to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

Μαντάμα Μπαττερφλάι - ένα ποίημα

«Μια καλή παράσταση μπορεί να είναι πολιτική, αυτό δεν σημαίνει ότι κάθε πολιτική παράσταση είναι και καλή» Ολιβιέ Πι (ίσως όχι μ’ αυτά ακριβώς τα λόγια).


Φωτ. Ανδρέας Σιμόπουλος

Μαντάμα Μπαττερφλάι. 
Με δύο ταυ.
Όπως ο κανόνας της «αντιστρεψιμότητας» των ανθρωπονυμίων επιτάσσει.
Μία ιταλική όπερα (Τζιάκομο Πουτσίνι, 1858-1924) για μια δεκαπεντάχρονη γκέισα.
Καλλιτέχνη, συνεπώς, και όχι ιερόδουλη.
Με το «παρατσούκλι» Butterfly, γιατί Αμερικανοί τής το βγάλανε.
Όχι επειδή ήταν «πεταλούδα της νύχτας», αλλά γιατί το όνομά της ήταν Τσο-Τσο (Σαν), που αυτό σημαίνει.
Προσφωνούμενη madama, αφού ιταλοί ήταν οι λιμπρετίστες (Λουίτζι Ίλικα και Μπρούνο Τζιακόζα) και της έμεινε.
Σκηνοθετημένη από έναν διάσημο γάλλο σκηνοθέτη, τον Ολιβιέ Πι.
Που τη θεωρεί μια ανόητη έφηβη.
Που δεν ερωτεύτηκε τον αμερικανό υποπλοίαρχο Μπέντζαμιν Φράνκλιν Πίνκερτον.
Αλλά ό,τι αυτός αντιπροσωπεύει.
Με πρωταγωνίστρια μία ανερχόμενη νοτιοκορεάτισσα υψίφωνο, την Άννα Σον.
Τον διακεκριμένο ιταλό τενόρο Αντρέα Καρέ στον ρόλο του Πίνκερτον.
Τη διακεκριμένη ρωσίδα Αλίσα Κολόσοβα στον ρόλο της υπηρέτριας της Μπαττερφλάι.
Και τον εξαιρετικό έλληνα βαρύτονο Διονύση Σούρμπη στον ρόλο του αμερικανού πρόξενου Σάρπλες.
Στο ρωμαϊκό Ηρώδειο Ωδείο ή ό,τι απομένει απ’ αυτό, κάτω από τον Παρθενώνα.
Παρουσία της πρώτης γυναίκας προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Και του καλλιτεχνικού διευθυντή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Και νυν (υπηρεσιακού) υπουργού πολιτισμού.
Θαυμαστή της επιστημονικής επάρκειας, του έργου και του προσωπικού ήθους της προκατόχου του.
Για την οποία πολλά ελέχθησαν τόσο από τους δημιουργούς της όσο και από το κοινό για την πολιτική της διάσταση.
Παρότι «η σχέση του Πουτσίνι με την πολιτική ήταν ανύπαρκτη» (Mary Jane Phillips-Matz).
Μαζί με τον σκηνογράφο-ενδυματολόγο Πιερ-Αντρέ Βάιτς ο Πί, εποίησαν.
Τη συνθήκη ώστε να αναδυθούν νέα (πολιτικά) περιεχόμενα.
Τοποθέτησαν την πολυμελή ορχήστρα πάνω στη μακρόστενη σκηνή.
Και κατέβασαν τους τραγουδιστές στον χώρο της ορχήστρας.
Πάνω σε έναν μεταλλικό δίσκο –ελαφρώς κεκλιμένο προς τα εμπρός–, που σχεδόν την κάλυπτε.
Ας τον πούμε προσκήνιο.
Διάστικτο με φώτα.
Που άναβαν σε στιγμές ερωτικής αγαλλίασης ή συναισθηματικής έντασης.
Σαν έναστρος ουρανός.
Συνδέοντας τα πρόσωπα με το σύμπαν.
Και τον ανοιχτό χώρο του Ωδείου με τον ουρανό.
Στον οποίο στρέφεται το βλέμμα.
Όταν τα λευκά αυτόφωτα μπαλόνια που υπάρχουν εκατέρωθεν της σκηνής ανυψώνονται.
Έφεραν τη σκηνική δράση πιο κοντά στο κοινό.
Χωρίς οπτικό «θόρυβο».
Βελτίωσαν την ακρόαση.
Δεν έβαλαν πουθενά ούτε παγόδα ούτε άλλης μορφής ενδιαίτημα.
Μόνο ένα λευκό γιαπωνέζικο κουκλόσπιτο, σαν γαμήλια τούρτα.
Μόνο μία διπλή μεταλλική σκάλα με κουπαστή.
Που έρχεται, συμμετρικά, από ψηλά και πίσω, προς τα αριστερά και τα δεξιά, σε δύο καμπύλες διαδρομές, ως το προσκήνιο.
Σαν τη γέφυρα πάνω από τη λιμνούλα παραδοσιακού γιαπωνέζικου σπιτιού.
Οριοθέτησαν το μέσα και το έξω. 
Και μόνο η βαλίτσα του κοριτσιού.
Στη θέση της μέχρι το τέλος, μαζί της.
Ένα ταξίδι που δεν έγινε ποτέ.
Και μία καρέκλα.
Αναμονής.
Η γύμνια που απογυμνώνει τα πρόσωπα.
Την Μπαττερφλάι με τα όνειρα και τους δαίμονες προγόνους της.
Που βγαίνουν από τη βαλίτσα.
Σχεδόν γυμνοί. Βαμμένοι λευκοί. Χορευτές του Μπούτο.
Η γιαπωνέζικη ψυχή που αναγεννάται.
Και τον Πίνκερτον με το ουίσκι του.
Ασαφής χώρος, καθαρά συναισθήματα, σημαίνουσες λεπτομέρειες.
Ένα μαχαίρι.
Σαν όνειρο του θεατή, «δικό του».
Και στο βάθος φωτεινές διαφημιστικές επιγραφές.
Κρύβουν ευφυώς το ερείπιο του κτίσματος της αρχαίας σκηνής.
Ιδανικού για το μάπετ σόου.
Φέρουν συνεκδοχικά την Αμερική.
Την κατανάλωση.
Σημαία πλαστική της εγχώριας μας πρωτοπορίας
Επί δικτατορίας
Ποιητική μεταφορά της δράσης στη δεκαετία του ’50.
Στην κατεχόμενη Ιαπωνία;
Τρία χρόνια περνούν.
Και ο καρπός της ένωσης των εραστών μεγαλώνει.
Και ο εραστής επιστρέφει με την πραγματική του σύζυγο.
Οι διαφημίσεις έχουν φύγει.
Στη θέση τους τα ερείπια της Χιροσίμα.
Το μανιτάρι της έκρηξης.
Και η Μπαττερφλάι που αυτοχειριάζεται.
Υπό τους ήχους της εξαίσιας μουσικής.

Κατεβαίνοντας τα σκαλοπάτια.
Απέναντι.
Εντός των τειχών.
Στην κορυφή του λόφου των Μουσών.
Το ταφικό μνημείο του Φιλοπάππου.
Φωτίζει ακόμα τη ματαιοδοξία.
Των αρχόντων.
Δημοσία δαπάνη.

tags: άρθρα

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)