«Ο Τραμπ, εκτός των άλλων, είναι επικίνδυνος και για λόγους υγείας», δηλώνει στο iEidiseis ο Γιάννης Μπασκόζος, ενδοκρινολόγος, Διευθυντής ΕΣΥ, πρώην Γενικός Γραμματέας Υγείας και μέλος της Διαρκούς Επιτροπής του ΠΟΥ Ευρώπης.
«Ο Τραμπ πανικόβλητος από την εξέλιξη της πανδημίας στις ΗΠΑ, για την οποία φέρει τεράστια ευθύνη, προσπαθεί να αποπροσανατολίσει την αμερικάνικη κοινή γνώμη με τον τρόπο που ξέρει», επισημαίνει ο Γ. Μπασκόζος. «Με ψέματα, μετάθεση ευθυνών, και θρασύδειλη επιθετικότητα προσπαθεί να φορτώσει στον ΠΟΥ αυτό που ακριβώς έπραξε ο ίδιος. Με αλαζονεία, εγκληματική αμεριμνησία και αστειότητες περί «συνομωσιών» εναντίον του, καθυστέρησε να πάρει τα απαραίτητα μέτρα που του σύστηναν όλοι οι αρμόδιοι και ο ΠΟΥ».
«Ο παγκόσμιος συσχετισμός δύναμης αλλάζει και οι ΗΠΑ επιλέγουν τον απομονωτισμό», εκτιμά, ενώ μιλά στο iEidiseis και για το φάρμακο για τον κορονοϊό, το εμβόλιο, το σκληρό ανταγωνισμό των φαρμακοβιομηχανιών και για το εάν ξέφυγε ή όχι το μικρόβιο στην αρχική του φάση.
-Ο Τραμπ καταγγέλλει τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και του διακόπτει τη χρηματοδότηση. Τι πραγματικά συμβαίνει;
-Ο Τραμπ πανικόβλητος από την εξέλιξη της πανδημίας στις ΗΠΑ, για την οποία φέρει τεράστια ευθύνη, προσπαθεί να αποπροσανατολίσει την αμερικάνικη κοινή γνώμη με τον τρόπο που ξέρει. Με ψέματα, μετάθεση ευθυνών, και θρασύδειλη επιθετικότητα προσπαθεί να φορτώσει στον ΠΟΥ αυτό που ακριβώς έπραξε ο ίδιος. Με αλαζονεία, εγκληματική αμεριμνησία και αστειότητες περί «συνομωσιών» εναντίον του, καθυστέρησε να πάρει τα απαραίτητα μέτρα που του σύστηναν όλοι οι αρμόδιοι, και ο ΠΟΥ.
Αυτά δε σε μια χώρα που η καθολική κάλυψη των πολιτών σε υπηρεσίες υγείας και το δημόσιο σύστημα υγείας αποτελούν όνειρο ( με βασική ευθύνη και της κυβέρνησης του). Τώρα που βλέπει την οργή για την απώλεια τόσων ανθρώπινων ζωών να έρχεται καταπάνω του και ενόψει των εκλογών , προσπαθεί να ξεγελάσει τον κόσμο και να στρέψει τα βέλη απέναντι σε έναν παγκόσμιο οργανισμό που δεν του κάνει φαίνεται τα χατίρια. Ο Τραμπ λοιπόν καταγγέλει τον ΠΟΥ και διακόπτει την χρηματοδότηση!!
Επειδή, λέει καθοδηγείται από τους Κινέζους και καθυστέρησε τον συναγερμό για τον κορονοϊό.
Πραγματικά ο ΠΟΥ δεν τα κάνει όλα τέλεια.
Όμως, πώς να αντέξει ο Τραμπ εναν οργανισμό που έχει ενσωματώσει και προωθεί πολιτικές καθολικής κάλυψης υγείας, ενίσχυσης των δημόσιων συστημάτων υγείας, προσπάθειας δημιουργίας διεθνών μηχανισμών ελέγχου των τιμών φαρμάκων, προστασίας των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού και ιδιαίτερα προσφύγων και μεταναστών...
Νομίζω πως μπορώ να διακινδυνεύσω δυο αρχικές διαπιστώσεις:
Ο παγκόσμιος συσχετισμός δύναμης αλλάζει και οι ΗΠΑ επιλέγουν τον απομονωτισμό. Ο Τραμπ, εκτός των άλλων, είναι επικίνδυνος και για λόγους υγείας.
-Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κινδυνεύει από αυτή την πράξη του Τραμπ;
-Δεν νομίζω πως ο ΠΟΥ κινδυνεύει από αυτό. Όμως σίγουρα με τον περιορισμό χρηματοδότησης τίθεται σε διακινδύνευση η ολοκλήρωση προγραμμάτων για αντιμετώπιση σοβαρών προβλημάτων Δημόσιας Υγείας ανά τον κόσμο. Αυτό δε γίνεται πολύ πιο ανησυχητικό εν μέσω πανδημίας.
-Για την εξάπλωση του κορονοϊού έχει ευθύνη; Κάποιοι λένε ότι του «ξέφυγε» το θέμα…
-Μπορεί η Κίνα,( και ο ΠΟΥ) να άργησε κάποιες μέρες να αντιδράσει στην επερχόμενη επιδημία του Κορωναιού, με άγνωστη επίπτωση σε κρούσματα και θανάτους, όμως το βέβαιο είναι, πως η ανθρωπότητα έχει χάσει πολλά χρόνια όσο αφορά την οικοδόμηση και ενίσχυση ισχυρών, βιώσιμων , προσβάσιμων σε όλους, δημόσιων συστημάτων υγείας, με έμφαση στην πρόληψη, αγωγή υγείας και πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας κοντά στους τόπους δουλειάς και κατοικίας. Αυτό λόγω της παγκόσμιας ηγεμονίας του νεοφιλελευθερισμού και των πολιτικών λιτότητας και δημοσιονομικών περιορισμών. Γεγονός που σίγουρα κοστίζει σε χιλιάδες ζωές παγκοσμίως. Και βεβαίως οι ΗΠΑ καθυστέρησαν απελπιστικά να πάρουν μέτρα , δυο μήνες περίπου από τις ειδοποιήσεις του ΠΟΥ.
Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι αποφάσεις και ο τρόπος δράσης του ΠΟΥ δεν μπορούν να είναι υπεράνω των διεθνών συσχετισμών και της βούλησης των χωρών μεγάλων χρηματοδοτών. Όμως το άξιο επιστημονικό προσωπικό του και η διευθυντική στελέχωση του, ευτυχώς δίνουν τη δυνατότητα να μην επικρατούν παραλυτικές ισορροπίες και να ανταποκρίνεται στον κρίσιμο και πολύτιμο ρόλο του. Έτσι έγινε και τώρα με την πανδημία. Άργησε λίγο να την χαρακτηρίσει πανδημία αλλά σχετικά έγκαιρα προειδοποίησε και σύστησε συγκεκριμένα μέτρα. Μάλιστα το ευρωπαϊκό τμήμα του ΠΟΥ, στο οποίο συμμετέχω, πολύ έγκαιρα προχώρησε σε συστάσεις και βοήθεια προς τα κράτη μέλη, στην κατεύθυνση των ατομικών μέτρων προστασίας, μέτρων κοινωνικής απομόνωσης, άμεσης ενίσχυσης των δημόσιων δομών υγείας και προστασίας των υγειονομικών, μέτρων για την προστασία των ευάλωτων ομάδων (με ειδική αναφορά σε πρόσφυγες και μετανάστες).
Ο ΠΟΥ βέβαια συστάσεις και οδηγίες δίνει, τεχνική και επιστημονική βοήθεια και διευκολύνει τον διεθνή συντονισμό. Από κει και πέρα είναι ευθύνη των κρατών μελών,
Δυστυχώς δεν υπήρξε ενιαίος και απόλυτος διεθνής συντονισμός. Δεν θα μπορούσε άλλωστε. Υπήρξε μάλιστα μια διελκυστίνδα (που κατά τη γνώμη μου επηρέασε και τον ΠΟΥ), ανάμεσα σε «δογματικές» οικονομίστικες απόψεις που έβαζαν το θέμα των οικονομικών λειτουργιών και της παγκόσμιας οικονομίας πάνω από όλα( χαρακτηριστικές οι απόψεις περί ανοσίας αγέλης) και στις απόψεις που πρόταξαν την προστασία της Δημόσιας Υγείας και της ανθρώπινης ζωής πάνω από όλα. Ευτυχώς (και με την ισχυρή πίεση του ΠΟΥ) επικράτησαν οι δεύτερες. Όχι χωρίς δισταγμούς που οδήγησαν σε απώλεια συνανθρώπων μας.
-Πάντως είναι εντυπωσιακή η διαμάχη κρατών και εταιριών για την ανακάλυψη του εμβολίου. Αντί να συνεργάζονται για την όσο το δυνατόν ταχύτατη εξεύρεσή του, να μην πεθαίνει κόσμος…
-Είναι αλήθεια πως τα νέα για την πρόοδο στην δημιουργία εμβολίου δεν είναι πολύ ενθαρρυντικά. Μας μιλούν για ένα χρόνο από τώρα..
Αντίθετα φαίνεται να είναι πιο ενθαρρυντικά τα μηνύματα για τη φαρμακευτική αγωγή
Όμως τίποτα δεν μπορεί να υποκαταστήσει το εμβόλιο προκειμένου να μπορέσει να επανέλθει η ανθρωπότητα σε «κανονικούς» ρυθμούς ζωής.
Αυτό βέβαια θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό και από τα κοινωνικά και οικονομικά μέτρα που θα πάρουν οι κυβερνήσεις προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ύφεση και να μην την πληρώσουν πάλι οι συνήθεις ύποπτοι (μισθωτοί, συνταξιούχοι, μικροεπαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι)
Είναι αλήθεια πως δεν ζούμε σε ένα κόσμο της αλληλεγγύης και της προσφοράς. Χαρακτηριστικό αρνητικό παράδειγμα η ΕΕ και οι αποφάσεις της.
Ειδικά δε στη φαρμακοβιομηχανία, είναι η λογική των υπερκερδών και του σκληρού ανταγωνισμού που καθοδηγεί τη δράση τους.
Ελπίζω η κοινή λογική και η ανάγκη της επιβίωσης να «σπρώξουν» στη σωστή κατεύθυνση την έρευνα και την παραγωγή εμβολίων και φαρμάκων.
Μόνο η συνεργασία πολλών κρατών για πίεση-διαπραγμάτευση, και η δράση διεθνών οργανισμών όπως ο ΠΟΥ, προκειμένου να επικρατήσει η λογική της δημόσιας υγείας και της προστασίας της ανθρώπινης ζωής, μπορούν να δώσουν ελπίδα. Μαζί φυσικά με τους αγώνες των λαών για αποεμπορευματοποίηση των υγειονομικών αγαθών. Η πανδημία που ζούμε είναι ισχυρή αφορμή για νέους τρόπους σκέψης και δράσης.
