Σήμερα, μόλις ένα βήμα πριν από την πιο κρίσιμη εκλογική μάχη για την Αριστερά στη χώρα, η αυτοδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να κρύβεται στις νεανικές ψήφους και στην επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ, όχι έναντι των λοιπών κομμάτων και δη της ΝΔ, αλλά έναντι του βασικού πολιτικού αντιπάλου του, της αποχής. Καλούμαστε, λοιπόν, τις λίγες μέρες που απομένουν μέχρι τις εκλογές να διατυπώσουμε έναν πολιτικό λόγο κι ένα πολιτικό πρόγραμμα, ικανά να φέρουν όσο το δυνατόν περισσότερους νέους ανθρώπους στην κάλπη. 

Η αποχή δε νικιέται με ξόρκια

Να πούμε εξαρχής, για να αποφύγουμε κάθε εύκολη λύση, ότι η αποχή δε νικιέται με ξόρκια, ούτε με επικλήσεις στο δέον πράτται της ψήφου. Η αποχή αποτελεί, σε μεγάλο μέρος της, συνειδητή πολιτική επιλογή και προκειμένου να αποτραπεί θα πρέπει μια άλλη επιλογή, δηλαδή η ψήφος στο ΣΥΡΙΖΑ, να γίνει αντιληπτή ως πιο συμφέρουσα. Η μάχη αυτή δίνεται ταυτόχρονα σε δύο αλληλένδετα πεδία: το ένα αφορά τον τρόπο με τον οποίο η νεολαία βλέπει το ΣΥΡΙΖΑ και το δέυτερο τον τρόπο που ο ΣΥΡΙΖΑ βλέπει τη νεολαία. 
Το πρώτο εξ αυτών σχετίζεται άμεσα με το στίγμα που δίνει ο ΣΥΡΙΖΑ σε ό,τι αφορά τη σχέση του με το καταρρέον πολιτικό σύστημα, στίγμα σαφές ως προς την άβυσσο που (πρέπει να) μας χωρίζει με το πολιτικό – ενίοτε και «κοινωνικό» - προσωπικό των μνημονίων και της ιδιοτέλειας. Αφορά επίσης το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ και τον τρόπο που αυτό συμπυκνώνει τη βούληση πλατιών τμημάτων της νεολαίας για αξιοπρεπή εργασία, για το δικαίωμα στην εκπαίδευση, για δημοκρατία και δικαιώματα. Τέλος, αφορά το μέτρο του κοινωνικού ριζοσπαστισμού που μας χαρακτηρίζει, εννοώντας εδώ τη δυνατότητα του ΣΥΡΙΖΑ να πείσει ότι με τη νίκη του δεν αποκτάμε απλώς μια κυβέρνηση που θα διαπραγματευτεί επιτέλους με την Ευρώπη – σ’ ένα έργο ωστόσο που οι πολλοί θα είναι πάλι θεατές – αλλά μια κυβέρνηση αποφασισμένη να δει την πραγματικότητα με τα μάτια των «από κάτω» και να δώσει χώρο και φωνή σε αγώνες που θα αμφισβητούν το κυρίαρχο υπόδειγμα κοινωνικών πρακτικών και σχέσεων σε όλες τις πτυχές του. 
Το δεύτερο πεδίο αφορά το σπάσιμο των κυρίαρχων αναπαραστάσεων για τη νεολαία σήμερα, που τη θέλουν να είναι ένα άλυτο πρόβλημα, ένα βαρίδι για την «ανάπτυξη» ή ένα εμπόδιο για τις αναγκαίες «μεταρρυθμίσεις». Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει ν’ αντιμετωπίζει τη νεολαία όχι ως πρόβλημα, αλλά ως δυνατότητα. Πρέπει να αντλήσουμε απ’ αυτήν ριζοσπαστισμό και αποφασιστικότητα, αλλά και τη βασική κινητήριο δύναμη πίσω από το σχέδιό μας για την παραγωγική ανασυγκρότηση και τον κοινωνικό και οικολογικό μετασχηματισμό, που είναι η επιστημονική γνώση που κατέχουν οι νέες και οι νέοι ως δυνατότητα κριτικής αξιοποίησής της σε νέες εφαρμογές, με στόχο όχι το κέρδος, αλλά την εξυπηρέτηση των κοινωνικών αναγκών.

Από «την κοινωνία της γνώσης» στην επισφάλεια

Η «κοινωνία της γνώσης», όπως κομψά περιέγραφαν το νεοφιλελευθερισμό οι απολογητές του, στόχευε στο διαχωρισμό της γνώσης από τους εργαζόμενους-φορείς της, είτε μέσω του κατακερματισμού της στο πλαίσιο της εκπαίδευσης, είτε μέσω της ακραίας εργασιακής επισφάλειας και της μαζικής νεανικής ανεργίας. Αυτή η πραγματικότητα υπήρξε – κι ακόμα είναι – πλήρως συνυφασμένη με τη νεολαία, διεθνώς αλλά και στην Ελλάδα. Όντας λίγο πριν από μια μεγάλη πολιτική νίκη απέναντι στις νεοφιλελεύθερες δυνάμεις, ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει διαρκώς να υπενθυμίζει ότι ο νεοφιλελευθερισμός δεν καταργείται με κυβερνητικά διατάγματα. Όπως η εδραίωσή του ήταν αποτέλεσμα μιας πλατιάς κι επίμονης ταξικής αντεπίθεσης των «από πάνω», έτσι κι η ανατροπή του θα είναι αποτέλεσμα μιας μαζικής αντεπίθεσης του κόσμου της εργασίας και της νεολαίας με διάρκεια στο χρόνο και αβέβαιη έκβαση. 
Σε αυτή την προσπάθεια, η μαρξική «γενική διάννοια» (general intellect), όπως μπορεί να εκφραστεί με τη νεανική δραστηριότητα στη συνεργατική οικονομία «έντασης γνώσης» ή την άνθιση της πανεπιστημιακής έρευνας (για να πούμε μόνο μερικά παραδείγματα από το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ), μπορεί να παίξει πολύ πιο καθοριστικό ρόλο απ’ αυτόν που έχουμε εμείς προβλέψει. 
Σε κάθε περίπτωση, η αυτοπεποίθηση του ΣΥΡΙΖΑ, ως κλειδί για την εκλογική νίκη και την αυτοδυναμία, είναι συνυφασμένη με την αυτοπεποίθηση των «από κάτω» ενάντια στο φόβο και στην απάθεια και την αυτοπεποίθηση αυτή τη δυναμώνει μια νεολαία που είναι αποφασισμένη, αλλά και ικανή να ζήσει αλλιώς.  

* Ο Αλέξανδρος Ζαχιώτης είναι μέλος της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ