Φωτογραφίες: Εύη Φυλακτού
Ολόκληρη η εισήγηση του Ν. Βούτση
Τη Δευτέρα 3-11-14 με πρωτοβουλία της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ θα συζητηθεί στη Βουλή όλο το απόγευμα η Επίκαιρη Επερώτηση για τη διατλαντική συνθήκη TTIP. Είναι ενδεικτική αυτή η πρωτοβουλία της σημασίας πλέον που έχουν και στην εσωτερική ατζέντα τα μεγάλα ευρωπαϊκά ζητήματα, αλλά είναι επίσης ενδεικτική του νέου πολύ αναβαθμισμένου ρόλου που ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα διαδραματίζει ως αξιωματική αντιπολίτευση στη Βουλή.
Μόλις χθες ο Γιόσκα Φίσερ, αφού έκανε διαπιστώσεις που λογικά οδηγούν στο ακριβώς αντίθετο συμπέρασμα, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου που μπορεί να φέρει για την Ευρώπη μια ανατροπή των πολιτικών συσχετισμών υπέρ της Αριστεράς στην Ελλάδα. Οι ίδιες, άκρως αντιφατικές, διατυπώσεις πυκνώνουν όλο και περισσότερο διεθνώς, δηλαδή, ενώ αναδεικνύεται το επικίνδυνο αδιέξοδο και τονίζονται οι δραματικές κοινωνικές επιπτώσεις από τις «συνταγές διεξόδου» που επέβαλαν οι νεο-φιλελεύθερες ηγεσίες της ΕΕ και του ΔΝΤ, ταυτοχρόνως εγκαλούνται οι δυνάμεις της εργασίας και οι πολιτικές δυνάμεις της Αριστεράς ως παράγοντες αποσταθεροποίησης και «μη κανονικότητας» ενόψει της αναζήτησης λύσεων για τη διέξοδο από τα προφανή αδιέξοδα.
Βρισκόμαστε λοιπόν μπροστά σε ένα ακραίο πολιτικό παράδοξο: Αυτοί οι οποίοι ομνύουν στους κανόνες και τους μηχανισμούς των αγορών, αυτοί οι οποίοι αναγνωρίζουν την λάθος συνταγή αλλά επιμένουν ότι δεν υπάρχει άλλη λύση, αυτοί οι ίδιοι που με τον μονόδρομο της πολιτικής τους και την επιχειρούμενη μονοδρόμηση της σκέψης υπηρετούν συνειδητά τη σωτηρία του μεγάλου κεφαλαίου και του χρηματοπιστωτικού συστήματος, είναι οι ίδιοι αυτοί που θέλουν να βάλουν τους κανόνες και τα όρια μιας δραματικής υποβάθμισης και συρρίκνωσης στα εισοδήματα, στα δικαιώματα, στην ίδια τη ζωή των εργαζομένων και των νέων στην ήπειρό μας. Είναι ενδεικτική αυτής της προσπάθειας για θωράκιση του διαχρονικού ελέγχου πάνω στις οικονομίες των χωρών της ΕΕ, η συνθήκη για τον αυστηρό έλεγχο των προϋπολογισμών μέσα στον ασφυκτικό κορσέ των κανόνων που έχουν σήμερα επιβληθεί.
Στη συζήτηση που προηγήθηκε πριν και μετά τα αποτελέσματα που έφεραν οι πρόσφατες Ευρωεκλογές φάνηκαν οι πραγματικοί κίνδυνοι, όχι αυτούς που επικαλείται ο Φίσερ, για το παρόν και το μέλλον της ΕΕ και για τους ευρωπαϊκούς λαούς:
· Στο πολιτικό μεν επίπεδο διογκώνεται το ρεύμα προς την ακροδεξιά αμφισβήτηση, με σημαντικές θετικές εξαιρέσεις μεταξύ των οποίων και η χώρα μας.
· Στο οικονομικό επίπεδο δεν κρύβονται πλέον τα θεμελιώδη λάθη στην ίδια την αρχική αρχιτεκτονική και τη λειτουργία της ΟΝΕ με αποτέλεσμα να διευρύνονται δραματικά οι ανισότητες και να διαλύεται οποιαδήποτε αλληλεγγύη ή προσπάθεια πραγματικών συγκλίσεων στο οικονομικό και κοινωνικό πεδίο.
· Στο θεσμικό επίπεδο έγινε διάγνωση των ακραίων αντιδημοκρατικών και ανισότιμων λειτουργιών που οδηγούν σε μια «γερμανική Ευρώπη» χωρίς να παραγνωρίζεται ούτε κατ’ ελάχιστο ο κοινωνικο-ταξικός χαρακτήρας των σκληρών αντιπαραθέσεων που διεξάγονται στο πεδίο της κρίσης μέσα στο εσωτερικό όλων των ευρωπαϊκών χωρών.
Είναι ενδεικτικές, της ευρύτατης ανησυχίας που προκάλεσαν τα αποκαλυπτήρια των παραπάνω πραγματικών κινδύνων για την ΕΕ, οι παρεμβάσεις που υπήρξαν από τις προγραμματικές δηλώσεις του Γιούνκερ και τις πρωτοβουλίες Ντράγκι που σηματοδοτούν προσπάθειες για να επιλυθούν «εντός των τειχών» τα εκρηκτικά προβλήματα της πραγματικής οικονομίας, της ρευστότητας, της ανεργίας. Οι προσπάθειες αυτές, παρότι ανοίγουν τα περιθώρια για το δημόσιο διάλογο σχετικά με τις εναλλακτικές στρατηγικές, δεν αγγίζουν τις πραγματικές αιτίες και τις πολιτικές που οδηγούν τόσο στην ανεργία όσο και στη δραματική υποβάθμιση των κοινωνικών δικαιωμάτων και των εισοδημάτων των εργαζομένων. Στο ίδιο ταμπλό διεξάγονται και οι επιφανειακές αντιπαραθέσεις, μάλλον οι σκιαμαχίες με πρωταγωνιστές τους κ.κ. Ολάντ και Ρέντζι.
Το εγχώριο κυρίαρχο πολιτικό σύστημα που με διάφορες προσθαφαιρέσεις και μεταμορφώσεις κυβερνάει τη χώρα σε όλη τη διάρκεια της κρίσης αποτελεί οργανικό μέρος των πλέον δραστήριων πολιτικών δυνάμεων της Ευρώπης που συνομολογούν επί της ουσίας τις νεο-φιλελεύθερες πολιτικές, ακόμα κι αυτές που -κατά το ΔΝΤ- θεωρήθηκαν ως «λάθος συνταγές». Εφάρμοσαν κατά τον πιο άθλιο, αυταρχικό και κυνικό τρόπο την πολιτική του «σοκ και δέος» προς τη μεγάλη πλειοψηφία των εργαζομένων, των αυτοαπασχολούμενων, των συνταξιούχων, των μικρών και πολύ μικρών επαγγελματιών. Σήμερα καθώς βρίσκονται μπροστά στην πραγματικότητα μιας ριζοσπαστικής πλειοψηφικής δημοκρατικής αλλαγής με την Αριστερά να διεκδικεί, κατά κοινή ομολογία και συνείδηση, τη διακυβέρνηση της χώρας, μας σφυροκοπούν με τις γνωστές ερωτήσεις: _ Που θα βρείτε τα λεφτά; και _ Τι θα κάνετε αν σας πουν όχι στην αναδιαπραγμάτευση οι εταίροι;
Οι απαντήσεις σε αυτές και σε άλλες σχετικές ερωτήσεις πρέπει να αναζητηθούν και να δοθούν σε ευρωπαϊκή κλίμακα, πρέπει να αφορούν στο παρόν και το μέλλον των ευρωπαϊκών λαών και να σφραγίσουν με ριζοσπαστική αλλαγή γραμμής πλεύσης για την ίδια την ΕΕ, καθώς είναι φανερό πλέον ότι όλοι αναγνωρίζουν τον κίνδυνο για «ντόμινο» δραματικών εξελίξεων αν είχε επιχειρηθεί η βίαιη και μονομερής έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ, δηλαδή το διαβόητο grexit το οποίο και πάλι το επαναφέρουν ως μπαμπούλα πάνω από τον ελληνικό λαό. Αν λοιπόν σε αυτήν την πορεία διαμόρφωσης κοινών ευρωπαϊκών απαντήσεων πρωτοστατήσουν δυνάμεις από τον ευρωπαϊκό νότο και πρωταγωνιστήσει η χώρα μας με διακυβέρνηση της Αριστεράς, δεν θα αποτελεί κάτι το ιστορικά παράδοξο καθώς η επιλογή των ακραίων νέο-φιλελεύθερων δυνάμεων ήταν να επιτεθούν ακριβώς στις οικονομίες και τους λαούς αυτών των χωρών κατά προτεραιότητα.
Εκτιμούμε ότι θα χάσουν σε ιστορική μάλιστα κλίμακα όσοι μηχανεύτηκαν την τιμωρία και την περιθωριοποίηση ή τη μόνιμη αποικιοποίηση για αυτές τις χώρες, εν προκειμένω για την Ελλάδα, την Κύπρο και τις άλλες μεσογειακές χώρες. Σημειώνω προς άρση παρεξηγήσεων ότι εμείς όταν μιλάμε για σωτηρία της χώρας και της κοινωνίας εννοούμε τη μεγάλη πλειοψηφία του λαού μας, τη νεολαία, την ανασύσταση του κοινωνικού ιστού κι έχουμε πλήρη επίγνωση ότι ταυτόχρονα διεξάγεται στο εσωτερικό της χώρας η σκληρή σύγκρουση που έχει κοινωνικό και ταξικό πρόσημο. Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας η ακραία ταξική μεροληψία των μνημονιακών κυβερνήσεων σε βάρος των αδυνάτων και η άκρως μεροληπτική πολιτική υπέρ συγκεκριμένων μεγάλων συμφερόντων και μερίδων του κεφαλαίου μέσα και από χαριστικές τροπολογίες, πχ για τους μηντιάρχες, τους τραπεζίτες, τους μεγαλοκατασκευαστές, τους εφοπλιστές κ.ά.
Η αναζήτηση των συμμαχικών δυνάμεων σε ευρωπαϊκή κλίμακα πρέπει να ακουμπήσει στις πρόσφατες αλλά ταυτόχρονα μακρινές στον πυκνό πολιτικό χρόνο της κρίσης, αξίες, διαδρομές και προτεραιότητες που τέθηκαν στα μεγάλα αντι-νεοφιλελεύθερα, κριτικά προς την παρούσα παγκοσμιοποίηση, κινήματα των αρχών της πρώτης δεκαετίας του αιώνα μας με σταθμούς τη Φλωρεντία, τη Γένοβα αλλά και το φόρουμ που διεξήχθη στη χώρα μας με τη μεγάλη πανευρωπαϊκή διαδήλωση το 2006. Η προγραμματική βάση στην οποία μπορούν και πρέπει να συγκλίνουν οι πολιτικές δυνάμεις της νέας Αριστεράς, της ριζοσπαστικής οικολογίας, των εναλλακτικών κινηματικών εμπειριών δεν μπορεί παρά να είναι η κάθετη και απόλυτη άρνηση των περιοριστικών πολιτικών λιτότητας, της διάλυσης των εργασιακών σχέσεων και εγγυήσεων, της υποβάθμισης της δημοκρατίας και της συρρίκνωσης των κοινωνικών δικαιωμάτων.
Με αυτήν την έννοια, οι παλιές παραδοσιακές πολιτικές οικογένειες που και σήμερα δυστυχώς πλειοψηφούν σε επίπεδο ευρωπαϊκού κοινοβουλίου, το Λαϊκό και το Σοσιαλιστικό Κόμμα δηλαδή, δεν μπορούν να συμπεριληφθούν στην αναζήτηση της λύσης καθώς ήταν και είναι πρωταγωνιστές στην επιβολή των παραπάνω αντικοινωνικών πολιτικών. Αντίθετα οι δυνάμεις της Αριστεράς έτσι όπως αυτές έχουν συνιδρύσει το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς με τον ανοικτό, δημοκρατικό και ενωτικό του χαρακτήρα μπορούν να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στη διαμόρφωση των νέων πολιτικών συσχετισμών σε κάθε χώρα και στην ΕΕ συνολικά, σε επαφή με τις δυνάμεις που, από προοδευτική σκοπιά, αντιστέκονται στις νεο-φιλελεύθερες πολιτικές. Σχηματικά, βρισκόμαστε σε σημείο ιστορικής καμπής που είναι ή που πρέπει να γίνει εφαλτήριο για την αντεπίθεση της κοινωνικής και πολιτικής Αριστεράς.
Σημειώνουμε επίσης ότι εμπόδιο αποτελούν πλέον εδώ και καιρό ηγεσίες γραφειοκρατικοποιημένων συνδικαλιστικών οργανώσεων σε όλα τα επίπεδα που αποτελούνται ακόμα από πολιτικό προσωπικό που είχε ή έχει αναφορά στα κόμματα του παραδοσιακού μεταπολιτευτικού δικομματισμού σε ό,τι αφορά τη χώρα μας. Θα ήταν όμως και ανεπίτρεπτο λάθος ιδιαίτερα για τη δικιά μας Αριστερά στην οποία ο λαός προσβλέπει ακόμα και για την άμεση διακυβέρνηση της χώρας, το να υποτιμήσουμε τη μεγάλη σημασία των πολιτικών πρωτοβουλιών και κινήσεων για τη διαμόρφωση του πολιτικού συσχετισμού δυνάμεων. Μια αριστερή πολιτική που θα εμπνέει τη διαδικασία μιας διαλεκτικής ανατροφοδότησης με τις κοινωνικές και κινηματικές διεργασίες. Θα ήταν λάθος, που εμείς όμως δεν το κάνουμε, να περιμένουμε την ολοκλήρωση των απόλυτα αναγκαίων, για την Αριστερά, διαδικασιών για ριζοσπαστικές αλλαγές στους συσχετισμούς μέσα στις κοινωνικές δυνάμεις, για την ωρίμανση συνειδήσεων με σοσιαλιστική προοπτική, για μια συνεχή και αυξανόμενη τάση ενίσχυσης των μαζικών κινημάτων.
Όλα αυτά είναι απολύτως απαραίτητα στοιχεία για να αισθανθούμε πραγματικά ότι διεκδικούμε την πραγματική εξουσία και ότι μπαίνει η λαϊκή σφραγίδα στην επερχόμενη αριστερή διακυβέρνηση.
Οι παραπάνω είναι στόχοι μέσα στη μετάβαση, δεν είναι προϋποθέσεις που θα μας υπαγόρευαν την απόσταση και την απόσπαση από τη θετική ανταπόκριση στο πρόταγμα «να φύγει αυτή η κυβέρνηση χθες». Η ωρίμανση του κόμματός μας σε αυτό το ζήτημα είναι πολύ σημαντική και περιλαμβάνει το σύνολο των δυνάμεων και τάσεων που με τις διαφορετικές τους απόψεις σε ένα εξαιρετικό εγχείρημα ενότητας της Αριστεράς συναποτέλεσαν και αποτελούν σήμερα τον ενιαίο ΣΥΡΙΖΑ. Περιμένουμε, με ανοιχτό το χέρι, χωρίς όμως αυταπάτες, ότι σε αυτό το κεντρικό ζήτημα της ενότητας όλης της Αριστεράς κάποια στιγμή θα συγκλίνουν και όσες δυνάμεις προβάλουν την ιδιαιτερότητά τους και τις ιδεολογικές διαφορές τους ως αιτία και ως πρόσχημα σε μια ανθενωτική στάση μέσα στο μαζικό κίνημα.
Η αυτοπεποίθηση που μας δίνει αυτή η πραγματική ενότητα πάνω στα κρίσιμα προβλήματα μέσα στις γραμμές μας, επιτρέπει και μας επιβάλει να διεκδικήσουμε τη μεγαλύτερη δυνατή πολιτική πλειοψηφία στην επόμενη Βουλή αξιοποιώντας και ωριμάζοντας το πιο ευρύ φάσμα πολιτικών και κοινωνικών συνεργασιών, συναινέσεων, συμμαχιών, στηρίξεων ή και ανοχών ακόμα πάνω στο βασικό μας πρόγραμμα. Πρόγραμμα που η ραχοκοκαλιά της πρώτης του φάσης, ανεξάρτητα και από την έκβαση της κεντρικής διαπραγμάτευσης για το κομβικό ζήτημα του χρέους, έχει εκτεθεί πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη. Έχουμε περιγράψει με διάφορους τρόπους μέσα από τις συλλογικές μας διαδικασίες το εύρος αυτών των δυνάμεων και των πιθανών συμμαχιών πριν και μετά τις επερχόμενες εθνικές εκλογές. Δυνάμεις που συμμετέχουν στον αντιμνημονιακό αγώνα με συνέπεια και έχουν αναφορά σε ένα εύρος από την αριστερή Σοσιαλδημοκρατία έως της ριζοσπαστική Οικολογία και την εξωκοινοβουλευτική Αριστερά.
Βεβαίως και δεν πρόκειται να γίνουμε κολυμβήθρα του Σιλωάμ ή πλυντήριο αμετανόητων πολιτικών θυτών και παραγοντικών φιλοδοξιών. Εργαζόμαστε όμως για να υπάρξει μια θετική ισορροπία στη διαμόρφωση του κοινωνικο-πολιτικού μετώπου που δεν θα χαρακτηρίζεται από την παθογένεια της δυσανεξίας και την αλαζονεία της μοναδικότητάς μας. Αλλά θα γονιμοποιεί και θα αγκαλιάζει τις πιο δημιουργικές δυνάμεις και την πραγματική διάθεση για προσφορά στον πολιτικό «πόλεμο» που διεξάγεται και που μπορεί να πάρει επικίνδυνες μορφές ενόψει της νέας σελίδας και της νέας εποχής που θα σηματοδοτεί για τη χώρα μας η αριστερή διακυβέρνηση. Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ ότι το τρίτο ερώτημα που κυνικά μας έθεταν και μας θέτουν τόσα χρόνια είναι «εσείς δεν έχετε συμμάχους, εσείς δεν έχετε όμορες δυνάμεις, εσείς είστε απομονωμένοι και περιθωριακοί».
Η κοινωνία και ο ΣΥΡΙΖΑ θα δώσουν απάντηση και σε αυτό το ερώτημα όπως δίνουν και στα δύο άλλα που μας έθεσαν. Δεν έχουμε δικαίωμα να είμαστε ιστορικά αφελείς και να αποδεχθούμε τον εγκλωβισμό που απεργάζονται οι αντίπαλοί μας. Όπως δεν έχουμε και δικαίωμα στο όνομα των πραγματικών και δύσκολων συνθηκών που θα αντιμετωπίσουμε να αρνηθούμε στοιχεία της ταυτότητάς μας ή και κεντρικά σημεία του προγράμματός μας. Μαζί με τις λαϊκές δυνάμεις που αντιστάθηκαν αυτά τα χρόνια θα υπερβούμε τις δυσχέρειες και θα δώσουμε ένα θετικό σημείο αναφοράς για όλη την ευρωπαϊκή Αριστερά.
Καλούμαστε, το λέω χωρίς ίχνος πολιτικής αλαζονείας για το κόμμα μας, να διαμορφώσουμε το υπόδειγμα και να χαρτογραφήσουμε την είσοδο της Αριστεράς στο ιστορικό προσκήνιο αυτής της πολύ κρίσιμης περιόδου. Να συμβάλλουμε μαζί με τις άλλες δυνάμεις της Αριστεράς σε μια θετική για τους εργαζόμενους έξοδο από την κρίση και στη διαμόρφωση μιας ανατρεπτικής πολιτικής για τη ριζοσπαστική επανεκκίνηση της ΕΕ των λαών και της σοσιαλιστικής προοπτικής.
