Η έξαρση των ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως η ραγδαία άνοδος της θερμοκρασίας(σήμερα πάνω από 40 βαθμοί στην Κίνα), οι δασικές πυρκαγιές(100 εστίες πυρκαγιάς στον Ανατ. Καναδά σήμερα), οι πλημμύρες, η ερημοποίηση περιοχών, είναι χαρακτηριστικά δείγματα από το Μέλλον, αν δεν υπάρξουν πολιτικές ανάσχεσης και προσαρμογής, μέσα από διεθνείς συνεργασίες και παγκόσμια κινητοποίηση.
Το 2023 ξεκίνησε με μια βαριά κληρονομιά, ίσως πολύ χειρότερη, αφού ο προηγούμενο χρόνος επιβεβαίωσε τον «κακό μας καιρό». Για οκτώ, συνεχόμενα, χρόνια, η άνοδος της θερμοκρασίας, από τα επίπεδα της προβιομηχανικής εποχής, ξεπερνά τον 1ο C. Στην Ευρώπη σημειώθηκαν έντονα κύματα καύσωνα, το καλοκαίρι 2022 έκλεισε με την μέση θερμοκρασία του αέρα πιο υψηλή κατά 0.3ο C, σημειώνοντας, έτσι το πιο ζεστό καλοκαίρι από το 1991! Tο δεύτερο μισό του 2022 και οι πρώτες μέρες του 2023 είναι αποκαλυπτικές. Παρατεταμένοι καύσωνες σε Δυτική Ευρώπη και Βόρεια Αμερική με σφοδρές δασικές πυρκαγιές, θερμοκρασίες ρεκόρ σε πολλές Ευρωπαϊκές πόλεις, ακόμα και στην καρδιά της Κεντρικής Ευρώπης, μείωση της στάθμης των ποταμών, αποκαλύπτοντας ναυάγια του 2ου Παγκόσμιου Πολέμου και τοπικά ορόσημα και μνημεία του παρελθόντος. Η πρωτοφανής αυτή κατάσταση είχε σαν συνέπεια πολλά εμπόδια και διαταραχή του διασυνοριακού εμπορίου μέσω των ποταμών της Ευρωπαϊκής ηπείρου, ακόμα και, έλλειψη πόσιμου νερού. Το 2023 άρχισε εξίσου δυναμικά, με τους ωκεανούς να είναι, συνολικά θερμότεροι, ενώ, η καταγραφή υψηλότερων θερμοκρασιών, σημείωσε ρεκόρ σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις.
Η Ανθρωπότητα όμως, σε αντίθεση με τις πολιτικές τύπου Μητσοτάκη, Τράμπ ή Μπολσονάρου, προσπαθεί να αντιδράσει. Από το 1992 στην συνδιάσκεψη του Ρίο, στο Πρωτόκολλο του Κυότο έφθασε η στιγμή του Συμφώνου του Παρισιού (2015) για την αποδοχή μιας διεθνούς συμφωνίας για την ανάληψη δράσης ανάσχεσης της κλιματικής αλλαγής. Η διεθνής κοινότητα έχει αποδείξει ότι, η συνεργασία σε διεθνές επίπεδο φέρνει αποτελέσματα, εφόσον υπάρχει η κοινή αντίληψη, η πολιτική βούληση και τηρούνται οι διεθνείς συμβάσεις. Χαρακτηριστικό θετικό παράδειγμα αποτελεί το γνωστό «πρωτόκολλο του Μόντρεαλ», για την προστασία της στιβάδας του όζοντος.
Όμως η κατάσταση, παρά το Σύμφωνο του Παρισιού, δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά. Οι προσπάθειες για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και την μείωση των συνεπειών που αυτή προκαλεί, δεν έχουν επιταχυνθεί. Είναι κοινή διαπίστωση, ιδιαίτερα μετά την Διεθνή Συνδιάσκεψη για την Κλιματική Αλλαγή που έγινε στο Σαρμ ελ-Σέικ της Αιγύπτου, τον περασμένο Νοέμβριο (2022), ότι, οι Διεθνείς Συνδιασκέψεις τείνουν να καταλήξουν σε «κοσμικά γεγονότα», μόνο με διαπιστώσεις, χωρίς αντίκρισμα και ουσιαστικές δεσμεύσεις.
Ενθαρρυντικό όμως στοιχείο αποτελεί η πρόσφατη ομόφωνη ψηφοφορία στην επιτροπή νομικών υποθέσεων, που είχε σαν συνέπεια το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να εγκρίνει στις 29 Μαρτίου τη θέση του για την προστασία του περιβάλλοντος, μέσω του ποινικού δικαίου, συμπεριλαμβανομένου ενός ορισμού της οικοκτονίας ((ecoside), που υποστηρίζεται από αυστηρότερες κυρώσεις. H ένταξη της οικοκτονίας στην αναθεωρημένη οδηγία για το περιβαλλοντικό έγκλημα, αποτελεί σημαντική επιτυχία.
Αντίθετα:
Η μέχρι πρότινος κυβέρνηση ΝΔ, με πρωθυπουργό τον κ. Μητσοτάκη, ξεπερνώντας ακόμα και τον εαυτό της, προώθησε πολιτικές ενάντια στο Περιβάλλον, με την χωρίς σχεδιασμό βίαιη απολιγνιτοποίηση, την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, την στρεβλή χρήση του χρηματιστήριου ενέργειας, προσπάθειες ιδιωτικοποίησης του Νερού, αλλά και, αντιπεριβαλλοντικούς νόμους, όπως η κατάργηση των φορέων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, που είχαν αρνητικά αποτελέσματα ( π.χ. πυρκαγιές το 2022 σε προστατευόμενες περιοχές, στο Δάσος της Δαδιάς, την Βάλια Κάλντα, την Θάσο, το Παπίγκιο όρος) κ.α. Εν τω μεταξύ δεν έχει κατατεθεί ένα νέο σύγχρονο σχέδιο Ε.Σ.Ε.Κ., αλλά προτάσεις και διαρροές, απεμπόλησης του στόχου της κλιματικής ουδετερότητας ως το 2050. Η δε, επικοινωνιακού χαρακτήρα δημιουργία Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας παραμένει «κενό γράμμα», καθώς το εν λόγω υπουργείο στερείται σαφούς νομοθετικού πλαισίου και οργανογράμματος.
Μόνο η ανατροπή των συσχετισμών, σε προοδευτική κατεύθυνση, στις εκλογές της 25ης Ιουνίου, μπορεί να εγγυηθεί ένα καλύτερο Μέλλον για το Περιβάλλον στην Πατρίδα μας, με αλλαγή του αναπτυξιακού και παραγωγικού Μοντέλου, συμβατού με την ανάγκη ανάσχεσης της Κλιματικής Αλλαγής και με πολιτικές προσαρμογής.
