Το εκλογικό αποτέλεσμα, με την ευρεία επικράτηση της ΝΔ του κ. Μητσοτάκη, αλλά και των ευρύτερων δυνάμεων της Δεξιάς και της Ακροδεξιάς, διαμορφώνει ένα εντελώς καινούργιο πολιτικό πεδίο.
Η συρρίκνωση των δυνάμεων του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ από την άλλη και η απομάκρυνση της ηγετικής και χαρισματικής φυσιογνωμίας του Αλέξη Τσίπρα, επισφραγίζουν τη μεγάλη πολιτική αλλαγή που συνέβη στις εκλογές.
Τα αίτια της νίκης της Δεξιάς και της ήττας της Αριστεράς ασφαλώς χρειάζονται σοβαρή μελέτη.
Η άμεση σύνδεση του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ πάντως, στη συνείδηση των πολιτών, με τα δύσκολα χρόνια της οικονομικής κρίσης, καθώς και η έντεχνη, μέσω της προπαγάνδας, ενοχοποίησή του για όλα τα δεινά που προκάλεσαν στη χώρα τα μνημόνια των δανειστών, δεν μπορούν να μη ληφθούν υπόψη σοβαρά.
Ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ και ο Αλέξης Τσίπρας, έχοντας κυβερνήσει επί μνημονίων, ανέλαβαν και το πολιτικό κόστος για τη χειρότερη περίοδο για τη χώρα, έστω και παρά το γεγονός ότι δεν ευθύνονταν γι’ αυτήν. Και παρά το αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι ήταν εκείνοι που τελικά έπεσαν στη φωτιά και έβγαλαν τη χώρα από τα μνημόνια, ρυθμίζοντας το χρέος και αφήνοντας γεμάτα ταμεία για τη μεταμνημονιακή εποχή.
Εδώ πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη η εμπειρία από τη διεθνή πραγματικότητα, που διδάσκει ότι δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο παράδειγμα πολιτικής δύναμης και πολιτικού αρχηγού που να κυβέρνησαν σε εποχή ομηρίας της χώρας από δανειστές και να μην το πλήρωσαν ακριβά στη συνέχεια.
Όπως επίσης δεν πρέπει να μείνει εκτός ανάλυσης του εκλογικού αποτελέσματος το γεγονός ότι η πρώτη κυβέρνηση που κυβέρνησε τη χώρα με το δικό της πολιτικό πρόγραμμα μετά τα μνημόνια, ήταν εκείνη της ΝΔ. Με ό,τι αυτό σημαίνει σε συνειρμούς, αλλά και σε πραγματικές πολιτικές και επικοινωνιακές δυνατότητες που εξάντλησε μετά από 10 σχεδόν χρόνια ομηρίας ο κ. Μητσοτάκης.
Ζήσαμε, για παράδειγμα, τον απίστευτο παραλογισμό να χρεώνεται ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ την ευθύνη για τις μνημονιακές πολιτικές, όπως το νόμο Κατρούγκαλου, με κατήγορους εκείνους που και είναι υπεύθυνοι τόσο για τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό της χώρας προ του 2010 που έφερε τα μνημόνια, όσο και γιατί για το ότι δεν κατάφεραν να ρυθμίσουν το χρέος και να μας απαλλάξουν από τον εξωτερικό καταναγκασμό τα πρώτα χρόνια της κρίσης.
Σε αυτές τις αντικειμενικές συνθήκες θα ήταν λάθος να μην προσμετρηθεί και η ιδιαιτερότητα της πρωτοφανούς διαπλοκής εξουσιών που συμβαίνει μετά τη μνημονιακή εποχή, με την υπερσυγκέντρωση πλούτου, δύναμης και μέσων στα χέρια ενός κόμματος και ενός πολιτικού αρχηγού.
Αυτή η πρωτοφανής συγκέντρωση οικονομικών, πολιτικών και επικοινωνιακών δυνάμεων στα χέρια της ΝΔ και του κ. Μητσοτάκη, που αποτελεί τον ορισμό της διαπλοκής, καθώς και η απόλυτη αντιπαλότητα αυτού του διαπλεκόμενου συστήματος με τον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ και τον Αλέξη Τσίπρα, στα πρόσωπα των οποίων αναγνώρισε τη μεγάλη απειλή για τα συμφέροντά του, μετέτρεψαν τις εκλογές σε ένα ιδιότυπο παιχνίδι με κωδικό «όλοι εναντίον ενός».
Και το χειρότερο είναι ότι όταν λέμε όλοι, δεν εννοούμε μόνο το οικονομικό και το επικοινωνιακό, αλλά και το πολιτικό κατεστημένο.
Η άρνηση των θεωρούμενων προοδευτικών δυνάμεων της Αριστεράς και της Κεντροαριστεράς να συνεργαστούν με τον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ στο πλαίσιο της απλής αναλογικής, μια συνεργασία που υπήρξε ανέκαθεν πολιτικός στόχος της Αριστεράς, απομόνωσε πολιτικά τον ΣΥΡΙΖΑ και εξέθεσε στρατηγικά τον εκλογικό σχεδιασμό του στις πρώτες εκλογές. Διαμορφώνοντας όμως το αποτέλεσμα και για τις δεύτερες.
Μέσα σε αυτό το σκληρά διαπλεκόμενο πολιτικοοικονομικό καθεστώς, ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ πρέπει να αναζητήσει τις δικές του ευθύνες.
Με πρώτη ασφαλώς την άγνοια κινδύνου. Που εκδηλώθηκε στην πράξη με την απουσία από πλευράς του οποιασδήποτε «επαγγελματικής», τεχνοκρατικής και επιστημονικής αντιμετώπισης του πανίσχυρου, λόγω διαπλοκής, πολιτικού του αντιπάλου.
Ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ κατέβηκε στις εκλογές περίπου με σφεντόνες, απέναντι σε έναν εχθρό εξοπλισμένο σαν αστακό, με τα πλέον σύγχρονα και τεχνολογικά προχωρημένα οπλικά συστήματα.
Χωρίς οικονομικές, πολιτικές και επικοινωνιακές συμμαχίες, αναζητούσε στο απόλυτο κενό κυβερνητική συνεργασία σε προοδευτική κατεύθυνση. Αλλά και χωρίς εξειδικευμένους επικοινωνιακούς και δημοσκοπικούς συμβούλους, κινούνταν σε αχαρτογράφητα νερά. Έχοντας απέναντί του την υπεροπλία των εξ Αμερικής προερχόμενων «μάγων» της επικοινωνίας, όπως και το σύνολο των εγχώριων δημοσκόπων, που αξιοποίησε ο κ. Μητσοτάκης.
Αυτή η ιδιότυπη άγνοια κινδύνου απέναντι στο τέρας της διαπλοκής ήταν η Αχίλλειος πτέρνα του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ και του Αλέξη Τσίπρα.
Επιπλέον αυτής, ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ χωρίς κοινωνικές, αυτοδιοικητικές, συνδικαλιστικές και επιστημονικές δυνάμεις με το μέρος του, απομονωμένος στις τοπικές κοινωνίες και αποδυναμωμένος στα συνδικάτα και στα επιμελητήρια, με τα συστημικά ΜΜΕ φανερά απέναντί του να αναπαράγουν συνεχώς την κυβερνητική προπαγάνδα, βρέθηκε να υποστηρίζει τις θέσεις του και το κυβερνητικό του πρόγραμμα «για το λαό, χωρίς το λαό».
Αυτή η Αχίλλειος πτέρνα δείχνει και την κατεύθυνση στην οποία πρέπει να ανασυνταχθεί ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, μετά την επώδυνη και όχι χωρίς την πίκρα του αδικημένου αποχώρηση του Αλέξη Τσίπρα.
Αν η ήττα είχε προέλθει εξ αιτίας της πολιτικής κατίσχυσης των ιδεών της ΝΔ, όπως ο κ. Μητσοτάκης επιδιώκει να το παρουσιάσει, τότε πράγματι, ο δρόμος της ανασύνταξης θα έπρεπε να περνά μέσα από Συνέδρια αναθεώρησης της ιδεολογικής και πολιτικής ταυτότητας του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ.
Δεν ηττήθηκαν όμως στις εκλογές οι ιδέες της Αριστεράς για δίκαιη και ισόρροπη ανάπτυξη, με δημοκρατία και κοινωνική δικαιοσύνη.
Αυτό που ηττήθηκε για λόγους αντικειμενικούς και εξωγενείς, αλλά και υποκειμενικούς και ενδογενείς, ήταν η στρατηγική για την επίτευξη των στόχων της προοδευτικής πολιτικής αλλαγής και την υλοποίηση αυτών των ιδεών.
Η ανασύνταξη συνεπώς του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ δεν θα έρθει με την αλλαγή ιδεολογικής και πολιτικής ταυτότητας.
Θα έρθει με την θεραπεία των αδυναμιών του. Με τον επαναπροσδιορισμό της στρατηγικής του, την καλύτερη γείωσή του στην κοινωνία και τους μαζικούς φορείς και με την οργάνωσή του σε νέες, πιο «επαγγελματικές» και πιο τεχνοκρατικές βάσεις.
Ο λόγος του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ ως αξιωματική αντιπολίτευση δεν μπορεί να είναι μόνο γενικόλογα οραματικός και αόριστα ιδεολογικός. Η σύγχρονη εποχή δεν ζητά μόνο καλές προθέσεις. Ζητά και αξιοπιστία. Δηλαδή ζητά και αποτέλεσμα.
Απαιτεί συνεπώς και τεχνοκρατικά επεξεργασμένες θέσεις, καθώς και έμπειρα και ζυμωμένα στο οικονομικό, επαγγελματικό, κοινωνικό και επιστημονικό πεδίο στελέχη που θα τις επεξεργαστούν, θα τις εκπροσωπήσουν και εντέλει θα τις υλοποιήσουν.
Ο αντιπολιτευτικός λόγος του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ πρέπει να γίνει συγκεκριμένος και προγραμματικός, με τεχνοκρατικά επεξεργασμένες και υλοποιήσιμες θέσεις.
Γιατί μια προγραμματική αντιπολίτευση εγγυάται ότι θα μετεξελιχθεί σε μια αποτελεσματική κυβέρνηση.
Ενώ μια γενικόλογη και επί των αρχών αντιπολίτευση δεν εμπνέει εμπιστοσύνη ότι μπορεί να δώσει λύσεις στα σύνθετα προβλήματα της εποχής.
Η εκλογή προέδρου αποτελεί ένα δύσκολο στοίχημα και ένα μεγάλο… crash test για τον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ.
Η επιμονή κορυφαίων στελεχών του για μετάθεση των διαδικασιών εκλογής νέου προέδρου για το τέλος της χρονιάς, δείχνει να μην έχουν αντιληφθεί τίποτε για τις αιτίες της ήττας.
Γιατί καλή είναι η συζήτηση πριν την εκλογή προέδρου και μακάρι να είχαμε την πολυτέλεια να κρατούσε μήνες ή και χρόνια.
Όμως πολιτική είναι η τέχνη που κάνει το ανέφικτο εφικτό.
Που σημαίνει ότι η δυνατότητα προσαρμογής στις νέες ανάγκες είναι αυτή που κρίνει τελικά την αξιοπιστία των πολιτικών.
Και ένας πολιτικός φορέας που έρχεται από βαριά ήττα και δεν αναγνωρίζει τους κινδύνους από μια επιλογή που θα τον αφήσει ακέφαλο και χωρίς στρατηγική κατεύθυνση επί μήνες, δείχνει να μην αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα. Δείχνει να ακολουθεί τον ίδιο δρόμο που τον οδήγησε στην ήττα. Δείχνει να αυτοχειριάζεται.
