Η μέρα αυτή έχει καθιερωθεί ήδη από το 1981 από γυναικείες οργανώσεις, σε ανάμνηση της φρικτής δολοφονίας των τριών αδελφών Μιραμπάλ, πολιτικών αγωνιστριών από τη Δομινικανή Δημοκρατία, με διαταγή του δικτάτορα Τρουχίλο, στις 25 Νοεμβρίου 1960. Ενώ, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, με απόφασή της στις 17 Δεκεμβρίου 1999, ανακήρυξε την 25η Νοεμβρίου ως Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών για να αναδείξει ένα σημαντικό πρόβλημα με παγκόσμια διάσταση.
Τι είναι η έμφυλη βία: Η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών αποτελεί σοβαρή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και συνιστά εκδήλωση των ιστορικά άνισων σχέσεων ισχύος μεταξύ των γυναικών και των ανδρών, οι οποίες έχουν οδηγήσει σε επικυριαρχία και διακρίσεις κατά των γυναικών από τους άνδρες και στην παρακώλυση της πλήρους προόδου των γυναικών . Αποτελεί επίσης έναν από τους ζωτικής σημασίας κοινωνικούς μηχανισμούς μέσω των οποίων οι γυναίκες εξαναγκάζονται σε υποδεέστερη θέση σε σύγκριση με τους άνδρες.
Τι λένε τα στοιχεία
-υπόθεση ενδοοικογενειακή- το 68% των γυναικών που υπέστησαν κακοποίηση είναι έγγαμες
-υπόθεση διεθνής -το 16% των γυναικών που απευθύνονται στα Συμβουλευτικά Κέντρα είναι αλλοδαπές
-όχι ταξική – 70% των θυμάτων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ή και ανώτερης ή ανώτατης εκπαίδευσης και πάνω από το 50% των δραστών δευτεροβάθμιας ή ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης.
Διαβάστε ακόμα:
• Στο ανοιχτό κέντρο διαμονής ευάλωτων γυναικών των Γιατρών του Κόσμου ο Αλέξης Τσίπρας
• Τα μηνύματα του πολιτικού κόσμου για τη Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών
• Τμ. Φεμινιστικής Πολιτικής ΣΥΡΙΖΑ για την 25η Νοέμβρη: «Λέμε όχι στη βία κατά των γυναικών»
Ανησυχία προκαλεί το φαινόμενο στην Ελλάδα
Τα περιστατικά έμφυλης βίας στην Ελλάδα έχουν τελευταία λάβει διαστάσεις επιδημίας, ενώ διεθνώς έχουν, σύμφωνα με τα στοιχεία, λάβει τον χαρακτήρα ανθρωπιστικής κρίσης. Έξι (6) γυναίκες κάθε ώρα παγκοσμίως δολοφονούνται, ενώ κακοποιήσεις, βιασμοί, σωματική και ψυχολογική βία απειλούν συνεχώς και αδιαλείπτως τις γυναίκες. Το φαινόμενο έχει λάβει εκρηκτικές διαστάσεις στη χώρα μας (έχουμε ήδη 13 γυναικοκτονίες από την αρχή του έτους) , αλλά και σε όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρώπης , δυστυχώς ακόμα και σε χώρες με πλουσιότατη νομική και πολιτιστική παράδοση στην ισότητα των φύλων, όπως π.χ συμβαίνει στις μέρες μας στη Σουηδία, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία και το Ην. Βασίλειο.
Σύμφωνα με πρόσφατες στατιστικές της ΕΕ, 1 στις 4 Ελληνίδες ηλικίας 15 ετών και άνω έχει υπάρξει θύμα σωματικής και σεξουαλικής βίας τουλάχιστον μία φορά στη ζωή της, ενώ το κόστος της έμφυλης βίας για τη χώρα (απώλεια οικονομικής παραγωγής, χρήση υπηρεσιών και προσωπικό κόστος ) ανέρχεται στα 5 δισεκατομμύρια ευρώ το χρόνο. 13 εκατομμύρια γυναίκες σε διάστημα 12 μηνών , κατά τη διεξαγωγή της πανευρωπαϊκής έρευνας, έχουν βιώσει κάποια μορφή ψυχολογικής βίας από έναν τέως ή νυν σύντροφο.
Covid-19 και έμφυλη βία
Την πρώτη περίοδο της πανδημίας του Covid-19, η βία κατά των γυναικών χαρακτηρίστηκε από το Συμβούλιο της Ευρώπης ως η «σκιώδης πανδημία». Η πρόεδρος της GREVIO 3 , Marceline Naudi σε ανακοίνωσή της ανέφερε ότι «για πολλές γυναίκες και παιδιά, το σπίτι δεν είναι ένα ασφαλές μέρος», δεδομένου ότι οι πολιτικές απομόνωσης και περιορισμού που εφαρμόστηκαν από τα κράτη προκειμένου να αντιμετωπιστεί η διάδοση του κορονοϊού, για τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας είχε ως συνέπεια την περαιτέρω αύξηση του κινδύνου και την έκθεσή τους σε όλες τις μορφές έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας λόγω του περιορισμού της μετακίνησής τους και της συγκατοίκησης συνεχώς με τον κακοποιητή τους. Ο κίνδυνος αυτός υπήρξε ακόμη μεγαλύτερος για γυναίκες και κορίτσια ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, όπως για παράδειγμα οι γυναίκες πρόσφυγες και αιτούσες άσυλο, μετανάστριες, γυναίκες με αναπηρία, ηλικιωμένες γυναίκες κ.α.
Φον Ντερ Λάιεν: Η βία εναντίον μιας γυναίκας είναι βία εναντίον όλων των γυναικών
Μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας Κατά των Γυναικών στέλνει η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, η οποία τονίζει ότι η βία εναντίον μίας γυναίκας είναι βία εναντίον όλων των γυναικών. Πιο συγκεκριμένα, η κ. Φον Ντερ Λάιεν σε ανάρτησή της στο Twitter σημειώνει:
"Η βία ενάντια σε μία από εμάς είναι βία εναντίον όλων μας. Αυτή την παγκόσμια ημέρα εξάλειψης της βίας κατά των γυναικών, από τα βάθη της καρδιάς μου, θέλω να πω: Φτάνει πια. Στεκόμαστε ενωμένοι. Ας αναλάβουμε δράση Στις αρχές του επόμενου έτους θα προτείνω νόμο για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών".
Άρθρο της Επιτρόπου Ισότητας Χέλενα Ντάλι: «Πρώτα η εκπαίδευση — η αλήθεια για την έμφυλη βία»
Δεν υπάρχει ποτέ δικαιολογία για την έμφυλη και την ενδοοικογενειακή βία. Η αντιμετώπιση της έμφυλης βίας χρειάζεται ευαισθητοποίηση από μικρή ηλικία, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής αγωγής και επένδυση σε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση «μηδενικής ανοχής στη βία», τονίζει σε άρθρο της η Επίτροπος Ισότητας Χέλενα Ντάλι με αφορμή την Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών.
Σημειώνει ότι κοινωνικά κινήματα, όπως το #MeToo «έχουν αποδειχθεί δυνάμεις αλλαγής καθώς βοήθησε εκατομμύρια γυναίκες να βρουν το θάρρος να μιλήσουν».
Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εργάζεται για την αύξηση της ευαισθητοποίησης, μέσω εκστρατειών όπως η SayNoStopVAW και η UNiTE, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.
Κάθε κράτος μέλος της ΕΕ πρέπει να επενδύσει περισσότερο στην κατάρτιση επαγγελματιών, όπως δικαστών, αστυνομικών υπηρεσιών και κοινωνικών λειτουργών, ώστε να μπορούν να εντοπίζουν σωστά το πρόβλημα.
Σε αυτή την προσπάθεια πρέπει να μετάσχουν όλοι, επισημαίνει η Επίτροπος, γυναίκες και άντρες, θύματα και δράστες οι οποίοι πρέπει να εκπαιδευτούν για να αποτραπεί η υποτροπή τους.
Η κ. Ντάλι θέτει την παράμετρο της έμφυλης βίας μέσω του διαδικτύου παραθέτοντας τα αποτελέσματα έρευνας του 2020, σύμφωνα με την οποία το 58 % των κοριτσιών υπέστη διαδικτυακή παρενόχληση και το 50 % δήλωσε ότι την βιώνει περισσότερο στο διαδίκτυο από ό,τι στον δρόμο. Πρέπει να κάνουμε πιο ασφαλές το διαδικτυακό μας περιβάλλον, υπογραμμίζει.
Τέλος κάνει έκκληση για «επαγρύπνηση», λέγοντας ότι «χρειαζόμαστε την υποστήριξη όλων για την αντιμετώπιση αυτής της μάστιγας».
Οι προσπάθειες να ενταχθεί ο όρος γυναικοκτονία στον Ποινικό Κώδικα
Στις 9 Νοεμβρίου 2021 , βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κατέθεσαν τροπολογία – προσθήκη στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης για τις τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα. Το θέμα της τροπολογίας ήταν: Καθιέρωση στην ελληνική ποινική νομοθεσία του εγκλήματος με σεξιστικά χαρακτηριστικά (ιδίως γυναικοκτονία ).
Στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας επισημαίνεται ότι πρόσφατα το Ευρωκοινοβούλιο, με τεράστια πλειοψηφία (427 υπέρ και 119 κατά ), υιοθέτησε έκθεση-πρόταση της Ελληνίδας Ευρωβουλεύτριας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Έλενας Κουντουρά , η οποία θα προωθηθεί προς την Κομισιόν .
Στην τροπολογία-προσθήκη των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ τονίζεται ιδιαίτερα ότι η Γυναικοκτονία είναι αφαίρεση της ζωής λόγω του φύλου της γυναίκας, με δράστες, σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις, κακοποιητικούς συζύγους, συντρόφους και συγγενείς που ασκούν για χρόνια βία στα θύματα. Στο παρελθόν συγκαλύπτονταν πίσω από τα λεγόμενα εγκλήματα τιμής, ενώ στην πρόσφατη ιστορία από τον όρο εγκλήματα πάθους. Στην ουσία πρόκειται για εγκλήματα που διαπράττονται στο πλαίσιο βαθιά εμπεδωμένων πατριαρχικών σχέσεων εξουσίας και αντιλήψεων, σύμφωνα με τις οποίες οι γυναίκες ως υποτελείς των ανδρών παραμένουν έκθετες στον σωφρονισμό και την τιμωρία, μέσω της άσκησης ελέγχου και κάθε μορφής έμφυλης βίας. Εν κατακλείδι , ο Γυναικοκτόνος δεν είναι οποιοσδήποτε δολοφόνος. Είναι ακραία μορφή ηγεμονικής/τοξικής αρρενωπότητας, ο δολοφόνος που κινητοποιείται από την εξουσιαστική του θέση στο πατριαρχικό του πλαίσιο, που δεν επιδέχεται αμφισβήτηση στην όποιας μορφής κυριαρχία του.
Η 25η Νοεμβρίου είναι η μέρα που ενώνουμε τη φωνή μας με τις γυναίκες που διεκδικούν και αντιστέκονται, που ανατρέπουν τους μύθους περί συνενοχής και παίρνουν θέση ενάντια στη βία κατά των γυναικών. Διότι η βία κατά των γυναικών δεν αφορά αποκλειστικά τις γυναίκες και τα κορίτσια, αλλά το σύνολο της κοινωνίας, όλες και όλους, όσες και όσους θέλουμε να κάνουμε βήματα μπροστά για την άρση των έμφυλων διακρίσεων, την έμπρακτη κατοχύρωση των δικαιωμάτων των γυναικών και την χειραφέτησή τους από την πατριαρχία.
Γι αυτό πρέπει να καταγγέλλεται δημόσια απόπολίτες, εκπροσώπους φορέων, λειτουργούς της πολιτείας, θεσμικούς παράγοντες, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, πολιτικά κόμματα και συνδικαλιστικές οργανώσεις.
Η ΓΓΟΠΙΦ ( Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων) παροτρύνει όλες τίς γυναίκες που υποφέρουν σιωπηλά να υπερβούν την μοναξιά και να επιδείξουν μηδενική ανοχή στη βία, να απευθυνθούν στις δομές προστασίας κακοποιημένων γυναικών και να σπάσουν τη σιωπή τους στέλνοντας το μήνυμα: ΔΕΝ ΕΙΣΑΙ Η ΜΟΝΗ – ΔΕΝ ΕΙΣΑΙ ΜΟΝΗ .
Το Ελληνικό Κοινοβούλιο ψήφισε τον Μάρτιο του 2017 τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, κάνοντας νόμο του κράτους την πρώτη διεθνή συνθήκη που ορίζει και κατονομάζει την έμφυλη βία , δηλαδή τη βία με βάση το φύλο. Με τη σύμβαση αυτή δίνεται το εναρκτήριο λάκτισμα για την ποινικοποίηση όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών και κοριτσιών, αλλά και για την θέσπιση της συντονισμένης δράσης της Πολιτείας για την πρόληψη και καταπολέμηση της έμφυλης βίας. Τώρα ανοίγει μπροστά μας το πεδίο της εφαρμογής. Τώρα ανοίγεται μπροστά μας η ανάγκη για κοινωνική αλλαγή, για εξάλειψη της σεξιστικής κουλτούρας, για να έρθουν στο φως αθέατες όψεις του σεξισμού της καθημερινότητας, αλλά και για να εξαλειφθούν οι εμπεδωμένες σεξιστικές συμπεριφορές και στάσεις στο δημόσιο χώρο. Τώρα ανοίγεται μπροστά μας η ανάγκη να αρθεί ο σεξισμός και η ομοφοβία.
Πρόσθετες πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, larissanet.gr,
