Οι τελευταίες παρεμβάσεις των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ δίνουν την αίσθηση ότι θα πρέπει άμεσα να αναμένονται πολιτικές εξελίξεις ακόμα και εκλογές. Συζητάμε με τον γραμματέα της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκο Βούτση για τη θέση αυτή, τις εξελίξεις στην Συρία αλλά και για την ανάγκη συντονισμού και ενθάρρυνσης των κοινωνικών αγώνων.

***

Ξεκινώντας από τις τελευταίες εξελίξεις στη Συρία θα ήθελα ένα σχόλιο τόσο για την απόρριψη της πρότασης Κάμερον από τη Βουλή των Κοινοτήτων, όσο και για τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης και κυρίως για τις φημολογούμενες διαφωνίες μεταξύ Βενιζέλου και Αβραμόπουλου.

Υπάρχει ένας υπαρκτός κίνδυνος ανάφλεξης εστιών έντασης σε όλη την περιοχή. Υπενθυμίζω ότι πριν τις επεμβάσεις τόσο στην πρώην Γιουγκοσλαβία, όσο και στο Ιράκ υπήρξαν στάδια αμφισβήτησης, διακυμάνσεις, καθυστερήσεις των αποφάσεων. Με αυτή την έννοια η απόρριψη της Βουλής των Κοινοτήτων επιβραδύνει αλλά δεν αποτρέπει ούτε ακυρώνει τον κεντρικό σχεδιασμό. Αν υπάρχει πράγματι κεντρικός σχεδιασμός για επέμβαση στη Συρία, ως πρόσχημα για την απαρχή γενικότερων εξελίξεων στην περιοχή, αυτός θα υλοποιηθεί είτε με τον ένα είτε με τον άλλο τρόπο. Επιπλέον, αυτή η ανάφλεξη αλλά και οι αλλαγές στη γεωπολιτική σκακιέρα, πιθανότατα σχετίζονται με την κρίση του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού όπως τη γνωρίζουμε από το 2008 και έπειτα. Θα πρέπει να αναλύσουμε προσεχτικά τα γεγονότα ούτως ώστε να οδηγηθούμε σε ασφαλή συμπεράσματα. Το μόνο βέβαιο πάντως είναι ότι δεν πρόκειται για αυτό που ξέραμε παλιότερα, δηλαδή για την εκμετάλλευση των ενεργειακών πηγών. Η ελληνική περίπτωση θα πρέπει να ιδωθεί μέσα από ένα τέτοιο γενικότερο πρίσμα γιατί μπορεί να βρεθούμε μπροστά σε κινδύνους εμπλοκής, ομηρίας αλλά και εκβιασμών. Θα πρέπει, λοιπόν, να διαμορφωθεί μια πολιτική αποτροπής πολεμικών λύσεων και σεβασμού των προνοιών του διεθνούς δικαίου. Στην κυβέρνηση δεν υπάρχει αυτή η ωριμότητα. Αντίθετα, λειτουργούν αδρανειακά, όπως άλλωστε και στην περίπτωση της οικονομικής κρίσης. Λειτουργούν ως «yes men» σε οποιοδήποτε αίτημα εμπλοκής της χώρας σε ενδεχόμενη επέμβαση. Οι πληροφορίες που θέλουν τον Βενιζέλο να λειτουργεί ως γεράκι, τον Αβραμόπουλο να είναι πιο διπλωματικός και τον Σαμαρά να σιωπά, όπως άλλωστε κάνει για τα πάντα, δεν έχουν μεγάλη σημασία. Η ουσία είναι ότι όλο αυτό το πολιτικό προσωπικό είναι της σχολής της απόλυτης υπακοής, θεωρώντας πως μόνο έτσι μπορούν να βρεθούν λύσεις. Ως εκ τούτου, πιστεύω ότι σωστά πιέζουμε –μαζί με άλλες δυνάμεις- να συζητηθεί το θέμα στη Βουλή, να αντιδράσει ο λαός και να υπάρξει ένα κίνημα αποτροπής εμπλοκής της Ελλάδας. Το καλύτερο θα ήταν να μπορούσαν να αναληφθούν και διεθνείς πρωτοβουλίες για την ειρήνη και κυρίως για μια πολιτική λύση στο υπαρκτό πρόβλημα των συγκρούσεων στη Συρία.

Πιστεύετε ότι σε περίπτωση εμπλοκής της Ελλάδας μπορεί να δημιουργηθεί μια κινηματική αντίδραση ικανή να πλήξει την κυβερνητική συνοχή;

Αυτή είναι η μία παράμετρος και πιστεύω πως θα γίνει καθώς ο ελληνικός λαός έχει αποδείξει τις ευαισθησίες του σε τέτοιες περιπτώσεις και είμαι βέβαιος πως σε περίπτωση είτε άμεσης είτε έμμεσης συμμετοχής της Ελλάδας σε πολεμικές επιχειρήσεις θα αντιδράσει. Η άλλη παράμετρος είναι ότι ένα πολεμικό σοκ μπορεί να λειτουργήσει και ως «βούτυρο στο ψωμί» της μνημονιακής κυβέρνησης προκειμένου να βάλει σε δεύτερη μοίρα το κυβερνητικό ζήτημα στη χώρα.

Τρία ενδεχόμενα σενάρια

Παρατηρήσαμε ότι μέσα στο καλοκαίρι ο ΣΥΡΙΖΑ προσπάθησε να περάσει ένα μήνυμα ότι η κυβέρνηση «μετράει μέρες» και πως οδηγούμαστε σύντομα σε εκλογές. Η εκτίμηση αυτή δείχνει, όμως, να μην υπολογίζει τις χρυσές εφεδρείες της κυβέρνησης αλλά και τον παράγοντα τρόικα που δεν θέλει να υπάρξουν πολιτικές εξελίξεις αυτή τη στιγμή.

Το λαδάκι της κυβέρνησης έχει τελειώσει. Αυτό δείχνουν πλέον να το καταλαβαίνουν και οι ίδιοι. Αυτή η πολιτική είναι πλήρως αδιέξοδη. Η γραμμή κατά του κουρέματος, την οποία υπερασπίζονται Σαμαράς και Στουρνάρας, αλλά και ο γερμανικός παράγων οδηγεί τη χώρα σε ολοκληρωτική καταστροφή. Ακόμα και στην περίπτωση παράτασης της αποπληρωμής των τοκοχρεολυσίων και με μικρότερο επιτόκιο θα συσσωρεύεται χρέος που είναι αδύνατον να αποπληρωθεί. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να πέσουν όσο το δυνατόν πιο άμεσα. Θρυαλλίδα για την ανατροπή τους είναι η υπερφορολόγηση και η υπερχρέωση των νοικοκυριών. Μαζί είναι η υγεία, η παιδεία, η ασφάλιση, πιθανοί πλειστηριασμοί, κινητικότητα και απολύσεις στην τοπική αυτοδιοίκηση. Το κεντρικό ζήτημα είναι ότι η μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού αδυνατεί να ανταποκριθεί σε όλες αυτές τις υποχρεώσεις. Αυτό διαμορφώνει ένα Ρουβίκωνα για την κυβέρνηση και είναι ικανό να δημιουργήσει ένα μεγάλο κίνημα ανατροπής. Πιστεύω ότι αυτή τη στιγμή επεξεργάζονται τρία σενάρια. Η κυβέρνηση θέλει να φτάσει μέχρι την 1η Ιανουαρίου όταν και ξεκινάει η ευρωπαϊκή προεδρεία. Πράγματι δύσκολα μπορούν να γίνουν εκλογές την περίοδο που η Ελλάδα θα είναι προεδρεύουσα χώρα. Αυτό το σενάριο θέλει τις εκλογές να γίνονται το φθινόπωρο. Το δεύτερο σενάριο είναι η λύση με ένα μη πολιτικό πρόσωπο ή η αλλαγή πρωθυπουργού και η στήριξη από μεμονωμένους βουλευτές. Θεωρώ ότι αυτά δεν έχουν καμία τύχη. Ο Σαμαράς είναι πανίσχυρος μέσα στον χώρο του, παρά το γεγονός ότι τον συρρικνώνει πολιτικά και δεν διαμορφώνονται εστίες που μπορούν να τον αμφισβητήσουν. Επιπλέον, ο Βενιζέλος έχει την φιλοδοξία να συνεχίσει με κάθε τρόπο την διαρχία με τον Σαμαρά. Στα δύο αυτά σενάρια είναι εμφανές αυτό που αναφέρατε ότι οι εταίροι και οι δανειστές δεν επιθυμούν πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα. Υπάρχει, όμως, και ένα τρίτο σενάριο. Μπορεί μετά τις γερμανικές εκλογές να δώσουν το πράσινο φως για πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα. Θα κάνουν τα πάντα προκειμένου να διαμορφωθεί ένα μπλοκ που να μπορέσει να συνεχίσει την υφιστάμενη πολιτική. Στην απευκταία, για αυτούς, περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πρώτο κόμμα και δημιουργηθεί μία κυβέρνηση κοινωνικής σωτηρίας γύρω από τον ΣΥΡΙΖΑ θα προσπαθήσουν αυτό να αποτελεί μια παρένθεση. Θα επιχειρήσουν, πριν πάρουν τις αποφάσεις το 2014-2015 η αριστερή αυτή κυβέρνηση να αποτελέσει παρελθόν πριν δημιουργηθεί ένα ντόμινο και στις δικές τους χώρες.

Αν κρατήσουμε το τελευταίο σενάριο τι θα πρέπει να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ για να μην αποτελέσει αυτή την παρένθεση που λέτε;

Η πρώτη σκέψη είναι ότι και οι τρεις αυτές σχολές σκέψης πιστοποιούν ότι οι επόμενοι μήνες θα είναι σημαντικοί για τις πολιτικές εξελίξεις. Άρα, η θέση του ΣΥΡΙΖΑ ότι πρέπει άμεσα να φύγουν αποτελεί μια ρεαλιστική εκτίμηση που βασίζεται κυρίως στις κοινωνικές ανάγκες αλλά και στις πολιτικές διεργασίες που διαμορφώνονται και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Από την πλευρά μας, είμαστε υποχρεωμένοι να ενθαρρύνουμε τις κοινωνικές αντιστάσεις και να βοηθήσουμε στη σύγκλησή τους και στη διαμόρφωση ενός πολιτικού και κοινωνικού μετώπου ανατροπής της κυβέρνησης. Αυτό σημαίνει ότι πέραν από τη συμμετοχή και στήριξη σε όλους τους κοινωνικούς αγώνες θα πρέπει να βοηθήσουμε έτσι ώστε ο κόσμος να συνειδητοποιήσει την ανάγκη σύγκλισης των μαζικών μετώπων και κινημάτων και κυριότερα την ανάγκη διαμόρφωσης ενός πλατιού μετώπου πολιτικής αλλαγής και ανατροπής των μνημονιακών πολιτικών. Η μάχη που δίνουμε ως κόμμα είναι να συνειδητοποιήσει ο λαός ότι πρώτον έχει την δύναμη να τους ρίξει, δεύτερον ότι υπάρχει ελπίδα και τρίτον ότι υπάρχει εναλλακτική πολιτική και έτσι να ενισχύσει τους κοινωνικούς αγώνες. Δεν περιοριζόμαστε στο οικονομικό ή το συνδικαλιστικό πεδίο. Είναι μια παρέμβαση συνολικού τύπου, με τον πολιτισμό, την επικοινωνία, την αντιπαράθεση ιδεών σε όλη την ατζέντα της ακροδεξιάς και του Σαμαρά. Για αυτό το λόγο επιλέγουμε αντιπαράθεση για ζητήματα όπως η καταστολή, οι μετανάστες, οι συνθήκες κράτησης και θέματα που άλλες πολιτικές δυνάμεις θεωρούν δευτερεύοντα. Έτσι αλλάζουν οι συνειδήσεις και κόσμου που μας ψήφισε αλλά και αυτών που μπορεί να μας ψηφίσουν στις επόμενες εκλογές. Μόνο, λοιπόν, αλλάζοντας τις συνειδήσεις θα μπορεί να στηριχθεί και μια πιθανή αριστερή κυβέρνηση.

Η προίκα της δράσης του ΣΥΡΙΖΑ

Αυτά θα αποτελέσουν αντικείμενο συζήτησης στην Κεντρική Επιτροπή του Σαββατοκύριακου;

Η συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής έχει δύο θέματα. Το πρώτο είναι μέσα από τη συζήτηση να διαμορφώσουμε το πολιτικό πλαίσιο που με αφορμή την ΔΕΘ και στην ΔΕΘ θα μπορέσουμε να επικοινωνήσουμε με τον κόσμο. Θα γίνουν μια σειρά από εκδηλώσεις σε όλη τη Βόρεια Ελλάδα και θα γίνει και ανοιχτή συγκέντρωση με τον Αλέξη Τσίπρα στη Θεσσαλονίκη. Ταυτόχρονα, θα γίνει και μια πρώτη συζήτηση για τις δημοτικές εκλογές και τις ευρωεκλογές, οι οποίες θα έχουν μεγάλη σημασία.

Μέσα στη βδομάδα που πέρασε υπήρξε η συνέντευξη Τύπου παρουσίασης της σοσιαλιστικής τάσης του ΣΥΡΙΖΑ. Πώς βλέπετε αυτού του είδους τις πρωτοβουλίες;

Θα σας πω την προσωπική μου άποψη. Θεωρώ θετικό το βήμα που έγινε από τους συντρόφους με προέλευση την αριστερή σοσιαλδημοκρατία. Διότι πράγματι η συνάντηση χώρων με διαφορετική ιστορικότητα δεν είναι ένα εύκολο εγχείρημα και είδαμε παραδείγματα δυσανεξίας και στο Συνέδριο. Με αυτή την έννοια θεωρώ ότι το βήμα αυτό θα μπορούσε να γίνει και νωρίτερα, έτσι ώστε με καθαρούς όρους να προσεγγίζει ο καθένας τον κοινό στόχο. Φάνηκε ότι η συνάντηση αυτή δεν ήταν εύκολη και αποδείχθηκε με τα αποτελέσματα για την Κεντρική Επιτροπή. Το πραγματικό οργανωτικό πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ είναι πώς ο καθένας από εμάς και η κάθε τάση ξεχωριστά δεν θα επιτρέψουμε την επιστροφή μας στον ΣΥΡΙΖΑ της συνύπαρξης διαφορετικών στρατηγικών ηγεσιών, διεθνών αναφορών και δημοσίων παρεμβάσεων.

Από τη θέση σας ως Γραμματέας Κοινοβουλευτικής Ομάδας, πώς αξιολογείτε την παρουσία των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ;

Σε γενικές γραμμές πιστεύω ότι πήγαμε καλά. Για πρώτη φορά άλλωστε δοκιμάζουμε τον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Έχουμε παρουσία και στις κοινοβουλευτικές διαδικασίες αλλά και στις κοινωνικές και κοινωνικές διεργασίες και στον δημόσιο λόγο και χώρο. Θεωρώ σημαντικό ότι έχουν εντοπιστεί ελάχιστα προβλήματα διαφοροποίησης στην πολιτική γραμμή μέσα στο Κοινοβούλιο. Τα όποια προβλήματα έχουν προκύψει είτε στον εσωτερικό διάλογο, είτε στις δημόσιες παρεμβάσεις ορισμένων βουλευτών είναι πράγματι κάτι που πρέπει να βρούμε τους τρόπους να τα περιορίσουμε. Αυτό πιστεύω ότι είναι μια προίκα που πρέπει να την αξιοποιήσουμε. Από κει και πέρα και ο κάθε βουλευτής ατομικά κρίνεται και αξιολογείται.