Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τρία είναι τα γεγονότα που θα καθορίσουν και θα σημαδέψουν τον δημόσιο βίο στην Αγγλία για το 2012. Το πρώτο είναι φυσικά οι Ολυμπιακοί αγώνες του Λονδίνου και τα υπόλοιπα δύο «χρυσά Ιωβηλαία», δύο επέτειοι πενήντα χρόνων δηλαδή: Η μια από αυτές είναι της παραμονής της βασίλισσας Ελισάβετ στον βρετανικό θρόνο και η δεύτερη εκείνη από τον σχηματισμό των Rolling Stones. Ήταν 1962 όταν η Ελισάβετ ανέβηκε στον θρόνο, την ίδια περίπου εποχή που μια εφηβική τότε μπάντα ανέβαινε για πρώτη φορά στη σκηνή...

Πενήντα χρόνια, μισός αιώνας Rolling Stones λοιπόν! Όλα τα μεγέθη αναφορικά με τους R. S. (από το ίδιο το γεγονός του πόσα χρόνια υπάρχουν συναπτά και άνευ της παραμικρής διακοπής μέχρι τη σημερινή ηλικία των μελών τους, την παγκόσμια φήμη τους, την ανάλογη επιτυχία τους και φυσικά τα αμύθητα χρήματα που αυτή τους απέφερε) είναι τόσο δυσθεώρητα μεγάλα ώστε κανείς μπορεί να θαμπωθεί, ακόμα και να ζαλιστεί... παρατηρώντας τα. Στην πραγματικότητα βέβαια, τα πράγματα είναι πολύ απλούστερα... Η Ιστορία έχει προ πολλού αποφανθεί για τους R. S. και τη θέση τους μέσα σε αυτή και πριν όλα για το πόσο μάταια, ακόμα και ανόητη ίσως ήταν, είναι και θα είναι οποιαδήποτε σύγκριση, πόσο μάλλον παραλληλισμός τους, με τους κάποτε θεωρούμενους «άσπονδους ανταγωνιστές τους», τους Beatles. Το μόνο κοινό στοιχείο που έχουν αυτά τα δύο θρυλικά συγκροτήματα τελικά είναι πως αμφότερα είναι βρετανικά.

Αναμφισβήτητα οι Beatles ήταν, είναι και πιθανότατα θα εξακολουθήσουν να είναι το μεγαλύτερο και - αν ένας τέτοιος χαρακτηρισμός μπορεί ποτέ να αποδοθεί - το σημαντικότερο συγκρότημα όλων των εποχών, ένα ποπ συγκρότημα όμως. Η μουσική των Beatles εξαρχής ήταν και, παρά την εξέλιξή της στην πορεία, παρέμεινε μέχρι την διάλυση τους pop, λέξη που προέρχεται από το popular. Μια μουσική δηλαδή φτιαγμένη συνειδητά ώστε να απευθύνεται σε μεγάλα αριθμητικά, με άλλα λόγια και «μέσα» ακροατήρια... Ακόμα και οι καθόλου ευκαταφρόνητοι πειραματισμοί τους, οι οποίοι άρχισαν από την εποχή που άτυπο «πέμπτο μέλος» τους έγινε ο ιδιοφυής παραγωγός George Martin και σε πολλές περιπτώσεις κυριολεκτικά άνοιξαν νέους δρόμους στη σύγχρονη μουσική έγιναν πάντα μέσα στο πλαίσιο της ποπ και με άξονα αυτόν.

Αντίθετα οι R. S. δεν ήταν και δεν έγιναν ποτέ ποπ. Αν και οι αναφορές και η αφετηρία τους ήταν σε πολύ μεγάλο βαθμό ίδιες με εκείνες των Beatles (το blues, το rhythm 'n' blues και το πρώιμο rock 'n' roll ή αλλιώς rockabilly, άπαντα φυσικά αμερικανικής προέλευσης αφού οι επιρροές και η έμπνευση για όλα τα αγγλικά συγκροτήματα της εποχής έρχονταν από τις ΗΠΑ) οι R. S., σε αντίθεση με τους Beatles, δεν απομακρύνθηκαν ποτέ από αυτές, μόνο δούλεψαν επάνω τους και τις εξέλιξαν περαιτέρω. Γι' αυτό ακριβώς οι R. S. είναι μια rock μπάντα, για την ακρίβεια η μεγαλύτερη rock 'n' roll μπάντα στον κόσμο! Τίτλος που τους ανήκει δικαιωματικά και κανείς, ούτε καν οι Beatles, δεν θα μπορέσει ποτέ να τους αμφισβητήσει και, πολύ λιγότερο, να τους διεκδικήσει.

Μουσικολογικά μιλώντας οι R. S., αντίθετα μεν από τους Beatles που προτιμούσαν περισσότερο το rockabilly (και ιδιαίτερα την πιο... ποπ φυσικά πλευρά του όπως αυτή εκφράστηκε από τον τόσο σπουδαίο Buddy Holly) αλλά όχι και με τα περισσότερα άλλα αγγλικά γκρουπ της εποχής, εκκινούσαν κατά πρώτο λόγο από το blues. Ηταν άλλωστε η «βρωμιά» και η ωμή σχεδόν σεξουαλικότητα του υλικού των παλαιών Αμερικανών bluesmen που διασκευές των τραγουδιών τους έπαιζαν σχεδόν αποκλειστικά στο ξεκίνημα της διαδρομής τους, αυτά που τους έδωσαν από την αρχή την εικόνα μα και τη φήμη των «κακών παιδιών» οι οποίες, κακά τα ψέματα, δεν έχουν πάψει να τους συνοδεύουν μέχρι και σήμερα, ανεξάρτητα από το πόσο ανταποκρίνονται πλέον στην πραγματικότητα. Το σημαντικό της υπόθεσης είναι ότι μπορεί μεν να ξεκίνησαν από εκεί, αλλά πολύ σύντομα κατάφεραν να φτάσουν πολύ, πάρα πολύ πιο μακριά.

Προφανώς κάτι τέτοιο δεν μπορεί ποτέ να συμβεί τυχαία ή συμπτωματικά, χρειάζονται τα σωστά στοιχεία, τα αναγκαία υλικά και φυσικά, πριν και πάνω απ' όλα, οι κατάλληλοι άνθρωποι. Το να αποκαλέσουμε τον Mick Jagger «αρχέτυπο του rock τραγουδιστή» δεν είναι καθόλου υπερβολή αλά απλά η πραγματικότητα. Το ίδιο ισχύει και αν πούμε ότι μαζί με τον κιθαρίστα Keith Richards αποτελούσαν ένα συνθετικό δίδυμο ίσαξιο των Lennon - McCartney. Στο πρόσωπο του δεύτερου κιθαρίστα Brian Jones είχαν έναν ιδιαίτερα ταλαντούχο και ανήσυχο μουσικό ο οποίος πειραματιζόταν συνεχώς με τις ενορχηστρώσεις. Και τέλος ο μπασίστας Bill Wyman και ο ντράμερ Charlie Watts απάρτιζαν την απλά τελειότερη rhythm section όλων των εποχών: ο συγχρονισμός τους στο ρυθμικό μέρος των τραγουδιών τους ήταν τόσο υπερβατικά άψογος ώστε κάποτε σχεδόν να ξέφευγε από τα... ανθρώπινα επίπεδα.

Τους χρειάστηκαν βέβαια δυο - τρία χρόνια μαθητείας, τριβής με τη σκηνή και το υλικό τους και... πολλών διασκευών. Περίπου πάντως από τις αρχές του 1965, όταν οι Jagger - Richards άρχισαν να ωριμάζουν πλέον ως τραγουδοποιοί, η «μηχανή» πήρε μπροστά και τίποτα πια δεν τη σταματούσε. Για περίπου δέκα χρόνια οτιδήποτε έκαναν οι R. S. ήταν όχι απλά ανέφικτο μα κυριολεκτικά απλησίαστο για οποιοδήποτε άλλο rock - το επαναλαμβάνουμε και το τονίζουμε! - γκρουπ της εποχής. Ούτε καν ο τόσο πρόωρος θάνατος του Brian Jones το 1969 (βρέθηκε νεκρός στην πισίνα του υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες σε ηλικία μόλις είκοσι επτά ετών) δεν μπόρεσε να ανακόψει αυτή την ανοδική και εξελικτική δημιουργική πορεία. Τη θέση του ως δεύτερος κιθαρίστας πήρε ο Mick Taylor και συνέχισαν ακάθεκτοι. Είναι περιττό να αναφέρουμε τους τίτλους των τόσων σημαντικών, αξεπέραστων στ' αλήθεια τραγουδιών τους από εκείνη την περίοδο??? θα χρειαζόμασταν τουλάχιστον δύο παραγράφους άνευ λόγου. Αντί γι' αυτό θα περιοριστούμε να πούμε ότι μια, διπλή κατά προτίμηση, συλλογή που να καλύπτει με επάρκεια εκείνη την εποχή δεν θα έπρεπε να λείπει από κανέναν που ενδιαφέρεται σοβαρά για τη διεθνή σύγχρονη μουσική και την Ιστορία της.

 

«Εξόριστοι στην κεντρική λεωφόρο...»

Από πλευράς albums αποκορύφωμα αυτής της περιόδου αλλά πιθανότατα και το αριστούργημα των R. S. όσον αφορά τα ολοκληρωμένα έργα τους θεωρείται το «Exile On Main St.» του 1972. Όπως συμβαίνει συχνά όμως, σηματοδότησε και την αρχή της δημιουργικής τους παρακμής: μετά από αυτό δεν θα ήταν ποτέ πια οι ίδιοι. Τα περισσότερο και από γνωστά προβλήματά τους με τα ναρκωτικά επιδεινώνονταν, το ίδιο και οι μεταξύ τους σχέσεις, γεγονότα που οδήγησαν στην αποχώρηση του Mick Taylor και την αντικατάστασή του το 1975 ως δεύτερου κιθαρίστα από τον - επιστήθιο φίλο του Richards - Ronnie Wood, o οποίος παραμένει μέχρι και σήμερα μέλος του γκρουπ (αντίθετα με τον μπασίστα Bill Wyman o οποίος, αφού είχαν προηγηθεί αρκετές παλινωδίες του, το 1993 απεχώρησε οριστικά αφήνοντας πλέον τους R. S. να συνεχίσουν ως κουαρτέτο).

Όχι φυσικά ότι η επιτυχία τους δεν τους είχε αποφέρει κέρδη και πριν, αλλά ήταν ακριβώς εκείνη την εποχή, στα μέσα περίπου της δεκαετίας του '70, που οι R. S. άρχισαν να μετατρέπονται σε αυτό που είναι και σήμερα, «μια μηχανή που γεννάει χρήματα», μια τεράστια - και πολυεθνική πλέον - κερδοσκοπική εταιρεία, πολύ περισσότερο από όσο είναι ένα μουσικό συγκρότημα. Μια ακόμα από τις τόσες και πάντα πολύ προσοδοφόρες δραστηριότητες αυτής της εταιρείας είναι και οι ουκ ολίγες εκδηλώσεις που διοργανώθηκαν πρόσφατα στο Λονδίνο με αφορμή την επέτειο των πενήντα χρόνων τους. Κάποια πράγματα άλλωστε δεν είναι καθόλου τυχαία: ο ευφυέστατος περί τα οικονομικά - και παροιμιωδώς... φιλάργυρος! - Mick Jagger σπούδασε στο γνωστό και μη εξαιρετέο London School Of Economics. Δεν αποφοίτησε βέβαια ποτέ λόγω της ενασχόλησής του με τους R. S. αλλά, πριν από αυτό, σκεφτόταν πολύ σοβαρά να γίνει... πολιτικός! Και αυτό, κατά τη γνώμη μας, δείχνει πολλά για τον χαρακτήρα του αλλά και για την μετέπειτα πορεία του με τους R. S.

Ούτε αυτό όμως ούτε οτιδήποτε άλλο μπορούν να αλλάξουν ή να μειώσουν έστω και στο ελάχιστο ένα γεγονός που πλέον θεωρείται αδιάψευστη ιστορική αλήθεια, ότι από το 1965 μέχρι και το 1972 οι R. S. όχι μόνον έγραψαν περισσότερα καλύτερα τραγούδια αλλά και συνεισέφεραν στη διαμόρφωση και την εξέλιξη αυτού που λέμε rock περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο. Και είναι για αυτά τα επτά περίπου χρόνια που, τώρα που έκλεισαν τα πενήντα τους, θα ξαναβάλουμε να ακούσουμε το ομώνυμο τραγούδι από τον δίσκο τους του '74 και θα μουρμουρίσουμε ξανά, συνοδεύοντας την βραχνή, «καταχθόνια» φωνή του Jagger «it's only rock 'n' roll but they like it, like it...».

Πηγή: Η Αυγή