to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

Νταχάου: Ναι, θυμάμαι ακόμα

Νταχάου. Προφορικές και Επιστολικές Μαρτυρίες


"- Γεια σας! Μήπως με γνωρίζει κανένας σας;

- Όχι (η απάντησή μας).

- Ακούστε προσεκτικά. Δεν έχουμε χρόνο πολύ. Εδώ μέσα είναι κόλαση, ατσαλωθείτε για να αντέξετε, μην τα χάσετε, τα μάτια σας ανοιχτά και τα λόγια σας μετρημένα.

Πρώτον, θα δώσετε τα στοιχεία σας. Θα σας ρωτήσουν για το επάγγελμά σας. Για τους εργατοτεχνίτες δεν υπάρχει θέμα. Στους διανοούμενους απευθύνομαι. Εσείς δεν θα πείτε την πραγματική σας ενασχόληση (υπάλληλος, δάσκαλος, φοιτητής κ.λπ.), αλλά θα πείτε ένα εργατοτεχνικό επάγγελμα - τσαγκάρης, ράφτης, κουρέας, υδραυλικός. Μην το φοβάστε που δεν έχετε ιδέα απ' αυτό. Το μεσημέρι θα σας εξηγήσω. Επιμένω σ' αυτό και το επαναλαμβάνω, γιατί βλέπω στα πρόσωπά σας κάποια αμηχανία, αμφιβολία.

Δεύτερον, αυτοί ξέρουν ότι κάποτε στις νότιες περιοχές της Ευρώπης ενδημούσε η ελονοσία. Θα σας ρωτήσουν αν παλαιότερα ή τώρα τελευταία σας πείραξε ελονοσία. Και στις δύο περιπτώσεις θ' απαντήσετε κα-τη-γο-ρη-μα-τι-κά όχι.

Τρίτον, πληροφοριακά ρωτάω αν κανένας από σας έχει στο σώμα του φτιαγμένο κανένα ωραίο τατουάζ. Δεν έχω άλλο χρόνο, πρέπει να φύγω. Μην ξεχνάτε αυτά που είπα. Γεια σας, θα τα πούμε το μεσημέρι, γυρίζοντας απ' τη δουλειά. Είμαι ο Νίκος Ζαχαριάδης".

Έτσι γνώρισε τον γραμματέα του ΚΚΕ ο Δημήτρης Σωτηριάδης, που μέχρι τότε τον φώναζαν Τάκη, εκείνα τα χαράματα στα τέλη Οκτωβρίου του '43, στο Νταχάου. Αυτές τις λέξεις δεν τις ξέχασε στιγμή. Ούτε τα μαρτυρικά χρόνια που πέρασε στο στρατόπεδο, όχι ως Τάκης Σωτηριάδης, αλλά ως ο νούμερο: 57.739, ούτε μετά την απελευθέρωση και ως το τέλος του βίου του το 1995.

Τη μαρτυρία του, όπως και δεκάδων συγκρατούμενών του στο κολαστήριο του Νταχάου διέσωσε από τη σιωπή ο Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης, στο βιβλίο του "Νταχάου. Προφορικές και Επιστολικές Μαρτυρές" που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις "Μένανδρος", επιστεγάζοντας την πολύχρονη μελέτη και έρευνα, η οποία διακρίθηκε από το Ίδρυμα "Σταυρόπουλου", για το κολαστήριο που παραδόθηκε στις 21 Μαρτίου του 1933 από τη Γκεστάπο ως πρότυπο και μοντέλο για τα υπόλοιπά στρατόπεδα των ναζί και τερμάτισε την αποστολή του στις 29 Απριλίου του 1945, έχοντας αφανίσει εκατοντάδες χιλιάδες ψυχές.

"Ναι θυμάμαι ακόμα" η φράση που στοιχειώνει το βιβλίο και τους αναγνώστες του. Το ενδιαφέρον σε τούτο το βιβλίο, είναι οι "πρωταγωνιστές του", άνθρωποι της καθημερινότητας δηλαδή, από διάφορα μέρη της χώρας που από τη μια μέρα στην άλλη μετατράπηκαν σε αριθμούς, γνώρισαν όσα ο άνθρωπος δεν θέλει να σκέφτεται ότι μπορεί να αντέξει και πολλοί απ' αυτούς, όσοι επέζησαν, όπως φαίνεται και από τις μαρτυρίες τους, δεν άντεχαν να θυμούνται. Όμως γι' αυτό μετέφερε τα λόγια και τις μνήμες τους ο συγγραφέας. Για να τα πάρει "το χέρι της Ιστορίας, να διαπαιδαγωγήσει τις νέες γενιές φωτίζοντας τα γεγονότα, προβάλλοντας τα στοιχεία, τις μαρτυρίες, τις φωτογραφίες, τα έγγραφα και τα ντοκουμέντα από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης ώστε να μην επαναληφθεί ποτέ αυτή η φρίκη" όπως σημειώνει στο εισαγωγικό του σημείωμα.

Ο Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης, που επί χρόνια συνέλεγε μαρτυρίες και ντοκουμέντα από προσωπικά αρχεία, αφηγήσεις συγγενών, φωτογραφίες, δεν επιδίωξε να παραδώσει ένα συνολικό έργο για το στρατόπεδο Νταχάου, προσπάθησε όμως να φωτίσει την καθημερινότητα των Ελλήνων κρατουμένων του. Όπως σημειώνει προλογίζοντάς το η ιστορικός Τασούλα Βερβενιώτη "αφορά μια ψηφίδα, η οποία, όμως (όπως γίνεται πολλές φορές) αναδεικνύει περισσότερο τα έντονα χαρακτηριστικά μιας εποχής και μιας λογικής, απ' ό,τι ένα μεγάλο έργο".

Δομημένο σε πέντε ενότητες, το βιβλίο εκτός απ' αυτή με τις προσωπικές μαρτυρίες και αφηγήσεις, και την τελευταία με το φωτογραφικό υλικό, περιλαμβάνει επίσης μία με το ιστορικό του στρατοπέδου, μία με έγγραφα και ντοκουμέντα από το Αρχείο του Νταχάου μεταξύ των οποίων και η χειρόγραφη εφημερίδα "Η Ελευθέρα Δωδεκάνησος" και μία επίσης με τον Τύπο ως πηγή για το Νταχάου.

Είτε ως ψηφίδα της μεγάλης αφήγησης, είτε ως ψίθυρος ή κραυγή, η φωνή αυτών των ανθρώπων από τη Μάνη, την Κρήτη, την Ήπειρο, τους Γαργαλιάνους ή τη Θεσσαλονίκη δεν εγκαταλείπεται στη σιωπή. Κι αν κάτι έρχεται να υπενθυμίσει, σήμερα ειδικά, είναι τι σημαίνει η τερατογένεση του ναζισμού που στιγμάτισε την ανθρωπότητα.

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)