Ειδικότερα, τα προβλήματα εντοπίζονται σχετικά με την ερμηνεία που κάνουν, ως φαίνεται, ορισμένοι ελεγκτές του προγράμματος «Εξοικονομώ κατ’ οίκον ΙΙ» (Α΄ και Β΄ Κύκλος) ως προς την επίδραση που έχει στις μέγιστες επιλέξιμες δαπάνες το καθεστώτος μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ που ισχύει στα νησιά Χίου, Λέσβου, Σάμου, Κω και Λέρου. Πρακτικά, αυτό είτε οδηγεί στη μείωση των επιλέξιμων δαπανών, είτε αναγκάζει τους δικαιούχους του προγράμματους που κατοικούν στα πέντε νησιά να καλύπτουν ιδία δαπάνη τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ μειωμένου (17%) και γενικού (24%) ΦΠΑ.
Σημειώνεται πως στον Οδηγό του Προγράμματος, μέχρι και την πιο πρόσφατη τροποποίησή του, δεν υπάρχει οιαδήποτε αναφορά στο ζήτημα του μειωμένου ΦΠΑ. Επιπροσθέτως, παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες του Τμήματος Βορειοανατολικού Αιγαίου του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, αλλά και άλλων φορέων και μεμονωμένων πολιτών, να θέσουν το θέμα στα αρμόδια Υπουργεία, ουδεμία διευκρίνιση από την πλευρά τους έχει ως τώρα παρασχεθεί.
Με βάση τα παραπάνω, οι βουλευτές ζητούν την επίσημη παροχή διευκρινήσεων και οδηγιών, τονίζοντας παράλληλα ότι η όποια λύση δοθεί δεν μπορεί να παραβιάζει το γράμμα και το πνεύμα του μέτρου των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα πέντε νησιά του Αιγαίου, το οποίο δεν συνιστά κάποια ειδική ωφέλεια, αλλά εύλογο αντιστάθμισμα των ειδικών συνθηκών που επικρατούν εκεί.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης
ΘΕΜΑ: «Δυσλειτουργίες στην υλοποίηση του «Εξοικονομώ κατ’ οίκον ΙΙ» στα νησιά που εφαρμόζονται μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ».
Το τελευταίο διάστημα φορείς από την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, όπως το Περιφερειακό τμήμα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, αλλά και μεμονωμένοι επαγγελματίες και πολίτες, διαμαρτύρονται για παρατηρούμενα προβλήματα κατά την αξιολόγηση των φακέλων και την γενικότερη διαδικασία εκταμίευσης του προγράμματος «Εξοικονομώ κατ’ οίκον ΙΙ», τόσο αναφορικά με τον Α΄ (2018), όσο και τον Β΄ Κύκλο.
Ειδικότερα, τα προβλήματα εντοπίζονται σχετικά με την ερμηνεία που κάνουν, ως φαίνεται, ορισμένοι ελεγκτές του προγράμματος ως προς την επίδραση που έχει στις μέγιστες επιλέξιμες δαπάνες του προγράμματος το καθεστώτος μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ που εξακολουθεί να ισχύει τα νησιά Χίου, Λέσβου, Σάμου, Κω και Λέρου.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται σε σχετική επιστολή του ΤΕΕ Β. Αιγαίου «κάποιοι ελεγκτές επιστρέφουν στη φάση της τελικήςεκταμίευσης την αίτηση με την παρατήρηση πως οι μέγιστες επιλέξιμες δαπάνες συμπεριλαμβάνουν ΦΠΑ 24% και πως στην περίπτωση νησιωτικής περιοχής με μειωμένο ΦΠΑ (17%) πρέπει να καταβληθεί από τον ωφελούμενο το επιπλέον ποσό για την κάλυψη της διαφοράς. Για να γίνει κατανοητό θα παραθέσουμε το εξής παράδειγμα: Ο οδηγός αναφέρει πως η μέγιστη επιλέξιμη δαπάνη που αφορά τα παράθυρα με δείκτη U<2,0 είναι 440 €/Μ² και βάσει αυτής της τιμής έχει βγει η απόφαση υπαγωγής. Κατά τον έλεγχο οι εν λόγω ελεγκτές ερμηνεύουν λανθασμένα πως η μέγιστη επιλέξιμη δαπάνη είναι 440/1,24*1,17=415,16 €/Μ² καλώντας τον ωφελούμενο να καταβάλει τη διαφορά μέχρι τα 440 €.»
Σημειώνεται πως στο Οδηγό του Προγράμματος, μέχρι και την πιο πρόσφατη τροποποίηση του Ιουλίου 2021, δεν υπάρχει οιαδήποτε αναφορά στο ζήτημα του μειωμένου ΦΠΑ. Οι μοναδικές σχετικές αναφορές αφορούν τους προμηθευτές ή/και μελετητές οι οποίοι απαλλάσσονται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης και καταβολής φόρου, οπότε και προβλέπεται ότι τα ανώτατα όρια επιλέξιμων δαπανών θα μειώνονταικατά το αναλογούν ποσοστό (%) ΦΠΑ.
Όπως προκύπτει από τα παραπάνω, οι ερμηνείες που δίδουν ορισμένοι ελεγκτές είναι αυθαίρετες και, σε κάθε περίπτωση, η συγκεκριμένη ερμηνεία αποβαίνει πρακτικά στην κατάργηση του μειωμένου ΦΠΑ. Υπενθυμίζεται ότι το μέτρο των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ δεν συνιστά κάποια ωφέλεια υπέρ των κατοίκων και επιχειρήσεων των πέντε αυτών νησιών, αλλά θεωρείται ως εύλογο αντιστάθμισμα των ειδικών συνθηκών που επικρατούν εκεί και των επιβαρύνσεων που υφίστανται.
Επειδή δεν έχει παρασχεθεί καμία διευκρίνιση από τα αρμόδια Υπουργεία, παρά τις σχετικές επιστολές και εκκλήσεις φορέων, για το τι ισχύει τελικώς σχετικά με τον μειωμένο ΦΠΑ ως προς το πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’ οίκον ΙΙ».
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
- Είναι εις γνώσιν των υπηρεσιών των Υπουργείων τους το πρόβλημα αυτό και, εάν ναι, με ποιο τρόπο το διαχειρίζονται;
- Σκοπεύουν, μέσω έκδοσης εγκυκλίου ή άλλου τρόπου, να προβούν στην παροχή διευκρινήσεων προκειμένου να μην δημιουργούνται δυσλειτουργίες στην υλοποίηση του προγράμματος «Εξοικονομώ κατ’ οίκον ΙΙ», αλλά και προκειμένου να μην παραβιάζεται το γράμμα και το πνεύμα του μέτρου των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα πέντε νησιά του Αιγαίου;
