Η Τζίνα Πολίτη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1930. Σπούδασε αγγλική λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Ν. Υόρκης. Διδάκτωρ της αγγλικής λογοτεχνίας, ομότιμη καθηγήτρια του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, όπου άρχισε να διδάσκει μετά τη μεταπολίτευση.
Ως Fellow του Κολεγίου Churchill, δίδαξε επί σειρά ετών στο Πανεπιστήμιο του Cambridge. Βιβλία και μελέτες της πάνω στην αγγλική, στην ελληνική και στη συγκριτική λογοτεχνία έχουν δημοσιευτεί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Το 1998 τιμήθηκε με το "Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας και Έρευνας" από το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας.
Το 2007 έλαβε το βραβείο δοκιμίου των λογοτεχνικών βραβείων του περιοδικού "Διαβάζω" για το βιβλίο της "Περί αμαρτίας, πάθους και άλλων τινών", ενώ τό 2011 της απονεμήθηκε το Βραβείο "Διδώ Σωτηρίου" της Εταιρείας Συγγραφέων.
ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ: Αγωνίστρια της Αριστεράς, μια διανοούμενη που ποτέ “δεν τα έβαλε κάτω”
Η ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία:
Η Τζίνα Πολίτη, μία από τις πιο εμβληματικές μορφές της Αριστεράς, ομότιμη καθηγήτρια αγγλικής φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης δεν είναι πια ανάμεσά μας. Γεννημένη στην Αθήνα το 1930, σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια και δίδαξε για πολλά χρόνια στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, πριν αρχίσει τη θητεία της στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Συγγραφέας σημαντικών βιβλίων, η Τζίνα Πολίτη έλαβε πολλά βραβεία.
Η Τζίνα Πολίτη ήταν μία αγωνίστρια της Αριστεράς, μια διανοούμενη που ποτέ “δεν τα έβαλε κάτω”. Με συνεχή παρουσία, παρεμβάσεις, τακτική αρθρογράφος της Αυγής μέχρι πρόσφατα, θεωρούσε χρέος της να παρεμβαίνει στα δημόσια πράγματα, προσφέροντας απλόχερα τις γνώσεις, το ευρηματικό της πνεύμα και το ανατρεπτικό της χιούμορ στο ευρύ κοινό. Ενταγμένη στον Συνασπισμό και στη συνέχεια στον ΣΥΡΙΖΑ, δεν σταμάτησε ποτέ να ενημερώνεται και να συμμετέχει στις κομματικές διαδικασίες: ακούραστη "στρατιώτης" όπως έλεγε η ίδια.
Η μέριμνά της, μέχρι το τέλος της ζωής της ήταν να βοηθήσει το κόμμα με κάθε τρόπο. Και το φρόντισε μέχρι και στην τελευταία της επιθυμία.
Εκφράζουμε τη βαθιά μας θλίψη και θερμά συλλυπητήρια στους οικείους της.
Τμ. Πολιτισμού ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ: Έφυγε μία αγωνίστρια της Αριστεράς, μια διανοούμενη πάντα στις επάλξεις
Στο συλλυπητήριο μήνυμα του Τμήματος Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για την απώλεια της Τζίνας Πολίτη τονίζεται:
«Με θλίψη ενημερωθήκαμε τον θάνατο της Τζίνας Πολίτη, η οποία γεννήθηκε στην Αθήνα το 1930. Σπούδασε αγγλική λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Ν. Υόρκης.
Υπήρξε διδάκτωρ της αγγλικής λογοτεχνίας, ομότιμη καθηγήτρια του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, όπου άρχισε να διδάσκει μετά τη μεταπολίτευση. Ως Fellow του Κολεγίου Churchill, δίδαξε επί σειρά ετών στο Πανεπιστήμιο του Cambridge. Βιβλία και μελέτες της πάνω στην αγγλική, στην ελληνική και στη συγκριτική λογοτεχνία έχουν δημοσιευτεί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Το 1998 τιμήθηκε με το "Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας και Έρευνας" από το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας. Το 2007 έλαβε το βραβείο δοκιμίου των λογοτεχνικών βραβείων του περιοδικού "Διαβάζω" για το βιβλίο της "Περί αμαρτίας, πάθους και άλλων τινών", ενώ το 2011 της απονεμήθηκε το Βραβείο "Διδώ Σωτηρίου" της Εταιρείας Συγγραφέων.
Η Τζίνα Πολίτη ήταν μία αγωνίστρια της Αριστεράς, μια διανοούμενη πάντα στις επάλξεις. Με συνεχή παρουσία και παρεμβάσεις, είχε σχολιάσει αρνητικά την στρατηγική ιδιωτικοποίησης των πανεπιστημίων. Πίστευε πως η Αριστερά πρέπει να κάνει υπέρβαση, να βγει έξω από τα γραφεία, να ξαναβρεί το πάθος της.
Το Τμήμα Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ εκφράζει τα βαθιά του συλλυπητήρια στην οικογένεια της».
O αποχαιρετισμός στη Τζίνα Πολίτη από το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς
Αποχαιρετισμός στη Τζίνα Πολίτη
Σήμερα έφυγε από τη ζωή η Τζίνα Πολίτη, ομότιμη καθηγήτρια Αγγλικής Λογοτεχνίας και Πολιτισμού στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, σημαντική διανοούμενη, αγωνίστρια της Αριστεράς και μέλος του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς και παλιότερα του Διοικητικού Συμβουλίου του.
Οι στιγμές που είχαμε τη χαρά και την τιμή να φιλοξενήσουμε την ίδια ή να δημοσιεύσουμε κείμενά της υπήρξαν πάρα πολλές και είναι αδύνατον να μνημονευθούν όλες.
Ξεχωρίζουμε ωστόσο μερικές σημαντικές στιγμές, ως ένα ελάχιστο φόρο τιμής στη μνήμη της:
Τον Μάρτιο του 2012, στη συνέντευξη που παραχώρησε στο Ενημερωτικό Δελτίο του Ινστιτούτου και στους Λουδοβίκο Κωτσονόπουλο και Βαγγία Λυσικάτου, η Τζίνα Πολίτη είχε αναφέρει σχετικά με την Αριστερά:
"Η Αριστερά πρέπει να κάνει μία υπέρβαση. Η σημερινή κατάσταση απαιτεί τόλμη και ρίσκο. Αυτοί μας έχουν ρίξει στο ρίσκο, εμείς οφείλουμε να το σηκώσουμε και όχι να βολευτούμε. Χρειάζεται μία διαφορετική προσέγγιση του κόσμου. Αυτό το εγγενές καινούριο συλλογικό υποκείμενο που πάει να δημιουργηθεί πρέπει να δημιουργήσει ανάλογες εξελίξεις και μεταβολές στην Αριστερά.
Πρέπει η Αριστερά να βγει έξω από τα γραφεία, πρέπει τα κόμματα να κάνουν μία εκ βαθέων και υπαρξιακή αναθεώρηση. Πρέπει η Αριστερά να ξαναβρεί το πάθος της".
Και για τον λόγο της Αριστεράς:
"Ο λόγος της Αριστεράς πρέπει να είναι ένας λόγος πάθους. Πάθους, αλλά όχι οργής. Δεν είναι τυχαίο ότι μας δίνουν τους αριθμούς στη θέση των ανθρώπων. Πρέπει να επιστρέψει το πάθος, η συναισθαντικότητα. Ίσως να μιλάω έτσι επειδή ανήκω σε μια γενιά που έχει ζήσει το τραγικό. Για να αποδομήσεις ή να βουβάνεις αυτόν τον λόγο και την εικόνα της τηλεόρασης θα πρέπει να ενσαρκώσεις το λόγο. Πρέπει επιτέλους να σκεφτούμε έξω από τα κουτάκια, πρέπει να σκεφτούμε και με το συναίσθημα".
Επίσης εντυπωσιακής επικαιρότητας ήταν η διάλεξη της Τζίνας Πολίτη το 2014 με τίτλο "Δαιμονοποίηση και Εξιδανίκευση του Νότου: Ένα λογοτεχνικό ταξίδι στο χώρο και στο χρόνο". Σε μια εποχή που η αντίθεση Βορρά-Νότου εντός της Ευρώπης είχε αναζωπυρωθεί με αφορμή την οικονομική κρίση και τη λιτότητα, η διάλεξη της Τζίνας Πολίτη περιέγραψε πώς, με βάση τη γεωγραφική αντίθεση εσωτερικού/εξωτερικού χώρου, κάθε κουλτούρα συντάσσει μια πολιτισμική εικονογραφία «αυτοεικόνων» και «ετεροεικόνων», τα αντιθετικά, γεωγραφικά σύνορα φορτίζονται ιδεολογικά, επενδύονται με ηθικές έννοιες και στερεότυπα πάνω στα οποία προβάλλονται οι εθνικές, πολιτισμικές ταυτότητες, μέσα από τη διαλεκτική ιστορίας και λογοτεχνίας στην Αγγλία.
Μπορείτε να παρακολουθήσετε το βίντεο της διάλεξης εδώ:
Η πολιτική και ποιητική της διαφθοράς στην Αγγλία: 16ος -18ος αιώνας from Institouto Nicos Poulantzas on Vimeo.
Συγκινητική στιγμή επίσης υπήρξε η διάλεξη της Τζίνας Πολίτη το 2018 -που μάλιστα συνέπεσε και με τα γενέθλιά της- με τίτλο "Η πολιτική και ποιητική της διαφθοράς στην Αγγλία: 16ος -18ος αιώνας", μια αναδρομή στη διαφθορά και στον πολιτικό και λογοτεχνικό λόγο περί αυτής, από τον νόμο περί σοδομίας του Ερρίκου του 8ου μέχρι τη δημιουργία της Τράπεζας της Αγγλίας.
Συγκινητική στιγμή επίσης υπήρξε η διάλεξη της Τζίνας Πολίτη το 2018 -που μάλιστα συνέπεσε και με τα γενέθλιά της- με τίτλο "Η πολιτική και ποιητική της διαφθοράς στην Αγγλία: 16ος -18ος αιώνας", μια αναδρομή στη διαφθορά και στον πολιτικό και λογοτεχνικό λόγο περί αυτής, από τον νόμο περί σοδομίας του Ερρίκου του 8ου μέχρι τη δημιουργία της Τράπεζας της Αγγλίας.
Η τελευταία φορά που η Τζίνα Πολίτη μας έκανε την τιμή να μοιραστεί μαζί μας τη σκέψη της ήταν το 2021, με τη συμμετοχή της στον συλλογικό τόμο "1821-2021. Μνήμες τεχνών - θραύσματα ιστορίας", σε επιμέλεια Ανδρέα Μαράτου, με το κείμενό της με τίτλο "Πένθος και μελαγχολία: «Ο Φιλόπατρις» του Κάλβου", το οποίο είναι μια σπουδή πάνω στο νόστο και στην ελεγεία, με άξονα το συγκεκριμένο έργο του Κάλβου. Όπως σημειώνει στην κατακλείδα του κειμένου η ίδια:
"Το αφήγημα του νόστου και της ελεγείας ίσως μπορεί να ιδωθεί ως αλληγορία της αλγεινής εισόδου στη συμβολική τάξη. Ως «σημείο, εικόνα ή λέξη», είναι πάντοτε από τα εδάφη του αλλότριου που η χαμένη γενέτειρα καθίσταται παρούσα-απουσία. Εκείνο που επιστρέφει σε αυτήν δεν είναι ποτέ ο γιος. Είναι μόνο το τραγούδι του".
Αποχαιρετώντας τη Τζίνα Πολίτη, το ΔΣ του ΙΝΠ εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση:
Το Διοικητικό Συμβούλιο του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς αποχαιρετά τη Τζίνα Πολίτη, ένα από τα πλέον διακεκριμένα, ενεργά και αγαπημένα μέλη του Ινστιτούτου και για αρκετά χρόνια μέλος του Διοικητικού του Συμβουλίου.
Η Τζίνα Πολίτη υπήρξε από τους πολύτιμους εκείνους ανθρώπους που συνδύαζαν τη σπάνια καλλιέργεια και την εξαιρετική επιστημονική γνώση και σταδιοδρομία στον τομέα της λογοτεχνίας, ελληνικής, αγγλικής και συγκριτικής, με την διαρκή και ενεργό πολιτική ένταξη και δράση και την βαθιά κοινωνική γείωση και ευαισθησία, προϊόν της γνήσιας αγάπης της για τους άλλους.
Στο Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς είχαμε πολλές φορές τη χαρά και την τιμή να φιλοξενήσουμε την ίδια σε εκδηλώσεις και συνέδριά μας και να δημοσιεύσουμε κείμενά της, είτε ως αυτοτελείς μονογραφίες είτε ως συμμετοχή σε συλλογικούς τόμους, κυρίως όμως είχαμε την τύχη να την γνωρίσουμε και να την αποκαλούμε συντρόφισσα.
Εκφράζουμε τα πιο ειλικρινή μας συλλυπητήρια στους οικείους της.
