«Πρωταθλήτρια» στην ευρωζώνη και δεύτερη στο σύνολο των χωρών της ΕΕ είναι η Ελλάδα, με τις απώλειες είσπραξης ΦΠΑ να φθάνουν τα 6 δισ. ευρώ ετησίως, ποσό που αντιστοιχεί πάνω από δυο φορές στα έσοδα που εισπράττει το κράτος κάθε χρόνο από τον ΕΝΦΙΑ.
Όπως αποκαλύπτει έκθεση του Ευρωκοινοβουλίου, η Ελλάδα θα μπορούσε το 2020 να εισπράξει έσοδα από το ΦΠΑ 21 δις. ευρώ. Ωστόσο στα κρατικά ταμεία κατέληξαν περίπου 15 δις. ευρώ. Οι απώλειες στις εισπράξεις ΦΠΑ φθάνει τα 6 δις. ευρώ. Λόγω της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής πάνω από 1 στα 3 ευρώ ΦΠΑ δεν εισπράττεται. Πρόκειται για το λεγόμενο «κενό ΦΠΑ» που αποτυπώνει τη διαφορά μεταξύ των προσδοκώμενων και των πραγματικών εισπράξεων από τον ΦΠΑ.
Την ίδια ώρα, οι επιχειρήσεις περιμένουν ακόμη και πάνω από μισό χρόνο για να εισπράξουν από το κράτος την επιστροφή ΦΠΑ που δικαιούνται. Η Ελλάδα μαζί με την Ιταλία και την Κύπρο καταγράφουν τους χειρότερους χρόνους στις επιστροφές ΦΠΑ στερώντας πολύτιμη ρευστότητα από τις επιχειρήσεις σε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο για την επανεκκίνηση και την «απόσβεση των ζημιών» από την πανδημία.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι η Ιταλία καθυστερεί τις επιστροφές ΦΠΑ 62 εβδομάδας, η Κύπρος 43 και η Ελλάδα 31 εβδομάδες. Σύμφωνα με την έκθεση μία μέση επιχείρηση της Ε.Ε. χρειάζεται περισσότερες από 9 ώρες για να συμμορφωθεί με τις διαδικασίες για την επιστροφή ΦΠΑ και περισσότερες από 17 εβδομάδες για να λάβει επιστροφή ΦΠΑ.
Ωστόσο, η Ιταλία και η Ρουμανία είναι τα δύο κράτη μέλη με τον υψηλότερο απαιτούμενο αριθμό ωρών για να συμμορφωθούν με τις επιστροφές ΦΠΑ (περίπου 42 και 22 ώρες αντίστοιχα). Η Ιταλία, η Κύπρος και η Ελλάδα καταγράφουν τον μεγαλύτερο αριθμό εβδομάδων για να λάβουν επιστροφή ΦΠΑ (περίπου 62, 43 και 31 εβδομάδες αντίστοιχα).
Η έρευνα αποκαλύπτει ακόμη ότι η φοροδιαφυγή ΦΠΑ στην Ευρώπη ξεπερνά τα 140 δισ. ευρώ ωστόσο, εξαιτίας της πανδημίας το ποσό αυτό θα χρειαστεί να επανεξετασθεί και ενδεχομένως να είναι ακόμα μεγαλύτερο. Εννέα επί του παρόντος χώρες (Βουλγαρία, Τσεχία, Ελλάδα, Ιταλία, Λιθουανία, Μάλτα, Πολωνία, Ρουμανία και Σλοβακία), εξακολουθούν να εμφανίζουν κενά ΦΠΑ πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ (στο 11%) το 2020, με Ιταλία, Ελλάδα, Λιθουανία και Ρουμανία να έχουν απώλειες πάνω από 25% των δυνητικών εσόδων ΦΠΑ.
Πιο γρήγορα οι επιστροφές ΦΠΑ
Σύμφωνα με πληροφορίες, η επιτάχυνση των επιστροφών του ΦΠΑ σε ιδιώτες περιλαμβάνεται στις προτεραιότητες του σχεδίου δράσης του υπουργείου Οικονομικών. Το κυβερνητικό σχέδιο δράσης στηρίζεται στη ψηφιοποίηση και απλοποίηση των φορολογικών συναλλαγών με τη συνδρομή και των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Ειδικότερα η υποχρεωτική εφαρμογή των ηλεκτρονικών βιβλίων για όλες τις επιχειρήσεις, όπου θα πρέπει να διαβιβάζουν τα παραστατικά στο mydata, την ηλεκτρονική πλατφόρμα της ΑΑΔΕ και η αυτοματοποίηση των ελεγκτικών διαδικασιών «ξεκλειδώνει» τις επιστροφές ΦΠΑ στις επιχειρήσεις. Παράλληλα η ψηφιοποίηση και απλοποίηση των συναλλαγών μεταξύ της φορολογικής διοίκησης και των επιχειρήσεων που αποτελεί μία από τις βασικές μεταρρυθμίσεις του Ταμείου Ανάκαμψης αναμένεται να περιορίσει τις ανθρώπινες παρεμβάσεις και τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις επιτρέποντας την αυτοματοποιημένη διαδικασία στις επιστροφές ΦΠΑ.
