Μετά τα αποτελέσματα της εκλογικής αναμέτρησης της 7ης του Ιούλη και την ξεκάθαρη νίκη της Νέας Δημοκρατίας, η πολιτική κατάσταση στη χώρα άλλαξε. Ο ΣΥΡΙΖΑ μετά από 4,5 χρόνια διακυβέρνησης επιστρέφει στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και παράλληλα ετοιμάζεται για την διεξαγωγή προγραμματικού και καταστατικού Συνεδρίου με στόχο να απολογήσει αυτά τα 4,5 χρόνια και να σχεδιάσει τα επόμενα βήματά του στην πολιτική σκηνή. Ύστερα από το αποτέλεσμα των εκλογών, η ανάγκη διεύρυνσης του ΣΥΡΙΖΑ σε επίπεδο κόμματος και νεολαίας αναπτύχθηκε έντονα στο δημόσιο λόγο τόσο από κορυφαία στελέχη του κόμματος όσο και από τον ίδιο τον πρόεδρο. Στόχος, ο ΣΥΡΙΖΑ να καταφέρει να γίνει ένα κόμμα μαζικό που θα συσπειρώνει μαζί του όλους τους αριστερούς και προοδευτικούς πολίτες απέναντι στο αντίπαλο δέος, τη νεοφιλελεύθερη δεξιά του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Προφανώς η συζήτηση για την ανάγκη διεύρυνσης υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει πάντα σε ένα κόμμα της Αριστεράς , διότι αυτός είναι ο μοναδικός κινητήριος μοχλός για τέτοιου τύπου κομματικούς σχηματισμούς. Από εκεί εκκινούν τα πάντα έτσι ώστε ένα κόμμα της Αριστεράς να πετύχει την πολυπόθητη κοινωνική χρησιμότητα. Η διαρκής ένταξη απλού κόσμου, η προσπάθεια μετασχηματισμού του και η σημασία να πείσεις για το πολιτικό σου σχέδιο είναι απαραίτητα βήματα σε μια διαδικασία ζύμωσης. Γίνεται όμως εύκολα αντιληπτό πως η εκλογική ήττα του Ιούλη κατέστησε την ανάγκη αυτή με πιο επιτακτικό χαρακτήρα και κάποια κρίσιμα βήματα τείνουν να παρακαμφθούν για λόγους ταχύτητας. Παρ’όλα αυτά υπάρχουν κάποια πράγματα που είναι αναγκαίο να αποσαφηνιστούν αν θες να πας παρακάτω. Ταυτοτικά στοιχεία που είναι αδύνατον να παραλείψεις.
Αρχικά, είναι απαραίτητο ο ΣΥΡΙΖΑ να αποφασίσει τι τύπου κόμμα θέλει να είναι. Να γίνει δηλαδή απολύτως διακριτή η ιδεολογική ταυτότητα με την οποία θα προχωρήσει ο ΣΥΡΙΖΑ από δω και ύστερα. Ο ΣΥΡΙΖΑ ως ένα κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς , έγινε η πρώτη κυβέρνηση της Αριστεράς στην Ελλάδα. Ένα κόμμα που ανέκαθεν εξέφραζε τα συμφέροντα των πολλών, των αφανών, των σιωπηλών αλλά οργισμένων. Τον κόσμο που πλήττεται, που έχει ταλαιπωρηθεί στα χρόνια της λιτότητας και των μνημονίων, τους ανθρώπους που έχουν βιώσει και συνεχίζουν να βιώνουν την αδικία και την καταπίεση και βρήκαν στην Αριστερά και στο ΣΥΡΙΖΑ την ανάγκη ρήξης με αυτή τη σαθρή κατάσταση. Με καθημερινή δουλειά βάσης και μέσα από την καθημερινή αλληλεπίδραση με την κοινωνία και τη συλλογική διεκδίκηση αιτημάτων και δικαιωμάτων, ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να αλλάξει το πολιτικό σκηνικό που επικρατούσε μέχρι το 2015 στην Ελλάδα και να αναλάβει τα ηνία της διακυβέρνησης της χώρας. Το μόνο βέβαιο είναι πως σε αυτούς τους ανθρώπους που έφτασαν το ΣΥΡΙΖΑ ως αυτό το ιστορικό γεγονός, η προσπάθεια προσσέγγισης κρίνεται επιεικώς ελλειπής.
Παράλληλα, οφείλει να γίνει ξεκάθαρος ο τρόπος με τον οποίο επιθυμούμε να πραγματοποιηθεί η διεύρυνση. Ποιο θα είναι το πλάνο που θα ακολουθηθεί προκειμένου να πραγματοποιηθεί ο παραπάνω στόχος. Το πρώτο που θα πρέπει να υπάρξει είναι ένα σαφές πολιτικό σχέδιο κοινά συμφωνημένο, το οποίο θα αποτελείται από άξονες πάνω στους οποίους θα κινηθεί το κόμμα, οι οποίοι θα λειτουργούν ως βάση συζήτησης για τις ενδεχόμενες συνεργασίες που θα προκύψουν. Κάτι τέτοιο δεν φαίνεται ορατό μέχρι στιγμής καθώς η συζήτηση για την διεύρυνση αφορά μεμονωμένα πρόσωπα που θα απαρτίζουν το νέο εγχείρημα, χωρίς ακόμα σαφή σχεδιασμό. Τουλάχιστον πολιτικό. Αριθμητικό ίσως. Ο ΣΥΡΙΖΑ και η Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να έχουν φτάσει σ ένα σημείο όπου μπροστά τους ξεπροβάλλονται δύο δρόμοι με δύο σημάνσεις.
Η ταμπέλα στον ένα δρόμο γράφει με μεγάλα γράμματα “προς την πεπατημένη” και αφορά την λεγόμενη στροφή του κόμματος προς το ιδεολογικό ‘’κέντρο’’. Δείγματα γραφής της συγκεκριμένης μετατόπισης παρατηρούμε σε αρκετές περιπτώσεις. Ο τρόπος αντιπολίτευσης μέχρι στιγμής, η κυβερνητική μας ατολμία και η μετατόπιση σε θέσεις και αρχές, σε θέματα λόγου χάρη που αφορούν το περιβάλλον (βλ.‘’Σκουριές’’) είναι εμφανή και προβληματικά ζητήματα.
Από την άλλη ένας πολύ πιο δύσβατος μα ουσιαστικός και γεμάτος εμπειρίες δρόμος, ένα μονοπάτι που μέχρι σήμερα δεν έχει προσπαθήσει κανένας πολιτικός φορέας να διαβεί, μπορεί να χρειάζεται τεράστια προσπάθεια για να φτάσεις στο τέρμα αλλά τα αποτελέσματά του είναι δεδομένα. Στο δρόμο αυτό η ταμπέλα αναγράφει ‘’Νεολαία’’ και ήταν το δυνατότερο και πιο επικίνδυνο πλεονέκτημα του ΣΥΡΙΖΑ, τουλάχιστον μέχρι και το 2015, ενώ μέχρι και σήμερα ένα κομμάτι της το οποίο ασχολείται με την πολιτική συνεχίζει να τον στηρίζει.
Όσον αφορά την πρώτη ταμπέλα, παρατηρούνται αρκετές προβληματικές. Εκτός του ότι αυτό αποτελεί μια παραδοχή ότι η Αριστερά δεν μπορεί να ηγεμονεύσει και να κυβερνήσει (παραδοχή που διαψεύστηκε το 2015), εμπεριέχει και τον κίνδυνο της οριστικής μετάλλαξης του ΣΥΡΙΖΑ και της ενσωμάτωσής του στο πολιτικό κατεστημένο που κυβέρνησε την Ελλάδα από την μεταπολίτευση και έπειτα. Η μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία που συστρατεύτηκε με το ΣΥΡΙΖΑ και τον ανέδειξε κυβερνητική δύναμη, δεν νομίζω ότι επιδίωκε μια καλή απομίμηση του ΠΑΣΟΚ και τον Αλέξη Τσίπρα ως έναν Ανδρέα Παπανδρέου σε νέα έκδοση. Αντιθέτως, όλοι καλά θυμόμαστε, τους δρόμους, τις πλατείες και τις εκδηλώσεις “λατρείας” εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων τόσο προς το ΠΑΣΟΚ όσο και προς τη ΝΔ. Ας είμαστε ειλικρινείς, ο λαός εξ ονόματος του οποίου μιλάμε συνεχώς κατακρύμνησε τις πολιτικές των δύο διαχρονικών κομμάτων εξουσίας και έδωσε την ευκαιρία στην Αριστερά να εφαρμόσει το πολιτικό της σχέδιο. Πλέον ο όρος ΠΑΣΟΚ ακούγεται στην μεγάλη πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας είτε ως ανέκδοτο είτε ως οργή.
Ωστόσο, η παραπάνω άποψη δεν σημαίνει ότι μέλη από διαφορετική πολιτική αφετηρία δεν είναι ευπρόσδεκτα. Πάγιος στόχος της Αριστεράς είναι ο μετασχηματισμός της κοινωνίας. Επομένως είναι ευχή για τον ΣΥΡΙΖΑ και την Νεολαία του κόμματος να καταφέρουν να εντάξουν στις γραμμές τους ακόμη περισσότερα κοινωνικά στρώματα τα οποία δεν είχαν έρθει μέχρι τώρα κοντά τους και δεν ανήκαν ποτέ στην Αριστερά. Άλλωστε από το 2012 πολλά μέλη και ψηφοφόροι είτε του ΠΑΣΟΚ είτε άλλων ευρύτερων προοδευτικών χώρων που απογοητεύτηκαν με την σταδιακή ιδεολογική σύγκλιση της σοσιαλδημοκρατίας με το νεοφιλελευθερισμό και τη δεξιά, εντάχθηκαν στο ΣΥΡΙΖΑ. Η ένταξη όμως μελών σε ένα ζωντανό πολιτικό χώρο προϋποθέτει όπως ανέφερα και στην αρχή του κειμένου μια συγκεκριμένη διαδικασία. Μια πλούσια παραγωγική συζήτηση μέσα από την οποία αναπτύσσονται και εμπλουτίζονται πιθανές κοινές απόψεις, διεκδικήσεις και δράσεις. Δεν συνιστούν οργανωτική πρακτική ενός Αριστερόυ χώρου οι συμφωνίες από τα πάνω, με στελέχη άλλων ιδεολογικών τάσεων που έρχονται και αυτόματα αναλαβούν θέσεις ευθύνης, με κριτήρια όχι πολιτικά. Ο στόχος μιας πραγματικής και προωθητικής διεύρυνσης οφείλει να εκκινεί από τη βάση.
Στο δεύτερο δρόμο τώρα θα πρέπει να γίνουν και εδώ κάποιες παραδοχές. Πρώτη παραδοχή είναι ότι η απόφαση του συμβιβασμού το καλοκαίρι του 2015 και της υπογραφής του μνημονίου οδήγησε πολλούς νέους και νέες που μέχρι τότε έβλεπαν στο ΣΥΡΙΖΑ αυτό που ήθελαν, ένα κόμμα που δεν συμβιβάζεται και τους εκπροσωπεί, στην απογοήτευση με αποτέλεσμα να στραφούν είτε σε άλλους πολιτικούς χώρους είτε ακόμη χειρότερα στον μηδενισμό και την απολιτικοποίηση. Παραδοχή δεύτερη ότι ναι μεν το 40% των νέων ανθρώπων στήριξαν τον ΣΥΡΙΖΑ στις τελευταίες εκλογές, όμως αυτό το ποσοστό αφορά το 50% εκείνων που επέλεξαν να συμμετέχουν στην εκλογική διαδικασία. Οι υπόλοιποι προτίμησαν για διάφορους λόγους να απέχουν από τις εκλογές.
Κλείνοντας το κείμενο θεωρώ πως για το ΣΥΡΙΖΑ και ειδικότερα για την οργάνωση της νεολαίας, θα πρέπει να αποτελέσει προϋπόθεση εκείνους τους ανθρώπους που βίωσαν την κρίση, που ωρίμασαν πρόωρα και αισθάνονται ότι οι κόποι τους δεν θα δικαιωθούν, να τους φέρει κοντά του. Να τους αφουγκραστεί, να συζητήσει και να συνδιαμορφώσει πάνω σε κάτι νέο και φρέσκο. Γιατί είναι άνθρωποι που εξέλεξαν το ΣΥΡΙΖΑ στη κυβέρνηση και που παρ’ ότι απογοητεύτηκαν, δεν στράφηκαν σε άλλο πολιτικό χώρο. Βέβαια εδώ μπαίνει το ερώτημα πως θα καταφέρει να τους πείσει; Εγώ λοιπόν λέω, με ένα πολιτικό σχέδιο που θα το δημιουργήσουν μαζί. Όπως μαζί βίωσαν την κρίση και την εκδικητικότητα των Άριστων, των ελίτ. Όπως μαζί αντιστάθηκαν και τους νίκησαν. Ένα σχέδιο που θα τους κάνει συμμέτοχους και έτοιμους να παλέψουν για την υλοποίηση του χωρίς απλά να περιμένουν πάλι από την εκάστοτε κυβέρνηση να δώσει λύσεις στις διεκδικήσεις τους. Επιβεβλημένη λοιπόν το επόμενο διάστημα η παρουσία μας σε όλους τους κοινωνικούς χώρους που ζουν και υπάρχουν νέοι άνθρωποι.
Συλλογική Ζωή – Συλλογική Διεκδίκηση – Πολιτική Ζύμωση. Λέξεις γνωστές για την Αριστερά αλλά που αν θέλει να επιβιώσει θα πρέπει να τις φέρει στο τώρα.
