to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

Χρειαζόμαστε μια πραγματικά αριστερή πλατφόρμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Συνέντευξη της ευρωβουλεύτριας του πορτογαλικού σοσιαλιστικού κόμματος Άνα Γκόμεζ,


Από τη μία πλευρά, τα ευρωπαϊκά σοσιαλιστικά κόμματα σε ολόκληρη την ΕΕ αντιμετωπίζουν μεγάλες προκλήσεις και η εκλογική τους απόδοση συρρικνώνεται, ενώ από την άλλη πλευρά έχουμε το επιτυχημένο παράδειγμα της Πορτογαλίας. Πώς το εξηγείτε αυτό;

Πρέπει να ξεκινήσουμε από το γεγονός ότι τα σοσιαλιστικά κόμματα, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, έχουν υιοθετήσει τις πολιτικές της απορρύθμισης της αγοράς και της λιτότητας.
 
Όταν συμβαίνει αυτό, οι άνθρωποι προτιμούν το "αυθεντικό", επειδή ακριβώς τα δεξιά κόμματα ποτέ δεν προσποιήθηκαν ότι ακολουθούν ή ότι ήθελαν να ακολουθήσουν μια διαφορετική πολιτική. Νομίζω πως η απαξίωση των πολιτών προς τα κόμματα της πολιτικής μας "οικογένειας", της αριστεράς και της σοσιαλδημοκρατίας, έχει να κάνει με αυτό. Έχουμε μια ρητορική και ένα λόγο σύμφωνα με τα προγράμματά μας και τις προτάσεις μας, αλλά στην πράξη εφαρμόσαμε, στα περισσότερα κράτη-μέλη, τις πολιτικές του νεοφιλελευθερισμού και υιοθετήσαμε την πεποίθηση ότι δεν υπάρχει εναλλακτική.

Η διαφορά στην Πορτογαλία είναι ότι αυτές τις πολιτικές δεν τις εφάρμοσε το σοσιαλιστικό κόμμα, αλλά ο δεξιός συνασπισμός. Αρχικά, το σοσιαλιστικό κόμμα την περίοδο διακυβέρνησης Σόκρατες άρχισε να εφαρμόζει, σύμφωνα με τις επιταγές των Βρυξελλών, την πολιτική που υιοθετήθηκε από την ΕΕ στο πλαίσιο της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Αλλά από το 2011 και μετά, ήταν στην πραγματικότητα τα κόμματα της δεξιάς εκείνα που εφάρμοσαν το μνημόνιο λιτότητας. Και πρέπει να πω ότι αυτά τα κόμματα το υλοποίησαν με τρόπο πιο «τροϊκιστικό» από την τρόικα, επειδή πίστευαν πραγματικά σε όλη αυτή την ιδεολογία της νεοφιλελεύθερης ασυδοσίας.
 
Ως εκ τούτου, στην Πορτογαλία οι πολίτες είδαν ότι οι πολιτικές της δεξιάς ήταν σκέτη καταστροφή, έχοντας κυριολεκτικά διαλύσει τη χώρα και την κοινωνία. Αυτό εξηγεί την άνοδο του σοσιαλιστικού κόμματος στην εξουσία το 2015, με βάση μια συμμαχία με τα δύο αριστερά κόμματα. Οι πολίτες συνειδητοποίησαν πόσο επώδυνη ήταν αυτή η εμπειρία διακυβέρνησης της δεξιάς, και έτσι επέτρεψαν αυτό το συνασπισμό της αριστεράς, που ερείσθω εν παρόδω συμβαίνει για πρώτη φορά στην Πορτογαλία από το 1975, οπότε αποκαταστάθηκξε το δημοκρατικό πολίτευμα, να κυβερνήσει και να βγάλει τη χώρα από την επιτροπεία.

Ποιο είναι το πρόγραμμα πολιτικής που εφαρμόζει η κυβέρνηση του Αντόνιο Κόστα;
 
Το πορτογαλικό σοσιαλιστικό κόμμα εφαρμόζει το πρόγραμμα που είχε υποσχεθεί στον λαό, με το οποίο αφενός γίνονται σεβαστές οι δεσμεύσεις απέναντι στις Βρυξέλλες, που αφορούν στην εδραίωση της δημοσιονομικής σταθερότητας και τις πολιτικές για τη μείωση του δημόσιου χρέους, αφετέρου όμως πετύχαμε να επιστρέψουμε τα εισοδήματα πίσω στις οικογένειες που είχαν δει τους μισθούς και τις συντάξεις τους να περικόπτονται. 
 
Η προσήλωση στο κυβερνητικό μας πρόγραμμα είχε θετικό κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο. Επιπλέον, δεδομένων των "σφιχτών οικονομικών", δεν υπήρχαν πολλά περιθώρια για δημόσιες επενδύσεις στην εγχώρια οικονομία, αλλά η χρηματοπιστωτική σταθερότητα ώθησε τους ιδιώτες επενδυτές να αρχίσουν ξανά να επενδύουν στην πορτογαλική οικονομία. Αυτή η εξέλιξη συνέβαλε με τη σειρά της στη δημιουργία θέσεων εργασίας, μειώνοντας σημαντικά το ποσοστό ανεργίας κάτω από το 9%.
 
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο υπάρχει διαφορά στην Πορτογαλία. Ενώ εφαρμόζουμε δηλαδή μια αυστηρή δημοσιονομική πολιτική όσον αφορά το έλλειμμα, και καταβάλλουμε τεράστιες προσπάθειες για την αποφυγή υψηλώνδαπανών, έχουμε την ίδια στιγμή παραμείνει πιστοί στο πρόγραμμά μας, και έχουμε πείσει τους πολίτες ότι διαθέτουμε ένα γνήσιο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που παράγει συγκεκριμένα αποτελέσματα.

Πιστεύετε τελικά ότι η Πορτογαλία είναι μια «ειδική περίπτωση» ή ένα παράδειγμα που μπορεί να εμπνεύσει τη σοσιαλδημοκρατία στην Ευρώπη;

Πιστεύω ότι πρέπει να εμπνεύσει και άλλα σοσιαλιστικά κόμματα. Βλέπω πολύ συχνά την αριστερή οικογένεια διαιρεμένη. Και όταν είμαστε χωρισμένοι, επιτρέπουμε στη δεξιά να διαχειριστεί και να εφαρμόσει τις καταστροφικές πολιτικές της. Αυτό συνέβη και στην Πορτογαλία πριν από το 2015.
 
Από το 1974, η αριστερά δεν είχε κάνει ποτέ έναν μεγάλο συνασπισμό. Αντίθετα, τα κόμματα της δεξιάς συνασπίζονταν για να κυβερνήσουν τη χώρα. Φυσικά υπάρχει διαφορετικό παρελθόν και διαφορετικές προσεγγίσεις από τα αριστερά κόμματα που εξηγούν αυτή τη διαίρεση, ωστόσο πρέπει να σημειώσουμε ότι για πρώτη φορά καταφέραμε να ενώσουμε τις προσπάθειές μας και να επικρατήσουμε απέναντι στα δεξιά και συντηρητικά κόμματα.
 
Αν κοιτάξετε τη Γαλλία, πιστεύω ότι η αριστερά θα ήταν σε θέση να δημιουργήσει μια τέτοια πορεία συνεργασίας, να βασιστεί σε ένα νέο μεγάλο πρόγραμμα της αριστεράς. Ήταν καταστροφή ότι οι Ολάντ και Βαλς εφάρμοσαν πολιτικές λιτότητας, προκαλώντας μια τεράστια δυσπιστία από τους πολίτες απέναντι στην αριστερά και τους πολιτικούς θεσμούς.
 
Ελπίζω ότι το πορτογαλικό παράδειγμα μπορεί να εμπνεύσει όλη την αριστερά στην Ευρώπη και να φέρει μαζί τις δυνάμεις της. Αυτά που μας ενώνουν πρέπει να είναι ισχυρότερα από αυτά που μας χωρίζουν. Οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές και οι πολιτικές λιτότητας έχουν υπονομεύσει την εμπιστοσύνη των πολιτών απέναντι στη πολιτική διακυβέρνηση και στους πολιτικούς θεσμούς, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
 
Χρειαζόμαστε μια πραγματικά αριστερή πλατφόρμα και να αποδείξουμε ταυτόχρονα, όπως απέδειξε η κυβέρνηση του Αντόνιο Κόστα στην Πορτογαλία, ότι είμαστε διατεθειμένοι να συνομιλήσουμε και με τα δεξιά κόμματα, εάν τα κόμματα αυτά θέλουν πράγματι να ξεκινήσουν μεταρρυθμίσεις που έχουν νόημα. Όσο μεγαλύτερη είναι η συναίνεση των πολιτικών δυνάμεων, τόσο καλύτερα είναι τα αποτελέσματα για τους πολίτες. Ωστόσο δεν πρόκειται να απομακρυνθούμε από το πρόγραμμά μας και δεν πρόκειται να υιοθετήσουμε ένα νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα.
 
Ποιος είναι ο κύριος άξονας πολιτικής για την ομάδα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατικών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενόψει και των ευρωεκλογών του 2019;
 
Την επόμενη εβδομάδα πρόκειται να εκλέξουμε έναν νέο ηγέτη στην ομάδα μας. Είναι καλό που έχουμε έναν πολύ υγιή ανταγωνισμό με δύο υποψηφίους, μια γυναίκα και έναν άνδρα. Και οι δύοι είναι ικανοί, και όποιος από αυτούς τους δύο εκλεγεί, θα είναι θετικό για την ομάδα μας.
 
Υπάρχει ένας τομέας που εμείς, ως σοσιαλιστές, κάνουμε τη διαφορά, και αυτή είναι η φορολογία. Είναι ένας κρίσιμος τομέας μέσω του οποίου μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι τα κράτη μας μπορούν πράγματι να παρέχουν όλες τις υπηρεσίες στην κοινωνία, αλλά και να ενισχύουν άλλες ουσιαστικές πολιτικές.
 
Η φορολογία αποτελεί βασικό ζήτημα δημοκρατίας, λογοδοσίας και χρηστής οικονομικής διακυβέρνησης. Είναι επίσης ζήτημα που άπτεται του ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά. Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε με όλα αυτά τα σκάνδαλα (π.χ. Paradise Papers, Panama Papers). Τέτοια σκάνδαλα έχουν δείξει ότι η νεοφιλελεύθερη απορρύθμιση των αγορών ανοίγει μεγάλες "μαύρες τρύπες" για εγκληματικές πράξεις, όχι μόνο σε σχέση με τη φοροδιαφυγή, αλλά και με πράξεις που συνδέονται άμεσα με το οικονομικό έγκλημα. Η φοροδιαφυγή καταστρέφει συνολικά τις οικονομίες μας και τον προϋπολογισμό της ΕΕ, και αυτό είναι κάτι που πρέπει να το αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά. 
 
Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε η φορολογία να αντιμετωπίζεται μόνο ως τεχνικό ζήτημα, σε αμιγώς τεχνοκρατικό επίπεδο. Η φορολογία είναι ένα τεράστιο πολιτικό ζήτημα, ένα βασικό θέμα της δημοκρατίας, και επομένως η φορολογική ρύθμιση πρέπει να είναι σαφής και απλοποιημένη. Επίσης, η φορολογία πρέπει να παρέχει στα κράτη-μέλη και στην ΕΕ επαρκείς πόρους που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την προώθηση κοινωνικών πολιτικών.
 
Η πολιτική μας ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπήρξε η πιο συνεπής, κάνοντας προτάσεις και συμβάλλοντας στην κατεύθυνση αυτή, στο πλαίσιο της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής που έχει συσταθεί. Τώρα προτείνουμε μια "επανεκκίνηση" της φορολογικής πολιτικής και σε επίπεδο ΕΕ.
 
Συγκεκριμένα, μιλώ για τις προτάσεις του Πορτογάλου Πρωθυπουργού Αντόνιο Κόστα σχετικά με τη φορολόγηση των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, τη φορολογία των ρυπογόνων εταιρειών και τη φορολόγηση κάθε ψηφιακής πλατφόρμας. Αυτοί οι τρεις ειδικοί φόροι θα διασφαλίσουν ότι όσοι δεν πληρώνουν φόρους θα πληρώσουν τώρα το μερίδιό τους, ώστε να μειωθεί το βάρος για τους πολίτες και τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να προσποιούμαστε ότι υπάρχει πραγματικός ανταγωνισμός στην εσωτερική αγορά, εάν τα κράτη-μέλη εξακολουθούν να ασκούν φορολογικό ντάμπινγκ.
 
Για το σκοπό αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστηρίζει ορισμένες από αυτές τις προτάσεις, και από την πλευρά μας πρέπει να υποστηρίξουμε την Επιτροπή σε αυτή την προσπάθεια.

Συνολικά, πιστεύω ότι αν πάμε στις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις, σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με αυτό το θέμα στην κορυφή της ατζέντας μας, οι πολίτες θα καταλάβουν ότι αυτό είναι πραγματικά πολύ σημαντικό, θα ενισχυθεί η εκλογική στήριξη των προοδευτικών δυνάμεων και θα αποκατασταθεί  κατά συνέπεια η εμπιστοσύνη στα θεσμικά όργανα και τις αριστερές δυνάμεις.
 
Βλέπουμε τις λαϊκιστικές δυνάμεις να αυξάνουν την επιρροή τους επειδή υπάρχει έλλειμμα εμπιστοσύνης από την πλευρά των πολιτών. Η ΕΕ πρέπει να σταματήσει να χρηματοδοτεί κράτη-μέλη που δεν τηρούν τις δεσμεύσεις τους, όπως για παράδειγμα δεσμεύσεις που αφορούν στην ενίσχυση του κράτους δικαίου ή στην κατανομή των βαρών στη μετανάστευση και στη μετεγκατάσταση των προσφύγων. Εάν ορισμένα κράτη-μέλη δεν θέλουν να δείξουν αλληλεγγύη στη μετανάστευση και να εφαρμόσουν τις υποχρεώσεις τους όσον αφορά τους πρόσφυγες, τότε πρέπει να τιμωρηθούν.

*Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του διήμερου συνεδρίου του Ευρωπαϊκού Προοδευτικού Φόρουμ στην Αθήνα (16-17 Μαρτίου 2018).

Η Άνα Γκόμεζ συμμετείχε στο πάνελ για τις προοδευτικές συγκλίσεις στην ΕΕ, το απόγευμα του Σαββάτου.

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)