Δήλωση του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, Πάνου Σκουρλέτη
Η απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (υπ’ αρ. 1189/2022), η πρώτη από μια σειρά σχετικών αποφάσεων που αναμένονται, έκρινε οριστικά ως αντισυνταγματική την τροποποίηση της ρύθμισης του «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ» (ν. 4555/2018) για τον ορισμό Αντιδημάρχων στις νησιωτικές δημοτικές κοινότητες μετά τη διεξαγωγή των δημοτικών εκλογών.
Οφείλουμε να θυμίσουμε στον τότε Υπουργό Εσωτερικών κ. Θεοδωρικάκο και την κυβέρνηση της ΝΔ, ότι ο πρώτος έλεγχος για τη συνταγματικότητα ενός νόμου γίνεται στη Βουλή πριν την ψήφιση των νομοσχεδίων. Σε αυτό το πλαίσιο είχαμε προειδοποιήσει εγκαίρως, ως οφείλαμε, την κυβέρνηση και τον υπουργό ότι οι τροποποιήσεις για το «ξήλωμα» του ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ με άμεση εφαρμογή και ενώ είχαν εξαχθεί τα εκλογικά αποτελέσματα, παραβίαζαν το Σύνταγμα και την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας. Ήταν όμως τέτοια η σπουδή για την κατάργηση της απλής αναλογικής στις αυτοδιοικητικές εκλογές, που η κυβέρνηση έγραψε στα παλαιότερα των υποδημάτων της τις δικές μας ενστάσεις και έκανε το Σύνταγμα «κουρελόχαρτο».
Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου μας επιβεβαίωσε. Και ως προς τους ισχυρισμούς μας για νόθευση της λαϊκής βούλησης και όσον αφορά τα έωλα επιχειρήματα περί «κυβερνησιμότητας», τα οποία η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε ότι δεν συνιστούν λόγο υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος, τον οποίο πρόταξε τότε η κυβέρνηση. Πριν καν προλάβει να εφαρμοστεί ο «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ» και αξιολογηθεί στην πράξη, η κυβέρνηση προχώρησε σε αλλαγές όχι για να ισχύσουν από τις επόμενες εκλογές, αλλά ανατρέποντας, αντισυνταγματικά και αντιδημοκρατικά, τα ίδια τα εκλογικά αποτελέσματα και αλλοιώνοντας τη λαϊκή βούληση.
Όλα αυτά, που τα είχαμε αναδείξει κατά την ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου στη Βουλή, ήρθε να επιβεβαιώσει η Ολομέλεια του ΣτΕ κρίνοντας ότι «…Με την επέμβαση, επομένως, αυτή, την οποία δεν προκύπτει ότι υπαγόρευσαν επιτακτικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος, μεταβάλλεται εκ των υστέρων το πλαίσιο άσκησης του κατοχυρούμενου στο άρθρο 5 του Συντάγματος δικαιώματος του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι και νοθεύεται η εκφρασθείσα θέληση των εκλογέων των νησιωτικών δημοτικών κοινοτήτων, η οποία διαμορφώθηκε κατά συνεκτίμηση, εκτός άλλων, και της νομοθετικής πρόβλεψης περί ορισμού στις εν λόγω κοινότητες ως Αντιδημάρχου του εκλεγέντος στην οικεία εκλογική περιφέρεια δημοτικού συμβούλου, ανεξαρτήτως του αν έχει αυτός εκλεγεί με τον επιτυχόντα ή με άλλο εκλογικό συνδυασμό. Με τα δεδομένα, επομένως, αυτά, η επίδικη διάταξη, καθ’ ο μέρος προβλέπεται η άμεση εφαρμογή της, παραβιάζει τις αρχές της λαϊκής κυριαρχίας, της ισότητας των όρων του εκλογικού ανταγωνισμού και της ελεύθερης και ανόθευτης εκδήλωσης του λαϊκού φρονήματος…».
Μάλιστα ο «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ», στο γενικότερο πλαίσιο της αναλογικής συγκρότησης των Δημοτικών Συμβουλίων και εισάγοντας την κουλτούρα των συνεργασιών μεταξύ των διαφορετικών παρατάξεων, προέβλεπε επίσης ότι ως αντιδήμαρχοι μπορούν να οριστούν δημοτικοί σύμβουλοι από όλες τις δημοτικές παρατάξεις και όχι μόνο από εκείνη του Δημάρχου, όπως ίσχυε πριν, εφόσον εξασφαλιζόταν η έγκριση της πλειοψηφίας των συμβούλων της παράταξης στην οποία ανήκε ο αντιδήμαρχος.
Αυτού του είδους οι διατάξεις, όμως, ήταν… πολύ δημοκρατικές για την κυβέρνηση, που επιδόθηκε σε ένα αντισυνταγματικό όργιο αλλαγών, οι οποίες δεν άντεξαν στον χρόνο. Δυστυχώς και οι επιπρόσθετες αλλαγές της κυβέρνησης της ΝΔ για το εκλογικό σύστημα σηματοδότησαν την επιστροφή της Αυτοδιοίκησης στο παρελθόν, σε ένα πλειοψηφικό σύστημα και μάλιστα όχι απόλυτης πλειοψηφίας, που αγνοεί πλήρως τις αρχές στις οποίες εδράζονται η δημοκρατική νομιμοποίηση και η λαϊκή κυριαρχία.
