του Χρήστου Σίμου
Το τελευταίο αντίο στον Σταύρο Κωνσταντακόπουλο είπαν χθες εκατοντάδες σύντροφοι, φίλοι, συνάδελφοι και φοιτητές του στην τελετή που διεξήχθη στο Πρώτο Νεκροταφείο Αθηνών. Ακολούθησε η ταφή του στο νεκροταφείο Συλίβαινας της Ακράτας, που ήταν η ιδιαίτερη πατρίδα του Σταύρου.
Ο Στ. Κωνσταντακόπουλος, καθηγητής Πολιτικής Θεωρίας στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ και του Διοικητικού Συμβουλίου του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς, πέθανε ξαφνικά την περασμένη εβδομάδα σε ηλικία 57 ετών.
Ο Στ. Κωνσταντακόπουλος γεννήθηκε στην Ακράτα το 1958. Από τις προπτυχιακές σπουδές του στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, συμμετείχε ενεργά στο φοιτητικό κίνημα μέσα από τις γραμμές της ΕΚΟΝ - Ρήγας Φεραίος. Συνέχισε τις σπουδές του σε μεταπτυχιακό επίπεδο στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης, όπου εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή με θέμα την κυβερνώσα τάξη κατά τη λεγόμενη "μακιαβελική παράδοση". Ήταν μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ και συντονιστής της Οργάνωσης των Πανεπιστημιακών του κόμματος.
Δίδαξε επίσης στο τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης πριν εκλεγεί στο Πάντειο. Συγγραφέας του βιβλίου "Ατομικισμός, επανάσταση και δημοκρατία: Για την Πολιτική Θεωρία του Τοκβίλ", το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Σαββάλας, ο Σταύρος αρθρογραφούσε τακτικά στην "Αυγή" και την "Εποχή", ενώ πολλά άρθρα του είχαν δημοσιευτεί στα περιοδικά "Ο Πολίτης", "Σύγχρονα Θέματα", "Αξιολογικά" και "Νέα Εστία".
Στην τελετή παρευρέθηκαν από την κυβέρνηση ο πρωθυπουργός και πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς, ο υπουργός Εσωτερικών Νίκος Βούτσης, ο υπουργός Παιδείας και πρόεδρος του ΙΝΠ Αριστείδης Μπαλτάς, ο υπουργός Δικαιοσύνης Νίκος Παρασκευόπουλος, ο υπουργός Εργασίας Πάνος Σκουρλέτης, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γαβριήλ Σακελλαρίδης, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Ανδρέας Ξανθός, η αναπληρώτρια υπουργός Κοινωνικής Αλληλεγγύης Θεανώ Φωτίου, ο αναπληρωτής υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Γιώργος Κατρούγκαλος και ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Παιδείας Δημήτρης Χασάπης.
Από τον ΣΥΡΙΖΑ παρευρέθηκαν ο γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής Τάσος Κορωνάκης, ο γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, Χρήστος Μαντάς, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος και διευθυντής της "Αυγής" Νίκος Φίλης, ο γραμματέας της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ Ηλίας Παντελεάκος και πολλοί ακόμα βουλευτές και στελέχη του κόμματος. Επίσης η αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς Αθηνά Αθανασίου και ο διευθυντής Χάρης Γολέμης, όπως και ο αντιπρόεδρος των ΑΣΚΙ Ηλίας Νικολακόπουλος.
Στην κηδεία παρευρέθησαν ακόμη πολλοί εργαζόμενοι από την "Αυγή", ενώ από την "Εποχή" παρέστησαν ο Παύλος Κλαυδιανός και ο Μάκης Μπαλαούρας. Από τη ΔΗΜ.ΑΡ. παρευρέθηκε ο Μιχάλης Σαμπατακάκης και από την ΑΝΤΑΡΣΥΑ ο Παναγιώτης Σωτήρης.
Επίσης παρευρέθηκαν η περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου και ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης.
Από τον χώρο των πανεπιστημιακών παρέστησαν οι πρώην αντιπρυτάνεις του Παντείου Γ. Κουκουλές και Αντ. Μωυσίδης και οι καθηγητές: Β. Αγγελόπουλος, Σ. Αναγνωστοπούλου, Γρ. Ανανιάδης, Β. Αρανίτου, Ντ. Βαΐου, Σ. Βελισαρίου, Π. Βόγλης, Κ. Γαβρόγλου, Β. Γεωργιάδου, Γ. Γιανουλόπουλος, Απ. Δεδουσόπουλος, Ν. Δεμερτζής, Θ. Διαμαντόπουλος, Κ. Δοξιάδης, Ν. Θεοχαράκης, Μ. Καβουριάρης, Ν. Κοταρίδης, Άννα Λυδάκη, Δ. Μακρυνιώτη, Γ. Μηλιός, Ν. Μπελαβίλας, Γερ. Μοσχονάς, Αν. Νοταράς, Αλ. Ρήγος, Μ. Σεφεριάδης, Μ. Σπαθής, Γ. Φουρτούνης, Δ. Χριστόπουλος, Αλ. Χρύσης.
Στεφάνια κατέθεσαν ο πρωθυπουργός, η Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ, η Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ, το ΙΝΠ, ο δήμαρχος Αθηναίων, η Πρυτανεία του Παντείου, η Σχολή Πολιτικών Επιστημών του Παντείου, το τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας, ο τομέας Πολιτικής Θεωρίας του τμήματος και ο Σύλλογος Διδασκόντων του Παντείου.
Για την πολύπλευρη προσωπικότητα και το έργο του Σ. Κωνσταντακόπουλου μίλησαν ο Αρ. Μπαλτάς, η αντιπρύτανης του Παντείου Ισμήνη Κριάρη, ο Νίκος Θεοτοκάς, καθηγητής στο Πάντειο και στενός φίλος του εκλιπόντος, ο Νάσος Ηλιόπουλος, μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ, οΔημήτρης Τζανακόπουλος, μέλος της Κ.Ε. και διευθυντής του γραφείου του πρωθυπουργού, και ο Σταύρος Παναγιωτίδης, πρόεδρος του Συλλόγου Μεταπτυχιακών Φοιτητών του Παντείου.
Αριστείδης Μπαλτάς: Δάσκαλος και πανεπιστημιακός με την πλήρη έννοια
"Θεώρησα υποχρέωση να μιλήσω για τον Στ. Κωνσταντακόπουλο τόσο εξ ονόματος του υπουργείου το οποίο υπηρετώ, όσο και λόγω της συμπόρευσής μου μαζί του ως λειτουργός στο δημόσιο πανεπιστήμιο. Ο Σταύρος υπήρξε πληθωρικός σε όλες τις διαστάσεις, δάσκαλος και πανεπιστημιακός με την πλήρη έννοια. Εστίαζε στην πλήρη κατανόηση της προσωπικότητας του άλλου. Δημόσιος διανοούμενος, με πέννα έλλογη και καυστική. Ο Σταύρος τίμησε με την παρουσία του το ακαδημαϊκό πλαίσιο και τις ακαδημαϊκές νόρμες".
Ισμήνη Κριάρη: Αγώνας σε καθημερινή βάση για το πανεπιστήμιο
"Ο Στ. Κωνσταντακόπουλος αγωνίστηκε σε καθημερινή βάση για να κρατηθεί το πανεπιστήμιο ζωντανό και όρθιο. Ο Σταύρος έδινε τη ζωή του για αυτά που πίστευε. Η παρρησία και η πίστη στον δημόσιο διάλογο ήταν βασικά χαρακτηριστικά του. Σεβόταν πάντα τη γνώμη του άλλου, ανεξάρτητα από την πολιτική τοποθέτηση. Υπεραγαπούσε τους φοιτητές του σαν πατέρας τους. Η σκιά του θα βαραίνει για πάντα".
Νίκος Θεοτοκάς: Έμπνευση για τους συναδέλφους, τους συντρόφους και τους φίλους
"Έγινες ο διανοούμενος, που δεν βολεύεται με τα παραδομένα, που καταβροχθίζει βουλιμικά ιδέες και θεωρίες, που παράγει, με επιστημονική αυστηρότητα και πειθαρχία, ασεβείς και γενναίους τρόπους ανανέωσης των διανοητικών μας εργαλείων. Κι έγινες ο επαναστάτης που ψάχνει, βρίσκει, πείθει και οργανώνει τους ανθρώπους. Θυμήσου πώς το έλεγε ο Άγγελος για τον Μίμη Δεσποτίδη.
Για τους συναδέλφους, τους συντρόφους και τους φίλους σου υπήρξες η έμπνευση και το φωτογόνι, που κράτησε και κρατά ζωντανή εκείνη τη φλογίτσα απ' όπου ξεπηδάει το καινούργιο.
Πέρα από την πυκνή επιστημονική σου αρθρογραφία και τις αμέτρητες πανεπιστημιακές και άλλες διαλέξεις, μας άφησες δύο μεγάλα έργα αναφοράς: Το πρώτο για την κυβερνώσα τάξη κατά τη λεγόμενη 'μακιαβελική παράδοση' και το δεύτερο για τον Ατομικισμό, την Επανάσταση και τη Δημοκρατία στην πολιτική θεωρία του Αλεξίς ντε Τοκβίλ. Κάπου στον υπολογιστή σου, στις σημειώσεις αλλά και στις παρεμβάσεις του, βρίσκονται, νομίζω, και οι ψηφίδες του υπό διαμόρφωση βιβλίου του με θέμα 'Νεοφιλελευθερισμός και Δημοκρατία'. Θα χρειαστεί να τις αναζητήσουμε. Κι αν τις βρούμε, θα πάρουν, ελπίζω, τον δρόμο προς τους αναγνώστες, τους ομότεχνους και τους μαθητές σου, που τις περιμένουν".
Δημήτρης Τζανακόπουλος: Έζησε τη ζωή του ως κομμουνιστής
"Ο Σταύρος γελούσε, και γελούσε πολύ. Με την καρδιά του, όπως κάνουν οι άνθρωποι που δεν έχουν να κρύψουν τίποτα, όπως κάνουν οι άνθρωποι που αγαπούν τη ζωή, με τις αντιφάσεις και τα οξύμωρά της, με τα ανόητα και τα σοβαρά της.
Ο Σταύρος σάρκαζε και αυτοσαρκαζόταν όπως οι άνθρωποι που παίρνουν πραγματικά στα σοβαρά τον εαυτό τους άλλα και τους γύρω τους. Με ένα χιούμορ πηγαίο, αυθόρμητο, αθυρόστομο, ξεκαρδιστικό, όπως κάνουν οι ευφυείς άνθρωποι. [...]
Ο Σταύρος εκνευριζόταν και τσακωνόταν για το κόμμα, για το πανεπιστήμιο, για τους φίλους του, για τους συντρόφους του, όπως κάνουν οι άνθρωποι που θέλουν να αλλάξουν τον κόσμο. [...]
Ο Σταύρος διάβαζε, και διάβαζε πολύ, τους κλασικούς, τον Χομπς και το Ρουσό, τον αγαπημένο του Τοκβίλ, τον Βέμπερ και άλλους πολλούς. Όπως κάνουν οι άνθρωποι που θέλουν να καταλάβουν την κοινωνία, την ιστορία, τον κόσμο. [...]
Ο Σταύρος υπάρχει μέσα στα βιβλία και στα γραπτά του. Σήμερα, εδώ, αλλά και στο μέλλον. Υπάρχει στους μαθητές του, στους φίλους του, στους συντρόφους του. Υπάρχει από τη σκοπιά της αιωνιότητας, γιατί έζησε όπως ζουν οι κομμουνιστές".
Νάσος Ηλιόπουλος: Μας έκανε πλουσιότερους
"Δάσκαλος με όλη τη σημασία της λέξης. Είχες την ικανότητα να εκφράζεις σκέψεις με μέγιστο ιστορικό και θεωρητικό βάθος, αλλά πάντα με κατανοητό και λαϊκό τρόπο. Είχες την ικανότητα να προκαλείς το ενδιαφέρον για τη γνώση και την κατανόηση. [...]
Δεν φανταζόμουνα ότι είχες την ικανότητα να μετατρέπεις το μάθημα σε πανηγύρι. Με τα αστεία σου, τα παραδείγματα που αντλούσες από όλες τις εκφάνσεις της ζωής. Τον δικό σου μοναδικό τρόπο να χρησιμοποιείς μια ζωντανή γλώσσα, χωρίς περιορισμούς και πολιτικές ορθότητες. [...]
Σταύρο, δεν θα σε ξεχάσουμε. Δεν θα ξεχάσουμε πόσα σου χρωστάμε. Γιατί αυτό το χρέος σε ανθρώπους σαν κι εσένα μας κάνει πλουσιότερους. Το μόνο που μπορούμε να υποσχεθούμε είναι ότι θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για τη γνώση, την κριτική, για μια κοινωνία περισσότερους δάσκαλους σαν εσένα".
Σταύρος Παναγιωτίδης: Τόση αγάπη, Σταύρο, μέσα στο φαρμάκι, ποτέ ξανά δεν νιώσαμε
"Πιο πολύ πονάει η σκέψη πως δεν θα ακούσουμε ξανά τη φωνή σου να ταράζει τα πάντα, όπου κι αν είμαστε, δεν θα έχουμε τη λαχτάρα να σε ψάξουμε όπου πάμε, να δούμε τη μούντζα που θα μας έριχνες για το καλωσόρισμα και το πρώτο φαρμακερό σου σχόλιο. Τόση αγάπη, Σταύρο, μέσα στο φαρμάκι, ποτέ ξανά δεν νιώσαμε, όσο με τα σχόλια σου. Και τόσο φαρμάκι μέσα στην αγάπη, όσο σήμερα, ποτέ ξανά.
Γι' αυτό και δεν το χωνεύουμε. Γιατί ήταν σαν να ήμασταν όλοι μαζί στο τρένο, σε ένα ωραίο ταξίδι και θα το πηγαίναμε μαζί για πολύ ακόμη. Και ξαφνικά κατέβηκες. Και ποιος αντέχει στη σκέψη, Σταύρο, που τώρα που θα φτιάξουμε ξανά το δημόσιο πανεπιστήμιο, τώρα, δεν θα σε έχουμε δίπλα μας".
