Επισημαίνεται ότι οι επιστήμονες έχουν ήδη από τον Δεκέμβριο προσδιορίσει κλάδους της παραλλαγής Όμικρον, εκ των οποίων ο δεύτερος, B.1.1.529.2, φαίνεται να έχει χαρακτηριστικά που τον κάνουν να διαφεύγει του εντοπισμού με κάποιες από τις κλασικές μεθόδους. Όπως έχει αναφέρει ο Guardian, ενώ έχει πολλές μεταλλάξεις κοινές με την «κλασική» Όμικρον, λείπει μία συγκεκριμένη γενετική αλλαγή που κάνει μη αποτελεσματικά τα συμβατικά PCR τεστ στον προσδιορισμό της. Διευκρινίσεις του ΕΟΔΥ για την νέα υποπαραλλαγή.
Πρόσφατα ανακοινώθηκε ότι πιθανόν μια νέα υποομάδα (ΒΑ.2 ή 21L) του στελέχους Όμικρον παρουσιάζει αύξηση σε ορισμένες χώρες της Ευρώπης και ότι πιθανόν σχετίζεται με διαφορετικές ιδιότητες του ιού. Προς το παρόν στην Ελλάδα έχουν ταυτοποιηθεί 2 περιστατικά ΒΑ.2 ή 21L σε ταξιδιώτες από το εξωτερικό που έχουν ιχνηλατηθεί και βρίσκονται σε απομόνωση, όπως αναφέρει σε ανακοίνωση του ο ΕΟΔΥ.
Διευκρινίσεις του ΕΟΔΥ για ταα χαρακτηριστικά της υποομάδας ΒΑ.2 ή 21L του στελέχους Όμικρον
Στην ίδια ανακοίνωση τονίζεται:
«H υποομάδα 21L είναι επίσης γνωστή ως ΒΑ.2 και αποτελεί τμήμα μιας μεγαλύτερης ομάδας, της 21M (ομάδα ή στέλεχος Όμικρον), η οποία αντιστοιχεί στην ταξινομική ομάδα B.1.1.529. H ομάδα 21M (Όμικρον) περιλαμβάνει την υποομάδα 21L (ΒΑ.2), και την υποομάδα 21K (ΒΑ.1), καθώς και άλλες επιπλέον υποομάδες Όμικρον. Η ΒΑ.1 αποτελεί την υποομάδα Όμικρον που έχει προκαλέσει την πλειοψηφία των λοιμώξεων Όμικρον παγκοσμίως.
Οι υποομάδες 21L και 21K έχουν 38 κοινές μεταλλάξεις νουκλεοτιδίων και αμινοξέων, αλλά η 21L έχει επιπλέον 27 διαφορετικές μεταλλάξεις, ενώ η 21K έχει επιπλέον 20 διαφορετικές μεταλλάξεις.
Στην εξωτερική πρωτεΐνη S (Spike), οι δύο υποομάδες έχουν 21 κοινές μεταλλάξεις αμινοξέων, με την 21K να φέρει επιπρόσθετα 12 μοναδικές μεταλλάξεις αμινοξέων και την 21L να φέρει επιπρόσθετα 6 μοναδικές μεταλλάξεις αμινοξέων (συν μια μετάλλαξη/διαγραφή).
Είναι αξιοσημείωτο ότι από την 21L λείπει η διαγραφή στη θέση S:H69- και S:V70- η οποία στοιχειοθετεί το "S-gene drop out" ή SGTF που έχει χρησιμοποιηθεί για την ανίχνευση της 21K (Όμικρον) στα μοριακά τεστ. Για αυτό έχει χαρακτηριστεί ως υποομάδα stealth
Οι 6 επιπλέον μεταλλάξεις της πρωτεΐνης S (Spike) στην 21L είναι οι: S:T19I, S:V213G, S:S371F, S:T376A, S:D405N, και S:R408S. Επιπλέον, υπάρχει μια διαγραφή 9 νουκλεοτιδίων από τη θέση 21633-21641, η οποία οδηγεί στις διαγραφές στις θέσεις S:L24-, S:P25-, S:P26-, και επιπλέον στη θέση S:A27S»,
Αναφορικά με το αν οι 7 επιπλέον μεταλλάξεις της πρωτεΐνης S καθιστούν την υποομάδα BA.2 ξεχωριστή, δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία για τη αυξημένη δυνατότητα διαφυγής από υπάρχουσα ανοσία ή αυξημένη μολυσματικότητα, τονίζει ο ΕΟΔΥ και προσθέτει «Επίσης, καμία από αυτές τις 7 μεταλλάξεις δεν έχει συσχετιστεί με σημαντική δυνατότητα διαφυγής από ανοσία ή αυξημένη μολυσματικότητα. Η συνδυαστική επίδραση αυτών των επτά μεταλλάξεων στις ιδιότητες του ιού είναι προς το παρόν άγνωστη».
Δύο περιστατικά προς τον παρόν στην Ελλάδα τα οποία βρίσκονται σε απομόνωση
Στην Ελλάδα τα ποσοστά της υποομάδας ΒΑ.1 της Όμικρον με τη μέθοδο SGTF έχουν εκτιμηθεί ότι είναι παραπάνω από 90% στις περισσότερες περιφέρειες, ενώ μέχρι σήμερα έχουν ταυτοποιηθεί 2 περιστατικά ΒΑ.2 ή 21L σε ταξιδιώτες από το εξωτερικό που έχουν ιχνηλατηθεί και βρίσκονται σε απομόνωση, καταλήγει η ανακοίνωση.
Τι έχουν αναφέρει μέχρι στιγμής οι ειδικοί
Ν. Τζανάκης: Ίσως είναι πιο μεταδοτική - Γιατί υπάρχει υποτροπή της πανδημίας παγκοσμίως
Στο θέμα αναφέρθηκε ο καθηγητής Νίκος Τζανάκης επισημαίνοντας πως είναι πιθανό να υπάρχει ακόμη πιο μεταδοτικό στέλεχος ενώ επεσήμανε ότι είναι έντονη η υποτροπή της πανδημίας παγκοσμίως.
Ο καθηγητής Πνευμονολογίας Νίκος Τζανάκης επισήμανε συγκεκριμένα πως οι επιστήμονες παρακολουθούν με προσοχή τις μεταβολές στα επιδημιολογικά φορτία διεθνώς, καθώς έχει έρθει στο προσκήνιο η «stealth» εκδοχή της Όμικρον ή «Όμικρον Β».
Ο κορωνοϊός παγκοσμίως και με τον καθένα που μολύνεται παίζει «γενετική παρτίδα πόκερ, σίγουρα μας κρύβει εκπλήξεις. Ελπίζουμε να βγει ένα στέλεχος από την επόμενη μετάλλαξη που θα είναι καλύτερο, μεταδοτικότερο αλλά ίσως λιγότερο νοσογόνο», είπε ο κ. Τζανάκης.
Αναλύοντας τα επιδημιολογικά φορτία «σχεδόν όλων των χωρών», συνέχισε, «υπάρχει όντως μια υποτροπή, μετά από μια πρόσκαιρη ύφεση των κρουσμάτων, μια έντονη υποτροπή της πανδημίας, από πλευράς αριθμού διαγνώσεων τουλάχιστον. Στην Ελλάδα είμαστε σε σταθεροποίηση και αποκλιμάκωση κρουσμάτων. Ελπίζουμε να μην βρεθούμε κι εμείς στο επιδημιολογικό μοτίβο χωρών όπως η Γερμανία ή η Ολλανδία, όπου παρατηρείται επιστροφή σε υψηλούς αριθμούς καθημερινών κρουσμάτων, που υπονοεί την ύπαρξη ενός ακόμη πιο μεταδοτικού κλάδου, παρόμοιου με την Όμικρον, που ενσωματώνει πιθανώς μια-δυο επιπλέον μεταλλάξεις, κάνοντάς την πιο μεταδοτική και να ξεφεύγει έτι περισσότερο του εμβολίου όσον αφορά την μόλυνση», αλλά όπως ξεκαθάρισε, «αλλά όχι τη νόσηση».
Ο κ. Τζανάκης εξήγησε την σχέση εμβολιασμού και περιορισμού των μεταλλάξεων, με βάση τον λιγότερο ή περισσότερο χρόνο κατά τον οποίο ένας οργανισμός νοσεί από έναν ιό. «Έχει να κάνει με το πόσους και ποιους προσβάλλει. Όσο περισσότερο προσβάλλει οργανισμούς με μακρό χρόνο ιοφορίας, τόσο περισσότερο εξελίσσεται η "γενετική ρουλέτα", δίνει χρόνο στον ιό να φτιάξει ένα "κλειδί" που θα ανοίξει όλες τις πόρτες, όλα τα κύτταρά μας. Πιέζεται να φτιάξει μεταλλάξεις, όσο περισσότερο υπάρχει στην κοινότητα. Τα εμβόλια καταπολεμούν αυτή την τάση, μην δίνοντας στον ιό το δικαίωμα να προσβάλλει πολύ κόσμο».
Γκ. Μαγιορκίνης: Stealth η Ομικρον 2 - Γιατί είναι μη ανιχνεύσιμη
Να σημειωθεί ότι ο καθηγητής Επιδημιολογίας Γκίκας Μαγιοκρίνης, χαρακτήρισε την υποπαραλλαγή Όμικρον 2 stealth και κρυφό κλάδο, επειδή έχει μια μετάλλαξη στην θέση 67 που τον κάνει μη ανιχνεύσιμο από την κλασική μέθοδο που χρησιμοποιούμε για την ανίχνευσή του..
Υπενθυμίζετια ότι η παραλλαγή B.1.1.529 του κορωνοϊού Sars-CoV-2 επισήμως μπήκε στην ζωή μας στο τέλος Νοεμβρίου 2021, όταν εντοπίστηκε στην Νότιο Αφρική. Η ταχύτητα με την οποία η Όμικρον (όπως ονομάστηκε λίγο αργότερα) σάρωσε τον πλανήτη ήταν πρωτοφανής, καθώς μέσα σε ενάμιση μήνα φαίνεται να κυριαρχεί με ευκολία έναντι της προηγούμενης κυρίαρχης παραλλαγής Δέλτα.
Οι επιστήμονες έχουν ήδη από τον Δεκέμβριο προσδιορίσει κλάδους της παραλλαγής Όμικρον, εκ των οποίων ο δεύτερος, B.1.1.529.2, φαίνεται να έχει χαρακτηριστικά που τον κάνουν να διαφεύγει του εντοπισμού με κάποιες από τις κλασικές μεθόδους. Όπως έχει αναφέρει ο Guardian, ενώ έχει πολλές μεταλλάξεις κοινές με την «κλασική» Όμικρον, λείπει μία συγκεκριμένη γενετική αλλαγή που κάνει μη αποτελεσματικά τα συμβατικά PCR τεστ στον προσδιορισμό της.
Για το θέμα ρωτήθηκε χτες κατά την ενημέρωση των συντακτών Υγείας ο καθηγητής Επιδημιολογίας Γκίκας Μαγιοκρίνης. Όπως είπε, «τον ονομάσαμε και stealth, "κρυφό κλάδο", επειδή έχει μια μετάλλαξη στην θέση 67 που τον κάνει μη ανιχνεύσιμο από την κλασική μέθοδο που χρησιμοποιούμε για την ανίχνευσή του».
Όπως διευκρίνισε, δεν έχει προς το παρόν (σ.σ. μέχρι χθες) εντοπιστεί στην Ελλάδα, αλλά σε άλλες χώρες φαίνεται να έχει επεκταθεί, όπως μεταξύ άλλων στη Νορβηγία. Σημειώνεται ότι επί του παρόντος η «stealth» εκδοχή της Όμικρον έχει φτάσει σε δεκάδες χώρες και σε όλες τις ηπείρους του πλανήτη πλην της Ανταρκτικής.
Ως προς τα χαρακτηριστικά του, ο κ. Μαγιορκίνης σημείωσε ότι αν και «είναι ακόμη νωρίς», από τα μέχρι τώρα δεδομένα «δεν φαίνεται ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ του ενός κλάδου και του άλλου όσον αφορά, την νοσηρότητα ή την μεταδοτικότητα».
Γ. Πρασσάς: «Δεν έχουμε ακόμη επαρκή στοιχεία»
Στο θέμα αναφέρθηκε μιλώντας σήμερα στο ΣΚΑΪ και ο διδάκτωρ Μοριακής Βιολογίας του Πανεπιστημίου του Τορόντο Γιάννης Πρασσάς, ο οποίος συνέστησε να μην δημιουργηθεί πανικός και φόβος και πως δεν υπάρχουν ακόμη τα στοιχεία που να δείχνουν πόσο σημαντική είναι και τι ρόλο θα παίξει.
Συνολικά για την εξάπλωση της Όμικρον, ο ίδιος σημείωσε ότι πρόκειται για «ιστορικό φαινόμενο» από επιδημιολογική σκοπιά. Όπως περιέγραψε, ενώ ένα τυπικό κύμα ιού μολύνει περίπου 10% ενός πληθυσμού σε 16 εβδομάδες, η Όμικρον μπορεί στο μισό χρόνο να μολύνει 40% του πληθυσμού.
«Φανήκαμε κάπως τυχεροί» είπε χαρακτηριστικά, με τα χαρακτηριστικά της Όμικρον, καθώς κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει πιο μολυσματικές παραλλαγές.
Η. Μόσιαλος: Τι γνωρίζουμε για την υποπαραλλαγή ΒΑ.2 της Όμικρον
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η Όμικρον που αναφέρεται επίσης ως B.1.1.529, έχει 3 κύριες υποπαραλλαγές: BA.1, BA.2 και BA.3, αναφέρει σε ανάρτησή του στο Facebook ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας του Κολλεγίου Imperial και της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Λονδίνου (LSE), Ηλίας Μόσιαλος.
Από τις 23 Δεκεμβρίου, όπως επισημαίνει, ο ΠΟΥ ανέφερε ότι πάνω από το 99% των περιπτώσεων που προσδιορίστηκαν ήταν BA.1. Η ΒΑ.2 όμως έχει αρχίσει επίσης να ανιχνεύεται σε αρκετές χώρες. Η BA.2 φαίνεται να έχει 28 διαφορές σε σύγκριση με τη BA.1 (ενώ έχουν 32 κοινές μεταλλάξεις), προσθέτει ο Ηλίας Μόσιαλος.
Στη Δανία, αναφέρει ότι η BA.2 την τελευταία εβδομάδα του 2021 αντιπροσώπευε το 20% όλων των κρουσμάτων, και αυξήθηκε στο 45% τη δεύτερη εβδομάδα του 2022.
Η αρχική ανάλυση από τον δανέζικο φορέα δημόσιας υγείας (Statens Serum Institut), επισημαίνει στην ανάρτησή του, δεν έδειξε διαφορά στις νοσηλείες για τη BA.2 σε σύγκριση με τη BA.1
Οι αναλύσεις σχετικά με τη μολυσματικότητα και την αποτελεσματικότητα του εμβολίου βρίσκονται σε εξέλιξη, συμπεριλαμβανομένων των προσπαθειών καλλιέργειας του BA.2 προκειμένου να πραγματοποιηθούν μελέτες εξουδετέρωσης αντισωμάτων, προσθέτει (https://en.ssi.dk/news/news/2022/omicron-variant-ba2-accounts-for-almost...).
Επικαλούμενος τον νορβηγικό οργανισμό δημοσίας υγείας, σημειώνει ότι η ΒΑ.2 αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς και στη Νορβηγία. Από 7 περιπτώσεις στις 4 Ιανουαρίου, 611 περιπτώσεις καταγράφηκαν στις 19 Ιανουαρίου (www.fhi.no/en/publ/2020/weekly-reports-for-coronavirus-og-covid-19/). Για την ώρα, στη Νορβηγία επίσης δεν έχουν αποδοθεί άλλα χαρακτηριστικά στην ΒΑ.2 εκτός από το ότι φαίνεται να είναι πιο μεταδοτική από την BA.1, τονίζει.
Ταυτόχρονα, ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας επισημαίνει ότι σύμφωνα με τις πληροφορίες από το υπουργείο Υγείας του Ισραήλ, τουλάχιστον 20 περιπτώσεις της ΒΑ.2 εντοπίστηκαν στο Ισραήλ στις 13 Ιανουαρίου. Δεν υπάρχουν όμως περαιτέρω πληροφορίες ούτε από το Ισραήλ για το αν η υποπαραλλαγή ΒΑ.2 της Όμικρον είναι πιο λοιμογόνος ή όχι. Το υπουργείο του Ισραήλ δήλωσε επίσης πως επί του παρόντος, δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι συμπεριφέρεται διαφορετικά από την ΒΑ.1, συμπληρώνει ο κ. Μόσιαλος.
Στη Βρετανία, όπως επισημαίνει, είχαν εντοπίσει 53 περιπτώσεις BA.2 έως τις 10 Ιανουαρίου, και αναμένουμε περισσότερα στοιχεία να δημοσιευτούν ίσως και σήμερα.
Θεωρεί εξαιρετικά σημαντικό πως η Βρετανία και οι Σκανδιναβικές χώρες που έχουν τόσο υψηλά ποσοστά εμβολιασμού συνεχίζουν την επιδημιολογική αλλά και την γονιδιωματική επιτήρηση. Οι ειδικοί αναμένουν ότι όπως και με την Όμικρον, τα εμβόλια θα συνεχίσουν να είναι αποτελεσματικά κατά της σοβαρής ασθένειας μετά από μόλυνση με την BA.2, υπογραμμίζει ο κ. Μόσιαλος.
Επίσης, παρά την πρόσφατη αύξηση των κρουσμάτων, η Δανία χαλαρώνει τους περιορισμούς επειδή ο αριθμός των ασθενών με COVID στις ΜΕΘ μειώνεται, αναφέρει καταληκτικά στην ανάρτησή του ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας.
Πληροφορίες από Αυγή
