Ως «Παγκόσμια Ημέρα για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία» έχει καθιερωθεί η 28η Απριλίου, από το 2001, ενώ η Ελλάδα έχει ενταχθεί επισήμως από το 2005 στην ομάδα των 100 και πλέον χωρών, ανά τον κόσμο, που συμμετέχουν ενεργά στις εκδηλώσεις στο πλαίσιο της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας(ΔΟΕ).

Σύμφωνα με τη ΔΟΕ «εθνική κουλτούρα ασφάλειας και υγείας είναι εκείνη κατά την οποία το δικαίωμα σε ένα ασφαλές και υγιές περιβάλλον είναι σεβαστό σε όλα τα επίπεδα, όπου οι κυβερνήσεις, οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι συμμετέχουν ενεργά στη διασφάλιση ενός ασφαλούς και υγιούς εργασιακού περιβάλλοντος, μέσω ενός συστήματος καθορισμένων δικαιωμάτων,ευθυνών και καθηκόντων και όπου η υψηλότερη προτεραιότητα δίνεται στην αρχή πρόληψης».

Ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία, Αντώνης Χριστοδούλου, σε δήλωση του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, αναφέρθηκε στην ημέρα και στο μήνυμα που πρέπει να σταλεί προς όλους, ενώ παρουσίασε και κάποια στοιχεία που αφορούν τα ατυχήματα στον εργασιακό χώρο και τις πολλαπλές συνέπειες τους που σίγουρα γεννούν ανησυχία και προβληματισμό.

Συγκεκριμένα δήλωσε: «Η Παγκόσμια Ημέρα για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία έχει καθιερωθεί από το 2001 με στόχο την επικέντρωση του διεθνούς ενδιαφέροντος στα θέματα πρόληψης ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών.Τα νούμερα μιλκάνε από μόνα τους. Συγκεκριμένα η μη πρόληψη κοστίζει κάθε χρόνο κατά μέσο όρο το 4% του ΑΕΠ παγκοσμίως ενώ στην Ελλάδα αυτό μεταφράζεται σε 6 δισ. ευρώ ετησίως. Το θέμα όμως δεν είναι μόνο οικονομικό αλλά έχει να κάνει και με κόστος σε ανθρώπινες ζωές. Από εργατικά ατυχήματα θρηνούμε σε ευρωπαικό επίπεδο το χρόνο σχεδόν 5000 ανθρώπινες ζωές και σχεδόν 160.000 επαγγελματικές ασθένειες κυρίως καρκίνους. Εμείς στη Διεύθυνση Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία στον φετινό εορτασμό, που έχει θέμα: "Δημιουργούμε όλοι μαζί κουλτούρα πρόληψης για ΑΥΕ", με μια σειρά από δράσεις θέλουμε να στείλουμε το μήνυμα ότι είναι μείζον να δημιουργηθεί μια νοοτροπία πρόληψης που αφορά όλους τόσο την πολιτεία όσο και τους εργοδότες και τους εργαζομένους».

Αμείλικτα όμως είναι συνολικά τα στοιχεία που δίνει η Eurostat, που αναφέρονται μέχρι το 2007.

-Το 2007 γιαν το οποίο είναι διαθέσιμα συγκριτικά σταστιστικά στοιχεία για την Ευρωπαική Ένωση των 27, 6.9 εκατομμύρια άνθρωποι υπέστησαν ένα ή περισσότερα ατυχήματα στους χώρους εργασίας.

-Κάθε 3,5 λεπτά σημειώνεται ένας θάνατος στην ΕΕ λόγω ατυχημάτων ή ασθένειας που σχετίζεται με τις συνθήκες του εργασιακού περιβάλλοντος.

-Το 25% των εργαζομένων έχουν δηλώσει ότι η εργασία τους έχει ως επί το πλείστον αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία τους.

-Μεταξύ του 1999 και του 2007 η ΕΕ βελτίωσε την ασφάλεια στους χώρους εργασίας καθώς τα θανατηφόρα ατυχήματα μειώθηκαν στην ΕΕ των 15 ενώ η ασφάλεια στο εργασιακό περιβάλλον βελτιώθηκε ακόμα πιο δραστικά όσον αφορά στα μη θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα,τα οποία κατέγραψαν δραματική μείωση.

- Παρά τα ενθαρρυντικά αυτά νέα, οι ασθένειες που σχετίζονται με την εργασία και οι οποίες εκδηλώνονται ύστερα από μεγάλο χρονικό διάστημα σαφώς παρουσιάζουν ανοδική πορεία.

Το Υπουργείο Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης αναγνωρίζοντας τη σπουδαιότητα της ανάδειξης των θεμάτων ασφάλειας και υγείας στην εργασία έχει προγραμματίσει μια σειρά από δράσεις με αφορμή την Ημέρα που θα συμβάλλουν κυρίως στην ευαισθητοποίηση για το ευρύ κοινό στο ζήτημα,αλλά και την ευρύτερη γνωστοποίηση της Ημέρας.

Οι δράσεις θα πραγματοποιηθούν με τη συνδρομή τον Μέσων Μαζικής Μεταφοράς με τη μετάδοση σχετικών spot και με μια έκθεση φωτογραφιών που παράγει ο Ευρωπαικός Οργανισμνός για την ΑΥΕ σε μορφή banners και διανομή ενημερωτικού υλικού στο σταθμό μετρό "Σύνταγμα" με την ευγενική χορηγία της "ΣΤΑΣΥ Α.Ε.".

Επίσης, η ενημέρωση θα φτάσει και στα σχολεία ενώ θα υπάρξει και μια σειρά άλλων δράσεων.

Το μήνυμα που στοχεύεται να σταλεί για τη σημερινή Ημέρα και αφορά φυσικά όλο το χρόνο στους χώρους εργασίας είναι ότι όλοι μαζί μπορούν να είναι αποτελεσματικοί αρκεί να υπάρχει θέληση και προσπάθεια.

Π. Σκουρλέτης: Ανθρώπινο δικαίωμα η υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων

Ο υπουργός  Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Πάνος Σκουρλέτης παρέστη και απηύθυνε χαιρετισμό στην ημερίδα της Ελληνικής Εταιρίας Ιατρικής της Εργασίας και Περιβάλλοντος με θέμα «Υγεία και Ασφάλεια της Εργασίας στη χώρα μας», στο πλαίσιο της σημερινής  Παγκόσμιας Ημέρας για την Υγεία και Ασφάλεια της Εργασίας.

Στη συνέχεια, ο υπουργός Εργασίας μετέβη στον Σταθμό Συντάγματος του ΜΕΤΡΟ, στην έκθεση φωτογραφίας που διοργάνωσε, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα, η αρμόδια Διεύθυνση Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία, του υπουργείου. 

Ακολουθεί ο χαιρετισμός του κ. Πάνου Σκουρλέτη στην ημερίδα:

«Κυρίες και κύριοι,

Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο και το Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Εταιρείας Ιατρικής Εργασίας και Περιβάλλοντος για την τιμητική πρόσκληση να απευθύνω χαιρετισμό στη σημερινή εκδήλωση  με αφορμή τη Παγκόσμια Ημέρα για την Υγεία και Ασφάλεια της Εργασίας.

Μου δίνεται, έτσι, η ευκαιρία να επισημάνω τις βασικές αρχές και αξιακές προτεραιότητες της πολιτικής του υπουργείου Εργασίας σε ένα κρίσιμο ζήτημα για τους εργαζόμενους της χώρας μας. Το ζήτημα των ποιοτικών συνθηκών εργασίας, της προαγωγής της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων.

Έχω τη βαθιά προσωπική πεποίθηση, όπως και όλη η πολιτική ηγεσία του υπουργείου μας, ότι η ποιοτική και αξιοπρεπής εργασία – στον πυρήνα της οποίας βρίσκεται η υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων – πρέπει να αποτελεί τη σταθερή πυξίδα, την «καρδιά» των πολιτικών μας.

Γιατί, η υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων δεν είναι μόνο ένα θεμελιώδες κοινωνικό δικαίωμα που – μαζί με τόσα άλλα – κλονίστηκε ή περιφρονήθηκε από τις υφεσιακές και μνημονιακές πολιτικές των πέντε τελευταίων χρόνων, στο πλαίσιο μιας εκτεταμένης απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων.

Είναι, πάνω απ’ όλα, ένα κατεξοχήν ανθρώπινο δικαίωμα. Και για αυτό, η υποχρέωση της πολιτείας για την προστασία της ζωής και της υγείας των εργαζομένων στους χώρους δουλειάς είναι δεδομένη, χωρίς απολύτως καμία έκπτωση.

Είναι, όμως, και κάτι ακόμη.

Οι κακές συνθήκες εργασίες, τα εργατικά ατυχήματα και επαγγελματικές ασθένειες έχουν πολύ μεγάλο κόστος.

Πρώτα και κύρια για τους ίδιους τους εργαζόμενους, τις επιχειρήσεις, τα συστήματα υγείας και κοινωνικής ασφάλισης. Είναι μια «αιμορραγία» για όλη την κοινωνία. 

Αντίθετα, το υγιές και ασφαλές εργασιακό περιβάλλον, σημαίνει ότι έχουμε ικανοποιημένους και αποδοτικούς εργαζόμενους, έχουμε παραγωγική εργασία, έναν πραγματικό μοχλό οικονομικής ανάπτυξης.

Συνεπώς, η πρόληψη στον τομέα της εργασιακής υγείας και ασφάλειας είναι πραγματικά μια κοινωνική επένδυση που αξίζει να γίνει.

Γνωρίζω πολύ καλά ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει στην Ελλάδα ένα πυκνό θεσμικό πλαίσιο για την προστασία από τους επαγγελματικούς κινδύνους, εναρμονισμένο με τις αντίστοιχες κοινοτικές οδηγίες.  Για το σχεδιασμό και την εφαρμογή του δούλεψαν και δουλεύουν συστηματικά και υπεύθυνα οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας και της Επιθεώρησης Εργασίας που, σε ένα αντίξοο περιβάλλον, προσπαθούν να διασφαλίσουν υγιείς και ασφαλείς συνθήκες εργασίας για όλους τους εργαζόμενους.

Γνωρίζω, επίσης, ότι υπάρχουν άξιοι και υψηλού επιπέδου επαγγελματίες και επιστήμονες στο χώρο της ιατρικής της εργασίας και της ασφάλειας των εργαζομένων, τις απόψεις των οποίων θα ακούσω με ιδιαίτερη προσοχή.

Ωστόσο, υπάρχουν και πολλές ανοιχτές προκλήσεις.

Η έλλειψη ενδιαφέροντος των προηγούμενων κυβερνήσεων και ιδιαίτερα των πιο πρόσφατων και η ανυπαρξία εκ μέρους τους πολιτικής βούλησης για τη λήψη και προώθηση ουσιαστικών μέτρων, δεν επέτρεψε όλο αυτό το δυναμικό να «δεθεί» σε ένα οργανωμένο και αποτελεσματικό Εθνικό Σύστημα Υγείας & Ασφάλειας στην Εργασία όπως σε άλλες χώρες.

Σε ένα περιβάλλον διευρυμένης εργασιακής ανασφάλειας και καταχρηστικών πρακτικών από μεγάλο μέρος των επιχειρήσεων, το εργασιακό άγχος και η πίεση έχουν κορυφωθεί.  

Ακόμη ένα προβληματικό σημείο: Δεν έχουμε σαφή και αξιόπιστα στατιστικά στοιχεία για τα εργατικά ατυχήματα και τις επαγγελματικές ασθένειες στη χώρα μας. Ειδικότερα οι επαγγελματικές ασθένειες ουσιαστικά δεν καταγράφονται.

Για αυτό πρέπει να τα δούμε όλα από την αρχή.

Έχουμε επεξεργαστεί ένα συγκροτημένο σχέδιο για την αναβάθμιση της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, ώστε: 

§  Να στηρίξουμε ιδιαίτερα τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις (με πόρους, ηλεκτρονικά εργαλεία και κοινοτικά προγράμματα) που, όλοι γνωρίζουμε, ότι δυσκολεύονται να εφαρμόσουν τη νομοθεσία για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων.

§  Να σκύψουμε με προσοχή σε εργασιακούς χώρους υψηλού επαγγελματικού κινδύνου, στα εργοστάσια και τις βιομηχανικές ζώνες, αλλά και στις υπηρεσίες καθαρισμού, στα delivery και αλλού. Στον ιδιωτικό, αλλά και στο δημόσιο τομέα.

§  Να αξιοποιήσουμε ένα μίγμα πυκνών και αυστηρών ελέγχων με προληπτικά μέτρα, αλλά και οικονομικά/ασφαλιστικά κίνητρα.

Όλες αυτές οι παρεμβάσεις και η νέα στρατηγική αντίληψη για την ασφάλεια και υγεία στην εργασία θα συμπεριληφθούν στη νέα Εθνική Στρατηγική για την Υγεία & Ασφάλεια στην Εργασία 2015-2018.

Κυρίες και κύριοι,

Είμαστε αποφασισμένοι  να αναβαθμίσουμε ουσιαστικά τις υπηρεσίες υγείας και ασφάλειας στη χώρα μας. Τόσο σε κεντρικό, επιτελικό όσο και σε ελεγκτικό επίπεδο. Και να ενισχύσουμε τη συνεργασία του υπουργείου μας με τα υπουργεία Υγείας, Παιδείας, Εσωτερικών και Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, αλλά και με τους κοινωνικούς εταίρους για το σημαντικό αυτό ζήτημα. 

Γιατί όπως αναφέρει και το κεντρικό μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας «Δημιουργούμε όλοι μαζί κουλτούρα πρόληψης για την Ασφάλεια & Υγεία στην Εργασία».

Στο πλαίσιο αυτό, ως υπουργείο Εργασίας πραγματοποιούμε ή/και συμμετέχουμε ενεργά σε μια σειρά από δράσεις δημοσιότητας και ενημέρωσης του ευρύ κοινού: με την υποστήριξη της ΣΤΑΔΥ σε όλες τις ψηφιακές οθόνες του Μετρό προβάλλονται κοινωνικά μηνύματα για την ασφάλεια και την υγεία στην εργασία, διοργανώνουμε έκθεση φωτογραφίας στο ΜΕΤΡΟ Συντάγματος, οργανώνουμε ή συμμετέχουμε σε εκδηλώσεις όπως η σημερινή σε πολλά μέρη της χώρας μας.

Ευχαριστούμε όλους όσοι συμβάλλουν στην επίτευξη αυτού του σημαντικού στόχου.

Ολοκληρώνοντας, θέλω να επισημάνω κάτι ακόμη. Γνωρίζετε ότι βρισκόμαστε, ως χώρα και ως κυβέρνηση, σε μια πολύ κρίσιμη περίοδο. Σε μια πρωτόγνωρη, αλλά πραγματική και δύσκολη διαπραγμάτευση. Και θέλω να σας διαβεβαιώσω πως δεν θα χάσουμε τον «δρόμο». Τον  «δρόμο»  της υπεράσπισης των δικαιωμάτων του κόσμου της εργασίας.

Όσον αφορά το υπουργείο Εργασίας, οι νομοθετικές πρωτοβουλίες που έχουμε εξαγγείλει

·        για την σταδιακή επαναφορά του κατώτατου μισθού,

·        για  την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων με το πραγματικό τους περιεχόμενο, ώστε  να δοθούν «φωνή»,  «όπλα» στους εργαζόμενους,

·        για την  αναδιοργάνωση και ενίσχυση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας,

αυτές  δηλαδή που καθορίσαμε ως άμεσες προτεραιότητες της κυβέρνησής μας, είναι δρομολογημένες και θα προχωρήσουν.

Σας ευχαριστώ και εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες της ημερίδας.»