Αναλυτικά η δήλωση του Τομεάρχη Μεταναστευτικής Πολιτικής της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ, Γ. Ψυχογιού (12/6/20):
Κάθε μέρα βλέπουμε σε δημοσιεύματα εικόνες και καταγγελίες για επαναπροωθήσεις ανθρώπων στη θάλασσα. Οι διαστάσεις του φαινομένου είναι μάλιστα τέτοιες που εξέδωσαν ανακοίνωση τόσο η Ύπατη Αρμοστεία όσο και ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης μεταξύ άλλων.
Πρέπει να σταματήσει τώρα αυτή η ντροπιαστική πρακτική που εφαρμόζει η ελληνική κυβέρνηση. Βάζει εν γνώσει της σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές και οικογένειες με παιδιά και παραβιάζει τις στοιχειώδεις αρχές του Διεθνούς Δικαίου, του Δικαίου της Θάλασσας και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, υπονομεύοντας εκτός των άλλων ένα ισχυρό διαπραγματευτικό όπλο της χώρας.
Καλά θα κάνει ο Υπουργός αντί να ζητά ρήτρα εξαίρεσης από τη διεθνή νομιμότητα και αλληλεγγύη στις παραβιάσεις, όπως κάνουν οι χώρες του Βίζεγκραντ, να τρίξει τα δόντια στους Ευρωπαίους Εταίρους και στα όργανα της ΕΕ ώστε να αναλάβουν άμεσα πρωτοβουλίες για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση σε ευρωπαϊκό επίπεδο και να υπάρξει δίκαιος καταμερισμός της ευθύνης στα κράτη-μέλη.
Με τις πρακτικές των push-backs που εφαρμόζονται, η χώρα εκτίθεται και μετατρέπεται σε μαύρο πρόβατο, προσβάλλεται ευθέως το αίσθημα αλληλεγγύης του λαού μας, αλλά ειδικότερα οι γυναίκες και οι άνδρες του Λιμενικού Σώματος που με αυταπάρνηση και σε αντίξοες συνθήκες από το 2015 μέχρι το 2019 προχώρησαν σε 430.000 διασώσεις ανθρώπων στη θάλασσα.
(φωτογραφία από το πιο πρόσφατο περιστατικό Pushback που καταγράφηκε σε βίντεο, την Παρασκευή 5/6, όπου το ελληνικό λιμενικό φορτώνει πρόσφυγες σε βάρκα και τους εγκαταλείπει αβοήθητους)
Τι αναφέρει η Ύπατη Αρμοστεία
Να ερευνήσει τις πολλαπλές καταγγελίες για άτυπες αναγκαστικές επιστροφές -pushbacks- προσφύγων και μεταναστών από τα θαλάσσια και χερσαία σύνορα της χώρας, ζητά από την Αθήνα η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.).
Σημειώνεται πως πρόσφατα ο υπουργός Ναυτιλίας Γιάννης Πλακιωτάκης επιβεβαίωσε ουσιαστικά την παραβίαση κάθε διεθνούς κανόνα και συνθήκης και δικαιολόγησε την παράνομη αυτή πρακτική που ασκεί η κυβέρνηση, θεωρώντας την απότοκο της εκβιαστικής πρακτικής της Τουρκίας.
Όπως τόνισε σε δηλώσεις του ο εκπρόσωπος Τύπου της Υ.Α. Βabar Baloch (κατά τη σημερινή ενημέρωση προς τον Τύπο στο Palais des Nations στη Γενεύη), τέτοιου είδους ισχυρισμοί έχουν αυξηθεί από τον Μάρτιο, με αναφορές ότι αρκετές ομάδες ανθρώπων μπορεί να έχουν επιστραφεί με συνοπτικές διαδικασίες μετά την άφιξή τους στην ελληνική επικράτεια.
Ανέφερε επίσης πως παρά το γεγονός ότι οι αιτούντες άσυλο που έφτασαν στην Ελλάδα μέσω ξηράς ή θαλάσσης από τις αρχές Μαρτίου, έχουν μειωθεί σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες και συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια, εντούτοις ο αριθμός των άτυπων επιστροφών που έχουν καταγγελθεί, ιδίως στη θάλασσα, αυξάνεται.
«Η Ελλάδα έχει το νόμιμο δικαίωμα να ελέγχει τα σύνορά της και να διαχειρίζεται την παράτυπη μετανάστευση σεβόμενη παράλληλα τα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την προσφυγική προστασία», υπογράμμισε ο Baloch, προσθέτοντας πως ο έλεγχος των συνόρων και οι πρακτικές θα πρέπει «να εξασφαλίζουν τον σεβασμό στα δικαιώματα» των αιτούντων άσυλο, οι οποίοι δεν θα πρέπει να απομακρύνονται κατ’ αυτόν τον τρόπο από τα σύνορα.
Τέλος, η Υ.Α. επισήμανε πως οι τωρινοί ισχυρισμοί αντιβαίνουν στις διεθνείς υποχρεώσεις της Ελλάδας και μπορεί να εκθέτουν ανθρώπους σε πολύ μεγάλο κίνδυνο.
Χαστούκι στην κυβέρνηση και από τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης
Ηχηρό χαστούκι στις παράνομες πρακτικές των παράνομων και βίαιων επαναπροωθήσεων προσφύγων και μεταναστών στα σύνορα Ελλάδας – Τουρκίας και ειδικότερα στο Ανατολικό Αιγαίο αποτελεί και η ανακοίνωση του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης την Πέμπτη 11/6
Ο ΔΟΜ επικαλούμενος καταγγελίες μέσων ενημέρωσης και σχετικό οπτικοακουστικό υλικό «εκφράζει βαθύ προβληματισμό σχετικά με τις επαναλαμβανόμενες καταγγελίες που αφορούν επαναπροωθήσεις και συλλογικές απελάσεις μεταναστών – σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμα και βίαιων – στα σύνορα της Ε.Ε. μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Σχετικές εκθέσεις και πλάνα από διεθνή μέσα ενημέρωσης, που δείχνουν τη χρήση πλωτών μέσων διάσωσης για την απομάκρυνση των μεταναστών στο Ανατολικό Αιγαίο, προκαλούν ιδιαίτερη ανησυχία.
O ΔΟΜ, μαζί με συνεργαζόμενους φορείς, παρακολουθεί στενά την κατάσταση και έχει λάβει πληροφορίες για περιπτώσεις μεταναστών που συλλαμβάνονται αυθαίρετα και επαναπροωθούνται στην Τουρκία, αλλά και για περιστατικά βίας κατά μεταναστών που φέρεται να έχουν λάβει χώρα από προσωπικό των συνόρων», αναφέρει στην ανακοίνωσή του και προσθέτει:
«Ο Οργανισμός καλεί τις ελληνικές αρχές να διερευνήσουν τις κατηγορίες και τις μαρτυρίες που δόθηκαν από άτομα που εξαναγκάστηκαν να περάσουν τα σύνορα Ελλάδας – Τουρκίας.
Εν μέσω αυξημένης ανησυχίας αναφορικά με τα ζητήματα υγείας, καλούμε τα κράτη να αποφύγουν την εφαρμογή πρακτικών μετανάστευσης με τρόπο που να θέτει σε κίνδυνο την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μεταναστών, μέσω της κατασκευής τειχών στα σύνορα, της στρατιωτικοποίησης των συνοριακών περιπολιών ή της αύξησης των απελάσεων, μεταξύ άλλων.
Ο ΔΟΜ καλεί επίσης τα κράτη να αναστείλουν τις απελάσεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας του COVID-19, διευκολύνοντας παράλληλα τις εθελούσιες επιστροφές, όταν και όπου είναι δυνατόν, ιδίως για εκείνους τους μετανάστες που, λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση, αισθάνονταν πιο ασφαλείς στην πατρίδα τους και εκφράζουν την επιθυμία να επιστρέψουν σ΄αυτήν.
Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να δίνεται προτεραιότητα στη διαχείριση του λεπτού ζητήματος διασφάλισης των συνόρων που χρήζουν ιδιαίτερης ανάγκης προστασίας, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, που σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες όλων των μεταναστών, ανεξάρτητα από το μεταναστευτικό καθεστώς και συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματός τους να ζητήσουν άσυλο.
Μολονότι τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών – συμπεριλαμβανομένου εκείνου της διατήρησης της ακεραιότητας των συνόρων – πρέπει να είναι σεβαστά, η ισχύς τους παύει σε περίπτωση αλληλεπικάλυψής τους από διεθνείς υποχρεώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα».
