Το στάδιο «Μόουζες Μαντίμπα» στο Ντέρμπαν της Ν. Αφρικής έχει γίνει τουριστικό αξιοθέατο: Με ένα τελεφερίκ οι επισκέπτες μπορούν να ανέβουν στην κορυφή του σταδίου και οι πιο τολμηροί μπορούν να κατέβουν μάλιστα με ένα σχοινί πίσω στο γρασίδι. Τα καφέ, τα ρεστοράν και το γυμναστήριο στην «κοιλιά» του σταδίου είναι πολύ αγαπημένοι χώροι για τους κατοίκους. Τέσσερα χρόνια μετά το Μουντιάλ το ποδόσφαιρο παίζει δευτερεύοντα ρόλο σε αυτό το στάδιο. Ακόμη και τα ματς της ομάδας AmaZulu, που ανήκει στην πρώτη κατηγορία, δεν προσελκύουν τους οπαδούς της εδώ.

«Τα μισά στάδια άδεια»

«Ήδη από το χτίσιμο του σταδίου, που κόστισε πάνω από 300 εκατομμύρια, κάναμε σκέψεις για το πως θα μπορούσαμε να το χρησιμοποιήσουμε μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο και διαπιστώσαμε ότι μόνο το ποδόσφαιρο δεν φτάνει», λέει ο Κέβιν Γκραμονάι, αρμόδιος του σταδίου. «Αλλά το γνωρίζαμε. Πρέπει να είμαστε επινοητικοί κι αυτό συμβουλεύουμε τους συναδέλφους μας στη Βραζιλία. Ετοιμάσαμε το γρασίδι για υψηλού επιπέδου παιxνίδια κρίκετ, για προπονήσεις ομάδων ράγκμπι αλλά και για συναυλίες. Έχουμε επιχειρηματίες που μισθώνουν το στάδιο για εκδηλώσεις. Είναι πάντα ευπρόσδεκτες οι νέες ιδέες. Από τα υπόλοιπα στάδια στη Ν. Αφρική αυτό εδώ έχει την περισσότερη κίνηση».

Τα μισά από τα συνολικά δέκα στάδια χτίστηκαν μόνο για το Μουντιάλ. Κανένα δεν αποφέρει έσοδα. Η προσδοκία ότι μετά το παγκόσμιο πρωτάθλημα ποδοσφαίρου οι ομάδες ράγκμπι της πρώτη εθνικής θα τραβούσαν κόσμο αποδείχθηκε ανεδαφική. Ενώ στο Ντέρμπαν μόλις και με τα βίας καλύπτονται τα έξοδα συντήρησης, στα υπόλοιπα στάδια επικρατεί «νέκρα». Παράδειγμα η Πόλη του Ακρωτηρίου: εκτός από μερικές συναυλίες, όπως των U2, οι εξέδρες είναι άδειες, τα έσοδα δεν καλύπτουν ούτε το ¼ του κόστους συντήρησης πολλών εκατομμυρίων, που εξαιτίας της φτώχειας επενδύονται πιο αποδοτικά, όπως αναφέρει ο Εντι Κοτλ, συνδικαλιστής και εκδότης του βιβλίου South Africa΄s World Cup.

Η FIFA η μεγάλη νικήτρια

«Η Ν. Αφρική δεν διέθετε στρατηγική για το πώς το Μουντιάλ θα μπορούσε να γίνει οικονομικά επωφελές για τους κατοίκους της. Μια από τις λίγες προσπάθειες ήταν η πρόταση να αναδιαμορφωθεί το υπάρχον στάδιο Athlone παρά να χτιστεί νέο. Θα μπορούσαν τουλάχιστον να είχαν επωφεληθεί οι άνθρωποι με νέες θέσεις εργασίας, νέες υποδομές και οδικές αρτηρίες, από τους τουρίστες και τα εστιατόρια, αλλά η FIFA είχε άλλη άποψη: Της άρεσε περισσότερο η θέα από τη βόρεια συνοικία της πόλης και όχι η θέα των φτωχικών σπιτιών γύρω από το στάδιο Athlone».

Η FIFA αναδείχθηκε σε «νικητή» του Μουντιάλ του 2010 με τα περισσότερα κέρδη όλων των εποχών, γύρω στα δύο δισ. ευρώ. Η Ν. Αφρική επένδυσε ποσό 3,5 δισ. ευρώ σε υποδομές, στάδια, δρόμους, αεροδρόμια και οδικές αρτηρίες, αλλά όλα αυτά δεν απέφεραν ανάπτυξη και δημιουργία θέσεων εργασίας μακροπρόθεσμα.

«Αλλά δεν πρέπει να προσέχει κανείς μόνο αριθμούς», πιστεύει ο Ντάνυ Τζόρνταν, πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής για το Μουντιάλ και σήμερα πρόεδρος της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας Ν. Αφρικής. Κατά την άποψή του το Μουντιάλ συγκέντρωσε όλες τις φιλοδοξίες και τις απογοητεύσεις, όλες τις αποχρώσεις συναισθημάτων και προσδοκιών μιας νεότευκτης δημοκρατίας . « Ήταν μια τεράστια επιτυχία», επιμένει επικαλούμενος προσωπικότητες όπως ο Μπάρακ Ομπάμα και ο Κόφι Ανάν κι άλλων ανώτατων αξιωματούχων που μέσω του Παγκόσμιου Κυπέλλου άλλαξαν την πρόσληψη που είχαν για την Αφρική. Κι αυτή είναι σημαντική υποθήκη, χρήσιμη και για τους κατοίκους της Βραζιλίας.