Από τον Ιανουάριο του 2013 η ΕΚΤ άρχισε να αποτυπώνει σε έγγραφα με τη μορφή προσχεδίων το τι θα ακολουθούσε σε δυο μήνες στην Κύπρο, με το «κούρεμα» καταθέσεων και την πώληση των κυπριακών καταστημάτων στην Ελλάδα.
Η ιστοσελίδα «the pressproject» αποκαλύπτει 12σέλιδο έγγραφο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας με τη μορφή προσχεδίου υπό τον τίτλο «O διαχωρισμός (ring-fencing) των υποκαταστημάτων των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα» ημερομηνίας 27 Ιανουαρίου 2013.
Στο έγγραφο περιγράφονται με κάθε λεπτομέρεια όλα τα σενάρια και οι εναλλακτικές λύσεις και παραθέτονται αναλυτικά τα στοιχεία των ισολογισμών των θυγατρικών της Τράπεζας Κύπρου και της πρώην Λαϊκής, αλλά και των μητρικών στην περίπτωση απόσχισης των ελληνικών εργασιών.
Από τον Ιανουάριο του 2013 αναφέρεται επίσημα σε έγγραφο της ΕΚΤ η λέξη «bail in» («κούρεμα») και το τι θα γινόταν στην Ελλάδα αν δεν υπήρχε διαχωρισμός των κυπριακών καταστημάτων.
Μεταξύ άλλων επισημαίνεται ότι οι ασφαλισμένες καταθέσεις των κυπριακών τραπεζών ανέρχονται σε €9 δισ. Επιπρόσθετα, €3,7 δισ. καταθέσεις (2,4% του συνόλου των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα στην Ελλάδα) δεν είναι ασφαλισμένες από οποιοδήποτε σύστημα εγγύησης και θα υπόκεινται σε bail in αν εφαρμοζόταν για τις μητρικές εταιρείες των κυπριακών τραπεζικών ομίλων.
Στο έγγραφο της ΕΚΤ επισημαίνεται ότι σκοπός του σημειώματος είναι να παρέχει τα περιγράμματα ενός οδικού χάρτη για τον διαχωρισμό των ελληνικών υποκαταστημάτων των κυπριακών τραπεζών από τις μητρικές τους εταιρείες.
Σχετικά με τον διαχωρισμό του ελληνικού τμήματος της Λαϊκής από τη μητρική στην Κύπρο και των άλλων δυο κυπριακών τραπεζών, η ΕΚΤ αναφέρει ότι πρόκειται για λύση που θα αποτρέψει την εκροή καταθέσεων από την Ελλάδα, στην περίπτωση ενός bail in των καταθετών της Λαϊκής στην Κύπρο.
Οι τέσσερις συντάκτες της έκθεσης, από τις Διευθύνσεις Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και Νομικών Υποθέσεων της ΕΚΤ, αναφέρουν ότι εάν επιχειρείτο διάσωση των καταθέσεων των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα, αυτό πιθανότατα θα δημιουργούσε πανικό που θα επεκτεινόταν στις εγχώριες ελληνικές τράπεζες και σε όλο το σύστημα. Αναφέρεται μάλιστα ότι θα επιδεινωθεί η θέση των ελληνικών τραπεζών και θα απαιτήσουν αύξηση της χρηματοδότησης του ELA για να αντισταθμίσουν τις εκροές.
Στο έγγραφο της ΕΚΤ επισημαίνεται ακόμα πως η οριοθέτηση των τραπεζικών δραστηριοτήτων που εκτελούνται στην Ελλάδα από τη Λαϊκή είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στην εύθραυστη τραπεζική αγορά στην Ελλάδα. Οι κίνδυνοι, αναφέρει, μπορούν να μετριαστούν, αν η Λαϊκή μετατραπεί σε μια ξεχωριστή νομική οντότητα με έδρα στην Ελλάδα και με αυτό τον τρόπο ασφαλιστούν οι σχετικές καταθέσεις.
Οι τεχνοκράτες της ΕΚΤ στην έκθεση αναφέρουν όμως ότι οι ελληνικές Αρχές θα είχαν κίνητρα να επέμβουν και να εθνικοποιήσουν τα υποκαταστήματα, κάτι το οποίο η ΕΚΤ και η Τρόικα ήθελαν να αποφύγουν.
Το υπόμνημα της ΕΚΤ αποκαλύπτει επίσης πως το σενάριο του bail in ήταν στο επίκεντρο των συζητήσεων των πιστωτών της Κύπρου μήνες πριν το Eurogroup Μαρτίου 2013. «Η τωρινή κατάσταση των συζητήσεων γύρω από ένα ενδεχόμενο πρόγραμμα για την Κύπρο δείχνει πως ορισμένοι από τους πιστωτές δεν θα ήταν διατεθειμένοι να παράσχουν κεφάλαια για την ανακεφαλαιοποίηση των κυπριακών τραπεζών και θα απαιτούσαν την εφαρμογή ενός bail in για τους ανασφάλιστους καταθέτες».
Στο έγγραφο αναφέρεται ότι Λαϊκή Τράπεζα και Τράπεζα Κύπρου θα έπρεπε να τεθούν γρήγορα σε εκκαθάριση, κάτι που θα οδηγούσε σε μία απότομη συρρίκνωση των δύο τραπεζών από τα €67 δισ. σε σχεδόν €24 δισ. συνολικού ενεργητικού. Σε αυτή τη διαδικασία, πάνω από €17 δισ. καταθέσεων (κυρίως προερχόμενα από κατοίκους χωρών εκτός ΕΕ, αλλά επίσης συμπεριλαμβανόμενων ορισμένων ελληνικών καταθέσεων στην Κύπρο) θα «πάγωναν» στις δύο υπό εκκαθάριση τράπεζες.
Γράφει: Θεανώ Θειοπούλου
