Στον δρόμο για την Κατάληψη της Νομικής
Μετά τις νόθες εκλογές του Νοεμβρίου του 1972, το αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα ενέτεινε τη δράση του, στοχεύοντας στη δημιουργία συνθηκών ελευθερίας στα πανεπιστήμια.
Βασικό μέσο διαμαρτυρίας εξακολουθούσε να είναι η αποχή από τα μαθήματα, μια πρακτική που αποκτούσε ολοένα και μεγαλύτερη μαζικότητα. Στις 26 Ιανουαρίου, η Σύγκλητος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) αποφάσισε το κλείσιμο του ιδρύματος εξαιτίας της παρατεινόμενης αποχής των φοιτητών. Η απόφαση αυτή ανακλήθηκε ύστερα από πολυπληθή συγκέντρωση περισσότερων από χίλιους φοιτητές στο προαύλιο του ΕΜΠ. Οι αντιδράσεις είχαν πλέον λάβει μεγάλες διαστάσεις, προκαλώντας ανησυχία στο καθεστώς, το οποίο με ένταση αναζητούσε τα μέσα για την καταστολή των αντιδράσεων. Στις 10 Φεβρουαρίου εκδόθηκε το Νομοθετικό Διάταγμα 1347/1973, το οποίο διέκοπτε την αναβολή στράτευσης των φοιτητών που απείχαν από τα μαθήματά τους. Στόχος της χούντας ήταν να απομακρύνει τα πλέον γνωστά στελέχη από τα πανεπιστήμια, αφήνοντας ακέφαλο το φοιτητικό κίνημα.
Την επομένη κιόλας ξεκίνησαν οι πρώτες στρατεύσεις των αντιφρονούντων. Προς συμπαράστασή τους, εκατοντάδες φοιτητές/τριες συγκεντρώθηκαν στο προαύλιο του Πολυτεχνείου διαμαρτυρόμενοι για το νέο μέτρο. Η αστυνομία εισέβαλε στον χώρο του ιδρύματος και προχώρησε σε δεκάδες βίαιες συλλήψεις, γεγονός που οδήγησε στην παραίτηση της Συγκλήτου του ΕΜΠ.
Στις 16 Φεβρουαρίου 1.500 φοιτητές και φοιτήτριες της Φιλοσοφικής και της Νομικής Σχολής πραγματοποίησαν συγκέντρωση στο Μέγαρο Θεωρητικών Επιστημών (ΜΘΕ), το σημερινό δηλαδή κτίριο της Νομικής Σχολής, στην οδό Σόλωνος. Οι σπουδαστές και οι σπουδάστριες βγήκαν στην ταράτσα του κτιρίου φωνάζοντας συνθήματα κατά του νομοθετικού διατάγματος, κατέβασαν μεσίστια την ελληνική σημαία και αποχώρησαν από το κτίριο, μετά από μερικές ώρες, οπότε και ακολούθησαν επεισόδια με την αστυνομία. Λόγω του έντονου κλίματος που είχε δημιουργηθεί, η Σύγκλητος του ΕΚΠΑ αποφάσισε το κλείσιμο του ΜΘΕ μέχρι νεοτέρας.
Διαβλέποντας τον δισταγμό των πρυτανικών αρχών να παράσχουν άδεια για γενικές συνελεύσεις, αλλά και θέλοντας να στείλουν ένα ηχηρό μήνυμα στους δικτάτορες, χιλιάδες φοιτητές και φοιτήτριες προχώρησαν στην κατάληψη του ΜΘΕ στις 21 Φεβρουαρίου 1973. Πολλές και πολλοί ανέβηκαν στην ταράτσα, φωνάζοντας συνθήματα και τραγουδώντας το «Πότε θα κάνει ξαστεριά». Η αστυνομία απέκλεισε μεν το κτίριο και τους γύρω δρόμους, αλλά πλήθος κόσμου μαζεύτηκε στην περιοχή, κυρίως στην οδό Ακαδημίας, σχηματίζοντας μια άτυπη αντικαθεστωτική συγκέντρωση.
Αρχικά, το κύριο ζήτημα που έθεταν οι φοιτητές/τριες ήταν η κατάργηση του διατάγματος για τις υποχρεωτικές στρατεύσεις. Σταδιακά, όμως, κυριάρχησε στις φωνές και στα πανό το αίτημα για «Ελευθερία».
Οι αντιδράσεις εντός και εκτός της κατάληψης έλαβαν τόσο μεγάλες διαστάσεις ώστε ο Στυλιανός Παττακός, αντιπρόεδρος της χούντας, μετέβη στην Πρυτανεία για να λάβει ο ίδιος μέρος στις διαπραγματεύσεις μεταξύ καθηγητών και φοιτητών, θέλοντας έτσι να ασκήσει τη μεγαλύτερη δυνατή πίεση. Οι φοιτητές δεν πτοήθηκαν· παρέμειναν εντός του κτιρίου όλο το βράδυ ενώ, σε ένδειξη συμπαράστασης, κάτοικοι της Αθήνας άναψαν κεριά στους δρόμους και στα απέναντι μπαλκόνια.
Το επόμενο πρωί, χάρη και στη μεγάλη δημοσιότητα που έδωσε ο Τύπος στα γεγονότα, και παρά την προσπάθεια της αστυνομίας να τους διαλύσει, ο συγκεντρωμένος κόσμος αυξανόταν, όσο οι φοιτητές και οι φοιτήτριες συνέχιζαν με τον ίδιο δυναμισμό τα συνθήματα και τα τραγούδια από την ταράτσα.
Η κατάληψη δεν ήταν επαρκώς προετοιμασμένη ώστε να διαρκέσει για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το απόγευμα της 22ας Φεβρουαρίου οι φοιτητές και οι φοιτήτριες, ύστερα από συνεννόηση με τη Σύγκλητο, αποφάσισαν να αποχωρήσουν από τη Νομική, θεωρώντας ότι το ηχηρό μήνυμά τους είχε περάσει στην κοινωνία. Η εκκένωση του κτιρίου ήταν ομαλή στην αρχή. Τις επόμενες ώρες, όμως, ακολούθησαν συμπλοκές και δεκάδες συλλήψεις από την αστυνομία στην ευρύτερη περιοχή του κέντρου της πρωτεύουσας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Τύπος δεν μπόρεσε να μεταδώσει λεπτομέρειες για την εκτεταμένη καταστολή, καθώς, από την επομένη της εκκένωσης, η χούντα επέβαλε ένα ανεπίσημο καθεστώς λογοκρισίας, απαγορεύοντας στις εφημερίδες να δημοσιεύουν για το φοιτητικό κίνημα οτιδήποτε άλλο πέραν των επισήμων ανακοινώσεων. Δεν ίσχυε το ίδιο, όμως, και για το εξωτερικό. Η κατάληψη της Νομικής έκανε τον γύρο του κόσμου, αποτελώντας έτσι την πρώτη αντιδικτατορική ενέργεια με πραγματικά διεθνή αντίκτυπο. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Γεώργιος Παπαδόπουλος, στις 3 Μαρτίου, πραγματοποίησε ομιλία με ιδιαίτερα απειλητικό τόνο σε μέλη των Συγκλήτων των πανεπιστημίων, προειδοποιώντας ότι δεν θα ανεχόταν αντίστοιχα περιστατικά στο μέλλον. Πλέον, το φοιτητικό κίνημα είχε αναδειχτεί σε κύριο φορέα αντίδρασης απέναντι στο δικτατορικό καθεστώς.
