Επί χρόνια, οι Έλληνες αξιωματούχοι αρνούνταν τις καταγγελίες από οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ότι οι συνοριοφύλακες της χώρας τραμπουκίζουν τους μετανάστες και τους επαναπροωθούν βίαια στην Τουρκία, και απορρίπτουν τους ισχυρισμούς ως ψευδείς ειδήσεις ή τουρκική προπαγάνδα. Μια μεμονωμένη περίπτωση όμως, μπορεί να τους αναγκάσει να επανεξετάσουν τους ισχυρισμούς τους, σημειώνει εισαγωγικά η Ματίνα Στεβή - Gridneff, ανταποκρίτρια των Νιου Γιορκ Τάιμς στις Βρυξέλλες, στο σχετικό, σημερινό δημοσίευμα της εφημερίδας.
Όπως επισημαίνεται στο άρθρο:
«Ένας διερμηνέας της Ευρωπαϊκής Ένωσης λέει ότι τον Σεπτέμβριο, Έλληνες συνοριοφύλακες τον μπέρδεψαν ως αιτούντα άσυλο, του επιτέθηκαν και στη συνέχεια τον ανάγκασαν να περάσει τα σύνορα στην Τουρκία μαζί με δεκάδες μετανάστες.
Ο ισχυρισμός του δημιουργεί ιδιαίτερο προβληματισμό για τη δράση των ελληνικών αρχών, καθώς ο συγκεκριμένος άνθρωπος είναι νόμιμος κάτοικος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και υπάλληλος της Frontex. Έχει, δε, παραδώσει στοιχεία στην υπηρεσία του για να στηρίξει τους ισχυρισμούς του για κακοποίηση, σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους που ασχολούνται με την υπόθεσή του.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία ως επί το πλείστον στρέφει αλλού το βλέμμα στις καταγγελίες για κακοποίηση μεταναστών, αναγκάζεται τώρα να αντιμετωπίσει κατάματα το πρόβλημα».
Συναντήθηκε με την επίτροπο Γιόχανσον, η οποία εκφράζει «εξαιρετική ανησυχία» για την περίπτωση
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ των ΝΥΤ, η Ίλβα Γιόχανσον, η Ευρωπαία Επίτροπος για τη Μετανάστευση, είπε ότι κάλεσε τον διερμηνέα την Παρασκευή για να συζητήσει τις κατηγορίες του.
«Μετά από άμεση, σε βάθος συζήτηση με τον άνθρωπο αυτό στις 25 Νοεμβρίου, ανησυχώ εξαιρετικά για τον λογαριασμό του», είπε η Ίλβα Γιόχανσον, προσθέτοντας: «Πέρα από την προσωπική του ιστορίας, ο ισχυρισμός του ότι δεν επρόκειτο για μεμονωμένη περίπτωση είναι ένα σοβαρό ζήτημα», τονίζει, λέγοντας ότι ο διερμηνέας της είπε ότι είχε δει τουλάχιστον 100 μετανάστες που προωθήθηκαν πέρα από τα σύνορα και μερικές φορές κακοποιήθηκαν.
Η μαρτυρία του διερμηνέα
Σύμφωνα με τους ΝΥΤ, ο διερμηνέας, που κατάγεται από το Αφγανιστάν, ζει για χρόνια ως νόμιμος κάτοικος Ιταλίας. Έχει προσληφθεί από τη Frontex ως μέλος μιας ομάδας εμπειρογνωμόνων που χρηματοδοτείται από την ΕΕ, η οποία βρέθηκε στην Ελλάδα για να βοηθήσει τους συνοριοφύλακες να επικοινωνούν με τους αιτούντες άσυλο.
Εργαζόταν στην παραμεθόρια περιοχή του Έβρου μαζί με Έλληνες και Ευρωπαίους συνοριοφύλακες και βρισκόταν καθ' οδόν προς τη Θεσσαλονίκη, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας, για ένα διάλειμμα από τη δουλειά, όταν η αστυνομία τον κατέβασε, μαζί με αρκετούς μετανάστες από ένα λεωφορείο.
Αφού ξυλοκοπήθηκαν, κρατήθηκαν και εξαναγκάστηκαν να επιστρέψουν στην Τουρκία, προσθέτει ο διερμηνέας, κατάφερε να φτάσει στην Κωνσταντινούπολη, όπου έλαβε προξενική βοήθεια από τις ιταλικές αρχές και τελικά επαναπατρίστηκε στην Ιταλία στις 18 Σεπτεμβρίου.
Ο διερμηνέας ζήτησε να μην κατονομαστεί λόγω ανησυχίας για την ασφάλειά του και τη ζωή του, προσθέτει το ρεπορτάζ που επισημαίνει ότι δύο Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας, επειδή δεν είχαν εξουσιοδότηση να συζητήσουν την υπόθεση με δημοσιογράφους, επιβεβαίωσαν την ταυτότητά του.
Στην αφήγησή του αναφέρει πιο λεπτομερώς ότι ότι ο ίδιος, και πολλοί από τους μετανάστες με τους οποίους κρατήθηκε μαζί, ξυλοκοπήθηκαν και αναγκάστηκαν να γδυθούν και ότι η αστυνομία κατέσχεσε τα τηλέφωνα, τα χρήματα και τα έγγραφά τους. Οι προσπάθειές του να πει στην αστυνομία ποιος ήταν, αντιμετωπίστηκαν με γέλια και ξυλοδαρμούς. Είπε ότι μεταφέρθηκε σε απομακρυσμένη αποθήκη όπου κρατήθηκε μαζί με τουλάχιστον 100 άλλους, συμπεριλαμβανομένων γυναικών και παιδιών. Στη συνέχεια τους έβαλαν σε λέμβους και τους έσπρωξαν μέσω του Έβρου στο τουρκικό έδαφος.
Οι κατηγορίες του μοιάζουν με εκείνες που κάνουν συχνά ομάδες υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως και με τα ολοένα αυξανόμενα στοιχεία που συλλέγονται από μετανάστες και δημοσιογράφους, και δείχνουν ότι οι ελληνικές αρχές συλλαμβάνουν και απελαύνουν μετανάστες χωρίς να τους επιτρέπουν να υποβάλουν αιτήματα ασύλου — συχνά με αδιάκριτο και βίαιο τρόπο.
Οι ελληνικές αρχές έχουν επίσης κατηγορηθεί ότι επαναπροαπωθούν μετανάστες που εντοπίζουν σε λέμβους στο Αιγαίο Πέλαγος, μερικές φορές καταστρέφοντας τις εξωλέμβιες μηχανές και αφήνοντας τους μετανάστες να παραδέρνουν στο πέλαγος ώσπου να παρασυρθούν πίσω στα τουρκικά χωρικά ύδατα. Η Ελλάδα, ως γνωστόν, αρνείται τις κατηγορίες.
Οι ΝΥΤ προσθέτουν ότι η απάντηση από εκπρόσωπο της Frontex είναι ότι «η υπηρεσία ερευνά την έκθεση» για την υπόθεση του διερμηνέα και δεν μπορεί να σχολιάσει περαιτέρω όσο συνεχίζεται η έρευνα...
Οι αντιδράσεις
«Άλλο ένα περιστατικό έρχεται να επιβεβαιώσει την εγκληματική και ανεύθυνη πολιτική επαναπροωθήσεων που ακολουθεί η κυβέρνηση στο προσφυγικό. Στο σχετικό ρεπορτάζ των New York Times δημοσιεύεται καταγγελία ενός διερμηνέα, υπαλλήλου της FRONTEX, ο οποίος καταγγέλλει την παράνομη κράτηση του, τον ξυλοδαρμό, τη στέρηση της αξιοπρέπειας και των υπαρχόντων του, και την προώθησή του, μαζί με άλλα 100 άτομα στην Τουρκία, από τις ελληνικές αρχές, σημειώνει ο Κώστας Αρβανίτης, ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και επισημαίνει:
«Η σοβαρή αυτή καταγγελία, μέσα από έναν έγκριτο δημοσιογραφικό οργανισμό, είναι αρκετή για να ανησυχήσει την αρμόδια Ευρωπαία ΕπίτροποΎλβαΓιοχάνσον, όχι όμως και την ελληνική κυβέρνηση: Μετά την μόνιμη επίλυση του προσφυγικού που προανήγγειλε πρόσφατα ο κ. Μηταράκης, η κυβέρνηση ολοκληρώνει το διαζύγιό της με την πραγματικότητα, αρνούμενη αυτήν την καταγγελία όπως τόσες άλλες, με το «δεν είναι αυτό που νομίζετε», προσβάλλοντας τη νοημοσύνη όλων μας.
Κι αν για την κυβέρνηση είναι απλά Τετάρτη, εμείς θεωρούμε ότι η συστηματική καταπάτηση του Διεθνούς & Ευρωπαϊκού Δικαίου δεν μπορεί να δικαιολογηθεί. Δεν αξίζει στη χώρα μας το διεθνές ρεζίλι που της επιφυλάσσουν οι πολιτικές Μητσοτάκη
. Και με την ανέμελη αντιμετώπιση τόσο σοβαρών καταγγελιών, η επικίνδυνη κυβέρνηση Μητσοτάκη το μόνο που πετυχαίνει είναι να αφήσει για άλλη μια φορά τη χώρα μας έκθετη».
Έρευνα του συνήγορου του πολίτη
Καταγγελία για παράνομη επαναπροώθηση διερμηνέα της FRONTEX από την Ελλάδα στην Τουρκία ερευνά ο Συνήγορος του Πολίτη κατόπιν διαβίβασης της καταγγελίας από τον Μηχανισμό Αναφορών της FRONTEX.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση της ανεξάρτητης Αρχής, η καταγγελία αφορά σε κακομεταχείριση και παράνομη επαναπροώθηση φερόμενου διερμηνέα της FRONTEX μαζί με άλλους αλλοδαπούς μέσω Έβρου στην Τουρκία το χρονικό διάστημα 3-4 Σεπτεμβρίου 2021. Το ίδιο περιστατικό δημοσιοποιεί σήμερα και η εφημερίδα New York Times.
Η ανεξάρτητη Αρχή σημειώνει ότι πρόκειται για τη δεύτερη ατομική αναφορά για επαναπροώθηση που διαβιβάζεται εντός του 2021 από τον ευρωπαϊκό Μηχανισμό Αναφορών της FRONTEX, μεταξύ άλλων καταγγελιών για παραβίαση δικαιωμάτων σε επιχειρήσεις της FRONTEX από πράξεις των εμπλεκομένων οργάνων της χώρας.
Ο Συνήγορος του Πολίτη ερευνά το περιστατικό με την ειδική αρμοδιότητα του Εθνικού Μηχανισμού Διερεύνησης Περιστατικών Αυθαιρεσίας και, όπως επισημαίνει, αναμένει τις άμεσες ενέργειες των αρμόδιων υπηρεσιών της αστυνομίας και την πλήρη συνεργασία τους για την διερεύνηση της καταγγελίας.
