to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

13:28 | 12.10.2013

Πολιτική

69 Χρόνια από μια μεγάλη αντιφασιστική νίκη

Του Πάνου Τριγάζη


69 Χρόνια από την Απελευθέρωση της Αθήνας

Στις 12 του Οκτώβρη 1944, η Αθήνα γιόρταζε την απελευθέρωσή της από τους Ναζί κατακτητές, οι οποίοι είχαν παραλάβει την σκυτάλη της καταπίεσης του Ελληνικού λαού από το φασιστικό καθεστώς του Μεταξά. Το μεγαλύτερο μέρος της Ελλάδας είχε ήδη απελευθερωθεί από τις δυνάμεις του Ε.Α.Μ. – Ε.ΛΑ.Σ. και από το Μάϊ του 1944είχε συγκροτηθεί η Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης (Π.Ε.Ε.Α.) , με το Συνέδριο των Κορυσχάδων.

Ωστόσο, οι εορτασμοί για την απελευθέρωση της Αθήνας δεν είχαν κρατήσει παρά πενήντα ημέρες. Διότι, ακολούθησε η Βρετανική επέμβαση και το αιματοκύλισμα του λαού της Αθήνας με τα Δεκεμβριανά.

Στις 12 Οκτώβρη του 1945 η συγγραφέας Μέλπω Αξιώτη είχε γράψει στον Ριζοσπάστη άρθρο, αποδίδοντας έξοχα την ατμόσφαιρα που επικράτησε στην πρωτεύουσα την ημέρα της Απελευθέρωσης. Ιδού εκτενή αποσπάσματα :

« … Εκατό μήνες περιμέναμε. Από τις 4 Αυγούστου 1936. Εκατό μήνες λέγαμε: - Θα φύγουνε οι φονιάδες; - Φεύγουν οι τρισκατάρατοι;

Οκτώ εκατομμύρια έλληνες αναθεμάτιζαν και δούλευαν να τους πετάξουν απ’ το σβέρκο τους. Δικτατορία του Μεταξά και ξένη φασιστική κατοχή μπερδεύτηκαν μες την ψυχή μας. Δεν ξεχωρίζαμε ποιο από τα δυο ήτανε το χειρότερο…

12 του Οκτώβρη, Πέμπτη, 9 η ώρα το πρωί, ένα ψιθύρισμα περνά από στόμα σε στόμα: «Οι Γερμανοί σήμερα παραδίνουν τα κλειδιά»! Μέσα σε δευτερόλεπτα τυλίχτηκε η Αθήνα στη γαλανόλευκη. Φασίστες δεν έδωκαν διαταγή να βάλουμε σημαίες. Οι σκλάβοι μόνοι τους ξετύλιξαν το σύμβολο της λευτεριάς. Εκατό μήνες τόχανε κρυμένο στην καρδιά τους.

Και τότε εγίνηκε κάτι απερίγραπτο. Γνωστοί αγκαλιάζονται και φιλιούνται άγνωστοι. Η πρώτη ομάδα σχηματίζεται και τρέχει η πρώτη διαδήλωση. Χαρτόνια γίνονται πλακάτ, φουστάνια γίνονται σημαίες. Χουνιά πιάνουν τα τρίστρατα σαλπίζοντας συναγερμό. Πέφτουν λουλούδια απ’ τα μπαλκόνια και μαντήλια ανεμίζουν. Οι φοιτητές ανοίγουνε τις πύλες του Πανεπιστημίου. Ένα κορίτσι κι ένα αγόρι τυλίγονται με μια σημαία και στέκονται πάνω στο κτίριο ακίνητοι.

Ο τενεκές με τη μπογιά βγήκε στην επιφάνεια και ύστερα από τέσσερα χρόνια γράφει στους δρόμους φανερά. Οι ανάπηροι του αλβανικού, όσοι γλύτωσαν από τα Ραλλικά αποσπάσματα, τσουλάνε προς το κέντρο μέσα στα καροτσάκια τους με μεγάλη ταχύτητα. Τρέχουνε κι άλλοι ανάπηροι με τις πληγές ακόμα ατύλιχτες απ’ τις χτεσινές μάχες. Τρέχουνε και οι αραβίδες. Βγήκαν απ’ τις κρύπτες τους και σαν σημαίες στολίζουνε ξυπόλυτους πολεμιστές. Κι από πάνω η Ακρόπολη, σκύβοντας με ευλάβεια, ευλόγησε επίσημα εκείνη την ιερή στιγμή, τους ελευθερωτές της.

Δεν έμεινε άγαλμα αστεφάνωτο. Δεν έμεινε άρρωστος στην κλίνη του. Πολιτικοί κατάδικοι, ύστερα από οκτώ χρόνια, εξόριστοι πατεράδες πρωτόδαν τα παιδάκια τους πούχαν αφήσει βρέφη. Κι απάνω απ’ όλη τη βουή μιας πολιτείας ξέφρενης, ακούεται ξάφνου μια φωνή: «Έρχονται οι συνοικισμοί!»

Έρχονται πράγματι οι συνοικισμοί! Ένα τεράστιο πανηγύρι, χρώματα παρδαλά, ψυχές μεγάλες, προχωρούν στο κέντρο της πρωτεύουσας. Κορίτσια μαχητές του ΕΛΑΣ. Παιδιά επί τρία χρόνια οι επιμελητές του. Γριές γιαγιάδες οι νοσοκόμες του. Κι οι δημοσιογράφοι μας, του τοίχου και του έντυπου που δεν ετέλειωσαν σκολείο…..»

Και η Μέλπω Αξιώτη κατέληγε ως εξής :

«Ύστερα από πενήντα μέρες, το Σύνταγμα πάλι μας δέχτηκε. Αλλά μας σήκωσε τότε νεκρούς. Τραγιάσκες και τρύπια σακάκια κείτονταν ματωμένα εκείνη την ημέρα πάνω του. Είχανε μείνει απ’ τα κορμιά που τρύπησαν οι σφαίρες ελληνικής κυβέρνησης και ξένων μας συμμάχων.

Ογδόντα σπίτια πένθησαν εκείνη την ημέρα. Ογδόντα φέρετρα ξεκίνησαν και προχωρούσαν προς τα τέρματα – «Θα πάω απόψε στο χορό ύστερα από τη διαδήλωση, στον πρώτο χορό της ζωής μου!». Έλεγε εκείνο το πρωί η Γαλάτεια Ασλανίδου από την

Καλλιθέα18 χρονών. Έτσι με το καλό της φόρεμα την κατεβάσανε νεκρή στο σπίτι της τη νύχτα της 3 του Δεκέμβρη..».

Οι νικηφόροι αντιφασιστικοί αγώνες και οι θυσίες του Ελληνικού λαού την περίοδο 1941 - 1944 συνέβαλαν σημαντικά στην απελευθέρωση όλης της Ευρώπης από το Φασισμό. Ο λαός μας δεν υποτάχθηκε ούτε στιγμή στους κατακτητές. Υπερασπίστηκε την Εθνική του Ανεξαρτησία εξαρχής, από της 28 Οκτωβρίου 1940, με το ιστορικό «ΟΧΙ» και το έπος της Αλβανίας. Κι όταν ήρθαν οι Γερμανοί κατακτητές οι Γλέζος και Σάντας έδωσαν πρώτοι το σύνθημα της αντίστασης του λαού της Αθήνας με το κατέβασμα της σημαίας με την σβάστικα από την Ακρόπολη.

Ακολούθησε ένα πολύμορφο αντιστασιακό κίνημα στα αστικά κέντρα και στην ύπαιθρο. Η Αθήνα, πριν απελευθερωθεί είχε ήδη δώσει τη νικηφόρα κατά της πείνας, είχε ματαιώσει την πολιτική επιστράτευση των κατακτητών, είχε μετατρέψει πολλές συνοικίες και χώρους δουλειάς σε ταμπούρια της Λευτεριάς, στην Αθήνα και τον Πειραιά.

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)