«Σπόρος» (Grain), σκην.: Σεμίχ Καπλάνγλου: Βρισκόμαστε στο, όχι και τόσο, μακρινό μέλλον,. Ο πλανήτης είναι αντιμέτωπος με την οικολογική καταστροφή ενώ οι γενετικά μεταλλαγμένοι σπόροι έχουν κυριαρχήσει και οι παλιοί έχουν σχεδόν εξαφανιστεί. Ο καθηγητής γενετικής σπόρων, Έρολ Έριν, προσπαθώντας να βοηθήσει την ανθρωπότητα να αντιμετωπίσει την πείνα, αναζητά έναν συνάδελφό του, τον Τζεμίλ Ακμάν, ο οποίος έχει εξαφανιστεί μυστηριωδώς. Οδηγείται σε μια περιοχή η οποία ονομάζει Νεκρή Γη και εκεί αφού βρει τον Ακμάν θα περιπλανηθεί μαζί του αναζητώντας τη λύση.

Από την τριλογία του «Γάλα», Αυγό», «Μέλι» ξέραμε πως ο Σεμίχ Καπλάνογλου είναι ένας πολύ σημαντικός σκηνοθέτης οποίος ξεπερνά τα σύνορα της πατρίδας του. Με τον αγγλόφωνο «Σπόρο» μιλά για το μέλλον και για την επερχόμενη καταστροφή. Αυτό όμως είναι μόνον η αφορμή για να ξεδιπλώσει ένα αλληγορικό οδοιπορικό στο οποίο τίθενται πολλά φιλοσοφικά ερωτήματα. Δύο άνδρες σε ένα αφιλόξενο, κατεστραμμένο και επικίνδυνο περιβάλλον βαδίζουν, αναζητούν και ανακαλύπτουν. Δε γνωρίζουν ακριβώς τι, αλλά προχωρούν και πλησιάζουν όλο και περισσότερο στην ουσία της δημιουργίας. Σίγουρα δεν ξεμπερδεύει κανείς με λίγες λέξεις με το βαθυστόχαστο και πολλαπλών αναγνώσεων αριστούργημα του Καπλάνογλου. Οι ταρκοφσκικές επιρροές –ιδιαίτερα από το «Στάλκερ»- είναι εμφανείς. Οι δύο άνδρες περπατούν, αγωνίζονται να επιβιώσουν σε ένα ταξίδι συνειδητοποίησης και αυτογνωσίας, όχι μόνο των ιδίων αλλά όλης της ανθρωπότητας.

Η ταινία βρίθει συμβολισμών και υπόγειων αναγνώσεων, είναι ένα αληθινό χρυσορυχείο σκέψης που διαβάζεται ξανά και ξανά. Δεν είναι τόσο η κατανόηση ενός, ούτως ή άλλως, δύσπεπτου σεναρίου, είναι η αίσθηση που αφήνει. Γιατί η υπόθεση είναι δευτερεύουσας σημασίας και η αναζήτηση της κατανόησης μέσω των συνηθισμένων εργαλείων είναι άνευ σημασίας. Γιατί ο θεατής αναμετριέται με ένα φιλοσοφικών διαστάσεων φιλμ το οποίο ανοίγει ορίζοντες και δεν δίνει έτοιμες απαντήσεις. Ο αδηφάγος καπιταλισμός οδηγεί στην καταστροφή του περιβάλλοντος και στον ολοκληρωτισμό. Ένα απλό σχήμα προσέγγισης της ταινίας, και οπωσδήποτε όχι αρκετό. 

Ασπρόμαυρη φωτογραφία, αργός υποβλητικός ρυθμός και δυνατές, εσωτερικές ερμηνείες από το γνωστό μας από το «Απέραντο γαλάζιο», Ζαν-Μαρκ Μπαρτ καί τον σημαντικό τούρκο ηθοποιό, Ερμίν Μπράβο.(ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ)



«1945», σκην.: Φέρεντς Τέρεκ: Δεν έχει καιρό που τελείωσε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και ο Κόκκινος Στρατός έχει καταλάβει τη σύμμαχο του Άξονα, Ουγγαρία. Σε ένα μικρό χωριό οι κάτοικοι ετοιμάζονται για το γάμο του γιου του δημάρχου. Την ίδια μέρα όμως φτάνουν με το τρένο δύο Εβραίοι κουβαλώντας μαζί τους δύο ξύλινα κιβώτια. Το χωριό αναστατώνεται επειδή όλοι νομίζουν πως οι δύο άνδρες είναι επιζήσαντες από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και έρχονται να διεκδικήσουν τις περιουσίες των συγγενών τους, τις οποίες κάποιοι έχουν ιδιοποιηθεί ανάμεσά στους οποίους κι ο δήμαρχος.

Το τι συνέβη με τι περιουσίες των Εβραίων οι οποίοι εκτοπίστηκαν και εξοντώθηκαν από τους ναζί αποτελεί μια σκοτεινή σελίδα της ευρωπαϊκής Ιστορίας. Αυτό το θέμα εξετάζει ο ούγγρος σκηνοθέτης σε αυτή τη συγκλονιστική ταινία. Ενώ ετοιμάζεται το γλέντι του γάμου οι δύο Εβραίοι πλησιάζουν προς το χωριό και η αγωνία των κατοίκων κορυφώνεται. Αλληλοκατηγορίες εκτοξεύονται, η κοινωνική συνοχή του χωριού αλλά και οι οικογενειακές σχέσεις διαταράσσονται. Υποδειγματική αρχιτεκτονική των κάδρων, καθαρή και διαυγής ασπρόμαυρη φωτογραφία, σφιχτοδεμένο και καλοδουλεμένο σενάριο, μεστές ερμηνείες και σαφής πολιτική θέση. Η ταινία, η δράση της οποίες εκτυλίσσεται σε πραγματικό χρόνο, είναι ένα χαμηλών τόνων αριστούργημα. Τολμηρή, ειλικρινής, δυνατή διαθέτει όλα εκείνα τα στοιχεία που κατακτούν το θεατή. Δεν είναι τυχαία όλα τα θετικά που ακούστηκαν μετά από την προβολή της στο φεστιβάλ από τη συντριπτική πλειοψηφία των θεατών. (ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ)



«Ιερόσυλοι», σκην.: Μάρσα Μακρή: Μέσα σε ένα εντελώς διαμέρισμα, με κλειστά τα παράθυρα ζει ένα παράξενο ζευγάρι. Ένας ανάπηρος και με αδυναμόα αυτοεξυπηρέτησηας άνδρας και μια γυναίκα –η γυναίκα του- η οποία τον φροντίζει. Φαίνεται όμως πως η φροντίδα αυτή υποκρύπτει κάποιο συμφέρον που έχει να κάνει με μια κρυμμένη εικόνα. Την οποία θέλει να βρει για να την παραδώσει εκεί που ανήκει (;). Και μετά σκοτώνει μια γειτόνισσά της η οποία μαλώνει το γιο της, τον οποίο παίρνει υπό την προστασία της! 

Κλειστοφοβικό περιβάλλον, και μια αίσθηση ασφυξίας και ανασφάλειας. Ειλικρινά δεν μπόρεσα να καταλάβω τι εξυπηρετούν όλα αυτά. Είναι μια ταινία με θεολογικές προεκτάσεις ή μια ταινία η οποία στηλιτεύει τη θρησκοληψία; Δυστυχώς αδυνατώ να δώσω απαντήσεις…



«Φορτίο» (Cargo), σκην.: Ζιλ Κουλιέρ – Βέλγιο, Ολλανδία, Γαλλία: Ένα αλιευτικό σκάφος ψαρεύει στα ανοιχτά του λιμανιού της Οστένδης, στο Βέλγιο. Ο καπετάνιος μετά από πτώση στα παγωμένα νερά της Βόρειας θάλασσας, πέφτει σε κώμα. Οι τρεις γιοι του πρέπει να διαχειριστούν μια πολύ δύσκολη κατάσταση καθώς η αλιευτική τους επιχείρηση είναι βυθισμένη στα χρέη. Τα αδέλφια διαφωνούν μεταξύ τους για το πώς θα διαχειριστούν την κατάσταση ενώ την ίδια ώρα ο καθένας αντιμετωπίζει τα δικά του προσωπικά προβλήματα.

Αξιόλογη ταινία η οποία εξετάζει τις σχέσεις ανάμεσα στα μέλη μιας οικογένειας η οποία αποτελείται μόνον από άνδρες. Στην ταινία δεν εμφανίζεται καμία γυναίκα! Τρεις άνδρες λοιπόν, τρία αδέλφια με εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά. Ο σκηνοθέτης στέκεται στους τρεις αυτούς χαρακτήρες, στις αντιφάσεις τους και στις εσωτερικές τους συγκρούσεις. Η σκηνοθεσία έχει ρυθμό, η αφήγηση είναι στρωτή, οι ερμηνείες ικανοποιητικές. (ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΑΣΓΩΝΙΣΤΙΚΟ)    


  
«Ο γιος της Σοφίας», σκην.: Ελίνα Ψύκου: Καλοκαίρι 2004, η Ελλάδα ζει το όνειρο των Ολυμπιακών Αγώνων. Ο 11χρονος Μίσα φτάνει στην Αθήνα από τη Ρωσία για να ζήσει μαζί με τη μητέρα του, τη Σοφία, η οποία είχε φύγει μερικά χρόνια πριν. Πηγαίνουν να μείνουν στο σπίτι του Νίκου, ενός ηλικιωμένου συνταξιούχου στρατιωτικού, για τον οποίο η Σοφία έχει πει στο γιο της πως ζει μαζί του για να τον φροντίζει. Σύντομα όμως αποκαλύπτεται πως ο Νίκος είναι άνδρας της. Μάλιστα ο ηλικιωμένος άνδρας παρά τις ιδιομορφίες και την αυστηρότητα του αγαπά με τον τρόπο του το Μίσα, θεωρώντας τον γιο του. Όμως ο 11χρονος δε συμφωνεί καθόλου με το γάμο της μητέρας του, μισεί το Νίκο και προσπαθεί να βρει τρόπο να τον εκδικηθεί.

Όταν ένα παιδί μεγαλώνει χωρίς τη μητρική αγάπη, όταν θα τη βρει δε θα τη μοιραστεί με κανέναν. Αυτό συμβαίνει με το Μίσδα ο οποίος αρνείται να μοιραστεί τη μητέρα του με τον ηλικιωμένο σύζυγό της και τον ζηλεύει. Μάλιστα ένα παιδί σε ευαίσθητη ηλικία μπορεί να φτάσει ακόμη και στα άκρα. Η ταινία της Ελίνας Ψύκου είναι, λοιπόν, μια ιστορία ζήλεια, μίσους και εκδίκησης. Με μία ένσταση στα κομμάτια των ονείρων, τα οποία λειτουργούν αρνητικά για τη αφήγηση, η ταινία έχει ρυθμό και ακολουθεί μια πορεία διογκούμενης έντασης. Ο νεαρός Βίκτορ Κόμουτς στο ρόλο του Μίσα είναι συγκλονιστικός. Αγέλαστος, ανέκφραστος και με ένα απειλητικό βλέμμα από την αρχή ως το τέλος, κερδίζει τις εντυπώσεις και, γιατί όχι και κάποιο βραβείο. (ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΑΣΓΩΝΙΣΤΙΚΟ)



«Dolphin man», σκην.: Λευτέρης Χαρίτος: Ο Ζακ Μογιόλ, υπήρξε ένας θρυλικός δύτης ο οποίος γεννήθηκε το 1927 στη Σαγκάη και αυτοκτόνησε το 2001 στο σπίτι του στο νησί Έλβα, στην Ιταλία. Ήταν ο πρώτος άνθρωπος στον κόσμο που το 1976 ξεπέρασε με μια ανάσα το βάθος των 100 μέτρων (330 πόδια), κάτι που τότε οι επιστήμονες θεωρούσαν αδύνατον. Το τελευταίο του ρεκόρ ο μοναδικός αυτός αθλητής, το έκανε σε ηλικία 56 ετών, όταν βούτηξε σε βάθος 105 μέτρων. Έγινε ιδιαίτερα γνωστός στο ευρύ κοινό από την ταινία του Λικ Μπεσόν, «Απέραντο γαλάζιο» (1988), η οποία γυρίστηκε στην Αμοργό και είναι εμπνευσμένη από τη ‘μονομαχία’ του Μαγιόλ με το φίλο του επίσης δύτη, Έντζο Μαγιόρκα.

Ο Λευτέρης Χαρίτος σκηνοθετεί ένα ντοκιμαντέρ για τη ζωή του Μαγιόλ στο οποίο χρησιμοποιεί αρκετό αυθεντικό οπτικό υλικό με τον Μαγιόλ, λόγια συγγενών και φίλων του και γυρίσματα σε περιοχές όλου του κόσμου όπου είχε ‘βουτήξει’ ο διάσημος δύτης. Αφηγητής είναι ο Ζαν Μαρκ Μπαρ ο οποίος είχε ερμηνεύσει το Μαγιόλ στο «Απέραντο γαλάζιο».

Ένα πολύ καλό ντοκιμαντέρ το οποίο στέκεται αρκετά και στον άνθρωπο-Μαγιόλ πέρα από το δύτη. Ο Χαρίτος προσεγγίζει με ιδιαίτερη ευαισθησία και σεβασμό την προσωπικότητα και την προσωπική ζωή του Μαγιόλ χωρίς να υποπίπτει σε υπερβολές. (ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ)