[το χάσμα Βορρά-Νότου δεν γεφυρώθηκε με τον πρόεδρο του Eurogroup, Μάριο Σεντένο (φωτογραφία), να ανακοινώνει πως «έπειτα από 16 ώρες συζητήσεων φτάσαμε κοντά σε μια συμφωνία αλλά δεν βρισκόμαστε ακόμα εκεί]

Ο πρόεδρος του συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, ο Μάριο Σεντένο, γνωστοποίησε σήμερα, Τετάρτη 8/4, ότι «δεν επιτεύχθηκε συμφωνία για την ευρωπαϊκή κοινή οικονομική αντίδραση στην πανδημία του κορωνοϊού», παρότι οι διαπραγματεύσεις του Eurogroup συνεχίστηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας.

«Έπειτα από 16 ώρες συζητήσεων, πλησιάσαμε σε συμφωνία, αλλά δεν έχουμε ακόμα καταλήξει σε αυτήν. Ανέστειλα το Eurogroup», οι εργασίες του οποίου θα συνεχιστούν «αύριο, Πέμπτη», ανέφερε ο Πορτογάλος πρόεδρος του συμβουλίου μέσω Twitter.

Παρότι οι συνομιλίες κράτησαν όλη τη νύχτα της Τετάρτης, οι χώρες του βορρά συνέχισαν να διαφωνούν με αυτές του νότου, που ζητούν την έκδοση κορωνο-ομολόγου.

Η μαραθώνια βιντεοδιάσκεψη, που άρχισε χθες Τρίτη στις 17:30 (ώρα Ελλάδας), συνεχίστηκε με παράλληλες επαφές σε μικρότερες ομάδες, σε μια προσπάθεια να αρθεί το αδιέξοδο (διαβάστε αναλυτικά).

«Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι δεν έχει υπάρξει συμφωνία προς το παρόν. Δεν μπορώ να θεωρήσω δεδομένο ότι θα υπάρξει συμφωνία», συνόψισε ευρωπαϊκή πηγή νωρίτερα το πρωί της Τετάρτης μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο.

Δ. Παπαδημούλης: Υπαρξιακή κρίση στην ΕΕ

O Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκου Κοινοβουλίου και επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, Δημήτρης Παπαδημούλης, αναφερόμενος στο αδιέξοδο του χθεσινού Eurogroup καθώς και στον αποκλεισμό του Ευρωκοινοβουλίου από τις διαβουλεύσεις  των Προέδρων των Ευρωπαϊκών Θεσμών, έκανε την εξής δήλωση:

«Το αδιέξοδο στο Eurogroup και ο αποκλεισμός του ΕΚ από τις διαβουλεύσεις, προκαλούν υπαρξιακή κρίση στην ΕΕ. Οι αρνητές του κορονοομόλογου και μιας ισχυρής ενωτικής παρέμβασης τώρα, υπονομεύουν την ευρωπαϊκή συνοχή. Τρέφουν τις ανισότητες και την Ακροδεξιά».

Το αδιέξοδο στο Eurogroup και ο αποκλεισμός του ΕΚ από τις διαβουλεύσεις, προκαλούν υπαρξιακή κρίση στην ΕΕ. Οι αρνητές του κορονοομόλογου και μιας ισχυρής ενωτικής παρέμβασης τώρα, υπονομεύουν την ευρωπαϊκή συνοχή. Τρέφουν τις ανισότητες την Ακροδεξιά! : https://t.co/gjPVzTxDg7

— Dim. Papadimoulis (@papadimoulis) April 8, 2020

«Διακυβεύεται το μέλλον της ΕΕ»

Το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης κινδυνεύει εάν δεν καταστεί εφικτή μια συμφωνία σε μια κοινή οικονομική απάντηση στην πανδημία του κορονοϊού, προειδοποίησαν από την πλευρά τους Ισπανοί υπουργοί.

Η κυβερνητική εκπρόσωπος Μαρία Χεσούς Μοντέρο δήλωσε ότι οι Ευρωπαίοι θα αρχίσουν να χάνουν την εμπιστοσύνη τους στην ΕΕ εάν αυτή δεν ενεργήσει συλλογικά στην κρίση, την οποία η Ισπανίδα αξιωματούχος συνέκρινε με τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι δηλώσεις του υπουργού Γεωργίας Λουίς Πλάνας ήταν στο ίδιο μήκος κύματος, ωστόσο και οι δύο αξιωματούχοι εξέφρασαν την αισιοδοξία ότι περαιτέρω διαπραγματεύσεις θα καταλήξουν τελικά σε θετικά αποτελέσματα.

Χρ. Σταϊκούρας: Υπάρχουν ακόμα διαφορές, οι οποίες εκτιμάται ότι θα καλυφθούν μέχρι αύριο

«Υπάρχουν ακόμα διαφορές μεταξύ των κρατών - μελών της ευρωζώνης, παρά τη σημαντική πρόοδο, αλλά εκτιμάται ότι θα καλυφθούν έως αύριο», δήλωσε από την πλευρά του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας:

«Η συνεδρίαση του Eurogroup δεν κατέληξε σε συμφωνία, παρά το γεγονός ότι υπήρξε σημαντική πρόοδος πάνω σε ένα πιο φιλόδοξο πακέτο μέτρων για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης και τη μετέπειτα ανάταξη της οικονομίας. Υπάρχουν ακόμα διαφορές, οι οποίες εκτιμάται ότι θα καλυφθούν μέχρι αύριο».

Το χάσμα Βορρά - Νότου και η εκτίμηση της ΕΚΤ

Το Eurogroup καλείται ουσιαστικά να οριστικοποιήσει τις προτάσεις του προς τους ηγέτες των κρατών-μελών για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών που προκύπτουν εξαιτίας της πανδημίας. Οι χώρες-μέλη της Ε.Ε. που τάσσονται υπέρ της έκδοσης κοινού χρέους, ανέρχονται σε 11 μετά την πρόσθεση της Κύπρου και της Μάλτας.

Ιταλία και Γαλλία τάσσονται υπέρ της έκδοσης ευρωπαϊκών τίτλων χρέους (ευρωομολόγων) με τον  Ευρωπαίο Επίτροπο Οικονομικών Πάολο Τζεντιλόνι να δηλώνει ότι «πρέπει να οικοδομήσουμε συναίνεση, πρέπει να περιλαμβάνει ένα κοινό εργαλείο το οποίο πρέπει να δημιουργηθεί στις επόμενες εβδομάδες και μήνες, όχι να πάρει χρόνια. Η αμοιβαιοποίηση των υποχρεώσεων αφορά το μέλλον και συγκεκριμένα την αντιμετώπιση της πανδημίας, όχι τα χρέη του παρελθόντος». Αλλά και ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε δεν κάνει πίσω στην πρόταση για έκδοση κορωνο-ομολόγου: «ΕSM όχι. Ευρωομόλογα απόλυτα ναι. Είναι η λύση, η σοβαρή, η αποτελεσματική, η επαρκής αντιμετώπιση στην έκτακτη ανάγκη που βιώνουμε» δήλωσε.

Ωστόσο οι διαφωνίες χωρών - οπαδών της δημοσιονομικής πειθαρχίας, όπως της Γερμανίας, της Ολλανδίας, της Φινλανδίας και της Αυστρίας, ειδικά στο θέμα της έκδοσης ευρωομολόγου ή κορωνο-ομολόγου παραμένουν και εστιάζουν στα υπάρχοντα «εργαλεία» δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM). Κατά την διάρκεια της τηλεδιάσκεψης η Γερμανία, η Ολλανδία και άλλες χώρες της βόρειας Ευρώπης εμφανίσθηκαν έτοιμες να υποστηρίξουν μέτρα ύψους μόλις 500 δισεκατομμυρίων ευρώ, δήλωσαν αξιωματούχοι που συμμετείχαν στις συνομιλίες.

Ωστόσο, σύμφωνα με το Reuters, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προειδοποίησε τους υπουργούς Οικονομικών που συμμετέχουν στο Eurogroup ότι η ευρωζώνη μπορεί να χρειασθεί οικονομικά μέτρα ύψους 1,5 τρισεκατομμυρίου ευρώ για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης 

Τα οικονομικά μέτρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα συνδυασθούν με τα μέτρα που θα λάβει κάθε χώρα, αλλά το συνολικό πακέτο είναι πιθανόν να μην είναι αρκετό για να καλύψει τις χρηματοδοτικές προσπάθειες, δήλωσαν ευρωπαίοι αξιωματούχοι.

Κατά την διάρκεια της συνεδρίασης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την εκτίμηση ότι η ευρωπαϊκή οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 10% αυτό το έτος, αλλά η ζοφερή προειδοποίηση δεν ήταν αρκετή για να αμβλύνει τις διχογνωμίες των υπουργών Οικονομικών.

(η ανταπόκριση του Euronews, την Τετάρτη 7/4)

Το παρασκήνιο της σύγκρουσης 

Οι κόκκινες γραμμές των κρατών-μελών και οι αγεφύρωτες διαφορές μεταξύ Βορρά και Νότου παραλίγο να φέρουν ένα ακόμη ευρωπαϊκό βατερλώ, μεταδίδει η ισπανική εφημερίδα El Pais,  υπογραμμίζοντας ότι η ιταλική άρνηση να δεχθεί τη συμμετοχή του ESM αποτέλεσε το βασικότερο εμπόδιο στις σημερινές συζητήσεις.

Είχαν προηγηθεί, φυσικά, οι ξεκάθαρες διαφωνίες της Γερμανίας και των δορυφόρων της στις προτάσεις για το ευρωοομόλογο και το ενδεχόμενο αμοιβαιοποίησης του χρέους. Οι υπουργοί είχαν συμφωνήσει σε πακέτο με συγκεκριμένες προοπτικές και μόνο ορισμένες λεπτομέρειες απέμεναν για να ολοκληρωθεί η συμφωνία.

Όμως πριν την έναρξη της συνεδρίασης όλες οι γνωστές διαφωνίες βγήκαν ξανά στην επιφάνεια, με τον πρόεδρο του  Eurogroup, Μάριο Σεντένο να καλεί τους συναδέλφους τους σε έναν συμβιβασμό για ένα «συντονισμένο και σημαντικού μεγέθους πλάνο ανάκαμψης».

Ο Πορτογάλος πρότεινε ένα πλάνο τριών πυλώνων:

• 1. Τη δημιουργία μίας γραμμής χρηματοδότησης από τον ESM συνολικού ύψους 240 δισ. ευρω, απ' την οποία το κάθε κράτος μέλος θα μπορεί να αντλεί υπό όρους έως το 2% του ΑΕΠ.

• 2. Την παροχή πρόσθετων εγγυήσεων (πλεον των 40 δισ. ευρώ που ήδη έχει αποφασιστεί) ύψους 25 δισ. ευρώ από την Ευρωπαική Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΙΒ). Με τις εγγυήσεις αυτές εκτιμάται ότι θα δημιουργηθει μία μόχλευση κεφαλαίων η οποία μπορεί να φθάσει τα 200 δισ. ευρώ.

• 3. Τη δημιουργία ταμείου για την προστασία της απασχόλησης στην Ε.Ε. ύψους 100 δισ. ευρώ, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από τις εθνικές κυβερνήσεις με την παροχή εγγυήσεων ύψους 25 δισ. ευρώ. Δηλαδή τα κράτη μέλη θα δανειστούν από την αγορά 100 δισ. ευρώ με ευνοικούς όρους, προσφέροντας για αντάλλαγμα εγγυήσεις της Ε.Ε.

Τα δύο βασικά σημεία που είχαν φέρει τη σύγκρουση Βορρά-Νότου από την αρχή ήταν η ενεργοποίηση του ESM και οι προτάσεις κρατών όπως η Ισπανία, η Γαλλία και η Ιταλία να προωθήσουν ένα φιλόδοξο πακέτο για να επανεκκινήσουν την οικονομία.

Η Ιταλία συνέχισε να αντιτίθεται στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης, όμως η πρόταση του Σεντένο για άμεσες παρεμβάσεις έδειξε να κάμπτει τις αντιστάσεις της Ισπανίας.

Το Βερολίνο έδειξε να συμφωνεί με πιο χαλαρούς όρους, όμως Ολλανδία, Αυστρία και Φινλανδία δεν βρίσκονταν στο ίδιο σημείο. Η Ολλανδία πρότεινε ένα σχέδιο δύο φάσεων: Πρώτα τα κράτη-μέλη θα λάβουν άμεση χρηματοδότηση για να αντιμετωπίσουν την πανδημία και τις επιπτώσεις της και σε δεύτερο χρόνο θα τεθούν όροι, μεταρρυθμίσεις και κάποια μορφή επιτήρησης. Παράλληλα, η Ολλανδία δεν συζητούσε καθόλου την προοπτική των ομολόγων.

Η Ιταλία έμεινε μόνη, καθώς Γαλλία και Ισπανία συνέχισαν να υπερασπίζονται την ιδέα του ομολόγου, όμως έκαναν πίσω όταν είδαν τη σθεναρή αντίσταση του γερμανικού μπλοκ. Το Παρίσι πρότεινε αντί για ομόλογα ένα ταμείο δισεκατομμυρίων ευρώ που μπορεί να χρηματοδοτηθεί από τις αγορές, με τη Μαδρίτη να δείχνει θετική σε μία τέτοια εξέλιξη.

Πληροφορίες: Reuters, ΑΠΕ - ΜΠΕ, AFP