to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

Μια διαφορετική πολιτική για την ανάπτυξη

Με αφορμή την αιφνίδια και χωρίς λόγο αλλαγή σχεδιασμού στο μετρό Θεσσαλονίκης από την κυβέρνηση Μητσοτάκη και την προσπάθεια επαναφοράς της παλιάς λύσης της απόσπασης των αρχαιοτήτων για τον σταθμό Βενιζέλου, η οποία και στο παρελθόν είχε γίνει αιτία καθυστερήσεων για το έργο, η κοινωνία της πόλης διχάστηκε για ακόμη μία φορά


Με αφορμή την αιφνίδια και χωρίς λόγο αλλαγή σχεδιασμού στο μετρό Θεσσαλονίκης από την κυβέρνηση Μητσοτάκη και την προσπάθεια επαναφοράς της παλιάς λύσης της απόσπασης των αρχαιοτήτων για τον σταθμό Βενιζέλου, η οποία και στο παρελθόν είχε γίνει αιτία καθυστερήσεων για το έργο, η κοινωνία της πόλης διχάστηκε για ακόμη μία φορά.

Από τη μια αυτοί που, υπερασπιζόμενοι τη γρήγορη ολοκλήρωση του έργου, διεκδικούν τη συνέχιση του σχεδιασμού με την κατά χώραν ανάδειξη των αρχαιοτήτων, επικαλούμενοι αφενός τη συμμόρφωση με τον αρχαιολογικό νόμο, που θέλει τα μνημεία να μη μετακινούνται όταν υπάρχει τεχνική λύση για την παραμονή στη θέση τους, και αφετέρου την ακεραιότητα του μνημείου, καθώς και το αυξημένο κόστος και την καθυστέρηση που η αλλαγή σχεδιασμού θα επιφέρει.

Από την άλλη μεριά είναι εκείνοι που υποστηρίζουν την επαναφορά της μη νόμιμης λύσης της απόσπασης, κυρίως για λόγους πολιτικού ρεβανσισμού, αλλά και εξυπηρέτησης οικονομικών συμφερόντων. Οι οποίοι, επικαλούμενοι διάφορα αβάσιμα και προσχηματικά επιχειρήματα, όπως ότι δήθεν η άλλη λύση δεν προχωρούσε και δεν ήταν λειτουργική, αποκαλούν ειρωνικά τους οπαδούς της διατήρησης των αρχαιοτήτων στη θέση τους «επαγγελματίες ευαίσθητους».

Αν και προσωπικά δεν με ενοχλεί καθόλου ο χαρακτηρισμός μου ως ευαίσθητου, σε αντιδιαστολή μάλιστα με κάτι αναίσθητους, εντούτοις, δεν είναι η ευαισθησία το βασικό χαρακτηριστικό αυτών που υπερασπίζονται τη λύση που θέλει τη συνύπαρξη των αρχαίων με το μετρό.

Απλώς αυτοί διαθέτουν μια εντελώς διαφορετική πολιτική αντίληψη από την αγοραία για τα τεχνικά έργα, καθώς πιστεύουν ότι τα έργα, πέραν της εξυπηρέτησης του στόχου της κερδοφορίας των κατασκευαστών, συμβάλλουν σε μια βιώσιμη και ολοκληρωμένη ανάπτυξη.

Σύμφωνα με αυτήν την αντίληψη, οι μεγάλες υποδομές, όπως το μετρό, δεν είναι μόνον έργα τεχνικά, που εξυπηρετούν συγκοινωνιακούς, στην προκειμένη περίπτωση, σκοπούς. Είναι έργα που συμβάλλουν στην οικονομική, κοινωνική, περιβαλλοντική και πολιτιστική ανάπτυξη. Η θεώρηση αυτή μεγιστοποιεί τα οφέλη από τη λειτουργία των έργων, λόγω των πολλαπλών συνθέσεων και των συνεργειών.

Γι’ αυτό και η προηγούμενη διοίκηση της Αττικό Μετρό Α.Ε. ενσωμάτωσε εξ αρχής τα σπουδαία αρχαιολογικά ευρήματα της Βενιζέλου στον σχεδιασμό του έργου, με την κατά χώραν ανάδειξή τους και την εύρεση και εφαρμογή τεχνικής λύσης που το επιτρέπει.

Σύμφωνα με αυτή τη διευρυμένη αντίληψη, το όφελος από τη λειτουργία των μεγάλων έργων υποδομής αποτιμάται, βεβαίως, με τα εισιτήρια που θα πωληθούν, αλλά επιπλέον αποτιμάται και με το κοινωνικό όφελος από την επίλυση του κυκλοφοριακού προβλήματος της πόλης και με το περιβαλλοντικό όφελος εξαιτίας της μείωσης των αυτοκινήτων, που δεν σημαίνει μόνο λιγότερη κατανάλωση βενζίνης, αλλά και δραστική μείωση των καυσαερίων, της ρύπανσης της ατμόσφαιρας, αλλά και των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου, συμβάλλοντας έτσι σημαντικά στην καταπολέμηση των αιτίων που οδηγούν στην κλιματική αλλαγή.

Τα έργα αυτά, σύμφωνα με την αντίληψη της αειφορίας, συμβάλλουν όμως και στην ανάδειξη της πολιτισμικής μας κληρονομιάς και στην αποκατάσταση της ιστορικής ταυτότητας της πόλης, αλλά και στην προσέλκυση μεγάλου αριθμού επισκεπτών, που θα φέρουν τόνωση της αγοράς και θα ενισχύσουν την οικονομική ανάπτυξη στην περιοχή του έργου.

Γιατί πόλεις με μετρό υπάρχουν πάρα πολλές στον κόσμο. Πόλεις με μετρό και αρχαία υπάρχουν αρκετές. Πόλεις όμως με μετρό και αρχαία ενσωματωμένα στους σταθμούς υπάρχουν ελάχιστες και γι’ αυτό και είναι περιζήτητες.

Η κατά χώραν ανάδειξη των αρχαιοτήτων στη Βενιζέλου, λοιπόν, αποτελεί δυνάμει έναν κινητήριο μοχλό για το μεγάλο ζητούμενο της εποχής, την οικονομική ανάπτυξη.

Μια ευκαιρία για ανάπτυξη που θα χαθεί αν υπερισχύσουν τα ολέθρια σχέδια αλλαγής σχεδιασμού στο μετρό και απόσπασης των αρχαιοτήτων στη Βενιζέλου.

Γιατί στη διευρυμένη σύγχρονη αντίληψη της αειφορίας, η οικονομική αποτίμηση ενός έργου δεν εξαντλείται στον υπολογισμό του κόστους κατασκευής του, αλλά στη συνδυασμένη αποτίμηση του κόστους της κατασκευής αφενός και του αναμενόμενου οφέλους από τη λειτουργία του αφετέρου.

Η λύση της απόσπασης των αρχαιοτήτων λοιπόν, την οποία προσπαθούν να επαναφέρουν, είναι περισσότερο ακριβή, αφενός γιατί αυξάνει το κόστος της κατασκευής, λόγω του ράβε-ξήλωνε και του μπρος-πίσω στην κατασκευή, αλλά και γιατί προϋποθέτει μεγαλύτερο χρόνο κατασκευής, που θα επισύρει μεγάλα αιτήματα αποζημιώσεων από τον εργολάβο εξ αιτίας των καθυστερήσεων.

Επιπλέον, η λύση αυτή είναι πιο ακριβή γιατί μειώνει δραστικά τα αναμενόμενα αναπτυξιακά και οικονομικά οφέλη που θα είχαμε από την κατά χώραν ανάδειξη των αρχαιοτήτων στον σταθμό Βενιζέλου.

Αυτή είναι η μεγάλη διαφορά προσέγγισης μεταξύ αυτών που υποστηρίζουν την παραμονή και εκείνων που σήμερα επιδιώκουν την απόσπαση των αρχαιολογικών ευρημάτων στη Βενιζέλου.

Αυτοί που επιδιώκουν την απόσπαση των αρχαιοτήτων κοιτούν κοντόφθαλμα και έχουν εξαιρετικά περιορισμένο ορίζοντα αντίληψης των πραγμάτων.

Εκείνοι που σήμερα υπερασπιζόμαστε την κατά χώραν παραμονή των αρχαίων βλέπουμε μπροστά, γιατί δεν μας ενδιαφέρει μόνο το παρόν, αλλά, όπως η αειφορία διδάσκει, και το μέλλον των παιδιών και των παιδιών των παιδιών μας...

*καθηγητής Πολυτεχνικής Σχολής ΑΠΘ, πρώην πρύτανης

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)