Τα τελευταία χρόνια έχουν πολλαπλασιαστεί οι μετά βαΐων και κλάδων αυτοδεσμεύσεις επιχειρήσεων για την επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού σχετικά με την υπερθέρμανση του πλανήτη. Ωστόσο, η απόσταση μεταξύ των λόγων και των έργων αποδεικνύεται τεράστια. Δύο πρόσφατες έρευνες φέρνουν μεγάλες τράπεζες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στο επίκεντρο των επικρίσεων.
Σύμφωνα με τη 12η έκθεση έξι Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων με τον τίτλο «Banking on Climate Chaos», που δημοσιοποιήθηκε στα τέλη Μαρτίου φέτος, οι 60 μεγαλύτερες τράπεζες του κόσμου χρηματοδότησαν με 3.8 τρισ. δολάρια επιχειρήσεις ορυκτών καυσίμων από το 2015, χρονιά υπογραφής της Συμφωνίας του Παρισιού. Ειδικότερα, οι 13 αμερικανικές και καναδικές τράπεζες ευθύνονται για το ήμισυ της παγκόσμιας χρηματοδότησης των ορυκτών καυσίμων την τελευταία πενταετία! Ενώ η χρηματοδότηση των 100 επιχειρήσεων ορυκτών καυσίμων με τα μεγαλύτερα επεκτατικά σχέδια αυξήθηκε κατά 10%. Μάλιστα, παρά την πανδημία και παρά τη μείωση κατά 9% της χρηματοδότησης, η περσινή χρονιά χαρακτηρίζεται από αυξημένα επίπεδα σε σχέση με το 2016 ή το 2017, με τους συντάκτες της έκθεσης να τονίζουν ότι η χρηματοδότηση για νέα κοιτάσματα «βρίσκεται ακριβώς στον αντίποδα όλων όσων είναι απαραίτητα για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης».
Οι ίδιοι διαπιστώνουν ανεπάρκεια των δεσμεύσεων των τραπεζών ενόψει των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού, οι οποίες περιορίζονται σε αόριστες εξαγγελίες για το μακρινό μέλλον. «Καμία από αυτές τις 60 τράπεζες δεν εκπόνησε με σαφήνεια σχέδιο εξόδου από τα ορυκτά καύσιμα. Διαπιστώσαμε πρόοδο στον περιορισμό χρηματοδότησης σε ειδικές περιοχές όπως η Αρκτική ή μορφών πετρελαίου υψηλής έντασης εκπομπών άνθρακα, όπως η ασφαλτούχος άμμος, αλλά είναι ένα μικρό μέρος του συνόλου» εξηγεί η Άλισον Κιρς του Δικτύου Rainforest Action, από τους συντάκτες της έκθεσης.
Δεν είναι όμως η μόνη έρευνα που κάνει κριτική στην κλιματική πολιτική των τραπεζών. Σύμφωνα με έρευνα του καναδικού οικολογικού ιστότοπου DeSmog, το 65% των διευθυντών των 39 μεγαλύτερων τραπεζών από τις ΗΠΑ έως την Κίνα είχαν ή έχουν 940 διασυνδέσεις με εξορυκτικές βιομηχανίες (πετρελαίου, φυσικού αερίου κ.ά.) που επιβαρύνουν το περιβάλλον και βρίσκονται σε σύγκρουση με τους κλιματικούς στόχους! «Μολονότι αναμενόμενο, παραμένει σοκαριστικό» σχολίασε ο Τζέφρεϊ Σούπραν, ερευνητής στο Τμήμα Ιστορίας της Επιστήμης στο Χάρβαρντ. «Καθώς έχει τα δάχτυλά της σε όλες τις πίτες, η βιομηχανία ορυκτών καυσίμων καταφέρνει αθόρυβα να επηρεάζει όλα τα επίπεδα θεσμικής λήψης των αποφάσεων καθυστερώντας δράσεις και προστατεύοντας το status quo» εξηγεί ο ίδιος.
Υπό το φως των ευρημάτων αυτών, 145 οικολογικές οργανώσεις των ΗΠΑ, με επιστολή τους στις 30 Μαρτίου, καλούν τον Τζον Κέρι, ειδικό απεσταλμένο του Αμερικανού Προέδρου για την κλιματική κρίση, να αναλάβει επειγόντως πρωτοβουλία προκειμένου να μπει τέλος στη ροή χρηματοδότησης «από τη Γουόλ Στριτ στις βιομηχανίες που ευθύνονται για την κλιματική αλλαγή σε όλο τον κόσμο μέσω των ορυκτών καυσίμων και της καταστροφής των δασών για εμπορικούς λόγους». Εξηγώντας ότι όσο οι αμερικανικές επιχειρήσεις χρηματοδοτούν τους παράγοντες της κλιματικής κρίσης, «υπονομεύουν τους κλιματικούς στόχους του Προέδρου Μπάιντεν» και ζητώντας συγκεκριμένες δεσμεύσεις από τον Κέρι «γιατί πιστεύουμε ότι, για να ηγηθούν αξιόπιστα οι ΗΠΑ στο θέμα του κλίματος, οφείλουμε σοβαρά να ασχοληθούμε με τη χρηματοδότηση από τη Γουόλ Στριτ των ορυκτών καυσίμων». Ο δρόμος είναι μακρύς και επιβεβαιώνει την κρισιμότητα του 2021 ως χρονιά εξελίξεων αγγίζοντας πτυχές που ηθελημένα μένουν στην αφάνεια...
* Η Ρένα Δούρου είναι μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία, εκπρόσωπος για θέματα Κλιματικής Αλλαγής
Εικόνα: ΑΥΓΗ, από Pixabay
