Στις 19 Ιανουαρίου 2006 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με συντριπτική πλειοψηφία αναγνώρισε το συμβολισμό της ημέρας αυτής και με ψήφισμά του κάλεσε τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αναλάβουν δράσεις για την εξάλειψη των διακρίσεων λόγω ομοερωτικού προσανατολισμού.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

• ΣΥΡΙΖΑ: Να σταθούμε απέναντι στα φαινόμενα διακρίσεων και βίας

• Αλ. Τσίπρας: Η καταπολέμηση κάθε διάκρισης στον σκληρό πυρήνα της στρατηγικής μας

• Κοινή δήλωση Ντ. Σασόλι - Δημ. Παπαδημούλη για την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ομοφοβίας

Η ομοφοβία (ή ομοφυλοφοβία ή ομοερωτοφοβία) είναι η αποστροφή ή οι διακρίσεις με αφετηρία τον σεξουαλικό προσανατολισμό ή γενικότερα σε βάρος των LGBTQI+ ατόμων. Η λέξη είναι αντιδάνειο από την αγγλική Ηomophobia που ετυμολογείται από τις ελληνικές λέξεις ομός (όμοιος) και φοβία. Πρωτοχρησιμοποιήθηκε το 1969 από τον Αμερικανό κλινικό ψυχολόγο George Weinberg και έγινε γνωστή με το βιβλίο του Society and the Healthy Homosexual (1971). Ως ευρύτερη έννοια αφορά το σύνολο των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων και όχι απαραίτητα αποκλειστικά τους ομοφυλόφιλους.

Η ομοφοβία μπορεί να περιλαμβάνει ακόμη μίσος, εχθρότητα ή αποδοκιμασία των ομοφυλόφιλων ανθρώπων, της ομοφυλοφιλικής συμπεριφοράς, που οδηγεί στην εκδήλωση μισαλλοδοξίας. Συχνά φτάνει ως το σημείο να εκδηλώνεται πολύ επικίνδυνα, όπως μέσω λεκτικής βίας και με ομοφοβικά εγκλήματα μίσους όπως επιθέσεις, ξυλοδαρμούς, ακόμη και φόνους.

• ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΧΕΤΙΚΑ: Αρνητικές πρωτιές για την Ελλάδα στις διακρίσεις κατά των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων

Τα άτομα που ενεργούν με τέτοιους τρόπους περιγράφονται ως ομοφοβικά. Έρευνες έχουν δείξει ότι η ομοφοβία μπορεί να προέρχεται από θρησκευτική προκατάληψη —μάλιστα, οι απόψεις που έχουν θρησκευτική βάση είναι οι πιο δύσκολες για να αλλάξουν—, αισθήματα κοινωνικής ανασφάλειας ή ως αυτοεπιβεβαίωση του σεξουαλικού προσανατολισμού.

Κάποιοι από τους παράγοντες που επιτείνουν την ομοφοβία είναι ακόμη το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο και κοινωνικό στάτους, η έλλειψη επαφής με ομοφυλόφιλους και η έλλειψη παιδείας. Σε σπάνιες περιπτώσεις, είναι δυνατόν να παρατηρηθούν φαινόμενα ομοφοβίας προερχόμενα από τους ίδιους τους ομοφυλόφιλους. Σε κάποιες από αυτές τις περιπτώσεις αίτιο είναι το σοκ που παθαίνουν (οι έφηβοι ομοφυλόφιλοι) όταν συνειδητοποιούν για πρώτη φορα ότι ο σεξουαλικός προσανατολισμός τους είναι αυτός. Εφόσον δεν έχουν συνηθίσει αυτή την εικόνα για τον εαυτό τους μπορεί, διάφορα σχόλια για την ομοφυλοφιλία (πχ από την οικογένειά τους) παλιότερα, να τους επηρεάσουν έτσι ώστε να γίνουν ομοφοβικοί - όχι όμως για πολύ. Οι περισσότεροι χρειάζονται χρόνο για να αποδεκτούν τον εαυτό τους. Περισσότερα αναφέρονται παρακάτω.

Σύμφωνα με ορισμένους θεωρητικούς, θα πρέπει να υπάρξει ένας διαχωρισμός της έννοιας ομοφοβία με την έννοια ομοαρνητισμός, καθώς με τη δεύτερη νοούνται οι περιπτώσεις όπου κάποιος αντιτίθεται στην ομοφυλοφιλία, δίχως όμως να προβαίνει σε καμία απολύτως αρνητική ενέργεια σε βάρος των ομοφυλόφιλων.

Η 17η Μαΐου έχει καθιερωθεί ως διεθνής ημέρα κατά της ομοφοβίας. Ο λόγος που επιλέχθηκε η συγκεκριμένη ημερομηνία, οφείλεται στο γεγονός ότι στις 17 Μαΐου 1990, η ομοφυλοφιλία έπαψε να θεωρείται ασθένεια από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Στις 19 Ιανουαρίου 2006 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με συντριπτική πλειοψηφία αναγνώρισε το συμβολισμό της ημέρας αυτής και με ψήφισμά του κάλεσε τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αναλάβουν δράσεις για την εξάλειψη των διακρίσεων λόγω ομοερωτικού προσανατολισμού.

Μήνυμα του Αντ. Γκουτέρες για τη Διεθνή Ημέρα κατά της Ομοφοβίας, Αμφιφοβίας και Τρανσφοβίας:

"Ο κόσμος τιμά τη Διεθνή Ημέρα κατά της Ομοφοβίας, Αμφιφοβίας και Τρανσφοβίας σε μία εποχή μεγάλων προκλήσεων" αναφέρει σε μήνυμά του ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.

Ανάμεσα στις πολύ σοβαρές συνέπειες της πανδημίας του COVID-19, επισημαίνει ο κ. Γκουτέρες, είναι η αυξανόμενη ευαλωτότητα των ΛΟΑΤKI ατόμων και προσθέτει: Ήδη αντιμέτωπα με προκαταλήψεις, επιθέσεις και δολοφονίες μόνο και μόνο γι’ αυτό που είναι ή για το πρόσωπο που αγαπούν, πολλά ΛΟΑΤΚΙ άτομα βιώνουν ένα αυξημένο στίγμα ως αποτέλεσμα του ιού αλλά  και νέα εμπόδια όταν αναζητούν ιατροφαρμαλκευτική περίθαλψη.

Περαιτέρω αναφέρει πως υπάρχουν επίσης αναφορές ότι η αστυνομία κάνει  κατάχρηση των οδηγιών για τον COVID-19, στοχοποιώντας τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα και τις οργανώσεις τους.

Σε αυτό το πλαίσιο, τονίζει πως καθώς η πανδημία εξελίσσεται, τα Ηνωμένα Έθνη θα συνεχίσουν να υπογραμμίζουν αυτές αλλά κι άλλες αδικίες, όπως και την ανάγκη άπαντες να  προστατεύονται  και να συμπεριλαμβάνονται στην αντιμετώπιση της κρίσης.

Καταληκτικά ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ προτρέπει να σταθούμε ενωμένοι κατά των διακρίσεων και υπέρ του δικαιώματος όλων να ζουν ελεύθεροι με ισότητα, αξιοπρέπεια και δικαιώματα.