Απαντήσεις στις 20 δημοφιλέστερες ερωτήσεις που υπέβαλαν τα μέλη του "iSYRIZA", έδωσε τη Δευτέρα 17/2 ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, εγκαινιάζοντας την διαδικτυακή πρωτοβουλία "i ask and watch".

Την εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε στον πολυχώρο Atractos είχαν την δυνατότητα να παρακολουθήσουν απευθείας τα μέλη της διαδικτυακής πλατφόρμας. Το i watch είναι το πρώτο εργαλείο διαβούλευσης της πλατφόρμας. Έχει προηγηθεί η διαδικασία της υποβολής των ερωτήσεων και ακολούθως της ψηφορορίας για την επιλογή των 20 δημοφιλέστερων.

«Στόχος μας, μέσα από την πλατφόρμα isyriza.gr, είναι να κάνουμε πιο ουσιαστική την κομματική δράση και διαβούλευση, πιο αποτελεσματική την έννοια της συλλογικότητας αλλά και να βαθύνουμε τη δημοκρατία μέσα στο κόμμα μας», είναι το κεντρικό μήνυμα που έστειλε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ.

"Η Ελλάδα πέρασε μία πολύ δύσκολη περιπέτεια τα προηγούμενα χρόνια, ήταν πειραματόζωο της ΕΕ, εφαρμόστηκαν θεωρίες του δόγματος του σοκ...", ανέφερε μεταξύ άλλων ο Αλ. Τσίπρας απαντώντας σε σχετική ερώτηση και πρόσθεσε, αναφερόμενος στο όραμά του, ότι " η Ελλάδα θα επανέλθει στον δρόμο της κοινωνικής δικαιοσύνης, θα είναι συνώνυμο της ελευθερίας και της δημοκρατίας και θα βγάζει και ένα πρόσωπο ανθρωπισμού, όπως έπραξε το 2015, απέναντι στον ρατσισμό και στην ξενοφοβία. Επίσης θα είναι μία Ελλάδα που θα μπορεί να καλύπτει τα όνειρα και τις προσδοκίες της νέας γενιάς".

Συνεχίζοντας και μιλώντας για τα εσωκομματικά ζητήματα ανέφερε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να γίνει η καρδιά της προοδευτικής παράταξης του τόπου. "Ήταν πάντα ένα κόμμα ανοικτό και διαρκώς μετασχηματιζόμενο που τολμούσε να αλληλεπιδρά με την κοινωνία. Γι αυτό και πέτυχε να αξιοποιήσει την κρίση του πολιτικού συστήματος και να μετατραπεί από ένα χρήσιμο κόμμα διαμαρτυρίας και διεκδίκησης αλλά με πλούσιες ιδέες σε κόμμα εξουσίας. Σήμερα βρίσκεται σε μία νέα φάση και πρέπει να ανοίξει τις πόρτες του και τις αγκαλιές του στο νέο κόσμο που ψήφισε αυτό το κόμμα. Συνεπώς θα πρέπει να μετατραπεί σε ένα ανοικτό, ριζοσπαστικό αλλά και σύγχρονο κόμμα που αξιοποιεί τις δυνατότητες για να εμβαθύνει την εσωκομματική δημοκρατία".

Για την προσέλευση ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ στον ΣΥΡΙΖΑ είπε ότι το ΠΑΣΟΚ άλλαξε και εγκατέλειψε τους ψηφοφόρους του και όχι το αντίστροφο. Όσοι έρχονται έχουν συνειδητοποιήσει ότι τώρα ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το σπίτι τους.

Σε ερώτηση για την εσωτερική γραφειοκρατία στο κόμμα είπε ότι "δεν ήταν εύκολη η απόφαση να προχωρήσουμε τολμηρά. Υπάρχουν φόβοι, ανησυχίες που πρέπει να τα αντιμετωπίσουμε. Πήραμε όμως σημαντικές αποφάσεις. Πήραμε την απόφαση να κορυφώσουμε την διαδικασία ένταξης νέων μελών δίνοντας ισότιμο ρόλο και στα ψηφιακά μέλη...Κάθε οργάνωση μελών θα πρέπει να έχει τον υπεύθυνο διαδικτυακής οργάνωσης και να συντονίζονται για τις δράσεις που θα επιλέγουν".

"Πώς εκτός από την κυβέρνηση θα αποκτήσουμε και την εξουσία;", ήταν η επόμενη ερώτηση. "Εν μέρει αυτή η ερώτηση έχει να κάνει με ότι την προηγούμενη περίοδο κυβερνήσαμε σε συνθήκες μνημονίων και άρσης κυριαρχίας. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Εμείς αποδείξαμε ότι η Αριστερά δεν θέλησε να κάνει το κράτος λάφυρο ή να αλώσει τον κρατικό μηχανισμό. Αλλά δεν είμασταν αρκετά τολμηροί ώστε οι κανόνες, η διαφάνεια, η αξιοκρατία και λογοδοσία να εφαρμοστούν πλήρως. Αυτό πρέπει να είναι ένα μάθημα, να είμαστε πιο αποτελεσματικοί την επόμενη φορά όχι για να βάλλουμε τους δικούς μας αλλά για να βάλλουμε τους άξιους".

Στο ερώτημα πώς θα ασκήσει πιο δυναμική αντιπολίτευση απάντησε: "Ο ελληνικός λαός έκρινε αυτό που έκρινε και η επιλογή του είναι σεβαστή. Εμείς πρέπει να κάνουμε τρία πράγματα, δικαιωμένο τον κόσμο, να κερδίσουμε ένα μεγάλο μέρος της αποχής και να πάρουμε ένα ποσοστό των ανθρώπων που ψήφισαν ΝΔ γιατί πίστεψαν ότι ο ουρανός θα γίνει πιο γαλανός κλπ. Αυτό τον κόσμο για να τον κερδίσεις δεν πρέπει να φωνάζεις, πρέπει να κάνεις δυναμική αλλά εμπεριστατωμένη και ουσιαστική αντιπολίτευση. Αυτό κάνουμε εμείς και στα κρίσιμα θέματα, το μεταναστευτικό, τα εθνικά, το ασφαλιστικό έχουμε σηκώσει την φωνή και κάνουμε εμπεριστατωμένη αντιπολίτευση. Πρέπει όμως να γίνουμε καλύτεροι και να προσπαθήσουμε ώστε να δημιουργήσουμε κινήματα στην βάση".

Υπάρχει ένα τεράστιο ζήτημα με την Δικαιοσύνη, ανέφερε ο Αλέξης Τσίπρας απαντώντας σε σχετική ερώτηση, και πρόσθεσε ότι σαν κυβέρνηση "κάναμε πράγματα στον χώρο της Δικαιοσύνης...Πρέπει να απευθυνθούμε στους έντιμους δικαστές για να χτυπήσουμε τα κυκλώματα διαφθοράς μέσα στην Δικαιοσύνη...". Ενδεικτικά γι τις παθογένειες στην Δικαιοσύνη ανέφερε ότι "τόσα χρόνια μετά, δεν έχει αρχίσει ακόμη η δίκη για το ναρκόπλοιο...Χρειάζεται ισχυρή πολιτική βούληση και ένα μέτωπο εντιμότητας με την κοινωνία αλλά και με τους έντιμους δικαστές.

Την επόμενη φορά θα πρέπει να είμαστε πιο αποφασιστικοί, είπε ο Αλ. Τσίπρας, σε απάντηση μέλους του i syriza και πρόσθεσε "με κανόνες, διαφάνεια, αξιοκρατία και λογοδοσία". Συνεχίζοντας συμφώνησε ότι υπάρχει η αίσθηση σε κάποιο κόσμο ότι "δεν προχωρήσαμε όσο βαθιά έπρεπε στην σύγκρουση με την διαφθορά. Εν μέρει είναι αλήθεια αυτό και φαίνεται από το ότι για πρώτη φορά τα μεγάλα ΜΜΕ πλήρωσαν και το ότι τώρα είναι απέναντί μας γιατί ακριβώς εμείς δεν συναλλαχθήκαμε με τους "νταβατζήδες" όπως τους είπε κάποιος άλλος, όχι εγώ".

Για τις σχέσεις με την Εκκλησία είπε ότι ενώ έγινε ένα σημαντικό βήμα με την συμφωνία με την Εκκλησία, κάποιοι που είναι η "δεξιά του Κυρίου" επικράτησαν και την ακύρωσαν. Στην παρατήρηση ότι δεν πήγε συγκρουσιακά σε αυτό το θέμα είπε ότι η κυβέρνηση ήταν σε σύγκρουση με τις συντηρητικές δυνάμεις της ΕΕ με το εσωτερικό μέτωπο δεν ήταν εύκολο να ανοίξει σύγκρουση και με την Εκκλησία.

Για τις «συνιστώσες» και τις τάσεις στον ΣΥΡΙΖΑ είπε ότι στα κόμματα της Αριστεράς η δημοκρατική συζήτηση είναι πλούτος και δεν είναι πρόβλημα. Ωστόσο οι λεγόμενες τάσεις ολοένα και λιγότερο παράγουν ιδέες και πολιτική και περισσότερο δημιουργούν ομαδοποιήσεις. Υπ αυτή την έννοια είναι παρωχημένες. Αυτό μπορεί να αντιμετωπιστεί με διάλογο και δημοκρατία. Το κόμμα πρέπει να είναι συμμετοχικό, δημοκρατικό να έχει κανόνες και να μην είναι αρχηγικό, αυτή την στιγμή με ενδιαφέρει να κάνουμε κάτι πρωτοποριακό σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς μας παρακολουθούνε από όλη την Ευρώπη. Να κάνουμε το βήμα οι κρίσιμες και μεγάλες αποφάσεις να λαμβάνονται από την βάση του κόμματος. Θα εισηγηθώ στο συνέδριο για τα κρίσιμα θέματα ακόμη και της διακυβέρνησης να ψηφίζει η βάση.

Για την επιστροφή των μισθών και των συντάξεων στα προ κρίσης επίπεδα, σημείωσε κατ αρχήν ότι "στην πολιτική στα εργασιακά κρίνεται η διαφορά της αριστεράς από τη νεοφιλελεύθερη αντίληψη που είναι στην κυβέρνηση. Οι απόψεις που λένε ότι θα ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα μέσα από μείωση των μισθών, που προβάλλει η παρούσα κυβέρνηση έχουν αποτύχει παντού. Χωρίς μισθούς δεν υπάρχει ενεργός ζήτηση και κατανάλωση και ξαναγυρνάμε στον φαύλο κύκλο της κρίσης". Ανέφερε ότι ήδη η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έδωσε 11% αύξηση μισθών "όταν βγήκαμε από τα μνημόνια και στόχος μας ήταν με 7,5% για το 2020 και 2021 να επιστρέψουμε στον κατώτερο μισθό των 751 ευρώ. Επίσης θα κάνουμε την ολική επαναφορά της 13η σύνταξης". Σημείωσε ότι ο κ. Μητσοτάκης δεν υλοποιεί ούτε καν την υπόσχεση για αύξηση διπλάσια από τον ρυθμό ανάπτυξης του 4%.

Μιλώντας για τα θέματα ασφάλειας είπε ότι "το θέμα της ασφάλειας είναι δύσκολο να μην είναι προνομιακό για την κυβέρνηση γιατί εμπεριέχει ένα αντανακλαστικό που είναι ο φόβος και εκείνοι επενδύουν στον φόβο". Σημείωσε πάντως ότι η αντιμετώπιση της εγκληματικότητας από τη ΝΔ με την ένταση της καταστολής είναι προορισμένη να αποτύχει γιατί εστιάζουν στην επικοινωνιακή εκμετάλλευση ενώ στους δρόμους σφάζονται.

Απευθύνθηκε εκ νέου στον πρωθυπουργό ρωτώντας: "Γιατί έκανε τον αρχηγό της Αστυνομίας που ήταν στο Μάτι, γενικό γραμματέα Δημοσίας Τάξεως; Τι γραμμάτια ξεπληρώνει;".

Για τα εθνικά θέματα και το ενδεχόμενο κλιμάκωσης από την πλευρά της Τουρκίας είπε ότι "αυτό που χρειάζεται η χώρα είναι να επιστρέψει στο δόγμα της πολυδιάστατης και ενεργητικής εξωτερικής πολιτικής κατά τρόπο που θα αξιοποιεί τις συμμαχίες της αλλά και την γεωστρατηγική της σχέση". Ασκώντας ξανά κριτική είπε ότι "ο προβλέψιμος είναι προβλέψιμος και δεν τον υπολογίζουν. Είναι λάθος η πολιτική της κυβέρνησης. Στην αντιμετώπιση της Τουρκίας ακολουθούν μια αντιφατική στάση...Υπάρχει έλλειψη στρατηγικής και αδυναμία σθεναρής παρουσίας και υπεράσπισης των κυριαρχικών δικαιωμάτων".

Ο Αλ. Τσίπρας είπε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση δέχθηκε σκληρή επίθεση από τους μηχανισμούς διάδοσης fake news. Ως παράδειγμα έφερε ότι "ακόμη και ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσπάθησε να αξιοποιήσει faκe news, με τις αναφορές του στην Βουλή για την οικογένειά του και τα εισοδήματά του, που του γύρισε μπούμερανγκ". Συνεχίζοντας είπε ότι "ο καλύτερο τρόπος για να αντιμετωπίσουμε τα fake news είναι να αξιοποιήσουμε τις δυνατότητες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για να δίνουμε τις απαντήσεις που πρέπει. Το μεγάλο όπλο για την αριστερά είναι πάντα η αλήθεια και η δικαιοσύνη".

Οι κινήσεις της κυβέρνησης στο ποδόσφαιρο είναι οφσάιντ, ανέφερε ο κ. Τσίπρας και πρόσθεσε ότι "είναι ένας συνδυασμός διαπλοκής και ανικανότητας γιατί είναι μία κυβέρνηση εξυπηρέτησης συμφερόντων...Όταν είσαι υποχρεωμένος να εξοφλείς γραμμάτια υπάρχει πρόβλημα. Και ο κ. Μητσοτάκης μπορεί να νομίζει ότι κέρδισε μόνος του τις εκλογές, εκείνοι όμως που τον έκαναν πρωθυπουργό έχουν άλλη άποψη. Και όταν αυτοί έχουν και από μία ομάδα και ένα κανάλι τότε δημιουργείται πρόβλημα".

Αναφερόμενος στην Συμφωνία των Πρεσπών είπε ότι η Αριστερά ήταν και είναι πάντα πατριωτική δύναμη και οι εξελίξεις τώρα την δικαιώνουν. Πρόσθεσε: "που κρυφτήκαν οι "μακεδονομάχοι τώρα που ο κ. Μητσοτάκης όχι μόνο τηρεί αλλά και τιμά την Συμφωνία των Πρεσπών;".

'Ασκησε κριτική στην πολιτική της κυβέρνησης στην ΕΡΤ, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, λέγοντας ότι «εγώ δεν θα την πω ΥΕΝΕΔ», ωστόσο «αν είχα διορίσει τον διευθυντή του γραφείου μου, πρόεδρο φανταστείτε τι θα έλεγαν; Άλλωστε έχει διορίσει και καμιά εικοσαριά δημοσιογράφους στο Μαξίμου», ανέφερε ακόμη.

Συνεχίζοντας είπε ότι είναι υπερβολική η εύνοια που δείχνουν τα ΜΜΕ στον Κυριάκο Μητσοτάκη -μέχρι φυσιογνωμιστή επιστράτευσαν- και προέβλεψε ότι στο τέλος αυτό δεν θα του βγει σε καλό. Σημείωσε ακόμη ότι τα Μέσα Ενημέρωσης είναι εχθρικά απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ ωστόσο ο ρόλος τους δεν πρέπει να υπερεκτιμάται.

Αναλυτικά οι απαντήσεις του Αλ. Τσίπρα στο iSYRIZΑ:

 Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Φίλες και φίλοι, αγαπητά μέλη της πλατφόρμας isyriza, σας καλωσορίζουμε στον Πολυχώρο «Άτρακτος», στη ζωντανή εκδήλωση που διοργανώνει η ψηφιακή πλατφόρμα του ΣΥΡΙΖΑ για να εγκαινιάσει και τα νέα της εργαλεία διαβούλευσης μέσα από την ολοκλήρωση της πρώτης διαδικασίας, της λεγόμενης «I ask&watch », στην οποία θα απαντήσει στα ερωτήματα που εσείς αναδείξατε ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Και όχι μόνο, φαντάζομαι.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Και όχι μόνο, φυσικά. Θα το γνωρίζουν και θα το ακούσουν και όσοι μας παρακολουθούν και διαδικτυακά μέσα από την πλατφόρμα isyriza. Το «Iask&watch» είναι το πρώτο εργαλείο διαβούλευσης της πλατφόρμας.

Υπενθυμίζω ότι προηγήθηκαν τα δυο πρώτα στάδια της διαδικασίας. Αυτό της υποβολής ερωτήσεων από τα μέλη της πλατφόρμας και στη συνέχεια αυτό της ψηφοφορίας ώστε να αναδειχθούν οι 20 επικρατέστερες. Οι 20 πιο δημοφιλείς.

Σήμερα βρισκόμαστε εδώ για να ολοκληρωθεί και το τρίτο βήμα αυτής της διαδικασίας, που βεβαίως είναι η απάντηση αυτών των ερωτήσεων από τον Πρόεδρο Αλέξη Τσίπρα που τον έχουμε εδώ ζωντανά.

Η εκδήλωση αυτή είναι πολύ σημαντική. Δεν είναι μια ακόμα κομματική εκδήλωση. Ουσιαστικά, είναι το ξεκίνημα μιας νέας εποχής, μιας πραγματικά νέας εποχής για το ΣΥΡΙΖΑ.

Η σημερινή διαδικασία είναι ο καρπός της δημοκρατίας, του διαλόγου και της συμμετοχής στη νέα ψηφιακή εποχή. Είναι το ξεκίνημα μιας προσπάθειας ενός μεγάλου πολιτικού οργανισμού, όπως είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος θέλει να είναι ζωντανός και να εξελίσσεται, αλλά και να προσαρμόζεται στα δεδομένα των καιρών.

Βεβαίως, παράλληλα επιχειρεί να διευρύνει και τη δημοκρατία στο εσωτερικό του και να δώσει τη δυνατότητα στα μέλη του να έχουν πραγματικό λόγο στη διαμόρφωση των πολιτικών του αύριο.

Το «Iask&watch» είναι μόνο η αρχή. Τις επόμενες εβδομάδες θα ακολουθήσουν τρεις ακόμα λειτουργίες. Τρεις ακόμη λειτουργίες διαβούλευσης. Το «Ι Think», το «Ι chat and share» καιτο «I participate».

Το καθένα από αυτά θα έχει και μια διαφορετική λειτουργία και θα εξυπηρετεί και ένα διαφορετικό σκοπό και με διαφορετικό τρόπο, αλλά βεβαίως ένας είναι ο σκοπός. Είναι να φτιάξει τον ΣΥΡΙΖΑ της εποχής του.

Για την ακρίβεια, για να το αναλύσω και λίγο, το «Ithink» θα δίνει τη δυνατότητα στα μέλη του isyriza να αλληλεπιδρούν με τα τμήματα του κόμματος, συζητώντας πάνω σε θεματικά ζητήματα.

Το «Ichatandshare» είναι το εργαλείο εκείνο που θα δημιουργήσει έναν χώρο διαλόγου εντός του isyriza μεταξύ των μελών και των τομεαρχών της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ.

Τέλος, το «Ι participate» θα είναι μια ενότητα με ερωτηματολόγια γύρω από επίκαιρα θέματα, αλλά και άλλα πολιτικά ζητήματα που δίνει τη δυνατότητα για απαντήσεις κλειστού ή ανοιχτού τύπου.

Βασικός στόχος είναι να σκιαγραφεί τις θέσεις και τις απόψεις των μελών της πλατφόρμας σε μια σειρά ζητήματα και να θέτει τα αποτελέσματα υπόψη της ηγεσίας.

Το isyriza είναι μια μεγάλη πρόκληση. Ένα στοίχημα να αποκτήσει ο κόσμος μια νέα σχέση με την πολιτική που τόσο έχει απαξιωθεί τα τελευταία χρόνια. Είναι το μέσο αυτό που θα προσπαθήσει να εφαρμόσει στην πράξη ένα διαφορετικό μοντέλο οργάνωσης που θα οδηγεί ωστόσο σε απτά αποτελέσματα και δεν θα μένει μόνο στη θεωρία.

Να πω τώρα δυο λόγια μόνο για τη σημερινή διαδικασία. Πρώτα πρώτα, είχαμε μια τεράστια συμμετοχή των μελών του isyriza σε αυτή τη διαδικασία. Μάλιστα, ο όγκος των ερωτημάτων που υποβλήθηκαν στο «Iask&watch». ήταν πραγματικά πρωτόγνωρος Ξεπέρασε κάθε προσδοκία, καθώς ο σχεδιασμός δεν είχε προβλέψει τόσο μεγάλη ανταπόκριση.

Τα μέλη μάλιστα της πλατφόρμας που βρίσκονται εδώ σήμερα είναι οι 100 πρώτοι που συμπλήρωσαν την φόρμα συμμετοχής που εστάλη ηλεκτρονικά σε όλα τα μέλη του isyriza. Είναι και άνθρωποι άγνωστοι μεταξύ τους. Πολλοί μάλιστα έβλεπα ότι γνωρίζονταν και συζητούσαν από πού είναι ο καθένας, ποια θεματική τον ενδιαφέρει περισσότερο.

Κάποιοι μάλιστα έχουν έρθει και από την Περιφέρεια. Όσον αφορά τα διαδικαστικά της αποψινής διαδικασίας, ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ θα απαντήσει στις 20 δημοφιλέστερες ερωτήσεις, οι οποίες θα υποβληθούν με τυχαία σειρά, όχι με βάση την κατάταξη της ψηφοφορίας. 20 μέλη του isyriza, που έχουν οριστεί μέσα από διαδικασία που προηγήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα, θα λαμβάνουν το μικρόφωνο και θα εκφωνούν το ερώτημα.

Οι ερωτήσεις έχουν κατηγοριοποιηθεί σε διάφορες θεματικές. Οικονομική πολιτική, το κόμμα, η διαπλοκή, η δικαιοσύνη, η κυβερνητική εμπειρία, η προστασία του πολίτη, η εξωτερική πολιτική και άμυνα, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ο αθλητισμός και η αγροτική πολιτική. Δεν έχουν μείνει και λίγα εκτός.

Μετά από κάθε ερώτηση, βεβαίως, θα δίνεται ο λόγος στον Αλέξη Τσίπρα και θα απαντά σε κάθε ερώτημα. Έχει διορία 3 λεπτά. Πρόεδρε, εδώ έχω το χρονόμετρο και θα το πατάω κάθε φορά. Μπορείς να έχεις σκονάκια, να σημειώνεις ό,τι θέλεις.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Σκονάκια ο Πορτοσάλτε μπορεί να μου δώσει.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Εντάξει. Αυτό είναι άλλη διαδικασία.

Αυτή είναι η όλη διαδικασία. Δεν θέλω να μακρηγορήσω άλλο. Πάντως, είναι μια διαδικασία καινούργια.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Και θα υπάρχει και followup;

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ:Followup δεν προβλέπεται δυστυχώς στη διαδικασία. Οπότε, μέσα σε 3 λεπτά θα πρέπει να τα απαντήσουμε όλα.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Οκ.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Είναι και η διαδικασία τέτοια. Είναι και πολλά τα ερωτήματα. Έχει πολύ ενδιαφέρον επειδή έχω ρίξει κλεφτή ματιά στα ερωτήματα, αλλά είναι και μια διαδικασία καινούργια. Εγώ δεν θυμάμαι να υπάρχει άλλη τέτοια και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Ναι, είναι μια καινούργια διαδικασία και κατά τη γνώμη μου γι’ αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία να πάει καλά αυτή η πρώτη προσπάθειά μας. Να ανοίξουμε τη συζήτηση διαδικτυακά στα μέλη του κόμματος. Αυτή η συζήτηση σήμερα διεξάγεται αποκλειστικά στην πλατφόρμα και όχι σε άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Βεβαίως, αργότερα το υλικό θα το πάρουν και τα μέσα ενημέρωσης. Αλλά, νομίζω ότι σήμερα κάνουμε μια αρχή. Μια αρχή που εάν πετύχει θα μας δείξει έναν δρόμο για να μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε τις νέες τεχνολογίες, που ούτως ή άλλως έχουνε μπει στη ζωή μας, και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να κάνουνε πιο ουσιαστική την κομματική διαβούλευση, την κομματική ζωή, την κομματική δράση, την έννοια της συλλογικότητας. Μέσα από το εργαλείο που μας προσφέρει σήμερα η σύγχρονη τεχνολογία και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μπορεί να γίνει πιο διαδραστικό, πιο αποτελεσματικό, κατά την άποψή μου, αρκεί να τολμήσουμε. Να μην φοβηθούμε αυτό το εργαλείο και να μη φοβηθούμε δια μέσω του εργαλείου αυτού να βαθύνουμε και τη δημοκρατία στο κόμμα, γιατί φαντάζομαι θα ερωτηθώ στο θέμα αυτό, αλλά νομίζω ότι η δυνατότητα τα κρίσιμα ερωτήματα και οι κρίσιμες αποφάσεις μέσα από αυτό το εργαλείο να περνάνε στη βάση, είναι πολύ πιο εύκολα από ότι παλιότερα.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Ας ξεκινήσουμε λοιπόν κατευθείαν. Να ξεκινήσουμε με την πρώτη ερώτηση. Παρακαλώ.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποιο είναι το όραμά σας για τη μεταμνημονιακή Ελλάδα;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Το όραμά μου για τη μεταμνημονιακή Ελλάδα... Η Ελλάδα είναι σαν έννοια ταυτόσημη με τη δημοκρατία και την ελευθερία. Άρα, νομίζω ότι το όραμα που πρέπει να έχουμε σήμερα για την Ελλάδα του αύριο, είναι ταυτόσημο και με το όραμα που είχαν χιλιάδες και χιλιάδες αγωνιστές, που αγωνίστηκαν για την κοινωνική δικαιοσύνη, για τη δημοκρατία, για τις ελευθερίες, γιατί η χώρα μας έχει μια πολύ μεγάλη παράδοση αγώνα για τη δημοκρατία. Και η Αριστερά έχει μια πολύ μεγάλη παράδοση.

Η Ελλάδα όμως πέρασε μια πολύ δύσκολη περιπέτεια τα τελευταία χρόνια, τη μνημονιακή περιπέτεια. Ήταν το πειραματόζωο της Ευρώπης. Στην Ελλάδα εφαρμόστηκαν πολιτικές του σοκ, μειώσεις συντάξεων, μειώσεις μισθών, λιτότητα σκληρή αλλά και υπήρξε και μια κρίση θεσμική, διότι δικαιώματα κοινωνικά και πολιτικά συρρικνώθηκαν. Συνεπώς, το όραμά μας για την Ελλάδα του αύριο δε μπορεί να είναι παρά να είναι μια Ελλάδα που θα επανέλθει στο δρόμο της κοινωνικής δικαιοσύνης. Μια Ελλάδα που θα είναι βεβαίως συνώνυμο της δημοκρατίας και της ελευθερίας, αλλά θα προστατεύει τα δικαιώματα των μειονοτήτων. Μια Ελλάδα που θα βγάζει το ανθρώπινο πρόσωπο στην Ευρώπη όπως κάναμε την πρώτη περίοδο της διαχείρισης του προσφυγικού, απέναντι στις, δυστυχώς, κυρίαρχες σήμερα αντιλήψεις στην Ευρώπη του ρατσισμού, της ξενοφοβίας, του φασισμού.

Και μια Ελλάδα όμως, που ακολουθώντας ένα διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης και παραγωγής έντασης της γνώσης και όχι έντασης της εργασίας, θα δώσει προοπτική στη νέα γενιά, στους νέους ανθρώπους να μπορέσουν να ζήσουν εδώ, με αξιοπρέπεια, με ασφάλεια, με ένα κοινωνικό κράτος που θα μπορεί να καλύπτει τα όνειρά τους. Μια Ελλάδα που θα είναι καινοτόμα, που θα επενδύει στην Πράσινη Ανάπτυξη.

Μια Ελλάδα, με δυο λόγια, που θα μπορεί να καλύπτει τα όνειρα και τις προσδοκίες της νέας γενιάς και θα είναι αντάξια της ιστορίας της και των αγώνων που έχει κάνει ο ελληνικός λαός για να προκύψει και να πάει μπροστά η χώρα. Πολλά ζητάω, έτσι;

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Πάντως σ’ ένα τόσο γενικό ερώτημα Πρόεδρε καλά τα πήγες από άποψη χρόνου, οπότε καλά πάμε, συνεχίζουμε. Πάμε στη δεύτερη ερώτηση.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Καλησπέρα κι από μένα, Πρόεδρε. Πριν σου κάνω την ερώτηση η οποία είναι σύντομη αλλά πολύ ουσιαστική, μπορώ να αιτηθώ να καταργήσω τον πληθυντικό ευγενείας; Να μιλήσουμε σα σύντροφοι. Πώς ονειρεύεσαι το ΣΥΡΙΖΑ της νέας εποχής; Και πριν μου απαντήσεις, ένα αίτημα: Μια σέλφι.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Εσύ δικαιούσαι γιατί ήρθες από την Αίγινα οπότε θα έχεις σέλφι μάλλον μόνο με τον Φλαμπουράρη, πρέπει να βγάλεις και μαζί μου καμιά.

Νομίζω ότι το κόμμα μας, ο ΣΥΡΙΖΑ, στην πορεία του κατάφερε να γίνει ο κύριος εκφραστής, η καρδιά σήμερα της προοδευτικής παράταξης στον τόπο. Κι αυτό είναι μια πολύ βαριά ευθύνη. Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν πάντοτε ένα κόμμα ανοιχτό, πολυσυλλεκτικό, διαρκώς μετασχηματιζόμενο, ένα κόμμα εν κινήσει και ακριβώς επειδή ήταν ένα κόμμα εν κινήσει και άρα μπορούσε να αλληλεπιδρά με τα ρεύματα της εποχής, να τολμά, σε νέα πρόσωπα να επενδύει, κατάφερε αυτό που κατάφερε.

Κατάφερε να αξιοποιήσει την κρίση του πολιτικού συστήματος την περίοδο των μνημονίων και να γίνει από ένα πολύ χρήσιμο πάντοτε κόμμα στο πλαίσιο εκείνης της εποχής. Όμως, όχι στο επίκεντρο της πολιτικής ζωής αλλά ως κόμμα διεκδίκησης και διαμαρτυρίας, που έλεγαν κάποτε, αλλά πάντοτε με πολύ πλούσιες ιδέες. Γεννούσε ιδέες αυτό το κόμμα, από τη γέννησή του, από την περίοδο της σύγκλησης της ΕΑΡ τότε με την ανανεωτική πτέρυγα του ΚΚΕ, όταν συγκροτήθηκε, και μέχρι σήμερα.

Το κόμμα λοιπόν αυτό βρίσκεται σήμερα εκ των πραγμάτων σε μια νέα εποχή και σε μια νέα φάση. Πρέπει αυτό να το συνειδητοποιήσει. Και άρα πρέπει να ανοίξει τις πόρτες του, τις αγκαλιές του, την ψυχή του σε όλο αυτό τον νέο κόσμο που παρακολουθεί αυτό το κόμμα, το ψηφίζει αυτό το κόμμα, το έχει αγαπήσει αυτό το κόμμα.

Άρα λοιπόν, νομίζω ότι αυτό προσπαθούμε να κάνουμε τούτες τις μέρες στην πορεία προς το 3ο Συνέδριο. Ο μετασχηματισμός σ’ ένα ζωντανό, ανοιχτό, λαϊκό, ριζοσπαστικό κόμμα της Αριστεράς, που θα μπορεί να εκφράζει την ψυχή και την καρδιά του κάθε προοδευτικού πολίτη. Αυτό όμως απαιτεί, ταυτόχρονα, να είναι κι ένα κόμμα σύγχρονο. Δηλαδή, αυτό που κάνουμε τώρα, που ανοίγουμε τον isyriza, τη διαδικτυακή πλατφόρμα, είναι πάρα πολύ ουσιαστικό, κατά την άποψή μου, γιατί δίνει τη δυνατότητα συμμετοχής των μελών, όχι απλά ως χειροκροτητές σε κάποιες διαδικασίες, όχι απλά σε κάποιες Οργανώσεις μελών να έρχεται η εισήγηση και να σηκώνουν τα χεράκια τους και να την ακούν βαρετά ενδεχομένως ή λιγότερο βαρετά, αλλά να συνδιαμορφώνουν. Κι αυτό, κατά την άποψή μου, μπορεί να γίνει μέσα από το βάθεμα της εσωκομματικής δημοκρατίας αλλά και το άνοιγμα στους πολίτες που μας στήριξαν και που θέλουν να είναι ενεργά μέλη, ουσιαστικοί συμμέτοχοι σ’ αυτή μας την προσπάθεια.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Η επόμενη ερώτηση, επειδή έριξα μια κλεφτή ματιά, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω της επικαιρότητας, γιατί ειπώθηκε κάτι στη δευτερολογία τη χθεσινή όταν έκλεινε η Κεντρική Επιτροπή κι έγινε αντικείμενο κριτικής από άλλα κόμματα, και επιθέσεων. Να ακούσουμε την επόμενη ερώτηση:

ΕΡΩΤΗΣΗ: Καλησπέρα. Πώς σε επόμενη κυβέρνηση, θα αποκτήσουμε και την εξουσία; Ευχαριστώ.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Καλή ερώτηση είναι αυτή. Φάγαμε πολύ ξύλο χτες, γιατί είπαμε μια αλήθεια. Δεν μας πειράζει όμως να τρώμε ξύλο όταν λέμε αλήθεια. Διότι η αλήθεια είναι που μένει και αυτή καίει. Όπου βρεθώ και όπου σταθώ, στις ανοιχτές εκδηλώσεις του ΣΥΡΙΖΑ, σε όλη την Ελλάδα, ακούω ένα παρόμοιο ερώτημα: Πώς θα καταφέρουμε την άλλη φορά να μην κερδίσουμε μονάχα τις εκλογές και να βρεθούμε στα Υπουργεία και στις κυβερνητικές θέσεις, αλλά να μπορέσουμε να εφαρμόσουμε το πρόγραμμά μας.

Εν μέρει αυτή η αίσθηση έχει να κάνει με το γεγονός ότι κυβερνήσαμε σε πολύ ασφυκτικές συνθήκες επιτροπείας, στα μνημόνια, με άρση κυριαρχίας και όχι μόνο οικονομικής. Αλλά δεν ήταν μόνο αυτό. Νομίζω ότι όλοι μιας έχουμε κατανοήσει κι όλοι μας ξέρουμε ότι, για πάρα πολλά χρόνια στην Ελλάδα, το κράτος και η Δημόσια Διοίκηση έγινε λάφυρο κομματικό και αξιοποιήθηκε προκειμένου να δημιουργηθούν μηχανισμοί, κομματικοί μηχανισμοί ή κυκλώματα διαφθοράς και μέσα στο κράτος και μέσα στη Δημόσια Διοίκηση και μέσα σε ελεγκτικούς μηχανισμούς.

Και νομίζω ότι εμείς το συνειδητοποιήσαμε αυτό, όταν με την καλή μας τη διάθεση και θέλοντας να αποδείξουμε ότι η Αριστερά δεν έρχεται για να εκδικηθεί ούτε να επιβληθεί, έρχεται για να εφαρμόσει το πρόγραμμά της υλοποιώντας τη βούληση του ελληνικού λαού χωρίς να θελήσει ούτε να κάνει η ίδια λάφυρο ούτε να αλώσει τη Δημόσια Διοίκηση και τον κρατικό μηχανισμό.

Δεν ήμασταν όμως αρκετά αποφασιστικοί, όσο θα έπρεπε αποφασιστικοί, ώστε, όπως είπα κι εχθές στην Κεντρική Επιτροπή, ως προς το τρίπτυχο το οποίο πρέπει να μας ακολουθεί: Κανόνες, Διαφάνεια, Αξιοκρατία. Και να πω και κάτι ακόμα: λογοδοσία όλων, και της κυβέρνησης και του κρατικού μηχανισμού. Να γίνει πράξη από την πρώτη μέρα.

Είναι προφανές ότι συναντήσαμε και παραλάβαμε ένα κομματικό κράτος, παραλάβαμε μια Δημόσια Διοίκηση την οποία είχε διορίσει ως Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης με μια υπογραφή μέσα σε μια νύχτα, όλους τους Διευθυντές. Και βέβαια, με την καλή μας την καρδιά είπαμε ότι δεν θα προχωρήσουμε σε αλλαγές, για να μη μας κατηγορήσουν ότι εμείς αλλάζουμε.

Είναι λάθος αυτό, όμως, διότι αυτός που έχει μπει χωρίς αξιοκρατικές διαδικασίες, χωρίς διαφάνεια, με μόνο κριτήριο την κομματοκρατία, δεν μπορεί να παραμείνει για να μη σε κατηγορήσουν εσένα. Πρέπει να επιβάλλεις λοιπόν με αποφασιστικότητα τη διαφάνεια, την αξιοκρατία, τη λογοδοσία. Αυτό πρέπει να είναι ένα μάθημα για μας.

Άρα λοιπόν πιστεύω ότι θα πρέπει να συσσωρεύσουμε αυτή τη γνώση, ώστε τη δεύτερη φορά να είμαστε πιο αποτελεσματικοί, επαναλαμβάνω, όχι για να άλλοι δικούς μας, αλλά για να βάλουμε τους άξιους. Και αυτούς που θα είναι πιστοί στο Σύνταγμα, να υπηρετούν την πολιτική βούληση της εκάστοτε κυβέρνησης, γιατί αυτό ορίζει το Σύνταγμα της χώρας και η λαϊκή κυριαρχία.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Να περάσουμε στην επόμενη ερώτηση που νομίζω επίσης έχει αρκετό ενδιαφέρον.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Καλησπέρα κι από μένα. Με ποιον τρόπο σκέφτεστε ν’ ασκήσετε αντιπολίτευση; Γιατί για την ώρα δεν παρατηρείται δυναμισμός.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Αλήθεια, ε; Δεν μας βλέπετε πολύ δυναμικούς… Κοιτάξτε, κι αυτό το ακούω, το ακούω όμως πιο πολύ από τους Συριζαίους. Και είναι λογικό, οι Συριζαίοι, οι δικοί μας άνθρωποι να θέλουν καλύτερη απόδοση, μεγαλύτερο δυναμισμό. Δεν ξέρω όμως πάντοτε αν αυτό είναι αποτελεσματικό.

Δηλαδή, να σκεφτούμε λίγο: Ο ελληνικός λαός έκρινε στις εκλογές, σεβαστή η επιλογή του, έκρινε αυτό που έκρινε. Στην πραγματικότητα εμείς τώρα, για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε μπροστά και να διεκδικήσουμε με αξιώσεις τη νίκη στις επόμενες εκλογές, πρέπει να κάνουμε τρία πράγματα: να έχουμε τον κόσμο που μας ψήφισε δικαιωμένο για να μας ξαναψηφίσει, να καταφέρουμε να κερδίσουμε ένα μεγάλο μέρος της αποχής -1 εκατομμύριο περίπου ψηφοφόροι που είχαν ψηφίσει το ’15 δεν ξαναψήφισαν στις επόμενες εκλογές- και να πάρουμε κι ένα ποσοστό των ανθρώπων που είναι συνήθως αυτοί που τελευταία στιγμή –πώς τους λένε, κοψοχέρηδες- ψήφισαν Νέα Δημοκρατία γιατί πίστεψαν ότι θα γίνει πιο γαλανός ο ουρανός, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ φταίει για όλα τα δεινά που έχουν συσσωρευθεί στη χώρα κτλ.

Αυτό τον κόσμο για να τον πείσεις δεν είναι δεδομένο ότι πρέπει να φωνάζεις, ότι πρέπει να σπαρταράς, πρέπει να κάνεις δυναμική αντιπολίτευση. Ναι, πρέπει να κάνεις αντιπολίτευση, εμπεριστατωμένη όμως. Και όταν φωνάζεις και σηκώνεις τον τόνο περισσότερο, να είναι κατανοητό γιατί σηκώνεις τον τόνο. Αν είσαι διαρκώς σ’ ένα volume πολύ υψηλό, δεν υπάρχει καμία διαφορά, δεν μπορείς να σηκώσεις πιο ψηλά τη φωνή σου.

Εμείς λοιπόν νομίζω ότι κάνουμε εμπεριστατωμένη και ουσιαστική αντιπολίτευση και στα εθνικά θέματα και στο προσφυγικό, όπου είπαμε ότι δε θα κάνουμε τα ίδια όπου έκαναν οι άλλοι. Εμείς στα κρίσιμα αυτά θέματα δεν θα κάνουμε αντιπολίτευση για την αντιπολίτευση. Αλλά, σε όλα τα μεγάλα θέματα τα κοινωνικά -ασφαλιστικό, κατώτατος μισθός, στα θέματα της διαφθοράς και της διαπλοκής, στην προσπάθεια που έκαναν να αποποινικοποιήσουν τους οικονομικούς εγκληματίες-, σε όλα τα μεγάλα θέματα έχουμε σηκώσει την φωνή και κάνουμε εμπεριστατωμένη αντιπολίτευση.

Από ‘κει και πέρα, νομίζω ότι πρέπει να γίνουμε καλύτεροι, δηλαδή δεν θα πω ότι αυτό που ακούω το πετάω, πρέπει να γίνουμε καλύτεροι. Πρέπει οι εκπρόσωποί μας στα Μέσα Ενημέρωσης να είναι καλύτερα προετοιμασμένοι, η Κοινοβουλευτική μας Ομάδα να είναι πιο συντονισμένη. Κυρίως όμως πρέπει να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε κινήματα στη βάση. Διότι, όταν η κοινωνία αντιδρά, διεκδικεί, τότε μπορείς να έχεις ουσιαστικό αποτέλεσμα. Όχι μόνο στη Βουλή, όχι μόνο στα στούντιο, αλλά μέσα στην κοινωνία, δίπλα στον πολίτη.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Η επόμενη ερώτηση νομίζω έχει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ήταν μάλιστα, επειδή είχα μπει κι εγώ στη διαδικασία και έβλεπα τις ερωτήσεις, ιδίως όταν ήταν πολλές, εκατοντάδες που είχαν κατατεθεί από τα μέλη του isyriza, αυτή η θεματική η επόμενη αφορά πολλούς και πολλοί την έβαζαν και είναι η θεματική που αφορά τη διαπλοκή και τη Δικαιοσύνη.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Καλησπέρα Πρόεδρε. Τα τελευταία χρόνια, όπως και κατά τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, παρατηρείται να γίνεται όλο και πιο προβληματική η απονομή Δικαιοσύνης. Το δικαστικό μας σύστημα μοιάζει άσφαιρο απέναντι στα εγκλήματα του λευκού κολάρου, ενώ είναι μια χαρά αποτελεσματικό και αυστηρό απέναντι σε μια πολύτεκνη καθαρίστρια. Χωρίς Δικαιοσύνη δεν νοείται δημοκρατία. Γι’ αυτό τι θα κάνετε;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Συμφωνώ ότι με τη Δικαιοσύνη υπάρχει ένα τεράστιο ζήτημα. Αν θέλεις, θα έλεγα ότι το βασικό σύνθημα του ΣΥΡΙΖΑ το επόμενο διάστημα πρέπει να είναι ένα: Περισσότερη Δικαιοσύνη. Και αυτό τα πιάνει όλα. Και τον θεσμό της Δικαιοσύνης, και την κοινωνική δικαιοσύνη, την καθημερινότητά μας, τους μισθούς μας..

Κάναμε πράγματα στον χώρο της Δικαιοσύνης, δε θέλω να τα μηδενίζουμε όλα. Προφανώς, υπάρχουν πολλά ακόμα που πρέπει να γίνουν και δεν είμαστε ικανοποιημένοι.

Αλλά, νομίζω ότι και η προσπάθεια να επιταχυνθεί η Δικαιοσύνη μέσα από την ψηφιοποίηση διαδικασιών, μέσα από την πρόσληψη δικαστικών υπαλλήλων, μέσα από την ενίσχυση της Σχολής Δικαστών. Φέραμε τη συνταγματική μεταρρύθμιση μέσα από την οποία καταργήσαμε αυτό το κατάπτυστο άρθρο περί ευθύνης υπουργών, βάλαμε και τη διευκρινιστική δήλωση ώστε να μη θεωρείται η δωροδοκία ότι είναι κατά την άσκηση των καθηκόντων του Υπουργού. Δεν το ψήφισε η Νέα Δημοκρατία. Φέραμε τον Ποινικό Κώδικα που ήταν μια πολύ σημαντική μεταρρύθμιση στο χώρο της Δικαιοσύνης.

Έκανε τις ποινές πιο πραγματικές, ξεχώρισε, δεν ήταν ούτε στη λογική της υπερβολικής τιμωρίας ούτε του ποινικού λαϊκισμού, ας το πω έτσι, ούτε της ατιμωρησίας. Αλλά, βλέπουμε ότι με το που βγήκε η Νέα Δημοκρατία, άλλαξε ξανά τον Ποινικό Κώδικα, δίνοντας τη δυνατότητα στους οικονομικούς εγκληματίες να παίρνουν τα λεφτά τους πίσω, να μην τους κατάσχονται τα χρήματα.

Ο Ποινικός Κώδικας που εμείς φτιάξαμε, έλυσε το ζήτημα αυτό σε σχέση με την καθαρίστρια η οποία διώκεται. Το βασικό ζήτημα όμως το οποίο βάζετε, είναι ένα ζήτημα που κατά τη γνώμη μου έχει να κάνει με την πολιτική βούληση, όχι μόνο να κάνει μεγάλες τομές και μεταρρυθμίσεις στη Δικαιοσύνη, αλλά να εμπιστευθείς τους έντιμους δικαστές που υπάρχουν, για να χτυπήσεις τα κυκλώματα της διαφθοράς μέσα στην ίδια τη Δικαιοσύνη.

Αυτό είναι το κρίσιμο ζήτημα για μένα. Όταν σήμερα βρισκόμαστε τόσα χρόνια μετά και δεν έχει ξεκινήσει καν η δίκη η περιβόητη για το ναρκόπλοιο, όταν βλέπουμε πολύ μεγάλες υποθέσεις να είναι στις καλένδες και στις μικροϋποθέσεις κάποιοι άνθρωποι να πληρώνουν το μάρμαρο. Αυτά είναι τα μεγάλα ζητήματα.

Νομίζω λοιπόν ότι για να τα αντιμετωπίσουμε αυτά, χρειάζεται ισχυρή, επαναλαμβάνω, πολιτική βούληση κι ένα μέτωπο εντιμότητας, με την κοινωνία αλλά και με το ίδιο το δικαστικό Σώμα. Γιατί πιστεύω πράγματι ότι υπάρχουν οι εστίες της διαφθοράς, αλλά υπάρχουν και πάρα πολύ άξιοι, ικανοί, έντιμοι δικαστές που θέλουν να τους δώσεις ανάσα για να μπορέσουν να εξυγιάνουν τον ίδιο τους το χώρο.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Προτού προχωρήσουμε να σας πω και για τους λάτρεις της στατιστικής, ορισμένα στατιστικά και επί της διαδικασίας.

Να σας πω ότι, όπως ανέφερα και νωρίτερα, μίλησα για εκατοντάδες ερωτήσεις οι οποίες τέθηκαν. Στην πραγματικότητα, ήταν 1.600. Ενώ, στη διαδικασία της ψηφοφορίας συμμετείχαν πάνω από 6.000 μέλη της πλατφόρμας isyriza, το οποίο είναι πολύ ενδιαφέρον.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Αλλά φαντάζομαι ότι εάν υπάρχει κι ένα πιο ενδιαφέρον ερώτημα, θα είναι δεκάδες οι χιλιάδες.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Ακριβώς. Θέλω να προχωρήσουμε σε μια ακόμα ερώτηση, στην 6η ερώτηση η οποία αφορά το κόμμα.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Καλησπέρα κ. Πρόεδρε. Ποιες διαδικασίες ανοιχτής και συμμετοχικής διακυβέρνησης σκοπεύει να καθιερώσει το κόμμα στις διαδικασίες πριν και μετά το συνέδριο προκειμένου να ενισχύσει τη συμμετοχή των νέων μελών, με δεδομένες τις δυσκολίες προσαρμογής και ενσωμάτωσής τους στις Οργανώσεις αλλά και ειδικότερα για να υπερβεί την κομματική γραφειοκρατία και τις αγκυλώσεις;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Τι θα κάνουμε για την κομματική γραφειοκρατία με ρωτάτε;

ΕΡΩΤΗΣΗ: Για τις αγκυλώσεις.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Για να υπερβεί την κομματική γραφειοκρατία.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Εντάξει, να κάνουμε αλλά κάντε κι εσείς κάτι, μόνο εμείς θα κάνουμε; Πάρτε το ΣΥΡΙΖΑ στα χέρια σας.

Καταρχάς, πρέπει να σας πω ότι δεν ήταν εύκολη η απόφαση, ακόμα και για ένα κόμμα που πάντοτε τολμά, να πείσουμε τους εαυτούς μας ότι πρέπει να προχωρήσουμε τολμηρά σ’ αυτή τη διαδικασία. Υπάρχουν εύλογα ερωτηματικά, υπάρχουν φόβοι, υπάρχουν ανησυχίες, και πρέπει όλα αυτά να τ’ αντιμετωπίσουμε. Διότι, ξέρετε, και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπως και κάθε εργαλείο, είναι ανάλογα πώς το χρησιμοποιείς. Ένα εργαλείο το χρησιμοποιείς, έναν σουγιά, για ν’ ανοίξεις την κονσέρβα, αλλά μπορείς να το χρησιμοποιήσεις και για να σκοτώσεις, έτσι δεν είναι;

Άρα, εδώ εμείς πρέπει να το χρησιμοποιήσουμε σωστά αυτό το εργαλείο. Πήραμε όμως κάποιες αποφάσεις που νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικές. Πήραμε την απόφαση να προχωρήσουμε προς το συνέδριό μας και να κορυφώσουμε τη διαδικασία ένταξης νέων μελών, δίνοντας ισότιμο ρόλο και στα ψηφιακά μέλη. Δε θέλουμε μόνο ψηφιακά μέλη, μην πάμε εκεί, θέλουμε και ψηφιακά και με αυτοπρόσωπη παρουσία.

Θέλουμε τα ψηφιακά μέλη να έχουν δράση στην καθημερινότητα, δεν τους θέλουμε σπίτι τους. Αλλά, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι είμαστε σε μια εποχή που κάποιοι άνθρωποι είναι αναγκασμένοι να εργάζονται 12 ώρες την ημέρα. Είναι αναγκασμένοι να μην έχουν ωράρια. Σ’ αυτούς τους ανθρώπους πρέπει να δώσουμε το δικαίωμα και τη δυνατότητα, γιατί μας τη δίνει η νέα τεχνολογία αυτή τη δυνατότητα, να συμμετάσχουν στις διαδικασίες, να λένε την άποψή τους. και στον χρόνο που μπορούν να έρχονται στις συγκεντρώσεις μας, στις εκδηλώσεις μας, να έρχονται στις ψηφοφορίες, να έρχονται στις διαδικασίες μας.

Επίσης, πιστεύω ότι πρέπει το κόμμα μας να διαρθρωθεί έτσι, ώστε κάθε Οργάνωση μελών να έχει το συντονιστή και τον υπεύθυνο για τη διαδικτυακή οργάνωση κι όλα τα μέλη να μπορούν να συζητάνε 24 ώρες το 24ωρο τα θέματα που τους αφορούν και να μπορούν να συντονίζονται για δράσεις. Και η δράση δεν είναι μόνο να πας σε μια εκδήλωση και να συζητήσεις με τους συντρόφους σου, αλλά είναι να έχεις μια συμμετοχή στα κοινωνικά δρώμενα που αφορούν την περιοχή σου.

Στους πολιτιστικούς Συλλόγους, στους Συλλόγους Γονέων και Κηδεμόνων, στους Αθλητικούς Συλλόγους, στα Συνδικάτα, στους Δήμους, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, εκεί θέλουμε ενεργά μέλη και θέλουμε να συντονίζεται αυτή η δραστηριότητα και η δράση των μελών μας. Άρα λοιπόν, πήραμε την απόφαση να προχωρήσουμε σ’ αυτή την κατεύθυνση. Μέχρι τις 17 Απριλίου, σε ό,τι αφορά το συνέδριο, θα έχουν τη δυνατότητα να εγγραφούν στον ΣΥΡΙΖΑ όλοι όσοι θέλουν να εγγραφούν είτε δια ζώσης είτε μέσα από τη διαδικτυακή πλατφόρμα με την αίτηση εγγραφής. Με τα στοιχεία τους, θα πάρουν την κάρτα τους από τις Οργανώσεις, ακόμα και την ημέρα της ψηφοφορίας, και θα πάρουν κι έναν κωδικό. Και μ’ αυτόν τον κωδικό, θα μπορούν να έχουν το δικαίωμα ψήφου για κρίσιμες αποφάσεις του κόμματός μας, και μέσα από το κινητό τους τηλέφωνο, τον υπολογιστή τους, μέσα από την πλατφόρμα. Αυτό πιστεύω ότι είναι ένα μεγάλο βήμα, ταυτόχρονα ένα μεγάλο στοίχημα και πρέπει να δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις για να πετύχει.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Θα προχωρήσουμε στην 7η ερώτηση, η οποία πρέπει να σας πω ότι κι από την εμπειρία μου τουλάχιστον τη δημοσιογραφική στα Μέσα Ενημέρωσης, όποτε έρχομαι σ’ επαφή με πολίτες, αρκετοί μου το λένε αυτό, αλλά έχει πολύ ενδιαφέρον ως ερώτημα.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Καλησπέρα κι από μένα, Πρόεδρε, καλησπέρα σε όλους. Στην πρώτη διακυβέρνηση της Αριστεράς πήγαμε λίγο με τον σταυρό στο χέρι, όπως λένε. Μήπως θα έπρεπε τη δεύτερη φορά να είμαστε λίγο πιο αποτελεσματικοί όσον αφορά τη διαφθορά και το βαθιά ριζωμένο κράτος της Δεξιάς;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Εσύ πρέπει να είσαι φίλος του Πολάκη. Θα συμφωνήσω μαζί σου στο ότι πρέπει να είμαστε πιο αποφασιστικοί, δεν υπάρχει αμφιβολία ως προς αυτό. Θα βάλουμε όμως, για να μη δημιουργηθεί καμία εντύπωση, μς αποφασιστικότητα, επαναλαμβάνω, αυτό το τρίπτυχο: Κανόνες, αξιοκρατία, διαφάνεια και να προσθέσω και λογοδοσία. Ναι, πρέπει να είμαστε πιο αποφασιστικοί ως προς αυτό.

Από ‘κει και πέρα, πρέπει να δούμε κατά περίπτωση τι σημαίνει αυτό που λες. Πού πήγαμε και πού δεν πήγαμε με τον σταυρό στο χέρι. Τι πετύχαμε και τι δεν πετύχαμε, τι δυνατότητες είχαμε να πετύχουμε. Αλλά, νομίζω ότι σε γενικές γραμμές η βούληση της πλειοψηφίας της ελληνικής κοινωνίας ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ, η Πρώτη Φορά Αριστερά, να έρθει για ν’ αλλάξει τις διαδικασίες, ν’ αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο αλλά και να τιμωρήσει τους υβριστές, αυτό έλεγε ο κόσμος.

Πρέπει να πούμε στον ελληνικό λαό ότι οι κυβερνήσεις δεν τιμωρούν, δεν δικάζουν, οι δικαστές δικάζουν. Οι κυβερνήσεις όμως αλλάζουν ενδεχομένως το θεσμικό πλαίσιο ή βοηθούν το θεσμικό πλαίσιο ώστε να δώσουν ανάσα στους δικαστές να προχωρήσουνε. Δεν κουκουλώνουν υποθέσεις, αναδεικνύουν υποθέσεις. Εμείς το κάναμε αυτό. Το κάναμε με την υπόθεση της Νοβάρτις. Και βλέπετε πώς προσπαθούν να μετατρέψουν τη μέρα σε νύχτα. Να μετατρέψουν το σκάνδαλο, ένα από τα μεγαλύτερα σε όλη την Ευρώπη, σε σκευωρία.

Υπάρχει λοιπόν η αίσθηση σ’ έναν κόσμο, ότι δεν προχωρήσαμε όσο αποφασιστικά και όσο βαθιά μπορούσαμε σ’ αυτή τη σύγκρουση. Νομίζω ότι είναι εν μέρει σωστή, διότι το γεγονός ότι συγκρουσθήκαμε με τα μεγάλα συμφέροντα, αποδεικνύεται μόνο και μόνο από τις τηλεοράσεις σήμερα. Ανοίξτε τους τηλεοπτικούς σας δείκτες και θα το δείτε. Αναγκάσαμε τους μιντιάρχες, από το 1990, για πρώτη φορά να πληρώσουν για τις δημόσιες συχνότητες τις οποίες εκμεταλλεύονται και αξιοποιούν. Πρώτη φορά συνέβη αυτό. Δεν κάναμε καμία κολεγιά μαζί τους προκειμένου να αποκτήσουμε κάποιον να αγαπάει τον ΣΥΡΙΖΑ και να τον χαϊδεύει, όπως αγαπάνε και χαϊδεύουν τη Ν.Δ.

Αυτό, όπου πάμε και όπου βρεθώ, μου λένε είναι το μειονέκτημά σας. Εγώ θα τους πω, όχι. Αυτό είναι το παράσημό μας, διότι εάν μετά από 4,5 χρόνια είναι όλα τα μέσα ενημέρωσης τα μεγάλα απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ, μη φιλικά προς τον ΣΥΡΙΖΑ, σημαίνει ότι εμείς δεν κάναμε αυτό που κάνανε όλοι οι προηγούμενοι. Δεν κάναμε διαπλοκή. Δεν αποκτήσαμε χορηγούς, δεν τα βρήκαμε με νταβατζήδες, όπως λέει κάποιος άλλος, εγώ δεν λέω τέτοιες κουβέντες. Δεν τα κάναμε όλα αυτά. Αυτό είναι το παράσημό μας ταυτόχρονα.

Συγκρουστήκαμε όπου μπορούσαμε να συγκρουστούμε. Έπρεπε, ενδεχομένως να είμαστε πιο αποφασιστικοί. Τώρα έχουμε και τη γνώση και την ισορροπημένη εμπειρία που δεν την είχαμε και γι’ αυτό, όπως είπα προχθές στην Κεντρική Επιτροπή, τη δεύτερη φορά δεν θα υπάρχουν δικαιολογίες.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Ο προηγούμενος φίλος που έθεσε μόλις την ερώτηση, μίλησε για τον σταυρό στο χέρι. Ότι ίσως πήγε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με τον σταυρό στο χέρι, αλλά κάπως παρεμφερής.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Μήπως εννοούσε την εκκλησία;

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Η επόμενη ερώτηση. Για πάμε να ακούσουμε την ερώτηση νούμερο 8, παρακαλώ.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Καλησπέρα. Στη διάρκεια της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, η στάση της κυβέρνησης απέναντι στην εκκλησία υπήρξε μάλλον υποχωρητική. Το θέμα του διαχωρισμού κράτους – εκκλησίας, προς απογοήτευση των συντρόφων με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις θρησκευτικές ελευθερίες, δεν τέθηκε ποτέ με θάρρος πάνω στο τραπέζι. Συμφωνείτε;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Αυτό είναι η άποψή σου. Εάν είναι η άποψή σου θα τη σεβαστώ. Αλλά δεν θα συμφωνήσω. Και θα σου πω γιατί δεν θα συμφωνήσω. Γιατί, πρώτα απ’ όλα, προχωρήσαμε με θάρρος στη συνταγματική μεταρρύθμιση του άρθρου 3.

Και φυσικά αυτό δεν υλοποιήθηκε, διότι στις τελευταίες εκλογές χάσαμε. Η Ν.Δ. κέρδισε την πλειοψηφία στη Βουλή και δεν υπερψήφισε το άρθρο 3. Τη μεταρρύθμισή του. Αλλά πέραν αυτού, νομίζω, και δεν πρέπει να το υποτιμούμε, ότι φτάσαμε σε ένα πολύ θετικό βήμα μέσα από διάλογο και σύνθεση με την ηγεσία της εκκλησίας.

Μπορεί να μην ήταν το μέγιστο των δικών μας προσδοκιών, αλλά ήταν ένα πάρα πολύ σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση του εξορθολογισμού των σχέσεων του κράτους και της εκκλησίας, στην κατεύθυνση δηλαδή να απαλλαγεί η εκκλησία από τον εναγκαλισμό του κράτους και το κράτος από τον εναγκαλισμό της εκκλησίας.

Έδινε στην εκκλησία κάτι πολύ σημαντικό γι’ αυτούς. Μια προοπτική οικονομικής αυτοδυναμίας. Και στο κράτος, τη δυνατότητα να εκσυγχρονιστεί, να εξευρωπαϊστεί, να φύγει από αυτό τον εναγκαλισμό με την εκκλησία. Τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ.

Και νομίζω ότι ήταν πολύ σημαντικό αυτό το βήμα και πολύ σημαντικό το ότι έγινε χωρίς να πάμε σε μια μετωπική σύγκρουση, σε ρήξη. Θα ήταν ένας βελούδινος χωρισμός. Δεν ξέρω εάν είναι καλή η λέξη διαζύγιο. Ένα βελούδινο διαζύγιο.

Γιατί δεν προχώρησε αυτό; Δεν προχώρησε αυτό γιατί, ενώ είχαμε συμφωνήσει με την ηγεσία της εκκλησίας, η ιεραρχία, κάτω από τις πιέσεις, τις έντονες πιέσεις, τις κομματικές πιέσεις από τη «δεξιά του Κυρίου» ακύρωσε αυτή τη συμφωνία που μας πήγαινε μπροστά. Κατάφερε να ανατρέψει μια απόφαση που, κατά την άποψή μου, επαναλαμβάνω, ήταν προς όφελος και του κράτους και της εκκλησίας.

Κάποιοι, και εσύ ενδεχομένως λέτε ότι, όχι, δεν έπρεπε να πάμε μέσα από διάλογο. Έπρεπε να πάμε συγκρουσιακά. Να πούμε, είμαστε κυβέρνηση, αποφασίζουμε και προχωράμε.

Προσέξτε όμως λίγο. Θυμάστε σε ποια περίοδο εμείς γίναμε κυβέρνηση; Είχαμε να συγκρουστούμε με τους δανειστές μας και την τρόικα. Είχαμε να συγκρουστούμε με τα ισχυρά οικονομικά συμφέροντα στην Ελλάδα. Είχαμε να συγκρουστούμε με τους καναλάρχες, τους μιντιάρχες για τις τηλεοπτικές άδειες. Είχαμε να συγκρουστούμε με μια αντιπολίτευση η οποία έλεγε τώρα να πέσετε, αύριο θα πέσετε, καταστρέφετε τη χώρα.

Είχαμε να συγκρουστούμε, διότι ανοίξαμε την προοπτική -τότε είχε ξεκινήσει-, για την επίλυση ενός κρίσιμου εθνικού θέματος, το μακεδονικό. Και κάποιοι έλεγαν, μέσα σε όλες αυτές τις συγκρούσεις, να πάμε και σε αυτό συγκρουσιακά. Είτε το έλεγαν επειδή αγνοούσαν τον ρόλο που παίζουν οι συσχετισμοί δύναμης στην πολιτική εξέλιξη των πραγμάτων, είτε επειδή είχαν εκ των προτέρων θεωρήσει δεδομένο ότι δεν θα αντέξουμε και έπρεπε να πέσουμε ηρωικά.

Εάν ήταν να πέφταμε ηρωικά, μπορούσαμε να πέσουμε και το 2015 ηρωικά. Στόχος δεν ήταν να πέσουμε ηρωικά, στόχος μας ήταν να προχωρήσουμε δυο βήματα μπροστά την κοινωνία. Για τους αδύναμους, για τους μισθούς, για τους εργαζόμενους και να προχωρήσουμε ταυτόχρονα και τέτοιες μεγάλες θεσμικές τομές.

Φτάσαμε στη βρύση, δεν ήπιαμε νερό, όχι με δική μας ευθύνη. Όμως, μπροστά μας είναι η δυνατότητα να επανέλθουμε σε αυτό.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Πάμε στην επόμενη ερώτηση γιατί έχει και αυτή ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ερώτηση νούμερο 9. Παρακαλώ.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Καλησπέρα και από εμένα Πρόεδρε. Νιώθετε να απειλείται το εγχείρημα της διεύρυνσης από τις περιβόητες συνιστώσες; Θα καταφέρετε τελικά να ελέγξετε και να υπερβείτε τους κομματικούς μηχανισμούς; Τις κατακερματισμένες φράξιες και τις ιδεολογικές ομαδοποιήσεις;

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Από όταν εκλεχτήκατε Πρόεδρος πρέπει να την ακούτε αυτή την ερώτηση.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Ναι.

Εγώ είμαι της άποψης ότι τα κόμματα, και ιδίως τα κόμματα της Αριστεράς, πρέπει να είναι ζωντανοί οργανισμοί και πρέπει να υπάρχουν διαφορετικές απόψεις. Και η διαφορετικότητα, η διαφορετική άποψη, η έκφρασή της δημόσια, ανοιχτά, η προσπάθεια να κερδίσει μέσα από τη δημοκρατία η μία άποψη την άλλη, είναι πλούτος. Δεν είναι πρόβλημα.

Από την άλλη, βεβαίως, εγώ θέλω να παραδεχτώ ότι σήμερα βρισκόμαστε σε μια φάση που δυστυχώς δεν έχουμε μια ζωντανή λειτουργία των ιδεολογικών ρευμάτων μέσα στο κόμμα, γιατί μιλήσατε για συνιστώσες. Συνιστώσες είχαμε στον παλιό ΣΥΡΙΖΑ.

Η αλήθεια είναι ότι οι λεγόμενες τάσεις που ευλόγως λειτουργούνε και πρέπει να λειτουργούνε, ολοένα και λιγότερο παράγουν ιδέες και πολιτική. Και υπό μια έννοια, θα μπορούσα να τολμήσω να πω ότι, στον βαθμό που δεν παράγουνε ιδέες και πολιτική, αρχίζουν να φθείρονται και αρχίζουν να παράγουν παρέες, ομαδοποίηση, όπως είπατε και εσείς. Υπό αυτή την έννοια, είναι λίγο παρωχημένες σήμερα.

Πώς θα μπορέσουμε να το αντιμετωπίσουμε αυτό; Πιστεύω ότι πρέπει να το αντιμετωπίσουμε με συντροφικότητα, με διάλογο και με δημοκρατία.

Εγώ ακούω με πολύ μεγάλη προσοχή την κριτική που ασκείται ή την πολιτική τοποθέτηση συντρόφων που έχουν μια αγωνία και λένε ότι το κόμμα μας πρέπει να έχει κανόνες. Ότι το κόμμα μας πρέπει να είναι συλλογικό. Πρέπει να είναι δημοκρατικό. Δεν πρέπει να είναι αρχηγικό. Και εγώ το πιστεύω αυτό.

Και το πιστεύω διότι, ξέρετε γιατί; Γιατί θεωρώ τον εαυτό μου απαλλαγμένο από μια προσπάθεια να αποδείξει. Δεν έχω να αποδείξω κάτι. Βρέθηκα σε θέσεις ευθύνης χωρίς να τις διεκδικήσω και στον Συνασπισμό και στον ΣΥΡΙΖΑ και Πρωθυπουργός.

Αυτή τη στιγμή με ενδιαφέρει να κάνουμε κάτι το οποίο θα είναι πρωτοποριακό σε ευρωπαϊκό επίπεδο, θα έλεγα, για την Αριστερά. Να φτιάξουμε δηλαδή ένα κόμμα ζωντανό, ανοιχτό, δημοκρατικό, μαζικό της Αριστεράς που να είναι η καρδιά της προοδευτικής παράταξης και να είναι και κυβερνώσα Αριστερά και ριζοσπαστική ταυτόχρονα.

Και άρα, ξέρω ότι μας παρακολουθούν σε όλη την Ευρώπη γι’ αυτό που κάνουμε και ίσως σε όλο τον κόσμο. Πρέπει να πετύχουμε και να αξιοποιήσουμε και τα θετικά βήματα που βλέπουμε σε όλο τον κόσμο να συμβαίνουν. Όπως για παράδειγμα, αυτό που κάνουμε τώρα εδώ, το isyriza, την πλατφόρμα, τους ανθρώπους που έρχονται και συμμετέχουν και στηρίζουν μια προσπάθεια μαζικά. Το κάνει ο Σάντερς, το κάνουν οι Ποδέμος, το κάνουν και αλλού στην Ευρώπη και στον κόσμο και στην Ευρώπη. Και στους Εργατικούς στη Βρετανία.

Λέω λοιπόν ότι μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε το ζήτημα αυτό που θέσατε και είναι κρίσιμο μέσα από τη δημοκρατία, μέσα από το διάλογο και μέσα από μια προσπάθεια να προχωρήσουμε και σε μια ανασύνθεση και των ιδεολογικών ρευμάτων, στο νέο μεγάλο κόμμα το οποίο θέλουμε να συγκροτήσουμε.

Και όσο πρόβλημα είναι να έχουμε κλειστές ηγεσίες που να αποφασίζουν, αλλά συλλογικότητες -είμαι υπέρ της συλλογικότητας-, άλλο τόσο πρόβλημα είναι και να παίρνονται οι αποφάσεις σε ξεχωριστά δωμάτια, των ξεχωριστών οργανώσεων, των τάσεων και όχι στα όργανα.

Εγώ λοιπόν λέω να κάνουμε το βήμα οι κρίσιμες και μεγάλες αποφάσεις να παίρνονται από τη βάση. Από τη βάση του κόμματος. Θα εισηγηθώ στο συνέδριο τα μεγάλα διακυβεύματα, οι μεγάλες αποφάσεις για συμμετοχή σε κυβέρνηση, για κρίσιμα θέματα, να ψηφίζει η βάση απευθείας. Όχι γνωμοδοτικά, να αποφασίζει αποφασιστικά. Τα κρίσιμα αυτά θέματα πιστεύω ότι πρέπει να τα δώσουμε στη βάση και μόνο έτσι θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε μπροστά.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Δυο παρατηρήσεις. Έχω δει ότι εσύ Πρόεδρε θέλεις να απαντήσεις για περισσότερο χρόνο σε ό,τι αφορά το κόμμα. Είναι πολύ ενδιαφέρον.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Ξεπερνάω το χρόνο στο κόμμα.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Ναι.

Το δεύτερο είναι ότι, στις ερωτήσεις που έχουν τεθεί μέχρι τώρα, φτάσαμε στη μέση, θα πάμε στην 10η ερώτηση, αλλά δεν έχει ακουστεί τίποτα αναφορικά με το μνημόνιο. Δεν υπάρχει κάποια ερώτηση.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Δεν υπάρχει μνημόνιο. Αφού το τελειώσαμε το μνημόνιο.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Αλλά, πάμε στη 10η ερώτηση που αφορά την οικονομική πολιτική. Να την ακούσουμε.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Καλησπέρα Πρόεδρε. Στις επόμενες εκλογές, ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι κυβέρνηση. Τι θα κάνει και με ποιο χρονικό ορίζοντα ώστε οι μισθοί και οι συντάξεις να επανέλθουν στην αγοραστική τους δύναμη στα προ κρίσης επίπεδα;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Πολύ ενδιαφέρον θέμα αυτό. Διότι, νομίζω ότι εκεί κρίνεται τελικά η διαφορά ανάμεσα στη συντηρητική παράταξη που εκπροσωπεί και εκφράζει τα συμφέροντα των λίγων και στην προοδευτική παράταξη, την Αριστερά, η οποία θέλει να εκφράσει τα συμφέροντα των πολλών.

Είναι κρίσιμο το ζήτημα του μισθού. Πολύ κρίσιμο το ζήτημα του μισθού. Και δώσαμε μεγάλη μάχη για τα εργασιακά ζητήματα απέναντι στην τρόικα και στους δανειστές, οι οποίοι συμπύκνωσαν όλη τη νεοφιλελεύθερη ιδεοληψία και τις απόψεις που τις βλέπαμε στην Ελλάδα και πριν τα μνημόνια από γνωστούς και μη εξαιρετέους παράγοντες της οικονομικής και της πολιτικής ζωής. Τον Σύνδεσμο Ελλήνων Βιομηχάνων και όλους τους νεοφιλελεύθερους πολιτικούς.

Αυτές οι πολιτικές λοιπόν, οι απόψεις που λένε ότι θα ενισχύσουμε την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μέσα από τη μείωση των μισθών, οπουδήποτε έχουν εφαρμοστεί, σε όλη την Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο, έχουν αποτύχει.

Διότι, δεν μπορεί η οικονομία να προχωρήσει και η παραγωγικότητα να ανθίσει αν δεν είναι προστατευμένος ο εργαζόμενος, δεν έχει δικαιώματα και δεν έχει και αξιοπρεπή μισθό. Χωρίς μισθούς, δεν υπάρχει ενεργός ζήτηση, δεν υπάρχει κατανάλωση και ξαναγυρνάμε σε αυτό τον φαύλο κύκλο της ύφεσης.

Είδατε τώρα, για να το πω με απλά λόγια για να το καταλάβετε, δεν πέσανε χρήματα στην αγορά, όπως πέφτανε κάθε Χριστούγεννα με το κοινωνικό μέρισμα, και όλοι οι καταστηματάρχες, όλη η αγορά είχε μείωση του τζίρου.

Άρα, λοιπόν, για μας είναι κρίσιμο το θέμα του μισθού και συμπυκνώνει και την ταξική σύγκρουση. Εμείς τι κάναμε; Με το που βγήκαμε από τα μνημόνια, ήρθαμε και είπαμε με νόμο, 11% πάνω ο κατώτατος και κατάργηση του υποκατώτατου. Και ταυτόχρονα εξαγγείλαμε το 2020 7,5% πάνω και άλλο 7,5% το 2021. Δηλαδή, το 2021 να φτάσουμε στα 751, εκεί που ήταν ο μισθός όταν μέσα σε μια νύχτα η κυβέρνηση Σαμαρά, με Βρούτση υπουργό Εργασίας, μείωσε με νόμο 22% και δημιουργήθηκε και ο υποκατώτατος, αυτή η ρατσιστική εξαίρεση για χαμηλότερο μισθό για τους νέους εργαζόμενους.

Αυτή είναι μια στρατηγική, που κατά την άποψή μας είναι κρίσιμη. Και βλέπετε πώς το χειρίζεται τώρα ο κ. Μητσοτάκης, που πριν τις εκλογές έλεγε δήθεν διπλάσιο της ανάπτυξης. Γιατί; Γιατί εμείς λέγαμε το 2020 στο 7,5% και αυτός έλεγε ότι θα έχουμε δήθεν ανάπτυξη 4%, άρα 8% θα είναι η αύξηση με τη Ν.Δ. Δεν θα υπάρξουν αυξήσεις λοιπόν τώρα.

Και βλέπετε και στο θέμα των συντάξεων. Στη σύνταξη, τι κάνουν τώρα; Καταργούνε την 13η. Εμείς θα επαναφέρουμε την 13η σύνταξη και, ανάλογα με την πορεία της οικονομίας, θα γίνει 13η για όλους: και για τους υψηλούς και για τους μέσους. Για τους υψηλούς συνταξιούχους δεν ήταν ολόκληρη σύνταξη, γιατί αυτή ήταν η δημοσιονομική μας δυνατότητα όταν φέραμε αυτό το μέτρο.

Άρα, για μας το θέμα του μισθού και της σύνταξης είναι πολύ κρίσιμο θέμα και εμείς θέλουμε να στηρίξουμε την κοινωνία, γιατί μόνο έτσι μπορεί η οικονομία να προχωρήσει μπροστά. Αυτό σημαίνει για μας δίκαιη ανάπτυξη.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Βγάλατε και είδηση πρέπει να σας πω αναφορικά με την 13η σύνταξη και την ολική επαναφορά της.

Πριν προχωρήσουμε, να σας πω ένα ενδιαφέρον επίσης στατιστικό, ότι το συντριπτικό 75% όσων μελών της πλατφόρμας που υπέβαλαν ερωτήσεις, αποτελούν νέα μέλη της πλατφόρμας. Νέα μέλη του isyriza. Και βεβαίως αυτό κρίνεται. Νομίζω ότι πολύ ικανοποιητικό.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Το 75% όσων υπέβαλαν ερωτήσεις είναι νέα μέλη;

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Ναι.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Είναι πολύ ενθαρρυντικό αυτό και αίρει και κάποιους φόβους που ευλόγως μπορεί να υπάρχουν ότι τα νέα μέλη δεν θέλουν να είναι ενεργά, δεν θέλουν να έχουν ουσιαστική συμμετοχή. Ορίστε, λοιπόν, αυτό είναι ένα πολύ ωραίο παράδειγμα.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Θέλω να πάμε, μια και πλέον φτάσαμε στις μισές ερωτήσεις, θέλω να πάμε στην ερώτηση νούμερο 11 για το κόμμα ξανά.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Καλησπέρα και από εμένα. Καλησπέρα σε όλους. Η ερώτηση είναι η εξής: θεωρείς ότι η υπαρκτή αναγκαιότητα να εκφράσει ο ΣΥΡΙΖΑ πολιτικά και ιδεολογικά τον ευρύτερο προοδευτικό χώρο, συνεπάγεται απαραίτητα τη συμπόρευση με στελέχη του πρώην ΠΑΣΟΚ και την πολιτική του μετατόπιση; Μήπως με αυτό τον τρόπο εμπεδώνεται η άποψη πολλών ότι η εξουσία διαβρώνει και αλλάζει τα κόμματα;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Καλά, αυτό ισχύει. Η εξουσία είναι μπαμπέσα, κατεργάρα είναι η εξουσία. Και αλλάζει τους ανθρώπους και τα κόμματα. Πρέπει να έχεις ισχυρά φίλτρα, ισχυρό μέταλλο για να μην αλλάξεις.

Και το ΠΑΣΟΚ όταν ξεκίνησε δεν ήταν το ΠΑΣΟΚ που κατέληξε μετά τη διακυβέρνηση Σημίτη. Αλλά, προσέξτε, αυτό είναι μια διαρκής διαδικασία και αυτογνωσίας και πάλης και μέσα από τις αντιστάσεις που πρέπει μέσα από την ίδια την εσωτερική μας διαδικασία να έχουμε και τη δημοκρατία στο κόμμα μας, προκειμένου να δημιουργούμε και τον αυτοέλεγχο και τη λογοδοσία την καθημερινή.

Άρα, αυτό που λες για την εξουσία είναι ένα πολύ μεγάλο και κρίσιμο θέμα για κάθε κόμμα που διεκδικεί την εξουσία και κυρίως για την Αριστερά που διεκδικεί την εξουσία. Και πρέπει να το έχουμε στο μυαλό μας.

Θα συνέβαινε όμως είτε ερχόντουσαν ψηφοφόροι ή μέλη του ΠΑΣΟΚ, είτε όχι. Δεν είναι από άλλο μέταλλο οι αριστεροί που δεν μολύνονται από τον ιό της εξουσίας.

Πάω στο δεύτερο ερώτημά σου. Τα τελευταία χρόνια, ιδίως μετά τα μνημόνια, είχαμε με την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ μια μαζική μετακίνηση ψηφοφόρων κυρίως από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ, αλλά όχι μόνο. Και ψηφοφόρων της δεξιάς που είδαν μια εντιμότητα στο ΣΥΡΙΖΑ και ήρθαν εδώ, αλλά ιδίως αυτοί του ΠΑΣΟΚ, εγώ δεν θεωρώ ότι μετακινήθηκαν. Το κόμμα τους μετακινήθηκε. Αυτοί μένανε σταθεροί. Μένανε σταθεροί στο να πιστεύουν σε οράματα, στο να θεωρούν ότι πρέπει να είναι πιο αριστεροί, με πιο κοινωνικό πρόσημο.

Το ΠΑΣΟΚ μετατοπίστηκε στον πολιτικό χάρτη. Δεν μετατοπίστηκαν αυτοί. Όταν χιλιάδες, εκατοντάδες χιλιάδες ψηφοφόροι διαπίστωσαν ότι το κόμμα τους εγκατέλειψε, αυτοί παραμένουν σταθεροί και προσέγγισαν τον ΣΥΡΙΖΑ. Μαζί με τους ψηφοφόρους, ήρθαν και στελέχη. Δεν ήταν μόνο ψηφοφόροι.

Εγώ θεωρώ ότι όλοι αυτοί οι σύντροφοι που προσέρχονται σήμερα στον ΣΥΡΙΖΑ, προερχόμενοι από το χώρο του ΠΑΣΟΚ, είναι ως επί το πλείστον άνθρωποι οι οποίοι γνωρίζουν πάρα πολύ καλά πού πηγαίνουν. Και προσέρχονται έχοντας συνειδητοποιήσει ότι σήμερα αυτό είναι το σπίτι τους. Διότι, ο ΣΥΡΙΖΑ έτσι όπως σήμερα έχει καταφέρει να ανοίξει και τις πόρτες του, είναι ο πολιτικός χώρος που μπορεί να δώσει πνοή στα οράματα και στις αγωνίες του και στις αναζητήσεις του.

Δεν πιστεύω ότι εδώ υπάρχει μια μετακίνηση που έχει ιδιοτελή χαρακτηριστικά, διότι αν ήταν αυτό θα είχε συμβεί ήδη. Σήμερα είμαστε στην αντιπολίτευση. Δεν μοιράζουμε κυβερνητικές θέσεις.

Τώρα, αποκλείεις να υπάρξουν και κάποιοι οι οποίοι θα θελήσουν να αξιοποιήσουν; Με συγχωρείτε, αλλά αυτό νομίζω ότι πρέπει να το έχουμε στο μυαλό μας και να βρούμε τον τρόπο μέσα από τους κανόνες, όπως είπα και πριν και από τον διαρκή έλεγχο να φιλτράρουμε τέτοιες περιπτώσεις. Αλλά, θα ήταν άδικο να τις εντοπίσουμε μονάχα σε αυτούς τους αγωνιστές οι οποίοι, επαναλαμβάνω, παραμένοντας στις αξίες τους έρχονται σήμερα στον ΣΥΡΙΖΑ και εγκαταλείπουν το ΠΑΣΟΚ.

Θα έπρεπε να το βλέπουμε αυτό διαρκώς και για τους δικούς μας ανθρώπους. Για όλους εμάς τους παλιότερους. Αυτό πρέπει να είναι μια διαρκής αγωνία την οποία θα πρέπει να έχουμε.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Το επόμενο ερώτημα αφορά ένα θέμα το οποίο έχει πολυδιαφημιστεί από την κυβέρνηση. Είναι γύρω από τα θέματα προστασίας του πολίτη. Παρακαλώ να ακούσουμε την ερώτηση νούμερο 12.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Καλησπέρα και από εμένα. Το ερώτημα είναι γιατί επιτρέπετε το θέμα της ασφάλειας να θεωρείται προνομιακό θέμα για την κυβέρνηση; Ποιες προτάσεις θα παρουσιάσετε στην ελληνική κοινωνία για το θέμα αυτό και, τέλος, τι αντιπροτείνετε στην αστυνομοκρατία;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Το θέμα της ασφάλειας είναι δύσκολο να μην αποτελεί προνομιακό θέμα της κυβέρνησης, διότι εμπεριέχει ένα αντανακλαστικό που είναι συντηρητικό και είναι ο φόβος. Και επενδύουν σε αυτό.

Εν τούτοις, είναι λάθος γνωρίζοντάς το αυτό που εμείς πολλές φορές έχουμε κάποια αμυντικά αντανακλαστικά. Διότι με τον αυταρχισμό και την καταστολή δεν γεννάς ασφάλεια, ανασφάλεια γεννάς και η στρατηγική της συντηρητικής παράταξης, της Ν.Δ. στην αντιμετώπιση της εγκληματικότητας είναι μια εξ αρχής καταδικασμένη να αποτύχει στρατηγική.

Όταν δηλαδή σήμερα εντοπίζουν και εστιάζουν τη συζήτηση για την ασφάλεια με επικοινωνιακούς όρους μονάχα στα Εξάρχεια και στις καταλήψεις ακατοίκητων σπιτιών στο Κουκάκι και κάνουν επιχειρήσεις με πεντακάμερα και drones και δεκάδες εκατοντάδες αστυνομικούς των ΕΚΑΜ για να πάνε να βγάλουν 4 άτομα από ένα σπίτι, που θα μπορούσε να πάει απλά ένα περιπολικό και να τους βγάλει.

Και την ίδια στιγμή που το κάνουν αυτό, σφάζονται στους δρόμους, όπως προχθές πίσω από την Κουμουνδούρου, παραπροχθές στη Βάρη. Καθημερινά έχουμε εγκλήματα. Όλοι καταλαβαίνουμε ότι εδώ γίνεται μια προσπάθεια επικοινωνιακής χειραγώγησης.

Να δείξουμε στον τηλεθεατή που φοβάται, γιατί βλέπει. Ο πολίτης αισθάνεται ανασφάλεια σήμερα. Αισθάνεται ανασφάλεια και από την εγκληματικότητα, αλλά και από τη ζωή έξω, από όσα συμβαίνουν γύρω μας. Σε αυτόν που δεν του έχει τύχει το κακό, γιατί αυτός που του έχει τύχει το κακό καταλαβαίνει πώς είναι τα πράγματα, ότι να η χώρα, η κυβέρνηση αυτή είναι αποφασισμένη να χτυπήσει τον άτυχο…

Δεν γεννά ασφάλεια αυτό, κατά τη γνώμη μου. Τηλεοπτικό προϊόν γεννά αυτή η πολιτική. Δεν γεννά ασφάλεια το να μη μπορεί ένας νέος άνθρωπος σήμερα να κυκλοφορήσει στον δρόμο γιατί φοβάται να μην το συλλάβουν επειδή έχει μακριά μαλλιά και δεν έχει ταυτότητα.

Πώς το αντιμετωπίζεις αυτό; Καταρχάς, εμείς πρέπει, και θα συμφωνήσω μαζί σου, σιγά σιγά να αρχίσουμε να βάζουμε το θέμα της ασφάλειας και τις προτάσεις μας στον πολιτικό μας λόγο σε μεγάλη προτεραιότητα, σε υψηλή προτεραιότητα, διότι μπορεί να γεννά συντηρητικά αντανακλαστικά ο φόβος, αλλά το θέμα της ασφάλειας είναι θέμα δημοκρατίας. Αν ο πολίτης δεν αισθάνεται ασφαλής, δεν μπορεί να έχουμε δημοκρατία. Αλλά η ασφάλεια έχει πολλές διαστάσεις. Δεν είναι μόνο ασφάλεια απέναντι στην εγκληματικότητα. Είναι ασφάλεια στην εργασία. Είναι ασφάλεια στην κοινωνική πρόνοια και στην υγεία. Είναι ασφάλεια στον μισθό. Είναι η ασφάλεια για τον απόμαχο της ζωής και για τους συνταξιούχους. Είναι όλα. Όλα πρέπει να τα πιάσουμε.

Σε ό,τι αφορά όμως την εγκληματικότητα, πιστεύω ότι θα πρέπει να προχωρήσουμε με γοργά βήματα σε δυο πράγματα. Εκδημοκρατισμό στην Ελληνική Αστυνομία. Είπα κάτι προχθές και μας απαντήσανε. Θέλω να ξαναρωτήσω τον κ. Μητσοτάκη: Γιατί έκανε τον Αρχηγό της Αστυνομίας που επί ΣΥΡΙΖΑ εμείς τρία - τέσσερα χρόνια του κάναμε την τιμή να του ανανεώσουμε τη θητεία και να τον έχουμε; Που ήταν στο Μάτι όμως υπεύθυνος, τότε που έβγαινε ο Μητσοτάκης και έλεγε ότι η Αστυνομία έχει τεράστια ευθύνη.

Γιατί τον έκανε Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης; Πρέπει να απαντήσει. Γιατί δεν είχε άλλον να βάλει; Ποιο γραμμάτιο ξεπληρώνει ο κ. Μητσοτάκης; Πρέπει να μας απαντήσει. Δεν είχε άλλον να βάλει; Αυτόν που έβριζε ότι κατέστρεψε; Εγώ δεν λέω ότι ο άνθρωπος είχε καμία ευθύνη για τις πυρκαγιές, για να μην με παρεξηγήσουν.

Λέω όμως ότι εδώ υπάρχει κάτι ύποπτο και πρέπει να μας απαντήσει. Απαντώ λοιπόν: Εκδημοκρατισμός στην Ελληνική Αστυνομία και επαγγελματισμός στην Ελληνική Αστυνομία, όχι να πλακώνουν στο ξύλο τα παιδάκια, όπως έγινε το περιστατικό εκείνο που προχώρησε ο Χρυσοχοΐδης και σε έρευνα. Αλλά να είναι δίπλα όταν γίνεται το έγκλημα ώστε ο πολίτης να αισθάνεται ασφαλής.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Μπορεί να είναι λίγο γρουσούζικος ο επόμενος αριθμός. Νούμερο 13 ερώτηση, αλλά είναι και ιδιαίτερο θέμα γιατί κι αυτό τρέχει.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Καλησπέρα και από εμένα Πρόεδρε. Πώς πιστεύετε ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί η τουρκική επεκτατική τάση απέναντι στη χώρα μας σε περίπτωση κλιμάκωσής της;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Σε αυτό έβαλες το 13;

Νομίζω ότι αυτό που χρειάζεται η χώρα είναι να ξαναγυρίσει στο δόγμα της πολυδιάστατης και ενεργητικής εξωτερικής πολιτικής. Πολυδιάστατη ενεργητική εξωτερική πολιτική.

Και αυτό δεν είναι ένας τίτλος, αλλά είναι ένα στρατηγικό σχέδιο που αντιλαμβάνεται τα πλεονεκτήματα που έχει η χώρα από τη θέση της στον χάρτη. Που αντιλαμβάνεται τη δυνατότητά της να βρίσκεται σε συμμαχίες, όπως στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στο ΝΑΤΟ, αλλά ταυτόχρονα να είναι μια χώρα με πολυδιάστατη πολιτική, δηλαδή να έχει συνεργασίες και με άλλες κρίσιμες περιφερειακές δυνάμεις, ή κρίσιμες δυνάμεις, όπως η Ρωσία, η Κίνα.

Η Ελλάδα ανέκτησε τη γεωπολιτική της δυναμική τα χρόνια του ΣΥΡΙΖΑ. Την Ανέκτησε. Ήταν μαύρο πρόβατο όταν αναλάβαμε και στην Ευρώπη και κανείς δεν της έδινε σημασία.

Δεν την ανέκτησε μέσα από το δόγμα το προβλέψιμου συμμάχου. Όταν πηγαίνεις στον πρόεδρο Τραμπ και κάθεσαι βουβός. Μιλάς 72 δευτερόλεπτα. Τον σκουντάς για να πεις μια λεξούλα και μετά δηλώνεις προβλέψιμος και μετά δίνεις και συγχαρητήρια για την εκτέλεση του Σουλεϊμανί, και άρα δημιουργείς και άλλους εχθρούς ως χώρα χωρίς κανένα λόγο. Έτσι, δεν μπορείς να προσδοκάς οφέλη στην εξωτερική πολιτική, διότι ο προβλέψιμος είναι προβλέψιμος. Τελείωσε. Δεν τον λογαριάζουνε.

Νομίζω ότι είναι λάθος η στρατηγική της κυβέρνησης. Γεννά κινδύνους. Εγκυμονεί κινδύνους αυτή η στρατηγική. Βλέπουμε πως σε ότι αφορά την αντιμετώπιση της προκλητικότητας της Τουρκίας υπάρχει μια αντιφατική φάση. Είχανε ξεκινήσει με μια λογική κατευνασμού με την έννοια ότι προσπαθούσαν να συνδέσουν το προσφυγικό με τα ελληνοτουρκικά και δεν θέλανε να ενοχλήσουνε τους γείτονές μας.

Ενώ, όταν έχεις κάποια κυριαρχικά δικαιώματα πρέπει να τα υπερασπίζεσαι, ανεξαρτήτως εάν δέχεσαι απειλές για το προσφυγικό. Άλλο το προσφυγικό, άλλο τα κυριαρχικά δικαιώματα. Άλλο το Αιγαίο και άλλο η Ανατολική Μεσόγειος.

Και ακολούθως επίσης, είδαμε ένα αλαλούμ. Την ώρα που ο Πρωθυπουργός συνομιλούσε με τον Τούρκο Πρόεδρο, είδαμε να βγαίνει το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και να λέει ότι καταργούμε τα μέτρα οικοδόμησης της εμπιστοσύνης και μετά να παίρνουν πίσω αυτή την ανακοίνωση. Μετά είδαμε την υπόθεση του OrucReis, που μας είπανε ότι το πήρε ο άνεμος και φύσηξε και πήγε δυτικά, ενώ φυσούσε από δυτικά προς ανατολικά.

Μετά μας είπανε ότι κάνανε ασκήσεις ψυχραιμίας, δίνοντας ο ένας τον άλλον κουράγιο για να είναι ψύχραιμοι εκείνες τις δύσκολες ώρες. Και μετά μας είπαν ότι συνεννοηθήκανε με τον Ερντογάν για να μην πάνε να καταθέσουν στεφάνι στα Ίμια, μην τυχόν συνεχίσει. Αυτά είναι ανησυχητικά. Είναι φαινόμενα έλλειψης στρατηγικής και αδυναμίας να μπορέσεις να παίξεις έναν ρόλο όπως αρμόζει στις μέρες μας. Έναν ρόλο σθεναρής, ισχυρής παρουσίας για την υπεράσπιση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, παντού, στεριά, αέρα, θάλασσα, αλλά ταυτόχρονα ως μια δύναμη ειρήνης και διαλόγου.

Να μην κλείνουμε τα κανάλια διαλόγου με την Τουρκία. Να είμαστε ανοιχτοί στον διάλογο και στην εξεύρεση λύσεων. Αλλά ταυτόχρονα να είμαστε ανοιχτοί δίνοντας μια εικόνα αποφασιστικότητας και όχι μια εικόνα ενός επαρχιώτη, ας το πούμε έτσι, και κακόμοιρου που δηλώνει προβλέψιμος και δεν ξέρει πού πατάει και πού βρίσκεται.

Δεν αξίζει αυτή η εικόνα στη χώρα μας, ιδίως μετά από 4,5 χρόνια που αναβαθμίσαμε το ρόλο της στο διεθνές γίγνεσθαι.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Η επόμενη ερώτηση με αφορά και λόγω επαγγέλματος, δημοσιογράφος, η ερώτηση νούμερο 14 και είναι νομίζω μια από τις ερωτήσεις που αφορούν όχι μόνο την Ελλάδα και την πολιτική της ζωή, αλλά είναι και παγκόσμιο ζήτημα. Παρακαλώ.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Ένας από τους καθοριστικούς παράγοντες για την ήττα των πρόσφατων εκλογών ήταν τα συστηματικά fakenews από την τότε αντιπολίτευση τόσο για το κόμμα, όσο και για σας.

Για αυτά, υπήρξε ελάχιστος αντίλογος και για ακόμη λιγότερα κάποια άλλη αντιμετώπιση. Η ερώτηση είναι: υπάρχει πλάνο για τη συστηματική αντιμετώπιση των fakenews;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Τα fakenews είναι μια μάστιγα όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς και η αντιμετώπισή τους δεν είναι μια εύκολη ιστορία, γιατί ξέρετε πώς λειτουργούν. Μπορείς να το διαψεύσεις. Το διαψεύδεις την άλλη μέρα, αλλά έχει σημασία πόσες χιλιάδες άνθρωποι θα ακούσουν την είδηση και πόσες χιλιάδες άνθρωποι θα ακούσουν τη διάψευση. Και εάν θα είναι οι ίδιοι αυτοί και πόσοι θα πιστέψουν τη διάψευση.

Άρα, εδώ είναι μια μάστιγα για τη δημοκρατία. Γίνεται με οργανωμένο τρόπο. Δεν ξέρω εάν είδατε για το CambridgeAnalytica ένα ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ στο Netflix για το πώς γίνεται ο υβριδικός πόλεμος σε μεγάλες εκλογικές αναμετρήσεις σε όλη την Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, και το πώς αξιοποιήσανε τα στοιχεία, τα προσωπικά δεδομένα μέσα από το facebook για να βομβαρδίζουν με ψεύτικες ειδήσεις, ή με κατευθυνόμενες πληροφορίες συγκεκριμένες ομάδες πολιτών για να κερδίσουν στις εκλογές.

Εδώ στήνονται ολόκληρα κέντρα με ισχυρή οικονομική στήριξη από την πλευρά της ακροδεξιάς που κάνουν αυτή τη δουλειά. Εδώ υπάρχει ολόκληρο σύστημα. Ο Μπάνον έρχεται και εγκαθιδρύεται στην Ευρώπη ως ο υποστηρικτής του Τραμπ για να στηρίξει ακροδεξιές πολιτικές δυνάμεις στην Ευρώπη, ενισχύοντας οικονομικά και κάνοντας τέτοιου είδους υποστήριξη.

Αυτή είναι μια πραγματικότητα. Μοιάζουν λίγο συνωμοσιολογικά αυτά που λέω, αλλά δεν είναι. Δεν είναι. Είναι μια πραγματικότητα, ότι διεξάγεται ένας μεγάλος πόλεμος για τη διάσωση της πληροφορίας. Βρισκόμαστε εξάλλου στην εποχή της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης. Είναι χαρακτηριστικό ότι σήμερα στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης οι πιο προσοδοφόρες επιχειρήσεις είναι επιχειρήσεις δεδομένων, με βάσεις δεδομένων ψηφιακής τεχνολογίας και όχι ενεργειακοί κολοσσοί, αλλά ψηφιακοί κολοσσοί. Έχουν μεγάλη αξία τα δεδομένα.

Και πρέπει σε αυτή την εποχή και εμείς να δούμε με ποιο τρόπο θα προστατεύσουμε τη δημοκρατία. Είναι πολύ κρίσιμο αυτό. Κατά την άποψή μου, βεβαίως πέσαμε θύματα κι εμείς αυτής της συστηματικής προσπάθειας. Και στις εκλογές. Το έκαναν με λίγο άγαρμπο τρόπο στην Ελλάδα. Προσπάθησε ο Μητσοτάκης κιόλας στη Βουλή, αν θυμάστε, ν’ αξιοποιήσει διάφορα fakenews μ’ έναν ιδιαίτερα προσβλητικό τρόπο, νομίζω ότι αυτό του γύρισε μπούμερανγκ και σε ό,τι αφορά την οικογένειά μου, σε ό,τι αφορά τα εισοδήματά μου, σε ό,τι αφορά την προσωπική μου ζωή.

Νομίζω όμως ότι ο καλύτερος τρόπος για να προστατευθούμε από τα fake news, είναι να αξιοποιήσουμε εμείς τη δυνατότητα που μας παρέχουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και η δια ζώσης επαφή με τους πολίτες, για να μπορούμε να είμαστε εκεί και να απαντάμε με ταχύτητα. Η αδιαμεσολάβητη επικοινωνία, κατά την άποψή μου δεν έχει τελειώσει εξαιτίας της ανάπτυξης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, είναι πάρα πολύ σημαντική, η επαφή με τους ανθρώπους, στο καφενείο, στους χώρους δουλειάς, στη γειτονιά, η συνομιλία με τους ανθρώπους, αλλά και μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Εγώ θεωρώ ότι το μεγάλο όπλο για την Αριστερά είναι η αλήθεια. Πάντοτε ήταν η αλήθεια. Η υπεράσπιση της αλήθειας και της Δικαιοσύνης. Και ο τρόπος για να μπορέσουμε να το κάνουμε αυτό είναι, όπως έχω πει πολλές φορές, να γίνουμε όλοι μας, αποδέκτες, πομποί και αναμεταδότες του μηνύματος της αλήθειας και της Δικαιοσύνης.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Μπορεί να βοηθήσει και ο isyriza σε αυτό, έτσι;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Και βέβαια θα βοηθήσει, πιστεύω. Αν τον χειριστούμε σωστά και αν απαλλαγούμε από διάφορες προκαταλήψεις και αγκαλιάσουμε αυτή την προσπάθεια και τον κόσμο που έρχεται να εμπλακεί στην πλατφόρμα και δεν βλέπουμε διάφορους εφιάλτες, ότι έρχονται κάποιοι να καταλάβουν, να μας αλώσουν, να μας αλλοιώσουν και όλοι πρέπει να συμβάλλουμε, δηλαδή όλα τα μέλη μας πρέπει να ενταχθούν σ’ αυτή την προσπάθεια.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Ερώτηση νούμερο 15 για το κόμμα, είναι μια ιδιαίτερη ερώτηση.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Καλησπέρα Πρόεδρε κι από μένα. Η δύναμη της Αριστεράς ήταν ο πατριωτισμός και η διαφύλαξη της ταυτότητας και των πολιτισμικών χαρακτηριστικών της εργατικής και αγροτικής τάξης. Σήμερα, η δεξιά προπαγάνδα έχει καταφέρει να διαμορφώσει την εντύπωση στην κοινή γνώμη ότι η Αριστερά ταυτίζεται με τις αντεθνικές δυνάμεις. Πώς μπορούμε να το αντιστρέψουμε αυτό;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Νομίζω ότι η προπαγάνδα είναι αυτή, πράγματι, την είδαμε πάρα πολύ έντονη ιδίως την προηγούμενη χρονιά. Θυμηθείτε τι γινόταν ένα χρόνο πριν. Είμαστε στο Φλεβάρη, κάπου τώρα τέτοια εποχή νομίζω ψηφίζαμε στη Βουλή, είχαν κορυφωθεί αυτές οι διαδηλώσεις κι αυτό το διχαστικό κλίμα. Η επιλογή της Νέας Δημοκρατίας τότε ήταν να ταυτιστεί με ακραίες απόψεις και ακραίους κύκλους, να δηλητηριάσει την ελληνική κοινωνία, να χωρίσει για άλλη μια φορά σε προδότες και πατριώτες. Δεν είναι σπάνιο αυτό, έχει συμβεί κι άλλες φορές στην ιστορία μας, μια διχαστική λογική, όμως νομίζω ότι η ίδια η πράξη της Δεξιάς, συντηρητικής παράταξης, αποδεικνύει κάθε φορά τον πατριωτισμό και την εθνική ευθύνη της Αριστεράς.

Μιλούσαν παλαιότερα για εθνικόφρονες και εθνοπροδότες και οδήγησαν στην τραγωδία της Κύπρου. Αυτοί που παρίσταναν τους εθνικόφρονες οδήγησαν στην τραγωδία της Κύπρου κι όχι η Αριστερά. Η Αριστερά αντιθέτως, πάντοτε από τα δύσκολα χρόνια της κατοχής και της αντίστασης μέχρι τις μέρες μας, στη μάχη για την αποκατάσταση της δημοκρατίας και αργότερα, πάντοτε με στάση εθνικής ευθύνης, υπερασπιζόταν πάντοτε και τα κυριαρχικά δικαιώματα, αλλά και την έννοια της πατρίδας με την έννοια, όχι του διχασμού ανάμεσα στους δικούς μας και τους ξένους, αλλά με μια έννοια του ότι ο πατριωτισμός στις μέρες μας, ο σύγχρονος πατριωτισμός είναι όχι να μισείς την πατρίδα των άλλων, αλλά να αγαπάς τη δική σου την πατρίδα και να θεωρείς ότι και ο διπλανός έχει δικαίωμα να αγαπάει τη δική του την πατρίδα.

Περάσαμε δύσκολες στιγμές πέρυσι, για να έρθω στο δια ταύτα, αλλά σήμερα ποιος συζητά γι’ αυτό; Πού πήγαν όλοι αυτοί οι Μακεδονομάχοι; Τους είδε κανείς; Έκαναν λέει μια συνάντηση χτες στο Βελλίδειο και ήταν καμία 30αριά. Πού κρύφτηκαν όλοι αυτοί; Τώρα που ο κ. Μητσοτάκης, όχι μόνο τηρεί αλλά και τιμά τη Συμφωνία των Πρεσπών; Εμείς θεωρούμε ότι τελικά εθνικό είναι το αληθινό. Υπερασπιστήκαμε την αλήθεια και το πατριωτικό συμφέρον μ’ αυτή τη Συμφωνία για τη Βόρεια Μακεδονία. Και νομίζω ότι σιγά σιγά ακόμα κι αυτοί οι οποίοι είχαν επηρεαστεί πέρυσι κι έβγαιναν στους δρόμους, είχαν ευαισθησίες, συνειδητοποιούν ότι το κάναμε προς όφελος του πατριωτικού συμφέροντος.

Διότι σήμερα, όταν η Τουρκία μας προκαλεί, δεν θα έχει τη δυνατότητα να πετά και με τα F-16 της στα Βόρεια Μακεδονία. Και θα είχε τη δυνατότητα να συνεχίζει αυτή την τακτική και να κάνει μια χώρα που μπορεί να είναι φίλη της Ελλάδας, σύμμαχος της Ελλάδας, εχθρό της Ελλάδας. Θα ήταν κέρδος αυτό; Θα ήταν ζημιά. Νομίζω ότι κι ο τελευταίος Έλληνας σήμερα αυτό μπορεί να το διαπιστώσει.

Άρα, η Αριστερά ήταν και παραμένει μια πατριωτική δύναμη, δύναμη εθνικής ευθύνης κι ο πατριωτισμός της αποδεικνύεται πάντοτε από την ίδια την πρακτική της Δεξιάς.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Αναρωτήθηκες Πρόεδρε πού είναι αυτοί οι «Μακεδονομάχοι», να το πω εγώ, και δεν έχουν περάσει καν 10 χρόνια, που έλεγαν παλιά «σε 10 χρόνια ποιος θα το θυμάται αυτό το θέμα;».

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Να λοιπόν και σε κάτι που δικαιώθηκε ένας Μητσοτάκης!

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Πριν προχωρήσουμε, είπαμε πριν ότι είναι 6.000 μέλη της πλατφόρμας του isyriza, ήταν 6.000 εκείνοι που μπήκαν, ψήφισαν, ωστόσο ήταν πολύ παραπάνω εκείνο που μπήκαν να δουν τις ερωτήσεις.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Να δούμε και πόσοι θα δουν τη συνέντευξη.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Θα το δούμε κι αυτό, βεβαίως. Πάντως ήταν 13.000, ήταν υπερδιπλάσιοι εκείνοι οι οποίοι μπήκαν, ενδιαφέρθηκαν, μοναδικοί χρήστες. 13.000 άνθρωποι μπήκαν για να δουν ποιες ήταν αυτές οι δημοφιλέστερες ερωτήσεις, στις ερωτήσεις που απαντάς σήμερα Πρόεδρε.

Ερώτηση νούμερο 16, για ένα ζήτημα το οποίο εγώ θα έλεγα ότι κι αυτό δεν ήταν πολλές φορές προνομιακό της Αριστεράς, αλλά έχει πολύ ενδιαφέρον και λόγω των πρόσφατων εξελίξεων.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Πρόεδρε καλησπέρα. Πώς κρίνετε τις κινήσεις της κυβέρνησης για το ελληνικό ποδόσφαιρο, για τα όσα γίνονται; Εσείς τί διαφορετικό θα κάνατε; Ευχαριστώ.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Εντάξει, είναι offside οι κινήσεις, τελείωσε. Νομίζω ότι αυτές τις μέρες που έβλεπα αυτό τον τραγέλαφο, μου ερχόταν στο μυαλό το ωραίο τραγουδάκι του συγχωρεμένου του Τζίμη Πανούση που έλεγε «όλο το έθνος προσκυνά σώβρακα και φανέλες». Τώρα, όλη η κυβέρνηση προσκυνά σώβρακα και φανέλες.

Εδώ είναι ένας συνδυασμός του τι παθαίνει κανείς όταν έχει αυτό τον συνδυασμό της υποταγής στη διαπλοκή, αλλά ταυτόχρονα είναι και ανίκανος να διαχειριστεί μια κρίση. Συνδυασμός διαπλοκής και ανικανότητας. Φοβερό πράγμα. Και να θέλουν να το πετύχουν αυτό, δεν θα το κατάφερναν. Τους έβαλαν όλους απέναντι.

Βέβαια, όταν είσαι υποχρεωμένος να εξυπηρετείς γραμμάτια, γιατι αυτό είναι το πρόβλημα του κ. Μητσοτάκη τώρα, ο Μητσοτάκης δεν ξέρει πόσους να ευχαριστήσει, γιατί τον εκλέξανε Πρωθυπουργό. Σε ποιον να πρωτοδώσει τα εύσημα; Και αυτό μπορεί να θεωρεί ότι το έκανε και μόνος του, οι άλλοι, ο καθένας ξεχωριστά θεωρεί ότι σ’ αυτόν οφείλεται η εκλογή του. Όλοι τους. Και συνήθως, αυτοί οι οποίοι θεωρούν ότι σ’ αυτούς οφείλεται η εκλογή τους έχουν και μια ομάδα, έχουν κι ένα κανάλι, δεν είναι εύκολα τα πράγματα.

Εμείς κάναμε πολλά και σημαντικά πράγματα όσο ήμασταν κυβέρνηση. Δηλαδή, μας είπε προχθές, θα φέρει την Ευρώπη, θα φέρει την UEFA, μα την είχαμε φέρει ήδη από το ’16. Δεν έμεινε ομάδα και οπαδικός στρατός να μη συγκρουστούμε. Θυμάστε τότε, έκλεινε η ΘΥΡΑ 13, έρχονταν οι Παναθηναϊκοί –είμαι και Παναθηναϊκός- στο σπίτι μου να διαμαρτυρηθούν, μετά έκλεινε τη ΘΥΡΑ 7, έρχονταν οι Ολυμπιακοί. Με τον ΠΑΟΚ τα ίδια, με την ΑΕΚ τα ίδια.

Αλλά, προσπαθήσαμε να επιβάλλουμε κάποιους κανόνες, προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε ένα κλίμα διαφάνειας και αξιοκρατίας, καταφέραμε κάποιες σημαντικές μεταρρυθμίσεις. Εμείς φέραμε το VAR, εμείς αναδιαρθρώσαμε τα πρωταθλήματα. Και νομίζω ότι έχει γίνει ενδιαφέρων ο τρόπος που διεξάγεται με λιγότερες ομάδες και με playoff φέτος το πρωτάθλημα. Δεν ξέρω αν θα τελειώσει βέβαια, αυτό είναι μια άλλη ιστορία.

Εμείς καταφέραμε να φέρουμε ξένους διαιτητές για να υπάρχει μια αξιοπιστία. Από ‘κει και πέρα βλέπω ότι εδώ, δυστυχώς, δεν έχουμε να κάνουμε μονάχα με τις ομάδες και τα δίκαια ή άδικα συναισθήματα των φιλάθλων. Κι αυτό πρέπει να το καταλάβει κι ο τελευταίος φίλαθλος. Έχουμε να κάνουμε με συμφέροντα και οικονομικά.

Βλέπω λοιπόν ότι εδώ τα πράγματα οδεύουν σε μια σύγκρουση. Η κυβέρνηση είναι ανίκανη να το διαχειριστεί και κάνει τα πράγματα χειρότερα, διότι ο Αυγενάκης άλλαξε την Επιτροπή η οποία Επιτροπή αποφάσισε κάτι και μετά είπε «δεν του αρέσει αυτό που αποφάσισε». Είναι σαν να βγάζεις τον διαιτητή στο 90, να βάζεις άλλον και στο 93 αυτός να σφυρίζει πέναλτι.

Νομίζω λοιπόν ότι ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπισθεί το ζήτημα αυτό, είναι να επιβληθούν κανόνες και διαφάνεια. Αλλά να επιβληθούν με αποφασιστικότητα. Δεν μπορεί να επιβάλλει κανόνες και διαφάνεια και αξιοκρατία μια κυβέρνηση εξυπηρέτησης συμφερόντων. Αυτή είναι η αλήθεια.

Εμείς προσπαθήσαμε και σε μεγάλο βαθμό πετύχαμε πράγματα. Πήραν όλες οι ομάδες πρωτάθλημα επί των ημερών μας. Μόνο ο Παναθηναϊκός δεν πήρε, αλλά τί να κάνω τώρα, με τον Παναθηναϊκό είναι μεγάλο το βάσανό μας, έχουμε γίνει θυγατρική κι εμείς τώρα...

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Να προχωρήσουμε. Είχα πει Πρόεδρε στην αρχή ότι αρκετά θα αφορούν τη διαπλοκή και τη Δικαιοσύνη και τα Μέσα Ενημέρωσης οπότε λογικό είναι και η ερώτηση νούμερο 17 ν’ αφορά αυτή τη θεματική.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Κύριε Πρόεδρε, εκ του αποτελέσματος δεν αντιμετωπίσατε με επιτυχία τόσο το μιντιακό σύστημα όσο και τα συστήματα διαφόρων συντεχνιών. Από ένα αριστερό κόμμα, δεν περιμένουμε να δημιουργήσει το δικό του σύστημα ούτε να βολέψει τα δικά του παιδιά. Είμαστε διαφορετικοί. Πώς σκοπεύετε να δράσετε στο μέλλον;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Να ξεκινήσω από το ότι δεν καταφέραμε. Θέλω να το επαναλάβω αυτό, γιατί κατά την άποψή μου, αυτό που νομίζω είπα σε μια προηγούμενη ερώτηση, αν εννοείτε ότι δεν καταφέραμε να έχουμε έναν δικό μας μιντιάρχη, έναν δικό μας ολιγάρχη που να είναι Συριζολιγάρχης. Ναι, αυτό δεν το καταφέραμε γιατί δεν το επιδιώξαμε, δεν ήταν ο στόχος μας και δεν θα μπορούσαμε να το κάνουμε εμείς αυτό.

Αλλά δώσαμε μια μάχη όχι αμελητέα, όχι ασήμαντη, μια δύσκολη μάχη, να βάλουμε μια τάξη. Και καταφέραμε τουλάχιστον να μην χρησιμοποιούν τη δημόσια συχνότητα τσάμπα οι ιδιοκτήτες των τηλεοπτικών μέσων. Δεν είναι και λίγο, θα μου πεις. Δεν ήταν αυτός ο στόχος μας, προφανώς δεν ήταν το 100%. Δεν τα καταφέραμε συνολικά, διότι προσκρούσαμε πάνω στην απόφαση του ΣτΕ. Δεν θέλω να τη σχολιάσω, θα τη σεβαστώ, είναι όμως προφανές το γιατί συνέβη αυτό. Συνέβη αυτό διότι είχαμε μια αντιπολίτευση, η οποία εργαλειοποίησε το Σύνταγμα. Πώς το εργαλειοποίησε το Σύνταγμα; Ακριβώς για να προστατεύσει οικονομικά συμφέροντα και τους μιντιάρχες.

Το εργαλειοποίησε μη συναινώντας στην εκλογή του ΕΣΡ. Γι’ αυτό, επειδή δεν υπήρχε το ΕΣΡ να προκηρύξει τον διαγωνισμό, θυμίζω, το ΣτΕ ακύρωσε τον διαγωνισμό. Και τον εργαλειοποίησε προφανώς εξυπηρετώντας συμφέροντα, όχι γιατί απλά ήθελε να κάνει αντιπολίτευση. Ήταν μια σκληρή και μετωπική σύγκρουση αυτή που προσπαθήσαμε να κάνουμε, ακριβώς διότι θέλαμε να επιβάλλουμε κανόνες και διαφάνεια και λογοδοσία.

Δεν μπορεί κάποιος ο οποίος έχει μια οποιαδήποτε επιχείρηση, όταν χρειάζεται δημόσιο χώρο να πληρώνει και οι ιδιοκτήτες των Μέσων να μην πληρώνουν. Αυτό τουλάχιστον το τελειώσαμε, αυτό είναι μια επιτυχία. Μικρή; Μικρή. Είναι μια επιτυχία. Από κει και πέρα, ανοίξαμε την ΕΡΤ, την είχαν κλείσει την ΕΡΤ. Φτιάξαμε την ΕΡΤ-1, την ΕΡΤ-2, την ΕΡΤ-3, την ΕΡΤ SPORT, ανοίξαμε τους ραδιοφωνικούς σταθμούς.

Φτιάξαμε την ΕΡΤ των ονείρων μας; Όχι, δεν το καταφέραμε αυτό. Και το λέμε ανοιχτά αυτό. Αλλά, πρέπει να λάβουμε υπόψιν μας και τους συσχετισμούς δύναμης μέσα στους οποίους δίναμε αυτή τη μάχη. Η ΕΡΤ ήταν μια όαση. Ή δεν ήταν; Παρά τα προβλήματά της, παρά την αδυναμία της, παρά το ότι δεν έγινε ποτέ ΒΒC. Πρώτος εγώ θα το πω και το έχω πει κάνοντας αυτοκριτική.

Αλλά, σήμερα που δεν υπάρχει και μια ΕΡΤ να ακούσεις μια διαφορετική φωνή, είναι όλα μπλε. Αυτό είναι ένα πρόβλημα. Εν πάση περιπτώσει, αν εγώ έβαζα Διευθυντή της ΕΡΤ τον Διευθυντή του γραφείου μου, φανταστείτε τι θα έλεγαν την επόμενη μέρα. Αυτά τα έκανε ο Μητσοτάκης τώρα και δεν κουνήθηκε φύλλο. Άλλωστε, έχει προσλάβει και καμιά 20αριά δημοσιογράφους στο Μαξίμου.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Και παραπάνω.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Αλλά εν πάση περιπτώσει, τί θα κάνουμε την επόμενη μέρα είναι το μεγάλο ζήτημα. Πριν φτάσουμε στην επόμενη μέρα, εγώ θέλω να πω ότι αυτό που κάνουμε τώρα εδώ, αν πάει καλά, μπορεί να μας δώσει τη δυνατότητα αξιοποιώντας και τα Μέσα Ενημέρωσης τα κομματικά ή μετασχηματίζοντάς τα κι αυτά, γιατί χρειάζονται κι αυτά μετασχηματισμό, όχι μόνο το κόμμα. Να αξιοποιήσουμε την εικόνα, το οπτικοακουστικό, εκεί είναι σήμερα, δυστυχώς ή ευτυχώς, εκεί είναι η επικοινωνία.

Και, βεβαίως, η επόμενη μέρα της διακυβέρνησης πρέπει να έχει τη διαρκή προσπάθεια να επιβληθούν κανόνες, διαφάνειες, λογοδοσία και στα Μέσα Ενημέρωσης.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Πάμε στην ερώτηση νούμερο 18. Στο ίδιο πεδίο. Έχει λίγο διαφορετική θεώρηση. Παρακαλώ.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Χαίρετε κ. Πρόεδρε. Θα ήθελα να ρωτήσω, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ παρά τις έντιμες μάχες που έδωσε εναντίον της διαφθοράς και της διαπλοκής, δυσαρέστησε όσους περίμεναν κάθαρση, καθώς στάθηκε διστακτική απέναντι στη δικαιοσύνη, τράπεζες, ΜΜΕ, φοβούμενοι κατηγορίες για παρεμβάσεις. Πώς σκοπεύει να δώσει εκ νέου αυτή τη μάχη νικώντας τα όποια εμπόδια;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Τελικά βρε παιδί μου είστε περισσότεροι με τον Πολάκη από όσο νόμιζα. Είναι η τρίτη φορά που μου κάνετε την ίδια ερώτηση.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Είμαι κι εγώ από τα Χανιά όπως είναι ο Πολάκης.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Α, εντάξει, τότε δικαιολογείσαι.

Δεν είναι εύκολη η απάντησή στο ερώτημα αυτό. Εγώ προσπάθησα να ανοίξω αυτή τη συζήτηση γιατί πιστεύω ότι έλειπε από τον απολογισμό στην εισήγησή μου στην Κεντρική Επιτροπή προχθές, έχοντας και το feedback από όλες τις περιοδείες που κάνω συνομιλώντας με τον κόσμο. Ξένισε πολλούς, και κάποια μέλη της Κεντρικής Επιτροπής, αλλά καλό είναι να πηγαίνουν όλοι και να ακούνε τον κόσμο γιατί μας κάνει καλό να καταλαβαίνουμε πως ο κόσμος βλέπει και τις αδυναμίες μας και τα ελαττώματά μας και τις μάχες που δώσαμε και τι πετύχαμε και τι δεν πετύχαμε.

Δεν είναι εύκολη απάντηση, διότι σε ορισμένα ζητήματα, για παράδειγμα, πρέπει να δούμε το πλαίσιο μέσα στο οποίο ενεργούσαμε. Επαναλαμβάνω, είχαμε μια μνημονιακή συνθήκη. Είχαμε μια μνημονιακή συνθήκη όπου, για παράδειγμα, μας ανάγκασαν να μετατρέψουμε σε Ανεξάρτητη Αρχή την Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων, την εφορία εν πάση περιπτώσει. Γιατί; Γιατί οι θεσμοί λέγανε ότι όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις, οι θεσμοί το λέγανε αυτό για τις κυβερνήσεις του Σαμαρά, του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ., αξιοποιούσανε τους φορολογικούς μηχανισμούς για να κάνουνε παιχνίδια. Προτεραιοποιούσαν υποθέσεις, κάνανε εστίες διαφθοράς. Μάλιστα. Και είπαν εσύ τώρα, ΣΥΡΙΖΑ, κάνε την Ανεξάρτητη Αρχή. Μάλιστα. Αφήνοντας όμως τους ίδιους.

Μα, πώς θα αλλάξεις έναν Οργανισμό αν αφήσεις τους ίδιους; Δεν γίνεται. Δεν γίνεται. Και άρα, στην πραγματικότητα, ουσιαστικά αυτό που κάνανε ήταν να τιμωρήσουν τον ΣΥΡΙΖΑ που ήθελε να φέρει την κάθαρση.

Διότι πολλές φορές οι μηχανισμοί αυτοί που αναφέρθηκα και πιο πριν, λειτουργούσαν όχι μόνο με όρους διαφθοράς, αλλά και με όρους υπονόμευσης της κυβερνητικής προσπάθειας.

Η υπόθεση της Τράπεζας της Ελλάδας, μιας και μιλάμε για τράπεζες. Την ίδια στιγμή που είχαμε Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας τον πρώην Υπουργό Οικονομικών, και είναι ακόμα, της κυβέρνησης Σαμαρά, μας υποχρέωσε η τρόικα να ψηφίσουμε έναn νόμο που μιλούσε για την αποκομματικοποίηση των διοικήσεων των τραπεζών. Ο Στουρνάρας που ήταν υπουργός Οικονομικών του Σαμαρά δεν ήταν κομματικός; Η Κατσέλη που ήταν Διευθύντρια στην Εθνική Τράπεζα ήταν κομματική και έπρεπε να φύγει.

Φανταστείτε πόσο ναρκοθετημένο και στημένο ήταν αυτό το παιχνίδι. Πρέπει να τα πούμε όμως αυτά στον κόσμο ανοιχτά. Να συζητήσουμε μεταξύ μας. Διότι η κυβέρνηση της Αριστεράς, η προοδευτική διακυβέρνηση, δεν πρέπει να έρθει απλά και μόνο για να φύγουν οι κακοί και να έρθουμε εμείς που είμαστε οι καλοί, αλλά για να μπορέσουμε να εφαρμόσουμε ένα σχέδιο προς όφελος του ελληνικού λαού.

Την έχουμε την πολιτική βούληση, τον τρόπο πρέπει να τον βρούμε για να εφαρμόσουμε το πολιτικό σχέδιο αυτό. Δεν μπορεί να θεωρούμε ντε φάκτο, μη συζητήσιμο και χωρίς να επιδέχεται παρέμβαση, το γεγονός ότι οι τράπεζες θα λειτουργούν με τα κριτήρια που λειτουργούνε σήμερα χρεώνοντας τον κοσμάκη 5 ευρώ σε κάθε συναλλαγή. Και την ίδια στιγμή, να βγάζουν τα σπίτια στους πλειστηριασμούς. Δεν γίνεται αυτό το πράγμα.

Άρα λοιπόν αυτά είναι κρίσιμα ζητήματα, τα οποία πρέπει να τα συζητήσουμε σε βάθος. Και θα πούμε ότι τώρα είμαστε έτοιμοι να κυβερνήσουμε, όχι μόνο εάν έχουμε σχέδιο, αλλά και εάν ξέρουμε τον τρόπο και τη μεθοδολογία για να το εφαρμόσουμε μέχρι κεραίας το σχέδιο αυτό.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Πάμε στην προτελευταία ερώτηση που αφορά ένα θέμα που δεν περιορίζεται στα των πόλεων της οικονομίας αυτών. Μιλώ για την αγροτική παραγωγή. Παρακαλώ η ερώτηση νούμερο 19.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Πρόεδρε και σύντροφέ μου, κυρίως. Η Ελλάδα χρειάζεται αναδιάρθρωση της γεωργίας ώστε έτσι να αντιμετωπίσει με ανταγωνιστικό πλεονέκτημα τις υπόλοιπες χώρες και να εναρμονιστεί με την πράσινη ανάπτυξη. Αυτό απαιτεί γενναίες αποφάσεις και τον εκσυγχρονισμό του Έλληνα παραγωγού σε συνδυασμό με μια στιβαρή πολιτική. Αποτελεί για τον ΣΥΡΙΖΑ προτεραιότητα η αγροτική ανάπτυξη;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Είναι πολύ ενδιαφέρουσα αυτή η συζήτηση. Πρέπει να αποτελεί και αποτελεί προτεραιότητα η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου. Η παραγωγική ανασυγκρότηση. Και νομίζω μια από τις πιο πετυχημένες προσπάθειες που κάναμε ήταν τα περιφερειακά συνέδρια και η προσπάθεια να καταλήξουμε σε ένα εθνικό ολιστικό αναπτυξιακό σχέδιο. Στο πλαίσιο βέβαια των περιορισμών που μας έβαζαν οι θεσμοί, οι δανειστές.

Όμως, αποκτήσαμε μια πλούσια εμπειρία από αυτά τα περιφερειακά συνέδρια. Και σήμερα γνωρίζουμε όλοι μας ότι το κρίσιμο για να μπορέσει να γίνει πιο ανταγωνιστική και πιο παραγωγική η οικονομία μας, είναι να αξιοποιήσει τα ανταγωνιστικά της πλεονεκτήματα που διαφέρουν από τόπο σε τόπο.

Το κρίσιμο είναι να μπορέσουμε να στρέψουμε τους παραγωγούς σε ποιοτικά προϊόντα. Διότι η Ελλάδα δεν έχει τις τεράστιες εκτάσεις για να μπορέσει να καλλιεργήσει. Αλλά, έχει ευλογημένη γη και φυσικό περιβάλλον και έχουμε πράγματι πολύ ποιοτικά προϊόντα και πρέπει να τα αξιοποιήσουμε.

Πρέπει να ενισχύσουμε τη μεταποίησή τους στην Ελλάδα. Και να ενισχύσουμε και τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε τον τουρισμό για την κατανάλωσή τους. Σκεφτείτε τώρα τι ακριβώς συμβαίνει. Ένα παράδειγμα μόνο. Το λάδι. Στην Κρήτη για παράδειγμα. Στην Κρήτη που βγάζει εκπληκτικό παρθένο ελαιόλαδο. Ξέρετε τι γίνεται; Η φετινή χρονιά είναι καταστροφική για τους ελαιοπαραγωγούς. Πολύ χαμηλή η τιμή.

Φεύγει χύμα στην Ιταλία τη γειτονική, τυποποιείται εκεί και επανεισάγεται στην Ελλάδα και πουλιέται ως ιταλικό προϊόν στα ξενοδοχεία της Κρήτης. Το κρητικό ελαιόλαδο. Αυτό είναι αδιανόητο να συμβαίνει. Είναι απώλεια τεράστιου κεφαλαίου. Πρέπει να δώσουμε απαντήσεις σε όλα αυτά. Πρέπει να δώσουμε όμως και ένα προσανατολισμό. Διότι δεν είναι καλά τα μαντάτα.

Η νέα ΚΑΠ, αλλά και το νέο πλαίσιο στήριξης που συζητιέται αυτές τις μέρες, μεθαύριο, στη Σύνοδο Κορυφής, δεν έχει θετικά μαντάτα για τον αγροτικό κόσμο, γιατί μειώνονται τα χρήματα. Άρα λοιπόν πρέπει να προσανατολιστούμε, να δώσουμε κίνητρα για συνεταιριστικές ενώσεις. Πρέπει να δώσουμε κίνητρα και φορολογικά σε ενώσεις παραγωγών. Πρέπει να δημιουργήσουμε τις δυνατότητες ενός νέου συνεταιριστικού κινήματος απαλλαγμένο από το καθεστώς της διαφθοράς που είδαμε παλιότερα και πρέπει ταυτόχρονα να αξιοποιήσουμε και τις νέες τεχνολογίες, την αγροτική παραγωγή, διότι επαναλαμβάνω, δεν μπορείς να έχεις ποιοτικά προϊόντα χωρίς να αξιοποιεί και ιδίως σε νέα προϊόντα και σε προϊόντα που μπορεί να έχον μια ανταγωνιστικότητα στην αγορά χωρίς να αξιοποιείς και τις νέες τεχνολογίες.

Άρα το μοντέλο του αγρότη που γνωρίσαμε, κατά την άποψή μου, δεν υπάρχει. Πρέπει να το συνειδητοποιήσουμε και να επενδύσουμε στους νέους αγρότες, τους αγρότες που θα είναι με τον ηλεκτρονικό τους υπολογιστή, που θα αξιοποιούν τις νέες τεχνολογίες, που θα έχουν κίνητρα φορολογικά όταν συνεταιρίζονται και που θα στηρίζονται από την πολιτεία διότι εάν δεν στηριχθεί η παραγωγή από την πολιτεία, δεν μπορεί να έχει μέλλον και δεν μπορεί να έχει μέλλον και η ύπαιθρος.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Μάλιστα. Αισίως φτάσαμε στην τελευταία ερώτηση. Αριθμός νούμερο 20.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Και να πω ότι στις 7 του Μάρτη, Σάββατο 7 Μάρτη, στη Λάρισα διοργανώνουμε ένα προσυνέδριο ενόψει και της προγραμματικής συζήτησης με επίκεντρο, με θέμα την αγροτική παραγωγή, την παραγωγική ανασυγκρότηση και θα έχουμε κτηνοτρόφους, αγρότες από όλη την Ελλάδα σε ένα πολύ ενδιαφέρον διάλογο.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Κλείνουμε με την ερώτηση αριθμός 20, μιας και αυτή η συζήτηση είναι πολύ ζωντανή και κάπως παρακάμπτονται τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, δεν θα μπορούσαμε παρά να κλείσουμε με μια ερώτηση για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Καλησπέρα κ. πρόεδρε. Δεν πρωτοτυπώ, απλά το ολοκληρώνουμε. Για ποιο λόγο ειλικρινά, την είχα αυτή την απορία πολύ καιρό, γιατί αφήσατε τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, ενημέρωσης, ή εξημέρωσης όπως έλεγε ο συγχωρεμένος Πανούσης, τον αναφέρατε προηγουμένως, να σας κάνουν τόσο κακό όλα αυτά τα χρόνια που ήσασταν πρωθυπουργός; Και ενώ εξελίχθηκε η διαδικασία με τις άδειες για τις συχνότητες κλπ, δεν μπορούσε να γίνει κάτι ακόμη καλύτερο;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Όπως;

ΕΡΩΤΗΣΗ: Θα μας πάρει ώρα αυτό. Πάντως σίγουρα όχι όπως πράττει η Ν.Δ. σήμερα κάνοντας προπαγάνδα κλπ. Εμείς, αναφερθήκατε στην αλήθεια, τη θέλουμε όλοι από όλα τα κανάλια και από όλα τα μέσα τουλάχιστον όσο είναι εφικτό. Ευχαριστώ.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Όλοι τη θέλουμε την αλήθεια. Δεν υπάρχει αμφιβολία ως προς αυτό, τουλάχιστον εμείς γι’ αυτήν παλεύουμε και γι’ αυτήν αγωνιζόμαστε. Θέλω να σας πω κάτι τώρα, γιατί γυρνάμε και γυρνάμε ξανά στην ίδια κουβέντα. Είπα πιο πριν ότι για μας είναι παράσημο το γεγονός ότι δεν έχουμε «συριζο-ολιγάρχες».

Αλλά, προσέξτε. Μη τα θεοποιήσουμε κιόλας τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Το 2015 δεν κερδίσαμε έχοντας τα μέσα μαζικής ενημέρωσης μαζί μας. Ούτε στο περίφημο δημοψήφισμα είχαμε τα μέσα μαζί μας. Απέναντι τα είχαμε να ξερνάνε φόβο και τρόμο κάθε μέρα. Απέναντι τους είχαμε όλους και κερδίσαμε. Μην τα ξεχνάμε αυτά.

Υπάρχει ένα κρίσιμο σημείο καμπής. Το κρίσιμο σημείο καμπής όταν περάσει, όταν περάσει το σημείο βρασμού μέσα στην κοινωνία, η υπερβολική υποστήριξη από τα μέσα ενημέρωσης σε μια κυβέρνηση, σε ένα κόμμα το οποίο όμως πράττει αντίθετα με τα συμφέροντα της κοινωνίας, δημιουργεί αντίστροφα αποτελέσματα, γίνεται μπούμερανγκ.

Εγώ πιστεύω ότι αυτό λιβάνισμα που κάνουν από το πρωί μέχρι το βράδυ στο Μητσοτάκη, που φέρανε μέχρι και φυσιογνωμιστή για να μας δείξει τι φοβερός που ήταν απέναντι στο Τραμπ, πώς τον πετσόκοψε έτσι τον Ερντογάν. Αυτό δεν του κάνει καλό. Δεν θα του κάνει καλό. Στο τέλος θα γυρίσει μπούμερανγκ, διότι όταν περάσει αυτό το σημείο καμπής, θα πάμε στην απαξίωση των μέσων. Θα λένε μια αλήθεια και δεν θα την πιστεύει ο κόσμος. Θα λένε α, εσύ το λες; Καλά, εντάξει.

Άρα λοιπόν μη δίνουμε τόσο μεγάλη σημασία. Επιπλέον να είσαστε σίγουροι ακριβώς επειδή δυστυχώς δεν υπάρχει πλουραλισμός και εγκυρότητα, και επειδή υπάρχουν συμφέροντα πίσω από τα μέσα ενημέρωσης, πολύ σύντομα θα δείτε τα συμφέροντα αυτά να συγκρούονται.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα. Είχε πολλή πλάκα ότι ξαφνικά με τη σύγκρουση την ποδοσφαιρική και με τον αναβρασμό στους ιδιοκτήτες απέναντι στην κυβέρνηση, ανακάλυψαν κάποια μέσα ότι οι συντάξεις δεν αυξάνονται, αλλά μειώνονται.

Ήταν μια φοβερή ανακάλυψη που έγινε όλως παραδόξως την ημέρα που αποφάσισε η κυβέρνηση να φέρει στη Βουλή μια τροπολογία για το ποδόσφαιρο. Και βγήκε και ο Πρωθυπουργός στη Βουλή και είπε ότι τα τα Μέσα κινούνται ανάλογα με τα συμφέροντα των ιδιοκτητών. Και του είπα, υπάρχει αυτό το πράγμα στην Ελλάδα; Γίνεται τέτοιο πράγμα στην Ελλάδα; Είναι πρωτοφανές.

Καταλαβαίνω και την ανησυχία και την πικρία, αλλά και τη δυσφορία, βρε αδελφέ, να γνωρίζουμε ότι εδώ είναι ένα στημένο παιχνίδι στην ενημέρωση. Θέλω όμως να πω ότι αυτό δεν μπορεί να απαντηθεί τελικά ούτε με την επίθεση, ούτε με την απαξίωση, ούτε με την αποχή από τα μέσα. Πρέπει να στέλνουμε τους εκπροσώπους μας να είναι όσο το δυνατόν καλύτερα προετοιμασμένοι και πιο δυναμικοί στην παρουσία τους εκεί και μπορεί και πρέπει να λυθεί μέσα από την αξιοποίηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Ο Σάντερς στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής διεκδικεί με πολύ μεγάλες αξιώσεις να είναι ο υποψήφιος Πρόεδρος των Δημοκρατικών, έχοντας όλα τα μέσα απέναντι. Όλα. Γιατί όμως; Γιατί αξιοποίησε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Δεν πρέπει να είμαστε φοβικοί λοιπόν απέναντι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Δεν πρέπει να είμαστε φοβικοί στον κόσμο που έρχεται στο ΣΥΡΙΖΑ, φοβούμενοι ότι θα μας αλλοιώσουν οι ξένοι. Θα μας αλλοιώσουν όπως και οι συντηρητικοί πολίτες θεωρούν ότι οι μετανάστες θα μας αλλοιώσουν.

Δεν πρέπει να είμαστε φοβικοί απέναντι στο καινούργιο. Πρέπει να το αγκαλιάσουμε το καινούργιο. Η δική μας Αριστερά θριάμβευσε όταν ήταν τολμηρή και ανοιχτή. Πρέπει να γίνουμε τολμηροί και ανοιχτόμυαλοι. Και έτσι θα καταφέρουμε να το γυρίσουμε και στο χώρο της επικοινωνίας.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Με αυτές τις διαπιστώσεις, φτάσαμε στο τέλος. Το πρώτο «Iask&watch» ολοκληρώθηκε. Νομίζω ότι ήταν πολύ επιτυχημένο και ήταν πολύ ωραία και ζωντανή η συζήτηση. Και οι ερωτήσεις ήταν πολύ ωραίες και ενδιαφέρουσες.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Αυτό θα το κρίνουν ….

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Μερικές φορές και οι δημοσιογράφοι δεν χρειάζονται.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Οι θεατές που μας παρακολουθούν τώρα από όλη την Ελλάδα.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Εγώ να σας ευχαριστήσω και από την πλευρά μου που είχα αυτό το ρόλο. Ήταν πάρα πολύ ωραία η διαδικασία. Να σας πω ότι το επόμενο «Iask&watch » στο πλαίσιο της πλατφόρμας του isyriza θα γίνει με ερωτήσεις που θα απευθυνθούν και θα απαντηθούν στη νεολαία ΣΥΡΙΖΑ.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Στα νέα παιδιά.

Ν. ΣΒΕΡΚΟΣ: Ναι, ακριβώς. Και νομίζω ότι θα έχει πολύ ενδιαφέρον όλο αυτό.

Και βεβαίως να σας ευχαριστήσομε πάρα πολύ που ήρθατε και ευχαριστούμε Πρόεδρε.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Κι εγώ ευχαριστώ θερμά. Να είστε καλά.