αντικαταστάθηκε από τον Αύγουστο με ανακοινώσεις των εταιρειών, όχι μόνο δεν έφερε μειώσεις στη λιανική, αλλά οδήγησε σε νέα ακρίβεια, καθώς τα τιμολόγια διαμορφώνονται κατά το δοκούν από τους προμηθευτές και η κυβέρνηση απλώς επιδοτεί στα μέτρα τους.
Ψαλίδα μεταξύ χονδρικής και λιανικής
Με βάση τα τιμολόγια που ανακοίνωσαν οι προμηθευτές για το τετράμηνο Αύγουστος-Νοέμβριος 2022, η λιανική αγορά κινείται ως εξής:
- Αύγουστος: τιμή κιλοβατώρας ΔΕΗ 48,6-49,8 λεπτά. Από 49 έως 99,35 λεπτά/κιλοβατώρα οι υπόλοιποι προμηθευτές.
- Σεπτέμβριος: τιμή κιλοβατώρας ΔΕΗ 78,8-80 λεπτά. Από 65 έως 98,9 λεπτά/κιλοβατώρα οι υπόλοιποι προμηθευτές.
- Οκτώβριος: τιμή κιλοβατώρας ΔΕΗ 59,5-60,7 λεπτά. Από 57,6 έως 75 λεπτά/κιλοβατώρα οι υπόλοιποι προμηθευτές.
- Νοέμβριος: τιμή κιλοβατώρας ΔΕΗ 39,7-40,9 λεπτά. Από 35 έως 47 λεπτά/κιλοβατώρα οι υπόλοιποι προμηθευτές.
Η μεσοσταθμική τιμή αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στο διασυνδεδεμένο σύστημα (ήτοι τιμή εκκαθάρισης χρηματιστηριακών αγορών συν κόστη αποκλίσεων και προσαυξήσεων), με βάση τα τελευταία στοιχεία του ΑΔΜΗΕ, διαμορφώνεται ως εξής:
- Αύγουστος: 455,488 ευρώ/μεγαβατώρα (ή 45,54 λεπτά)
- Σεπτέμβριος: 448,112 ευρώ/μεγαβατώρα (ή 44,8 λεπτά)
Για το δίμηνο αυτό που υπάρχουν τα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ, η διαφορά μεταξύ της λιανικής και της χονδρικής τιμής της κιλοβατώρας (μόνο για το τιμολόγιο ΔΕΗ) ανήλθε:
- Για τον Αύγουστο από +6,8% έως +9,35
- Για τον Σεπτέμβριο από +75,9% έως +78,6%.
Ο Οκτώβριος δεν έχει κλείσει ακόμα, όμως ήδη η τιμή εκκαθάρισης της χονδρεμπορικής αγοράς (επόμενης ημέρας) διαμορφώνεται αισθητά πιο χαμηλά σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, καθώς ανέρχεται (έως 22.10) σε 258,19 ευρώ/μεγαβατώρα, ενώ η λιανική τιμή είναι το λιγότερο διπλάσια, κοντά στα 600 ευρώ/μεγαβατώρα (60 λεπτά/κιλοβατώρα)...
Οι τιμές εκκαθάρισης Αυγούστου και Σεπτεμβρίου ήταν 436,53 και 416,87 ευρώ/μεγαβατώρα αντίστοιχα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Ιούλιο, τελευταίο μήνα με ρήτρα στα τιμολόγια λιανικής, η τιμή της κιλοβατώρας (ΔΕΗ) ήταν 31,2 λεπτά, με αναφορά σε χονδρεμπορική τιμή εκκαθάρισης στα 24 λεπτά, δηλαδή η διαφορά ήταν της τάξης περίπου του +30%.
Αν μάλιστα ισχύει ότι οι τιμές χονδρεμπορικής που ανακοινώνονται είναι εικονικές, αφού οι πραγματικές είναι χαμηλότερες, λόγω λειτουργίας του μηχανισμού ανάκτησης υπερεσόδων, σύμφωνα με τον υπουργό ΠΕΝ, τότε η ψαλίδα με τη λιανική είναι ακόμα μεγαλύτερη και οι προμηθευτές κερδίζουν ακόμη περισσότερα...
Πιο ακριβά από τη ρήτρα
Οι τιμές του τελευταίου τετραμήνου πάντως είναι υψηλότερες από τις αντίστοιχες με ρήτρα αναπροσαρμογής, αν εξακολουθούσε να ισχύει, αλλά και από τις περσινές της ίδιας περιόδου.
Αν υποθέσουμε πως συνεχιζόταν ο υπολογισμός των τιμολογίων με την αδιαφανή ρήτρα, με τη μορφή που είχε έως και τον Ιούλιο 2022, η καθαρή λιανική τιμή (λαμβάνοντας υπόψη τη χρηματιστηριακή τιμή εκκαθάρισης στη χονδρεμπορική του αμέσως προηγούμενου μήνα) θα διαμορφωνόταν (ΔΕΗ): τον Αύγουστο σε 42,4 λεπτά και τον Σεπτέμβριο σε 53,7 λεπτά/κιλοβατώρα περίπου. Δηλαδή τα τιμολόγια που πληρώσαμε ήταν αυξημένα κατά, τουλάχιστον, 14,6% τον Αύγουστο και κατά 46,74% τον Σεπτέμβριο, ακόμα και με τιμή βασικής κιλοβατώρας συν ρήτρα!
Αν μάλιστα πάμε έναν χρόνο πίσω, τότε η λιανική τιμή της κιλοβατώρας, παρά το ότι είχαν ξεκινήσει οι πρώτες ανατιμήσεις, δεν είχε καμία σχέση με τα σημερινά επίπεδα: 17,5 λεπτά Σεπτέμβριος 2021, 19 λεπτά Οκτώβριος 2021, 26,3 λεπτά Νοέμβριος 2021, ήτοι αυξήσεις σε σχέση με σήμερα ύψους: 350,3%, 213,15%, 51% αντίστοιχα.
Συγχρόνως και οι επιδοτήσεις που ανακοίνωσε η κυβέρνηση διαμορφώθηκαν σε πολύ υψηλά επίπεδα ιδίως για τον Σεπτέμβριο (συνολικά 2 δισ.), ενώ από τον Οκτώβριο ισχύουν κλίμακες που μειώνουν την κάλυψη των αυξήσεων κυρίως στις μεγαλύτερες καταναλώσεις.
Πιο συγκεκριμένα, οι επιδοτήσεις ανήλθαν (για τη βασική, ημερήσια χρέωση ΔΕΗ) σε:
- 33,7 λεπτά/κιλοβατώρα τον Αύγουστο. Η τελική τιμή κιλοβατώρας διαμορφώθηκε σε 14,9 λεπτά
- 63,9 λεπτά/κιλοβατώρα τον Σεπτέμβριο. Η τελική τιμή κιλοβατώρας διαμορφώθηκε σε 14,9 λεπτά
- 43,6 λεπτά/κιλοβατώρα τον Οκτώβριο (για τις πρώτες 500 κιλοβατώρες κατανάλωσης. Μετά η επιδότηση μειώνεται σε 38,6 λεπτά/κιλοβατώρα). Η τελική τιμή κιλοβατώρας διαμορφώθηκε σε 15,9 λεπτά και σε 20,9 λεπτά για τις καταναλώσεις από 501 έως 1.000 κιλοβατώρες και πάνω και σε 25,9 λεπτά για καταναλώσεις άνω των 1.001 κιλοβατώρων, εκτός κι αν υπάρξει εξοικονόμηση 15%, οπότε η επιδότηση ανεβαίνει.
Ανάκτηση μέρους υπερκερδών και στη λιανική
Μέσα στον Νοέμβριο αναμένεται να αξιολογηθούν οι λιανικές τιμές του τετραμήνου και εφόσον στη «σούμα» υπάρξει θετική διαφορά, δηλαδή προς τα πάνω, μέσω ενός μηχανισμού ανάκτησης υπερεσόδων και στη λιανική, από τη ΡΑΕ, θα συλλεγεί ένα ποσοστό από το επιπλέον ποσό και θα επιστραφεί στους καταναλωτές με επιδοτήσεις. Βέβαια, ο υπουργός ΠΕΝ μίλησε για μηχανισμό «όταν και εάν χρειαστεί». Τα χαμηλά τιμολόγια του Νοεμβρίου συνδέονται βέβαια με την αποκλιμάκωση των τιμών, αλλά και πιθανότατα με μια προσπάθεια... συμμόρφωσης για να διορθωθεί και η «σούμα» στο τετράμηνο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο ίδιος, με αιχμή κυρίως την τεράστια ψαλίδα χονδρικής-λιανικής του Σεπτεμβρίου, είχε πει χαρακτηριστικά ότι «για τον Αύγουστο όμως δεν λέτε τίποτα που μπήκαν μέσα οι προμηθευτές»... Το πώς ακριβώς προσδιορίζεται το υγιές κέρδος για τις εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας παραμένει άλυτο μυστήριο…
