Με ερώτηση που κατέθεσαν 38 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος & Ενέργειας ζητούν να ληφθούν μέτρα για να ενισχυθεί η προστασία της Μεσογείου και της βιοποικιλότητάς της. Στην ερώτηση, που κατατέθηκε με πρωτοβουλία της Χ. Καφαντάρη, βουλευτή Β2 Δυτικού Τομέα Αθηνών και Αναπλ. Τομεάρχη Πολιτικής Προστασίας της Κ.Ο, καλείται, επίσης, ο υπουργός να απαντήσει τι μέτρα άμεσης απόδοσης προτίθεται να λάβει ώστε να προωθηθούν άμεσα και ταχέως προς επικύρωση και τα εναπομείναντα πρωτόκολλα της σύμβασης της Βαρκελώνης.
Παρακάτω αναλυτικά το κείμενο της ερώτησης των 38 βουλευτών:
Την εβδομάδα 20-26 Σεπτεμβρίου 2022, έλαβε χώρα η ετήσια Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. Αρχηγοί κρατών και εκπρόσωποι τους, αλλά και Ε.Ε. σαν πολιτική οντότητα, απευθύνθηκαν στην Συνέλευση με ομιλίες. Ο κος Μητσοτάκης, απευθυνόμενος και αυτός στην Γενική Συνέλευση των Η.Ε. κατά την πρωινή συνεδρίαση της 23.09.2022, μεταξύ άλλων θεμάτων ανάφερε επί λέξει: «υλοποιώντας τα φιλόδοξα σχέδιά μας για την προώθηση της βιώσιμης αλιείας και την προστασία του 30% της γης και της θάλασσάς μας έως το 2030».[1]
Πέρυσι, σε ομιλία του σε διεθνές συνέδριο που διοργανώθηκε από την Διεθνή Ένωση για την Προστασία της Φύσης (IUCN, Μασσαλία 3-11 Σεπτεμβρίου 2021), ο κος Μητσοτάκης ανάφερε επί λέξει: «Δεσμευόμαστε στον στόχο να γίνει το 30% της Μεσογείου, Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή μέχρι το 2030. Πέραν του στόχου της προστασίας του 30% θαλάσσιων και παράκτιων περιοχών, θα πρέπει να εργαστούμε, από κοινού και με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για να διασφαλίσουμε ότι οι Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές δεν θα προστατεύονται πια μόνο στα χαρτιά.» Συνέχισε, δε, με την παρακάτω διαπίστωση: «Θα πρέπει να στοχεύσουμε στην αποτελεσματική διαχείριση των δικτύων των Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών, με καθορισμένα μέτρα προστασίας[2]». Όμως, ο στόχος 30% προστασίας στη θάλασσα και στην ξηρά αποτελεί στόχο της εγκεκριμένης Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τη Βιοποικιλότητα και δεν αποτελεί έμπνευση ή καινοτομία του κου Μητσοτάκη.
Τέλος η Διακήρυξη της Αθήνας για την κλιματική Αλλαγή και το περιβάλλον στην Μεσόγειο , που έγινε δεκτή κατά την 8η Σύνοδο Κορυφής των Χωρών του Νότου που έλαβε χώρα την 17.09.2021, αναφέρει ότι, οι χώρες που συμμετέχουν «Δεσμεύονται να αναλάβουν δράση για τη διεύρυνση και για την καλύτερη διαχείριση του δικτύου προστατευόμενων περιοχών της ΕΕ, συμβάλλοντας στην επίτευξη του στόχου της προστασίας του 30% της ξηράς και της θάλασσας της ΕΕ έως το 2030, το ένα τρίτο εκ των οποίων υπό αυστηρή προστασία, μέσω συλλογικής δράσης από όλες τις χώρες που συμμετέχουν σε αυτήν την κοινή προσπάθεια, λαμβάνοντας υπόψιν τις εθνικές περιστάσεις[3]».
Το κύριο θεσμικό όπλο για την προστασία της Μεσογείου είναι η σύμβαση της Βαρκελώνης με τα συνοδά Πρωτόκολλα, που, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνουν συνθήκες για την προστασία της Μεσογειακής βιοποικιλότητας, την ολοκληρωμένη διαχείριση παράκτιων περιοχών και την προστασία από τις συνέπειες των υπεράκτιων εργασιών. Δυστυχώς, η Ελλάδα δεν έχει επικυρώσει μια σειρά από αυτές τις συνθήκες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έχει προειδοποιήσει την χώρα μας για την καθυστέρηση της επικύρωσης. Εν τω μεταξύ δεν έχει σημειωθεί καμία πρόοδος στην λήψη πρωτοβουλιών και μέτρων για την υλοποίηση της δέσμευσης του πρωθυπουργού για προστασία της Μεσογείου και την επίτευξη του στόχου της προστασίας του 30% της ξηράς και της θάλασσας της ΕΕ. Αντίθετα, φέτος βλέπουμε αυξημένες δασικές πυρκαγιές κατά το πρώτο επτάμηνο του 2022 να κατακαίουν ακόμα και προστατευόμενες περιοχές (π.χ. Δαδιά, Βάλια Κάλντα ή Θάσο) ή τον εμβληματικό ελαιώνα των Δελφών στην Άμφισσα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έχει προειδοποιήσει την χώρα μας για την καθυστέρηση της επικύρωσης. Στην ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τον τίτλο «Επισκόπηση της εφαρμογής της περιβαλλοντικής πολιτικής της ΕΕ 2019. Έκθεση χώρας ΕΛΛΑΔΑ», που κοινοποιήθηκε και στην Μόνιμη Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής, τον Σεπτέμβριο του 2019, στο κεφάλαιο με τίτλο «Διεθνείς Συμφωνίες» (σελ. 38 της παραπάνω έκθεσης) αναφέρεται, επί λέξει: «Επί του παρόντος, η Ελλάδα έχει υπογράψει, αλλά δεν έχει ακόμη επικυρώσει, σειρά συνθηκών, δηλαδή πρωτόκολλα της Σύμβασης της Βαρκελώνης ήτοι:
- Το πρωτόκολλο υπ’ αριθ. 7 για την βιοποικιλότητα και τις ειδικά προστατευόμενες περιοχές[4]
- Το πρωτόκολλο υπ’ αριθ. 8 για τις υπεράκτιες δραστηριότητες[5]
- Το πρωτόκολλο υπ’ αριθ. 9 για την ολοκληρωμένη διαχείριση παράκτιων ζωνών[6]
Στην ιστοσελίδα της UNEP αναφέρονται επίσης ως μή επικυρωθέν και το πρωτόκολλα για την αποφυγή της απόρριψης ρύπων από πλοία και αεροπλάνα[7], που έγινε δεκτό το 2021. Στην ως άνω έκθεση της Ε.Ε. αναφέρεται και η Διεθνής Σύμβαση για τη ρύθμιση της φαλαινοθηρίας, από την οποία η χώρα μας αποχώρησε, χωρίς επίσημη αιτιολογία, το 2010 .
Υπενθυμίζουμε ότι, έχουμε καταθέσει, στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού Ελέγχου, ερωτήσεις για την επικύρωση των παραπάνω πρωτοκόλλων, της Σύμβασης της Βαρκελώνης:
- 9371/ 08.09.2020
- 7055/04.06.2021
- 8686/02.09.2021
Παρά, όμως, τις επανειλημμένες ερωτήσεις μας ουδεμία συγκεκριμένη απάντηση λάβαμε. Η μόνιμη επωδός, που συνοψίζει την κατάσταση, είναι ότι, βρίσκεται στην πολιτική ηγεσία «ώστε να αξιολογηθεί ο κατάλληλος χρόνος για την εκ νέου προώθησή του».
Δεδομένου ότι,
- Η τριπλή κρίση κλιματικής αλλαγής-απώλειας βιοποικιλότητας-ρύπανσης θέτει υπό κίνδυνο ολόκληρη την Μεσόγειο Θάλασσα και τις χώρες που την περιβάλλουν,
- Η κλιματική αλλαγή είναι πλέον «ορατή» και στην περιοχή της Μεσογείου,
- Υπάρχει υπόσχεση από το αρμόδιο υπουργείο ότι, «το πρώτο τετράμηνο του 2021 θα ολοκληρώνονταν τα κυρωτικά νομοσχέδια που αφορούν στην κύρωση Πρωτοκόλλων στη Σύμβαση της Βαρκελώνης», υπόσχεση που αναλήφθηκε με το έγγραφο με α.π.94705/1602-2/10/2020, απάντηση στην ερώτηση 9371/20 που καταθέσαμε στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου.
- Κατατίθενται προστάσεις σε Διεθνείς Συνδιασκέψεις και στον ΟΗΕ με δεσμεύσεις που αναλαμβάνει η χώρα μας.
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
- Τί μέτρα άμεσης απόδοσης προτίθεται να λάβει ώστε να προωθηθούν άμεσα και ταχέως προς επικύρωση και τα εναπομείναντα πρωτόκολλα της σύμβασης της Βαρκελώνης;
- Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα και οι προτάσεις που προετοιμάζει η κυβέρνηση και το υπουργείο για να ενισχυθεί η προστασία της Μεσογείου και της βιοποικιλότητας της;
