Η πρόσφατη απόφαση της κυβερνητικής πλειοψηφίας (ουσιαστικά) για τον πρόεδρο, αντιπρόεδρο και μέλη του ΑΣΕΠ δεν πρέπει να περάσει με χαμηλή ένταση μέσα στη ρουτίνα της πολιτικής καθημερινότητας. Συνιστά μια μείζονα τομή αντιδραστικής φοράς για το κράτος και τους θεσμούς. Φέρει βεβαίως τη σφραγίδα του ακροδεξιού Βορίδη (του ανθρώπου που έχει πλήρη συναίσθηση του «πολέμου θέσεων» που κάνει το βαθύ δεξιό κράτος μέσα στους θεσμούς), αλλά συνιστά κάτι πολύ μεγαλύτερο.
Πριν απ’ όλα επισημοποιεί την επιστροφή στην κομματικοποίηση του κράτους. Καταργεί κάθε επίπονη προσπάθεια εκσυγχρονισμού της διοίκησης που έγινε τα τελευταία χρόνια. Καταργεί κάθε απόπειρα ευρύτερης συναίνεσης στη σύνθεση των κορυφών της διοίκησης, αλλά και κάθε προσπάθεια σεβασμού της γνώμης και των προτάσεων επιστημονικών οργανώσεων, δικαστικών ενώσεων, αλλά και του ίδιου του Συμβουλίου του ΑΣΕΠ.
Κατά δεύτερο λόγο, επισημοποιεί το τυπικό τέλος της «ανεξαρτησίας των Ανεξαρτήτων Αρχών». Είναι μια πολιτική που η κυβέρνηση Μητσοτάκη την ασκεί με συνέπεια από την πρώτη μέρα της διακυβέρνησής της, αλλά που στην περίπτωση του ΑΣΕΠ κορυφώνεται δραματικά.
Η δυνατότητα η εκάστοτε κοινοβουλευτική πλειοψηφία να μπορεί να καταργεί κάθε εγγύηση ανεξαρτησίας και κάθε αναζήτηση ευρύτερης συναίνεσης επανέρχεται με δραματικό τρόπο και είναι βέβαιον ότι ανοίγει τους ασκούς της απονομιμοποίησης των διοικήσεων και κατ’επέκταση των πράξεών τους. Ενας πρόεδρος ή ένα συμβούλιο που προκύπτει από μονοκομματικές επιλογές συν κάποια παζάρια ανταλλαγών είναι προφανές ότι, αφενός μεν είναι «εξαρτημένος» και όχι ανεξάρτητος φορέας από την εκάστοτε κυβερνητική βούληση και αφετέρου είναι αδύνατον να εγγυηθεί στην κοινωνία το τεκμήριο της αμεροληψίας.
Η κυβερνητική απόφαση για τη σύνθεση του ΑΣΕΠ νομιμοποιεί πλέον κάθε (επόμενη) κυβέρνηση, ώστε να παρεμβαίνει με όποιον τρόπο νομίζει στη σύνθεση και τη λειτουργία των Ανεξάρτητων Αρχών. Επί της ουσίας, και τυπικά πλέον, δεν υπάρχουν «Ανεξάρτητες Αρχές».
Η εξέλιξη αυτή δεν βαρύνει μόνον τον ακροδεξιό υπουργό και τους «πρόθυμους» να συνδιαλέγονται μαζί του. Υπάρχει, επίσης, τεράστια ευθύνη του προέδρου της Βουλής ο οποίος αντιλαμβάνεται το θεσμικό του ρόλο περισσότερο ως τοποτηρητή των συμφερόντων του κόμματός του. Δυστυχώς, η προεδρία του –σε αντίθεση με όλες τις προηγούμενες– επισφραγίζει μια πολιτική τομή και αλλοιώνει ό,τι είχε μέχρι σήμερα κατακτηθεί από το πολιτικό σύστημα και από όλες τις κυβερνήσεις, ακόμα και της Ν.Δ.
Η επόμενη ημέρα για το ΑΣΕΠ –του εμβληματικού θεσμού που απολάμβανε μέχρι σήμερα μια ευρύτερη κοινωνική αναγνώριση– θα είναι τελείως διαφορετική. Η διοίκησή του δεν χαίρει της αποδοχής του συνόλου των πολιτικών δυνάμεων. Θα είναι μια διοίκηση «εξαρτημένη» από το κομματικό παρακράτος της Ν.Δ. Δυστυχώς, θα περάσει κάτω από τον πήχη που έχουν βάλει όλες οι προηγούμενες διοικήσεις και οι πρόεδροι του ΑΣΕΠ.
*Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Α΄ Αθήνας
