Οσοι γνωρίζουν τη φυλακή, όσοι έχουν δει, έστω και από την «κλειδαρότρυπα», τα μπουντρούμια, μπορούν να αντιληφθούν την αξία του νομοσχεδίου του υπουργείου Δικαιοσύνης. Είναι επανάσταση; Οχι. Είναι όμως τομή, ηθική δικαίωση για αγώνες χρόνων και σαφές δείγμα γραφής μιας νέας αντίληψης. Είναι η ικανοποίηση μεγάλου μέρους των χρόνιων αιτημάτων, που συμπυκνώθηκαν στη μεγάλη απεργία πείνας κρατουμένων του 2008, αλλά και στις κινητοποιήσεις που ακολούθησαν.
Είναι ένα πρώτο βήμα, τα πρώτα έκτακτα μέτρα που διορθώνουν αδικίες και βαναυσότητες, που επιχειρούν να διαμορφώσουν ένα νέο κλίμα, για να γίνουν στη συνέχεια ακόμη περισσότερα, πιο θαρρετά, πιο στέρεα, πιο δομικά.
Είχαμε πει και προεκλογικά με κατηγορηματικό τρόπο: οι φυλακές τύπου Γ’ θα καταργηθούν. Γίνεται. Είχαμε πει ότι η θέση των παιδιών, των εφήβων, δεν είναι στη φυλακή, αλλά στην οικογένειά τους ή και σε ανοιχτούς χώρους φροντίδας. Γίνεται. Είχαμε πει ότι οι ανάπηροι, οι άνθρωποι που δίνουν μάχη για τη ζωή τους θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα για φροντίδα. Γίνεται.
Είχαμε πει ότι είναι έξω από κάθε ανθρώπινη λογική να κοιμούνται οι κρατούμενοι -άνδρες και γυναίκες- στο πάτωμα, να στοιβάζονται ο ένας πάνω στον άλλο και ότι πρέπει να γίνει αποσυμφόρηση. Γίνεται. Είχαμε πει ότι σε όλα αυτά δεν θα κάνουμε διακρίσεις. Η ανθρώπινη ζωή είναι υπέρτατο αγαθό και δεν θα τη βάλουμε σε ζυγαριά με το ύψος της ποινής ή το αδίκημα. Γίνεται, και ας λένε κάποιοι άλλοι και ας μας κουνούν το δάχτυλο.
Αυτοί οι «άλλοι», οι άνθρωποι του παλαιού συντηρητικού μνημονιακού καθεστώτος, που συνεχίζουν με δογματική προσήλωση να στηρίζουν το νεοφιλελεύθερο μοντέλο της ευρωπαϊκής ελίτ. Αυτοί οι «άλλοι», που μας εγκαλούν ότι προχωράμε σε μονομερείς ενέργειες στην οικονομία και μας ζητούν να ευθυγραμμιστούμε με τις… άνωθεν ευρωπαϊκές εντολές.
Αυτοί οι «άλλοι», όμως, που σε ό,τι έχει σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις φυλακές, ξεχνούν αίφνης την Ευρώπη και προκρίνουν τον -επί δεκαετίες- «εθνικό» σκοταδισμό και γράφουν στα παλαιά τους υποδήματα ευρωπαϊκά υποδείγματα και ευρωπαϊκές καταδίκες.
Αποδεικνύεται, λοιπόν, ότι το δικό τους «εθνικό σχέδιο» ή το «ευρωπαϊκό» εμπεριέχει όχι μόνο λιτότητα και εξόντωση της μεγάλης πλειονότητας των ανθρώπων που ζουν σε αυτόν τον τόπο, αλλά μαζί με αυτά και άπλετο αυταρχισμό, καταστολή, εκδικητικότητα, ανελευθερία. Εμείς προχωράμε. Με δυσκολίες, αλλά με αποφασιστικότητα. Και είμαστε μόνο στην αρχή. Απέναντι σε αυτή την πολιτική πρέπει να σταθούμε όρθιοι και να προτάξουμε τον δικό μας ιδεολογικό και αξιακό κόσμο, χωρίς κανένα συμβιβασμό.
*O Πάνος Λάμπρου μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ, υπεύθυνος Δικαιοσύνης και Δικαιωμάτων
